امام خمینی عارفی بود که صحنه اجتماعی و سیاسی را خالی نگذاشت

سیدزهیر مسیلینی، اندیشمند اهل تونس، دارای دکترای کلام اسلامی و معاون آموزش جامعة المصطفی(ص) العالمیه در گرگان در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) گفت: شخصیت دینی و سیاسی حضرت امام(ره) را می‌توان در ابعاد مختلف بررسی کرد. 5 بعد بارز در شخصیت حضرت امام دیده می‌شود که هم حضرت امام در آنجا موفق بوده و هم اینکه می‌تواند به عنوان یک الگو برای دیگران باشد.

وی افزود: بعد اول بحث جامعیت علمی است. اگرچه حضرت امام خمینی یک روحانی و یک حوزوی و یک فقیه بود اما در واقع تعصب خاصی به یک رشته خاص و یک علم خاصی نداشت. در همه زمینه‌ها صاحبنظر بود. به همان اندازه که فقیه بود، متکلم هم بود، به همان اندازه که متکلم بود فیلسوف هم بود، به همان اندازه که فیلسوف بود سیاستمدار نیز بود. این جامعیت علمی حضرت امام اگر مبالغه نباشد، می‌توان گفت منحصربه‌فرد یا کم‌نظیر است و در طول تاریخ علمای اسلام کمتر دیده شده که شخصیتی که در حوزه تحصیل و رشد کرده باشد، در همه زمینه‌های جدید و معاصر و سنتی تسلط بر علوم داشته باشد. این یک بعدی است که در شخصیت حضرت امام به صورت آشکار وجود داشت.

مسیلینی گفت: بعد دوم بعد عرفانی و سلوکی است. معمولاً در جهان اسلام چه اهل سنت و چه اهل تشیع عرفا و متصوفان مشهور به اختفا و گوشه‌گیری و مشغول مسائل عبادی و عرفانی هستند ولی حضرت امام ضمن اینکه بعد عرفانی شخصیتشان بسیار قوی و حائز اهمیت بود، اما صحنه اجتماعی و سیاسی را خالی نگذاشت و رها نکرد. ضمن اینکه بعد عرفانی، تعبدی و سلوکی را رعایت می‌کرد در مسائل سیاسی و اجتماعی هم حضور داشت که اگر این تشبیه درست باشد یک وجه شباهتی با حضرت امام علی(ع) وجود دارد. حضرت امام علی(ع) ضمن اینکه یک مسلمان متعبد و یک بنده خدا به معنی واقعی کلمه بود اما اهل جهاد، اهل سیاست، اهل اجتماع و اهل صحنه بود.

این اندیشمند تونسی گفت: بعد سوم بعد رفتاری است. ما با حضرت امام زندگی نکرده‌ایم و از نزدیک ایشان را ندیده‌ایم و از این فضیلت محروم بوده‌ایم اما با توجه به آن چیزی که از اساتیدمان شنیدیم، بعد رفتاری حضرت امام زبانزد عام و خاص بود. هم با خانواده، هم با همسایه‌ها، هم با مسئولین کشور و نظام. در واقع هر کدام هم متناسب با سطح خودش، متناسب با جایگاه خودش بود و امام رفتاری که از یک عالم دینی انتظار می‌رود، با مردم، ملت و مسئولین داشت.

سیدزهیر مسیلینی ادامه داد: بعد چهارم که به صورت آشکار و روشن در زندگی حضرت امام دیده‌ می‌شود، ساده‌زیستی است. معمولاً ما اگر بررسی کنیم از گذشته تا به امروز، پادشاهان، رؤسا و مسئولین بزرگ در هر نظام در واقع در بالاترین جایگاه زندگی می‌کنند و پس از رسیدن به قدرت بیشترین امکانات را برای خود و خانواده خود جمع‌آوری می‌کردند. اما بررسی زندگی فردی و خانوادگی حضرت امام خمینی قبل از انقلاب و بعد از انقلاب چه زمانیکه طلبه بوده، چه زمانیکه عالم دین بوده در حوزه و چه زمانیکه رهبر مسلمانان بود و در بالاترین نقطه از نظام قرار داشت، هیچ تفاوتی نکرده بود.

وی گفت: بعد پنجم هم که ما از اساتید و بزرگان خود خیلی شنیده‌ایم، بحث نظم و انضباط حضرت امام است که برای ما قابل توجه است که امام در برنامه‌ریزی‌های خود چه فردی، چه خانوادگی و چه اجتماعی بسیار دقیق بود. حضرت امام با وجود همه مشغله‌ها و اینکه همین 24 ساعتی که ما هر روز داریم، داشتند اما چون منظم بود به همه کارها می‌رسید و عبادت و امور خانوادگی فدای کارهای دیگر نمی‌شد. امروز وقتی به مسئولین ادارات و جاهای دیگر نگاه می‌کنیم این ویژگی در آن‌ها کمتر دیده می‌شود یا به کار اداری و یا به خانواده خود ظلم می‌کنند. اگر انسان نظم و انضباط حضرت امام را داشته باشد به همه کارها می‌تواند به نحو احسن برسد.

تأثیرات انقلاب اسلامی در جهان اسلام

اندیشمند تونسی گفت: شاید برای ما که خارج از ایران هستیم این مسئله را بهتر از خود ایرانی‌ها بتوانیم درک و لمس کنیم. ما قبل از انقلاب اسلامی ایران در خیلی از کشورها از جمله در کشور ما تونس از عنوان کردن هویت مسلمانی خرسند نبودند ولی با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، مسلمان‌ها سرشان را بالا بردند و با افتخار می‌گفتند که ما مسلمان هستیم. با افتخار از اسلام و دین خودشان دفاع می‌کردند. همه پیروزی‌هایی که برای جنبش‌های اسلامی در جهان اتفاق افتاد، مرهون زحمات حضرت امام و انقلاب اسلامی ایران است. انسان افتخار می‌کند که مسلمان است و می‌تواند هم با دین خود و هم با ملت‌های مسلمان حرفی برای جهانیان داشته باشد.

وی افزود: در کشور تونس مردم نسبت به انقلاب اسلامی ایران دیدگاه مثبتی دارند و البته کسانی هم هستند که دیدگاه مثبتی ندارند که در حقیقت تحت تأثیر تبلیغات ضدایرانی هستند. ولی بسیاری از مردم تونس که مسلمان هستند نسبت به انقلاب اسلامی ایران و نسبت به پیشرفت‌هایی که در سال‌های اخیر در این کشور انجام شده و تجاربی که به دست آورده، دید مثبتی دارند و ما وقتی به تونس می‌رویم مردم از ما می‌خواهند که از ایران و علومی که به دست آورده‌اند برای آن‌ها بگوییم. آن‌ها انتظار دارند که جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک نظام اسلامی که امروز قدرتمند است از سایر مسلمانان کشورهای دیگر هم حمایت کنند و پشتیبان آنان باشند.

سیدزهیر مسیلینی، نویسنده کتاب‌های «آشنایی مقدماتی با فلسفه اسلامی» و «آشنایی با سیر تطور مذاهب فقهی» در پایان گفت: دیدگاه امام خمینی این بود که جهان اسلام در نقطه قوت همه منابع انسانی، منابع طبیعی و منابعی است که برای پیشرفت علمی و انسانی لازم است فقط تنها مؤلفه لازم برای استفاده از همه این‌ها اتحاد است. ما باید اختلافات مذهبی، قومیتی و عقیدتی را کنار بگذاریم در مشترکات دینی متحد باشیم و دستورات الهی را عمل کنیم. قطعاً با تبعیت از این دیدگاه بر استکبار پیروز می‌شویم.