نبود شعر سعدی بر سر در سازمان ملل از عظمت وی نمی‌کاهد
گروه ادب: سالروز ولادت سعدی بهانه‌ای شد که مروری بر بحث‌های رایج درباره صحت و سقم نقش بستن شعر «بنی آدم اعضای یک پیکرند/که در آفرینش ز یک گوهرند» بر سر در سازمان ملل متحد داشته باشیم؛ شایعه‌ای که شاید از سر ارادت ایرانیان به این استاد سخن نشئت می‌گیرد.
شعر «بنی آدم» سعدی بسیار مشهور است، به طوری که پیام فارسی در مجموعه پیام‌های فضاپیماهای ویجر (مجموع پیام‌هایی به 55 زبان) برای فضاهای دوردست بوده و شخصیت‌های مختلف سیاسی از جمله باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده در پیام نوروزی سال 2009 این بیت را قرائت و دبیر کل سازمان یونسکو نیز در یکی از سخنرانی‌های خود این شعر را برای حضار خوانده است.
در حالی که در بسیاری از منابع انگلیسی از جمله “the huffington post”، “the golistan” و “poet saadi –poet soers” اشاره شده که این شعر بر سر در ورودی تالار ملل مقر سازمان ملل متحد در نیویورک نقش بسته، ولی تاکنون عکسی از این شعر بر سر در محل نام برده دیده نشده است.
بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد در سخنرانی سال 2012 خود در تهران با اشاره به این شعر گفته است که «در ورودی سازمان ملل فرش عظیمی قرار دارد که زینت‌بخش دیوار سازمان ملل و هدیه‌ای از سوی مردم ایران است و در کنار آن سخنان اعجاب‌انگیز سعدی، شاعر بزرگ ایرانی و شعر «بنی آدم اعضای یک پیکرند/ که در آفرینش ز یک گوهرند/ چو عضوی به درد آورد روزگار/ دگر عضوها را نماند قرار» واقع شده است.»
شواهد نشان می‌دهد در بخش شمالی سالن مذاکرات نمایندگان در سازمان ملل متحد، فرشی از استاد صیرفیان با شعر سعدی نقش بسته که در محل مناسبی در سازمان ملل و نه بر سر در آن آویزان است.
همچنین محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی و از سفرای پیشین ایران در سازمان ملل سال 84 در گفت‌وگو با رسانه‌ها عنوان کرده که «از سال‌ها قبل و شاید از چندین دهه پیش معروف بود که شعر مشهور «بنی آدم اعضای یک پیکرند/ که در آفرینش ز یک گوهرند» بر سر در سازمان ملل آویخته شده که در تحقیقات انجام شده طی حداقل سه دهه گذشته چنین کاری انجام نشده بود.»
در این راستا عبدالمهدی مستکین، معاون فرهنگی کمیسیون ملی یونسکو در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا با بیان اینکه نبود شعر سعدی بر سر در سازمان ملل چیزی از عظمت وی نمی‌کاهد، تاکید کرد: سعدی شاعر پرافتخار کشور ماست که ثبت جهانی شده و بزرگترین رئیس جمهور فرانسه در قرن 19 که مبدع فرانسه نوین بوده، به دلیل تحول روحی بر اثر آشنایی با شعر سعدی نام «نیکلای سعدی کارنو» را برای خود برگزیده است.
به نظر می‌رسد شایعه نقش بستن شعر سعدی بر سر در سازمان ملل متحد بر اثر ارادت ایرانیان به وی به وجود آمده و ادامه خواهد داشت.
