گام‌های لازم فقه اسلامی برای تمدن‌سازی
گروه اندیشه: حجت‌الاسلام و المسلمین متولی امامی در کارگاهی با عنوان «نسبت فقه و تمدن» به بررسی دوره‌های فقه و گام‌های لازم فقه اسلامی برای تمدن سازی پرداخت.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، مدرسه تمدن اسلامی کارگاهی با عنوان «نسبت فقه و تمدن» برگزار کرد و در آن حجت الاسلام و المسلمین سید‌محمد‌حسین متولی امامی به بررسی دوره‌های فقه و گام‌های لازم فقه اسلامی برای تمدن سازی پرداخت.
متولی‌امام با بیان اینکه اگر این مقدمه را بپذیریم که جامعه متناسب با اعتبارات انسانی ایجاد می شود و وجود تمدن بسته به اعتبار اجتماعی است، گفت: اعتبارات جامعه باید متناسب با اعتبارات دین یعنی فقه و اخلاق باشد. از آنجا که هم تمدن و هم فقه هر دو وجودی انشائی دارند می‌توان نتیجه گرفته که تمدن‌ها معلول نظام‌های اجتماعی و حقوقی هستند، یعنی قوانین یک جامعه باید صورتی داشته باشد تا بتواند اهداف شما را پیاده نماید. اگر در کشور شما در همه حوزه ها قانون وجود داشته باشد، این بدان معنی است که شما تمدنی کارآمد دارید.
وی ادامه داد: قوانین جامعه باید دو ویژگی مهم را داشته باشند تا بتوانند تمدن ساز باشند، اول آنکه متناسب با فرهنگ باشد، ور دیگری آنکه متناسب با وضعیت تاریخی شما باشد. مثلا در دوران تحریم، قوانین باید بگونه‌ای تنظیم شوند که اقتصاد شما شکوفائی داشته باشد، یعنی اعتبارات اجتماعی شما مطابق با فکر و مصلحت های خوب و بد شما باشد.
متولی‌امامی با طرح این پرسش که فقه اسلامی برای تمدن‌سازی چه گامهائی را باید طی کند، گفت: پاسخ به این سوال مستلزم بررسی وضعیت تاریخی فقه اسلامی می باشد. در مرحله اول یعنی از قرن چهارم تا زمان ایجاد مکتب حله، فقه ما فقهی رساله‌ای و بیشتر منحصر به عبادات و مناسک فردی است و حضور آن در جامعه بسیار ضعیف و نحیف است.
وی ادامه داد: مرحله دوم، در مکتب حله، زمانی که علامه حلی گفتند «تقلید از مجتهد میت حرام است»، فقه اجتماعی ما آغاز شد. در مرحله سوم، یعنی دوره جنگ ایران و روس، فقه ما صورتی جهادی و دفاعی یافت و تمامی فتاوای علمای آن دوره در مبارزه با دشمنان اسلامی، دفاع از مرزها، تحریم کالاهای استعماری و بیرون راندن دشمن بود. بعد از فقه جهادی، فقه دولت و سیاست نیز مطرح شد که از دوره صوفیه آغاز شده و با رفتن شاه از ایران و قرار گرفتن ولایت فقیه در راس امور در دوره معاصر محقق گردید.
متولی امامی در پایان گفت: فقه حکومتی فقهی است که در همه احکام دغدغه حکومت داشته باشد، یعنی فقه بتواند در همه ابعاد و بطور همه جانبه حکومت را تامین کند، اما درحال حاضر فقه ما محدود به تحریم آن اموری شده است که تنها مخالف اسلام نباشد، نه آن چیزهائی که باید داشته باشد، امام خمینی فرموده‌اند: فقه تئوری کامل اراده انسان از گهواره تا گور است. مقام معظم رهبری هم معتقدند که فقه کنونی ما برای صورتی ساخته شده است که مومن در حالت یا زیر سیطره ظلم باسد یعنی فقه فعلی ما نمی‌تواند روزگار جامعه را پیش‌بینی کند. به زعم بنده، رهبری، پدر تمدن نوین اسلامی ایران هستند و این امر در بیانات ایشان حول مسائلی چون: علم دینی، سبک زندگی اسلامی، تمدن نوین اسلام، اقتصاد مقاومتی و امثالهم به وضوح نمایان است.
لازم به ذکر است این کارگاه شنبه 19 اردیبهشت درفرهنگسرانی مهر کاشان برگزار شده است.
