به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، حجتالاسلام حمید محمدی، قائم مقام رئیس و دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی در مراسم پایانی اولین جشنواره قرآن و عترت سازمان جوانان هلال احمر که عصر امروز، 23 اردیبهشتماه، در مجتمع فرهنگی آموزشی آدینه برگزار شد، به سخنرانی پرداخت.
وی با اشاره به آیات ابتدایی سوره «الرحمن»؛ « الرَّحْمَنُ (1) عَلَّمَ الْقُرْآنَ (2) خَلَقَ الْإِنْسَانَ (3) عَلَّمَهُ الْبَیَانَ (4)»، گفت: وقتی خداوند خواست از موضع رحمت رحمانی واسعهاش با انسان صحبت کند، اولین صفتش را معلمیت قرآن قرار داد.
محمدی تأکید کرد: خداوند از موضع رحمت رحمانیاش «عَلَّمَ الْقُرْآنَ» معلم قرآن انسان شد و بعد براساس این آیه «خَلَقَ الْإِنْسَانَ» خالق انسان شد و مجدداً «عَلَّمَهُ الْبَیَانَ»، معلم بیان انسان شد.
دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی عنوان کرد: سوره الرحمن که عروس قرآن است در آن تمام مظاهر زیبای چه در دریا، خشکی و آسمان در این سوره متجلی است و خداوند مکرر در مکرر از جن و انس اعتراف گرفته است تا این آیات را تکذیب نکنند و ما در پاسخ میگوییم «لا بِشَی ءٍ مِن آلائِکَ رَبِّ اُکَذِّبُ» هیچ گاه این نعمتها و آلاء پروردگار را ما تکذیب نمیکنیم و این نمادی از شاگردی خوب بودن در این عالم است.
وی بیان کرد: خداوند متعال در«عَلَّمَ الْقُرْآنَ» اول به همه فطرتهای انسان قرآن را تعلیم داد و انسان بعد از اینکه خلق میشود و وارد دنیا میشود، دچار نسیان و فراموشی میشود لذا نیازمند این است که کتب با آن تعلمیات فطری در قالب کتب سماوی انبیاء الهی نازل شود و بیاید و ذکر شود و بازخوانی تعلیمات فطری شود.
محمدی با اشاره به اینکه بنابراین «عَلَّمَهُ الْبَیَانَ» نماد بازخوانی حقایق ناب فطریست که در «عَلَّمَ الْقُرْآنَ» آموزش داده شده است و در این مقطع بازخوانی و بازگویی میشود، ادامه داد: قرآن ذکر است و جنس قرآن ذکر است و«إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ» ما ذکر را فرستادیم چون آنچه که در نهاد انسان قبل از خلقت تعلیم شده است آن حقایق ناب قرآنیست، لذا تمام حقایق ناب قرآنی فطری و بینالمللی است.
دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی بیان کرد: هر انسانی که متولد میشود با یک قرآن متولد میشو د و هر انسانی دو خلقت دارد یک قرآنی و دیگری خلقت ابدانی است و خلقت قرآنی آن قبل از خلقت ابدانی آن است. امکان ندارد انسانی را در روی کره زمین که هنوز بر فطرت الهی خود باشد، آموزهای از قرآن را به او عرضه کنید و او منکر شود.
وی تصریح کرد: جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی که مقصد بلند دعوت انسانها را به اهداف نظام مقدس جمهوری اسلامی که نظام قرآنبنیان است برعهده دارد، همه را به همین آیات دعوت میکند و برای همه مقصد و مرامی قرآنی پیش رو میگذارد.
محمدی با اشاره به نکاتی نسبت مقدمه معرفتی تمدن غربی با مبانی و اهداف هلال احمر، افزود: آنچه که امروزه به عنوان تمدن غربی میبینیم نتیجه طبیعی چهار سده تفکرات فلسفیست که در مسیر اصالت الانسان شکل گرفته است.
وی ادامه داد: فراموشی خدا و انسان و خداوندگار خود شدن این نتیجهایست که امروزه شاهد آن هستیم؛ انسان به هرچه آنچه متعلق به کامیابی انسان است وصل است و در نظام غربی ارتقای دانش بشری منتهی شده است به بهرهمندی بیشتر بشر از ابزار لذتجویی و کامیابی و این امر فرصت را از انسان میگیرد که به فکر دیگران باشد و همچنین این فرصت را که از زندگی مطلوب خود در جهت دیگران عبور کند.
محمدی عنوان کرد: آنچه که در جهان غرب از مظاهر دوستی و کمک گرفتن به هم نوع در جغرافیای معرفت غرب ما میبینیم به دو گروه متعلق است یا افرادی هستند که مبانی حرکتی تمدن غرب را عملاً نپذیرفتهاند و یا اینکه کمال فهم واقعیت و حقیقت را دارند.
دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی بیان کرد: براساس تفکر غربی، رسانهها واقعیتسازی میکنند نه واقعیتنمایی و واقعیتگویی به عبارت دیگر واقعیت آن چیزیست که رسانه اراده میکند که به مخاطب ارائه کند نه آنچه که واقع شده است.
محمدی تصریح کرد: لذاست که جایی حقوق بشر و حقوق حیوانات اهمیت پیدا میکند و جایی دیگر هم ذبح و کشتار هزاران کودک و زن نمود پیدا نمیکند و اصولاً شایسته اشاره هم نیست و لذا در سانسور وسیع خبری، هزاران هزار کودک و زن در غزه و لبنان و یمن و عراق ذبح میشوند و هیچ خبر و اثری از این واقعیتنمایی نیست اما گاهی برای زندانی مفسد، کمپینهای اعتراض در امریکا و اروپا شکل میگیرد و گاهی هم برای دفاع از یک حیوان.
وی افزود: فرهنگ غربی شایستگی راهبری اهدافهای هلالاحمر و تشکلهای این چنینی را ندارد. احساس من این است که اگر بخواهیم حرکتی نوین واصولی داشته باشیم، باید هلال احمری را در تراز قرآن برای جهان امروز تعریف کنیم و آن را به عنوان الگو در جمهوری اسلامی ایران اجرایی کنیم و این نماد را در سطح جهان به عنوان یکی از دستاوردهای نظام مقدس جمهوری اسلامی عرضه کنیم.
محمدی بیان کرد: اسناد بالادستی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی که مهمترین اهداف و سند این جمعیت است پنج نکته کلیدی دارد؛ تلاش برای تسکین آلام بشری و تأمین احترام انسانها، حمایت از زندگی و سلامت جامعه و وجود انسانها کنار یکدیگر بدون در نظر گرفتن هیچگونه تبعیضی، ایجاد حسن تعاون و دوستی و نیکوکاری میان مردم، دفاع از ارزشهای انسانی و کوشش در جهت برقراری دوستی و تفاهممتقابل و صلح پایدار میان ملتها.
وی با تأکید بر اینکه پنج نکته فوق از نقاط برجسته حاکم بر هلال احمر جمهوری اسلامی است، اظهار کرد: این اهداف برآمده از مؤلفههای ارتباطات اجتماعی قرآن است و شرط تحقق کامل وظایف و اهداف هلال احمر این است که هلال احمری محقق گردد که در تراز قرآنی است و از طریق توسعه ابعاد مختلف فرهنگ قرآنی در هلال احمر این امر محقق میشود و قطعاً ارتقای شاخصهای فرهنگی قرآنی در هلال احمر به ذات فعالیت راهبردی و تأمین اهداف و وظایف اصیل این دستگاه را میتواند به دنبال داشته باشد.
محمدی بیان کرد: ممکن است سؤال کنید ویژگیهای عملکردی هلال احمر تراز قرآنی چیست؟ و چه کنیم تا بتوانیم دقیقاً به این اهداف نزدیک شویم؟ زیربناییترین مطلبی که اساس فعالیت هلال احمر قرار میگیرد این است که در فرهنگ قرآنی حقوق مسلمانان، انسانها و حیوانات هر سه موضوعیت دارد و هر جانداری شایسته احترام است.
وی با اشاره به فرمایش حضرت علی(ع) در نهجالبلاغه که حاضر نیستد پوسته گندمی از دهان مورچه به ظلم بگیرند، ادامه داد: این اوج احترام به حقوق به ظاهر ضعیفترین موجود در روی کره زمین است و حضرت علی(ع) به عنوان نماد عمل به فرهنگ اهلبیت(ع) و قرآن کریم و قرآن مجسم برای ما است.
محمدی با اشاره به این فرمایش فوق دفاع از حقوق مشروع است، اظهار کرد: در حوزه حیات دنیوی و معنوی انسان این امر مورد تأکید همه است و آنچه در فرهنگ قرآنی شکل دهنده هلال احمر تراز قرآنیست ارتباط «سلم» با انسانها است.
دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی ادامه داد: ارتباط سلم با انسانها مبتنی بر سه پایه بِرّ، ایثار و احسان است که با جوهره علی حبالله شکل میگیرد. اولین شاکله عملکردی هلال احمر تراز قرآنی بِرّ نسبت به انسانهاست که «برّ» به معنای نیکی و نیکوکاری، احسان و عدل است و اسم فاعل آن «بَرّ» و «بارّ» است و جمعش ابرار است و خداوند خودش را «بَرّ و نیکوکار» نامیده است و در قرآن مبنای رفتاری با مسلمانان غیر معاند «بَرّ» است؛ « لاَیَنْهَاکُمُ اللّهُ عَنِ الَّذِینَ لَمْ یُقَاتِلُوکُمْ فِى الدِّینِ وَ لَمْ یُخْرجُوکُمْ مِنْ دِیَارِکُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إلَیْهِمْ إنَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِینَ» پس بِرّ بورزید با افرادی که با شما جنگ نمیکنند و معاند نیستند و با آنها عادلانه برخورد کنید.
وی افزود: دوم ایثار نسبت به مسلمانان است، ایثار گذشتن از حق شخصی نسبت به مسلمانی که استحقاقش ثابت شده است و این حق میتواند مادی باشد و یا غیر مادی باشد و مصداقی برای «... وَلَوْ کَانَ بِهِمْ خَصَاصَ». سومی نیز احسان نسبت به مؤمنین است که مصداق آن « اَحْسِنُوا إنَّ اللهَ یُحِبُ المُحسنین» و ثمره احسان هم ایجاد حسن محبت انساندوستی، عدل، تلطیف،استحکام و قدرشناسی روابط و تواشع استکه مجموع اینها از محسنات احسان است.
محمدی بیان کرد: باید بدانیم که در دنیای امروز آنچه که جمهوری اسلامی به عنوان راهبرد اساسی خودش به آن توجه میکند در لایه انسانی به دنبال تحقق دیپلماسی فطرت هستیم. حضرت امام خمینی(ره) صحبتهای مبسوط و دقیقی نسبت به تشکیل حزب فراگیر مستضعفان جهان دارند که بسیار نکات راهبردی در مقابل مستکبر و نظام سلطه دارند.
وی با اشاره به اولین وجوه چهار گانه دیپلماسی وحدت که دیپلماسی فطرت که در لایه تشکیل حزب مستضعفین است، گفت: این دیپلماسی فطرت که گفته شد اینجا خودش را بروز میدهد و یکی از راهبردهای کلیدی این حرکت جمهوری اسلامی در سطح جهان قاعدتاً هلال احمر است که قاعدتاً این دیپلماسی مورد توجه قرار دهد و به دنبال تشکیل این حزب جهانی باشد.
محمدی عنوان کرد: دوم در لایه اهل کتاب است، حضرت امام خمینی(ره) جملات نغزی دارند با کشیشان که بیایید و با هم متحد شویم علیه نظام سلطه که هیچ دینی را نمیخواهد و با عدالت ناسازگار است چنانکه در قرآن آمده است« تَعَالَوْاْ إِلَى کَلَمَةٍ سَوَاء بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللّهَ وَلاَ نُشْرِکَ بِهِ شَیْئً» کلمه سواء نقطه جمع بین تمام این تحرکات است.
وی ادامه داد: نقطه سوم دیپلماسی وحدت، دیپلماسی در حوزه اسلام است که همان دیپلماسی وحدت به صورت اصولی همینجا است «وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللّهِ جَمِیعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ» و چهارم وحدت بین پیروان اهل بیت(ع) است. آنچه که امروز به عنوان نقطه کلیدی مطرح میشود و خوب است که درون پیروان اهلبیت(ع) این وحدت شکل گیرد.
دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی گفت: این که مقام معظم رهبری(مدظله العالی) تأکید کردهاند بر حمایت قاطع از جریانی که امروز در یمن است و فرمودهاند اینها بر منهاج امیرالمؤمنین حرکت میکنند و نقطه ویژگی و اساسی است لذا این دیپلماسی ولایت که یکی از دیپلماسیهای جمهوری اسلامیست در لایه چهارم است که این هم میتواند جزو نکات راهبری هلال احمر جمهوری اسلامی باشد.
وی ادامه داد: بنابراین آنچه که مهم است این است که توجه کنیم در فضاهای امروزه جهان، نقطههای مشخص و راهبردهایی که در قرآن کریم و روایات اهلبیت وجود دارد و فراروی هلال احمر است اینها مورد اهتمام قرار گیرد و به سمت آن حرکت کنیم.
محمدی با اشاره به روایات متعددی در این باره، اظهار کرد: به زحمت انداختن خود برای دیگران در روایات مورد تأکید است که در احادیث آمده است «مؤمن هشت خصلت دارد که یکی از آنها بدنش بخاطر عبادت و قضای حوائج مردم، در رنج و مشقت بیافتد» که این مطلوب و ایدهآل است. همچنین بر اهتمام بر امور مسلمان نیز تصریح شده است.
وی با اشاره به اقدامتی که میتواند هلال احمر جدیدی را متولد کند، بیان کرد: خود این حرکت که پس از 36 یا 37 سال از انقلاب اسلامی به نظر من نقطه آغازیست برای همه تحولات اساسی و محتوایی در هلال احمرجمهوری اسلامی که یکی از نقاط قوت دولت یازدهم و یکی از افتخاراتی که در این دولت باید ثبت شود، تعریفی جدید و هویتی نو برای جریان هلال احمر با برگزاری این نوع مسابقات و این نوع جهت گیری قرآنی و محتوایی در این جمعیت و تشکل و سازمان مردم محور و مردم نهاد و خدامحور است.
محمدی بیان کرد: اگر بخواهیم این کار را به صورت اصولی سازماندهی کنیم باید تحقق فرهنگ قرآنی را در آن انجام دهیم و بران اساس کار را شکل دهیم با آن تعریف روشنی که دارد.
وی با تأکید بر اینکه توسعه فرهنگ قرآنی، راهبرد اساسی در هلال احمر است، ادامه داد: توسعه فرهنگ قرآنی با سه ضلع اول معرفت قرآنی و اینکه چرا در هلال احمر جمهور اسلامی ادارهکل و یا جایگاه تشکیلاتی متناسب با خودش برای قرآن و عترت وجود ندارد و این باید در ساختار انجام شود.
محمدی بیان کرد: راه توسعه مرام انقلاب در جهان، توسعه هلال احمر در جهان است. توسعه این نگاه عمیق انسانی و خدمات رسانی که در مسلک اهلبیت(ع) بر آن تأکید شد است در سطح جهان است که این یک راهبرد جدی است و افرادی میتوانند این را پیش ببرند که بهرهمند از معرفت قرآن باشند و اینکه بتوانند قرآن را بفهمند و حافظ بخشی از قرآن که مورد نیازشان است باشند و بتوانند تدبر در آیات الهی کنند و بتوانند از تفسیر نسبی آن بربیایند.
دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی تصریح کرد: لذا باید افرادی که در ستاد هستندو یا افرادی که عضو این سازمان میشوند همه باید بهرهمند از این نور قرآنی باشند. دیگر باید از ایمان قرآنی نیز بهرهمند باشند و معرفت بدون ایمان راهگشایی ندارد و بعد از ایمان بالله و ایمان به رسول الله، ایمان به کتاب الله راهگشاست که باید همه تلاش کنیم این ایمان را روزبه روز در خودشان ارتقا دهند و ایمان به کتاب الله دالان نورانیست که هر که از آن عبور کند قطعاً به سعادت میرسد، هم همه هلال احمریها و هم تمام افرادیکه تحت خدمات هلال احمر قرار میگیرند باید از دالان ایمان به قرآن عبور داده شوند تا دو پایه معرفت و محبت قرآنی در آنها تثبیت شود و این نقطه کلیدی است و عمل به قرآن کریم هم به عنوان ضلع سوم توسعه فرهنگ قرآنی مطلوب است.
وی ادامه داد: نفس تأسیس جمهوری اسلامی، عمل به قرآن است و اینکه جمهوری اسلامی بدون هیچ گونه تعصبات مذهبی و دینی هر گونه تعصب در همه صحنهها حضور مؤثری دارد بخاطر این نگاهش است که فرامذهبی و فرامکتبی و فرا دینی است.
محمدی با اشاره به اینکه امر فوق دستور اکید اهلبیت(ع) است، گفت: بنابراین به پا شدن جمهوری اسلامی توسط امام خمینی(ره) بزرگترین عمل به قرآن است و اینکه این حرکت را در سطح جامعه پیش میبریم و با افرادی حرکت کنیم که آن را بفهمند وآن را به درستی پیش ببرند کار بزرگی است.
وی با ارائه پیشنهاداتی گفت: با توجه به کارکرد بینالمللی هلال احمر مرکز بینالمللی «احسان» یا «ایثار» ایجاد شود تا تمام کسانی که فارغ از دین و مذهب حاضرند در خدمت اهداف بلند انسانیت باشند و بتوانند در این نهاد بینالمللی عضویت پیدا کنند با محوریت حقایق ناب آسمانی و الهی. همچنین ایجاد گفتمانهای قرآنی بین مسئولان بسیار راهگشاست و تشویق به حفظ موضوعی قرآن کریم با موضوعات مرتبط نیز مناسب است.