از صرف بودجه انجمن‌ها در کارهای شخصی تا عملکرد معکوس در سینمای دفاع مقدس
گروه هنر: تهیه‌کننده فیلم «شیار ۱۴۳» با اظهار تأسف از این که برخی مسئولان انجمن‌های مربوط به سینمای دفاع مقدس، بودجه مرکز را صرف کارهای شخصی می‌کنند، اظهار کرد: چرا کشور ما هر ساله قدم‌های رو به جلویی را در تمامی عرصه‌ها بر می‌دارد، اما در حوزه سینمای دفاع مقدس به شکل معکوس عمل می‌کند؟
محمدحسین قاسمی، تهیه‌کننده فیلم سینمایی «شیار 143» در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) تعریف خود را از سینمای دفاع مقدس چنین ارائه کرد: در برهه‌ای از تاریخ کشور ما، جنگی به ما تحمیل شد. بخش اصلی این جنگ مربوط به بزرگ‌مردانی می‌شود که از جان خود گذشتند و عازم جبهه‌ها شدند تا از این آب و خاک دفاع کنند. در کنار این حماسه‌سازان خانواده‌هایی نیز بودند که به طور مستقیم با جنگ ارتباط داشتند. آنها نیز خانواده‌های رزمندگان بودند که همانند فرزندان، همسران و برادران خود در پشت جبهه در مقابل دشمن ایستادگی کردند، البته این نکته را هم باید متذکر شد که دیگر مردم ایران نیز در این دفاع مشارکت داشتند، اما به هر حال خانواده‌های رزمندگان ارتباط نزدیکتری با جنگ داشتند.
وی افزود: تمام آنچه در توضیح فوق به آن اشاره کردم موضوعاتی است که اگر بخواهیم در سینما به آنها بپردازیم به نوعی سینمای دفاع مقدس را مد نظر قرار داده‌ایم. با این توضیح می‌رسیم به اینکه ما چه احساس نیازی کردیم که در فیلم «شیار 143» موضوع مادران شهید را مدنظر کارمان قرار دادیم. در این فیلم احساس ما این بود آن طور که باید حق مطلب درباره مادران مفقودالاثر بیان نشده است. برای همین هم تصمیم گرفتیم با پرداختن به این موضوع، قسمتی که کمتر در سینمای دفاع مقدس دیده شده را مدنظر قرار دهیم.
دفاع مقدس دنیای گسترده‌ای از معناست
این فیلمساز ادامه داد: البته تا حدودی این کم‌کاری را می‌توان توجیه کرد، زیرا عظمت دفاع مقدس به اندازه‌ای زیاد است که سینما قادر نیست به تنهایی به آن بپردازد، اما این توجیهی مناسبی نیست که تولیدات ما در حوزه سینمای دفاع مقدس تا به این اندازه کم باشد. دلیل نیز این است که سینما یک رسانه و موظف است که به بزرگانی چون مادران شهدا بپردازد تا ناخودآگاه این افراد که ایثارشان، مایه آرامش امروز ماست، فراموش نشوند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا این تصور که امروزه بیشتر نیاز است که به بازتاب‌های جنگ پرداخته شود تا خود دفاع مقدس، گفت: به هیچ وجه این تفکیک صحیح نیست، چون دفاع مقدس به کل کشور ما تحمیل شد، پس نباید تصور کرد نشان دادن یک بخش به معنای پرداختن صحیح‌تر به دفاع مقدس است. با این توضیح می‌خواهم بگویم ارزش‌های دفاع مقدس باید زنده نگاه داشته شود؛ حال این ارزش‌ها می‌خواهد در خط مقدم اتفاق افتاده باشد یا در ایثار مادری که سال‌هاست در انتظار فرزند مفقودالاثر خود ایستادگی کرده، متبلور شود.
تهیه‌کننده «شیار 143» متذکر شد: نکته حائز اهمیت اینجاست که معمولاً هنرمندان این دسته‌بندی‌ها را انجام نمی‌دهند، بلکه این متولیان هستند که این بخش‌بندی‌ها (پرداختن به دفاع مقدس به صورت مستقیم یا غیرمستقیم) را شکل می‌دهند، در غیر این صورت من حداقل ندیدم هنرمندان بخواهند دفاع مقدس را دسته‌بندی کنند. آنها بنا به دغدغه‌شان به این موضوعات ورود می‌کنند.
فعالیت در سینمای دفاع مقدس، نیازمند تحقیق است
قاسمی در پاسخ به این که آیا پرداختن به جنگ حتماً باید از طرف فیلمسازانی باشد که دفاع مقدس را از نزدیک لمس کرده‌اند، بیان کرد: من و نرگس آبیار (کارگردان فیلم شیار 143) هر دو از خانواده‌هایی هستیم که جنگ را از نزدیک لمس کرده‌ایم، اما معتقد هستم در ساخت فیلم دفاع مقدسی، مهمترین اصل داشتن تحقیقات کامل است. این را هم نه به عنوان تهیه‌کننده، بلکه به عنوان مستندساز می‌گویم که داشتن شناخت مهم است که به فیلمساز برای تصویرگری درست از دفاع مقدس کمک می‌کند. در کنار تمام این توضیحات ایمان و باور به موضوع نیز باعث می‌شود فیلم خلق شده از کیفیت لازم بهره برده باشد.
وی به توضیح فوق اضافه کرد: در زمینه دفاع مقدس بحث دیگری وجود دارد که مربوط به سخت‌افزار می‌شود که کار کردن در حوزه دفاع مقدس را برای سینماگر مشکل می‌کند. این وضعیت در شرایطی است که ما مراکزی با نام دفاع مقدس داریم که رسالت‌شان تامین نیاز سینمای جنگ است. این معضل برای من این سؤال را پیش آورده که چرا کشور ما هر ساله قدم‌های رو به جلویی را در تمامی عرصه‌ها بر می‌دارد، اما در حوزه سینمای دفاع مقدس به شکل معکوس عمل می‌کنیم؟! این سؤال را باید مدیران مؤسسات مربوط به دفاع مقدس پاسخ دهند، چه اتفاقی در حال روی دادن است که باعث به وجود آمدن فضای موجود شده.
این سینماگر در بخش دیگری از سخنان خود درباره برخورد خوبی که با فیلم «شیار 143» شد، چنین توضیح داد: مسلماً برخوردهای مثبتی که با فیلم شد به ما روحیه خوبی داد تا بتوانیم با انگیزه بیشتری در این حوزه ورود کنیم. نکته دیگر اینکه استقبال از «شیار 143» موجی به وجود آورد که سبب شد فیلمسازان علاقه‌مند به این حوزه بیشتر مصمم شوند تا به این حوزه ورود کنند.
ابراز رضایت مقام معظم رهبری از فیلم «شیار 143»
این تهیه کننده درباره دیدار عوامل فیلم «شیار 143» با مقام معظم رهبری بیان کرد: این دیدار بسیار رضایت‌بخش است که بدانیم ولی‌امر مسلمانان جهان فیلم را دیده و پسندیده‌اند. برای همین خستگی تمام کار از دوش ما با اظهار رضایت ایشان برداشته شد. در این راستا امیدوارم این اتفاق درسی باشد برای مسئولان کشور تا درک کنند وقتی مقام معظم رهبری به این دست آثار اهمیت می‌دهند، وظیفه آنها برای کمک به اعتلای سینمای دفاع مقدس تا چه حد جدی‌تر می‌شود. نکته جالب اینجاست که مقام معظم رهبری علاوه بر اینکه فیلم را پسندیدند، موضوعات و راهنمایی‌هایی را به ما کردند تا ما بتوانیم در این حوزه (دفاع مقدس) بهتر قدم برداریم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به آمار تولیدات سینمای دفاع مقدس اشاره کرد و گفت: رئیس سازمان سینمایی چندی پیش آماری از تولیدات دفاع مقدسی در سینما ارائه کرد و این آمار با جبهه‌گیری مسئولان سینمای دفاع مقدس مواجه شد، چون می‌گفتند که این آمار صحیح نیست و تولیدات بیش از آنچه بوده اعلام شده است! این وضعیت در شرایطی است که مراکز و انجمن‌های آنها بودجه برای تولید فیلم‌های دفاع مقدسی دریافت می‌کنند؛ آیا این کمبود تولیدات در حوزه دفاع مقدس نباید باعث شرمساری آنها شود؟ شرمساری بیشتر آنجاست که برخی افراد به اسم دفاع مقدس موسسه و انجمن تشکیل می‌دهند تا بودجه دریافت کنند و آن بودجه را صرف کارهای شخصی کنند!
وی در پایان اظهار کرد: اگر من مسئولیتی در کشور داشتم نظارت را به روی این موسسات و انجمن‌ها بسیار جدی‌تر می‌کردم تا مراکزی که وجودش بدون فایده است بسته شوند، مگر اینکه شرایط و نحوه کارشان را تغییر دهند.
