توجه به زبان اردو در اولویت باشد/ «دا» قهرمان کتاب‌های دیگر را عقب می‌‌زند
گروه ادب: رئیس حوزه هنری انقلاب اسلامی گفت: از زمان ایجاد مرکز ترجمه در حوزه هنری، زبان اردو را مورد توجه قرار داده‌ایم.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، نشست نقد و بررسی کتاب «دا» به زبان اردو، روز دوشنبه، هیجدهم خرداد 1394 از سوی مرکز ترجمه حوزه هنری در سالن سلمان هراتی برگزار شد.
در این نشست چهره‌های سرشناسی از جمله محسن مومنی شریف، رئیس حوزه هنری، علیرضا قزوه، مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری، مرتضی سرهنگی، مدیر دفتر ادبیات مقاومت و پایداری حوزه هنری، سعیده حسینجانی، مدیر مرکز ترجمه حوزه هنری، ساسان ناطق، پرفسور افتخار حسین عارف، فرزانه اعظم لطفی، محمد کیومرثی، عزیز مهدی و احمد شهریار حضور داشتند.
محسن مومنی شریف، رئیس حوزه هنری، در این مراسم درباره ترجمه کتاب «دا» به زبان اردو گفت: ما نسبت به زبان اردو غفلت کرده‌ایم. زبان‌هایی هستند که مخاطبان کمتری دارند، ولی به آنها توجه بیشتری شده است؛ در حالی که به دلایل مختلف باید زبان اردو را مورد توجه قرار دهیم.
وی درباره این دلایل توضیح داد: یکی اینکه مخاطبانی که با زبان اردو صحبت می‌کنند بسیار زیاد هستند و باید این جامعه مخاطب را مورد نظر داشته باشیم و دلیل دیگر نیز این است که این افراد با ما قرابت فرهنگی دارند؛ ضمن این که درصد زیادی از واژگان ما مشترک است.
مومنی شریف همچنین گفت: جمعیت عظیم افراد شبه قاره به ما نزدیک هستند و اگر هنرمندان ما این ظرفیت را بشناسند مخاطبان‌مان چندین برابر خواهد شد و ما نیز در حوزه هنری از زمانی که مرکز ترجمه ایجاد شده، به زبان اردو توجه ویژه داشته‌ایم و این زبان باید در کنار زبان عربی در اولویت‌های ما باشد.
رئیس حوزه هنری درباره کتاب «دا» اظهار کرد: کتاب «دا»، کتاب تراز در کشور ما به شمار می‌رود؛ بنابراین ترجمه آن به زبان‌های دیگر اهمیت زیادی دارد؛ چراکه حتی اگر ترجمه کاملی نباشد، مهم این است که گام اول برداشته شده و می‌توان مشکلاتی که وجود دارد را برطرف کرد.
دا، شاهدی بر مظلومیت ایران است
ساسان ناطق نیز در این مراسم، با بیان اینکه در کتاب «دا» شاهد مظلومیت ایران در جنگ تحمیلی هستیم، گفت: این مظلومیت با جزئیات دقیقی روایت شده است. کارنامه ادبیات دفاع مقدس به قدری پربار و زیباست که اگر از دروازه ترجمه وارد شویم، می‌توانیم به قلمروهای بیشتری دست پیدا کنیم و مخاطبان بیشتری را با این آثار ارزشمند آشنا کنیم.
این نویسنده ادامه داد: «دا»، کتابی است که مرزها را درنوردیده و افتخارات زیادی برای کشورمان رقم زده است و به طور کلی، کتاب‌هایی که در حوزه دفاع مقدس منتشر می‌کنیم، منابعی هستند که می‌توانند عظمت این سرزمین را نشان دهند و سرشار از سوژه‌های نابی هستند که می‌توان در آنها یافت.
با خواندن «دا» قهرمان کتاب‌های دیگر عقب می‌روند
رئیس سازمان فرهنگی اکو هم در این آیین گفت: در تاریخ ایران، از شخصیت کتاب «دا» به عنوان یک زن بزرگ یاد خواهد شد. نه می‌توان این کتاب را زندگی‌نامه دانست و نه گزارش، یادداشت یا داستان بلند؛ این کتاب در هیچ کدام از این قالب‌ها نمی گنجد و در عین حال تمام خصایص این گونه‌های ادبی را هم داراست.
این ادیب پاکستانی ادامه داد: پیش‌تر شاهد این بودیم که خصایصی مانند شجاعت و استقامت به مردها نسبت داده می‌شد؛ در حالی که در این کتاب شاهد این هستیم که چگونه زنی تمام این ویژگی‌ها را از خودش نشان می‌دهد که شاید اتفاقاتی که درباره این خانواده افتاده در تاریخ نظیر نداشته باشد.
پرفسور عارف حسین با بیان اینکه اقوام و ملیت‌های مختلف از چنین ارزش‌هایی که دارند محافظت می‌کنند، گفت: درباره محاصره لنینگراد و پاریس در جنگ جهانی اول بسیار صحبت و از فداکاری‌هایی که صورت گرفته فراوان سخن گفته می‌شود؛ در حالی که در مورد عملیاتی که در خرمشهر و دفاع مقدس ایران صورت گرفت حرف زیادی به زبان نمی‌آید.
وی اظهار کرد: من تا قبل از خواندن کتاب «دا» کتاب‌های زیادی خوانده بودم که قهرمان‌های زیادی داشتند، اما با خواندن این کتاب چنان از قهرمان این داستان حیرت کردم که تمام شخصیت‌های کتاب‌های قبلی یک قدم عقب رفتند.
رئیس سازمان فرهنگی اکو همچنین گفت: امروزه یکی از دغدغه‌های نویسندگان این است که چطور اثری خلق کنند که نمایشی باشد و بتوان آن را به تصویر کشید، این اتفاقی است که به خوبی در کتاب «دا» افتاده و هنگامی که نویسنده از جزئیات مختلف در آن صحبت می‌کند، خواننده احساس می‌کند خودش در آن صحنه‌ها حضور دارد و انگار این تصاویر با واژه‌ها برای ما به نمایش درمی‌آیند.
عارف حسین درباره استقبال از این کتاب نیز گفت: این که کتابی 150 بار تجدید چاپ شده باشد مفهوم خاصی دارد، من در معروف‌ترین رمان‌های تولستوی، داستایوفسکی و نویسندگان بزرگ ندیده‌ام کتابی به این تعداد چاپ برسد و این مسئله نشان دهنده صداقتی است که در این کتاب به کار رفته و به دل مخاطب می‌نشیند و می‌توانم بگویم این کار کمتر از معجزه نیست.
وی با اشاره به سخنی از امام علی(ع) با این مضمون که صحبت کنید تا شناخته شوید، بیان کرد: راوی این کتاب صحبت کرد و از این طریق شناخته شد. هر گاه تاریخ ایران نوشته شود، از راوی و نویسندگان این کتاب به عنوان افرادی بزرگ یاد خواهد شد.
می‌خواهیم به دنیا بگوییم دفاع مقدس، فقط دفاع مردان نبود
سعیده حسینجانی، مدیر دفتر ترجمه حوزه هنری هم در ادامه این مراسم بیان کرد: ترجمه، ویترین ادبیات و فرهنگ ما در کشورهای دیگر است مخصوصاً کشورهایی که با آنها نزدیکی فرهنگی داریم.
وی عنوان کرد: اکنون که ادبیات پایداری و دفاع مقدس جایگاه ویژه‌ای دارد و آثار شاخصی در این زمینه داریم، فرصت خوبی است برای این که بتوانیم علاوه بر ادبیات و تمدن کهن شامل آثار فردوسی، حافظ، خیام و ... ادبیات معاصرمان را نیز به دنیا ارائه دهیم که این از نعمت‌های جنگ است. ملت ایران در مقابل هجمه‌های دشمن پایداری کرد و اکنون اثر این استقامت را می‌توانیم در فرهنگ و ادبیات‌مان پیدا کنیم.
حسینجانی افزود: روایتی را از یکی از بزرگان شنیدم که برایم بسیار جالب بود که می‌گفتند جنگ ما، جنگ مادران و زنان بوده است. آنها بودند که همسران و پدران و برادران‌شان را به جبهه فرستادند، از آنها در این شرایط حمایت کردند و این موضوع را در کتاب‌های متعدد می‌توانیم ببینیم.
مدیر دفتر ترجمه حوزه هنری اظهار کرد: می‌خواهیم به دنیا بگوییم دفاع مقدس ما، دفاع مردان به تنهایی نبوده و زنان نیز نقش موثری در این استقامت داشته‌اند که در چنین آثاری این استقامت‌ها دیده می‌شود.
در ادامه این مراسم نیز شخصیت‌هایی از جمله محمدافسر ره‌بین، رایزن فرهنگی افغانستان در ایران، کیومرثی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و احمد شهریار، نویسنده به بیان نقطه نظرهایشان درباره ترجمه کتاب «دا» به زبان اردو پرداختند و با وارد کردن انتقاداتی نسبت به ترجمه این کتاب توسط محمدبشیر عالمی، لزوم بهتر شدن کیفیت ترجمه آثار و نظرخواهی از اساتید و متخصصان پیش از انتشار کتاب را مطرح کردند.
