اشتراک و تفاوت ازدواج در حقوق بشر غرب و اسلام

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) شعبه اروپا، آیت‌الله رمضانی، امام و مدیر مرکز اسلامی هامبورگ اظهار کرد: در بررسی ماده شانزدهم حقوق بشر از دیدگاه غرب و نیز در مواد هفتم و دهم حقوق بشر از دیدگاه اسلام به موضوع خانواده اشاره شد که این مواد، خانواده را به عنوان رکن طبیعی و اساسی اجتماع دانستند. در توضیح این مطلب لازم است به برخی مباحثی که در این زمینه مطرح است، اشاره شود.

اشتراک و تفاوت ازدواج در حقوق بشر غرب و اسلام

وی گفت: آنچه به عنوان مشترکات از این مواد می‌توان استفاده کرد عبارت است از: 
1ـ زن با مرد از جهت کرامت ذاتی و شخصیت مساوی است و از این جهت هیچ تفاوتی ما بین این دو صنف وجود ندارد. 
2ـ زن دارای شخصیت اجتماعی است و مانند مرد حق زندگی با شخصیت انسانی دارد و باید مانند مرد از همه وسایل زندگی آبرومندانه برخوردار شود.
 3ـ زن مانند مرد در تعهّدات و امور مالی خود استقلال دارد. اگر چه این حق در حقوق بشر از دیدگاه غرب با صراحت ذکر نشده است، ولی با نظر به دیگر رشته‌های حقوق حاکم بر دنیای غرب، این حق برای زن محفوظ است.
 4ـ ازدواج باید با کمال اختیار طرفین (مرد و زن) انجام بگیرد.
 5ـ خانواده رکن طبیعی و اساسی اجتماع است و حق دارد از حمایت جامعه و دولت برخوردار شود.

تفاوت‌های حقوق بشر از دیدگاه اسلام و غرب:

آیت‌الله رمضانی تفاوت‌های زن و مرد از دیدگاه اسلام و غرب را تبیین و تصریح کرد: اسلام برای سامان‌بخشی به نظام خانواده مسئولیت‌های مشترک و مختص به زن و مرد را مطرح می‌کند؛ به عنوان مثال حقوق مهریه و نفقه مانند خوراک و پوشاک و سایر وسایل زندگی را بر عهده مرد می‌گذارد و مسئولیت عاطفی و احساسات پاک حیات خانواده را که بسیار مهم است بر عهده زن گذاشته است؛ زیرا آنها بهتر از همه نسبت به این مسئولیت مهم می‌توانند نقش ایفا کنند. البته علاوه بر بیان حقوق متقابل، اسلام بر قواعد و ضوابط اخلاقی هم تأکید ویژه دارد.
خطیب جمعه هامبورگ بیان کرد: تفاوت دیگر این است که در اسلام بر کفو و همتا‌بودن زن و شوهر تأکید شده که این همتایی می‌تواند در ایمان و اسلام و همسان‌بودن در امور ارزشی جلوه کند.
وی ادامه داد: تفاوت دیگر در تشکیل نظام خانواده از دو دیدگاه این است که اسلام برای حفظ همه شؤون زندگی و جهت‌دهی صحیح به احساسات، عواطف و تحریکات جنسی دختر، رضایت ولی او را شرط می‌داند که این قطعاً یک نوع حمایت فکری و معنوی در انتخاب صحیح خواهد بود؛ زیرا نباید امر ازدواج را از این جهت آسان گرفت و شرایط لازم را برای ازدواج صحیح را مورد غفلت قرار داد. 
آیت‌الله رمضانی گفت: متأسفانه بی‌توجهی در این امر باعث شده که بخش عمده‌ای از انتخاب‌ها در ازدواج اوّل میان دو جوان موفق نبوده و منجر به جدائی و طلاق شود، به همین جهت است که در اسلام توصیه‌ها و تأکیدهای فراوانی درباره انتخاب همسر به دختر و پسر شده است و اگر این سفارش‌ها مورد توجّه قرار می‌گرفت، بسیاری از ازدواج‌ها نتیجه مثبت می‌داد.

امام جمعه مرکز اسلامی هامبورگ تأکید کرد: بسیار روشن است که ازدواج در حقیقت ایجاد یک مسئولیت جمعی است که نتیجه آن پدیدآوردن مونس در طول زندگی است. این یک نیاز طبیعی برای انسان است که روایات اسلامی به آن اشاره کرده است. به همین جهت در تعبیر پیامبر اکرم(ص) ازدواج محبوب‌ترین بناء نزد خداوند دانسته شده است: « مَا بُنِیَ‏ فِی‏ الْإِسْلَامِ‏ بِنَاءٌ أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ أَعَزُّ مِنَ التَّزْوِیج» و در خصوص انس و آرامشی که با ازدواج به دست می‌آید از امام صادق(ع) روایت شده که فرمود: «وَ خَلَقَ‏ لِلرِّجَالِ‏ النِّسَاءَ لِیَأْنَسُوا بِهِنَّ وَ یَسْکُنُوا إِلَیْهِنَّ وَ یَکُنَّ مَوَاضِعَ شَهَوَاتِهِمْ وَ أُمَّهَاتِ أَوْلَادِهِم‏ » ثمره خلقت زنان، برای مردان آن است که مردان به واسطۀ زنان انس می‌گیرند و با آنان آرامش می‌یابند و نیاز جنسی خود را برآورده می‌سازند و آن همسران، مادران فرزندانشان می‌شوند.

وی افزود: ازدواج ضمن آنکه موجب انس و آرامش و تأمین نیازهای طبیعی به صورت صحیح و مشروع می‌شود، باعث تقویت فضیلت اخلاق نیز می‌شود و در سایه ازدواج، زن و مرد به عفت فردی ـ اجتماعی نائل می‌شوند و جلوی هر طغیانی گرفته می‌شود. به همین جهت بر اساس روایات اسلامی ازدواج تا نیم یا دو سوم از ایمان جوان را از دستبرد شیطان حفظ می‌کند و در امان خواهد نگاه داشت. پیامبر اکرم (ص) فرمود: « مَنْ‏ تَزَوَّجَ‏ فَقَدْ أَحْرَزَ نِصْفَ دِینِهِ فَلْیَتَّقِ اللَّهَ فِی النِّصْفِ الْبَاقِی‏».

آیت‌الله رمضانی در پایان یادآور شد: در نتیجه ازدواج، انسان به طهارت معنوی دست خواهد یافت و از کرامت نسبی که شخصیت واقعی انسان را بیان می‌نماید، برخوردار خواهد شد و ترک این امر مقدس به صورت قاعده، باعث انحراف از مسیر زندگی خواهد شد و تهدیدی جدّی را به دنبال خواهد داشت.