نقش ارزنده روحانی بومی در مساجد/ مساجد ملجایی برای تمامی آلام مسلمانان
کانون خبرنگاران نبأ: نقش روحانی در مساجد از اهمیت بسزایی برخوردار است در همان حال، اگر روحانی از خود منطقه انتخاب شود، میتواند ارتباطی عمیق و مستمر با مردم داشته و در نتیجه زمینه‌ساز انس بیشتر آنها با این مکان مقدس شود.
به گزارش کانون خبرنگاران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا، نقش روحانیون در ماه رمضان بسیار برجسته است؛ چراکه مساجد در ماه مبارک رمضان از رونقی چشم‌گیر برخوردار می‌شوند. سیل مردم به‌ویژه در شب‌های قدر به‌سوی مساجد بسترهای لازم برای ارتباط و انس مستمر آنها با این مکان مقدس را فراهم می‌کند. برنامه‌های متعدد مذهبی و برپایی نماز جماعت و شب‌زنده داری باعث می‌شود مردم انسی دوباره با مساجد بگیرند.
مساجد ملجایی برای تمامی آلام مسلمانان
باید توجه داشت یکی از امتیازات ادیان الهی اعم از اسلام، وجود اماکن مقدس برای عبادت مردم است وجود این اماکن توانست پیوندی محکم میان پیامبران الهی به ویژه پیامبر اکرم(ص) و مردم باشد. البته مساجد تنها جایگاهی برای عبادت نبود بلکه این مکان ملجایی برای تمامی آلام و مشکلات مردم و از طرفی نیز مکانی برای پیشرفت جوامع اسلامی بود.
اما نکته قابل تأمل در این بحث جایگاه روحانی است که مدت 30 شب با مردم در مساجد ارتباط مستمر دارد. این روحانیون پیش از ماه مبارک رمضان در قالب یک برنامه‌ریزی مدون به سوی مساجد می‌روند تا بتوانند در این مدت مردم را به‌سوی معنویات بیشتر هدایت کرده و از فیوضات این ماه بیشترین بهره را ببرند.
حالا باید توجه داشت که این روحانیون چگونه و با چه ابزاری می‌توانند رسالت خود را به بهترین نحو انجام دهند. آیا کارکرد روحانیون به همین ماه مقدس ختم می‌شود یا باید طوری باشد که در تمام فصول سال بتواند پلی میان مسجد و مردم باشند.
در صدر اسلام مسجد نه تنها محلی برای برپایی نمازهای جماعت بود، بلکه مرکز فرماندهی پیامبر(ص) محسوب می‌شد و هر گاه حکمی از سوی خداوند نازل می‌شد، پیامبر(ص) از بلال می‌خواست تا مردم را در مسجد جمع کرده و حکم پروردگار را بر آنها ابلاغ کند. ایشان مسلمانان را از احوال یکدیگر باخبر و به رفع نابسامانی‌ها کمک می‌کرد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به‌ویژه اوایل آن این نقش مساجد، بازآفرینی شد و در سال‌های جنگ نیز شاهد این رویکرد بودیم اما به تدریج از رونق این‌گونه فعالیت‌ها در مساجد کاسته شد.
روحانیون باید رونقی دوباره به مساجد ببخشند
پس باید توجه داشت روحانیونی که به‌عنوان مبلغ دین به مساجد گسیل می‌شوند کار بسیار خطیری بر عهده دارند چراکه نه تنها باید ابلاغ دین را به نحو احسن انجام دهند بلکه باید رونقی اساسی به مساجد ببخشند که در طول سال پایدار باشد.
اما دو رویکرد در زمینه اعزام مبلغ به مساجد مطرح است. روحانیونی که وظیفه خطیر ابلاغ دین را برعهده دارند یا بومی آن مسجد هستند یا اینکه از شهر و با فرهنگی متفاوت به مساجد اعزام می‌شوند.
نقش ارزنده امام جماعت محلی در مساجد
بی‌شک امام جماعت محلی نقش بسیار ارزنده در جذب جوانان به مساجد دارد، چراکه آشنایی کافی با محل و فرهنگ حاکم بر آنجا دارد. اگر روحانی مسجد، بومی منطقه بوده و افراد محل با وی آشنایی داشته باشند، بیشتر از روحانی که به‌صورت مأموریت، موظف به اقامه نماز در مسجدی شود تأثیر می‌گذارد.
روحانی که به‌عنوان مأمور به منطقه‌ای اعزام می‌شود، رسالت خود را در ابلاغ دین و اقامه نماز پنداشته و بعد از آن کار خود را اتمام یافته می‌پندارد و نمی‌تواند به‌خوبی با مردم ارتباط بگیرد. در همین حال اگر آشنایی با فرهنگ و نوع رفتار مردم منطقه نداشته باشد، میتواند بازخورد منفی نیز داشته باشد به‌طوری که شاید با یک کلمه اشتباه مردم را از مساجد دور کند. امام جماعت بومی بی‌شک به مشکلات آن منطقه بیش از سایر مبلغان تسلط دارد و بهتر میتواند به مسائل مردم آن محل رسیدگی کند.
وی که خود از جنس مردم منطقه است گوشی شنواتر دارد. میتواند پای درددل‌های مردم بنشیند، درد آنها را بهتر درک می‌کند و چاره‌ای دلسوزانه برایش پیدا می‌کند. در کل سال در دسترس‌تر است و میتواند ارتباطی مستمر با مردم منطقه داشته باشد.
نبود یا کمبود مبلغ محلی
البته ناگفته نماند شاید برخی از مناطق با مشکل نبود یا کمبود مبلغ مواجه باشد که خود این امر زمینه‌ساز اعزام مبلغ از سایر مناطق به آنجا شود. در این جا هم می‌توان از دو راهکار بهره برد. در اولین قدم روحانیونی انتخاب شوند که از لحاظ آشنایی به منطقه تسلط بیشتری دارند. همچنین باید پایه‌گذار تربیت مبلغ در منطقه بود تا از بطن مردم روحانیون آماده اجرای رسالت خود شوند.
وحید حسن‌زاده
