دبیرخانه دائمی نمایشگاه قرآن کریم موجب تشکیل اتاق فکر در طول سال می شود

به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا)، محمدمهدی احمدی، مدیر کل امور استان های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معتقد است نمایشگاه بین المللی قرآن کریم باید دبیرخانه دائمی داشته باشد تا برنامه های نمایشگاه در طول سال تدوین شود و مانند یک اتاق فکر دائمی برای نمایشگاه عمل کند. وی نمایشگاه قرآن را تاثیرگذار می داند و می گوید نمایشگاه به کسب تجربه های نو و آشنایی با تازه های قرآنی کمک ارزنده ای می کند. گفت و گوی روابط عمومی بیست و سومین دوره نمایشگاه بین المللی قرآن کریم با مدیر کل امور استان های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پی می آید.
کیفیت برگزاری این دوره از نمایشگاه قرآن کریم را چگونه ارزیابی می کنید؟
پس از این که از حوزه نشر قرآن و نرم افزارهای قرآنی در نمایشگاه بین المللی قرآن کریم بازدید کردم به نظرم آمد که در پاسخ به این پرسش باید دو منظر را مورد نظر قرار داد. نخست اینکه آیا برگزاری این نمایشگاه تاثیرگذار است یا خیر؟ دوم اینکه آیا امسال نسبت به سال گذشته از نظر محتوایی تفاوت هایی حاصل شده است ؟
از منظر نخست باید بگویم برگزاری نمایشگاه بین المللی قرآن کریم تاثیرگذار است. چون موجب جریان سازی در کشور می شود. درعین حال مشابه این نمایشگاه اما در ابعاد کوچکتر در استان ها هم برگزار می شود. برخی از نمایشگاه ها نیز به نوعی در راستای هم حرکت می کنند. البته همه این نمایشگاه های قرآنی متناسب با ماه مبارک رمضان هستند و ماهیت معنوی دارند.
از سوی دیگر تعاملاتی که بین فعالان و برگزار کنندگان نمایشگاه قرآن کریم ایجاد می شود، تجربه هایی کسب می کنند و آشنایی با تازه های قرآنی کمک ارزنده ای به رشد و پیشرفت فعالیت های قرآنی می کند.
از منظر دوم باید بگویم که بر اساس نگاه اجمالی که داشتم، تولیدات امسال از لحاظ محتوایی چندان قابل توجه نیست. در حوزه های هنری و نرم افزاری ابداعاتی مشاهده می شود که خوب است. اما در حوزه ناشران و بخش مکتوب به نظرم آن طور که باید انتظارات را برآورده نکرد و بر اساس انتظاراتی که داشتیم مطلوب نبود. انتظار داشتیم که تولیدات بیشتری در بخش مکتوب مشاهده شود و انتشارات بیشتری فعالیت کنند.
خب به هر حال ناشران و فعالان این حوزه باید مورد حمایت قرار بگیرند، آیا این مسئله به سیاستگذاری های کلان کشور برنمی گردد؟
در حقیقت ناشران و فعالان بخش مکتوب، برای پیشبرد جریان نشر نیاز به حمایت دارند. البته وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حامی این گروه است، اما وزارت ارشاد هم باید پشتیبان مالی داشته باشد. به نظر من مجلس شورای اسلامی باید عنایت ویژه ای به حوزه فرهنگ و به ویژه بخش قرآنی داشته باشد و از ناشران حمایت کند تا برای افزایش تولیدات قرآنی تشویق شوند. اکنون ما تولیدات قرآنی بسیاری داریم که منتشر نشده است و اگر ناشران حمایت شوند تولیدات ارزنده ای وارد بازار نشر می شود. در حال حاضر ناشران بر اساس انگیزه کار می کنند و از نظر بعد اقتصادی انگیزه چندانی برای شان ایجاد نمی شود.
متولی اصلی برگزاری نمایشگاه قرآن کریم وزارت ارشاد اسلامی است. اما نمایشگاه های دیگری نیز همزمان برگزار می شوند اما در اندازه های کوچک تر. به هر حال دستگاه های مختلفی در حوزه های مختلف فرهنگی از جمله حوزه های قرآنی فعالیت می کنند و نتیجه این که  بعضا موازی کاری هایی را در حوزه فرهنگ شاهد هستیم. بالاخره برای این موازی کاری ها چه باید کرد؟
متاسفانه این موازی کاری ها اغلب در بخش های فرهنگی مشاهده می شود. به این صورت که تعدادی از نهادها وارد عمل می شوند و کار فرهنگی انجام می دهند. بخشی از این کارها تکراری است و مکمل یکدیگر نیستند. مشاهده می کنیم که همان کاری که یک نهاد با برنامه ریزی دقیق و ظرافت انجام می دهد در جای دیگر با کیفیت پایین تر انجام می شود. در این گونه مواقع نگاه ما باید یک نگاه قانونمند باشد. در قانون صراحتا بیان شده که یک نهاد متولی کارهای قرآنی و نهاد دیگر متولی کارهای هنری است. اگر ما نگاه قانونمند داشته باشیم به خودمان اجازه می دهیم که به کمک آن نهاد متولی برویم نه اینکه کاری را در راستای کار آن نهاد انجام دهیم. اما مشکل همین است که نگاه قانونمند نیست و هر نهادی می کوشد به صورت انفرادی وارد عمل شود در این صورت است که علاوه بر هزینه های سنگینی که متحمل می شوند تنوع ساختاری چندانی هم نمایان نمی شود. اگر همه ظرفیت ها در یک جا جمع شوند تنوع حاصل می شود و هزینه ها هم کنترل می شود.
نظم حاکم بر نمایشگاه را چگونه ارزیابی می کنید؟
من سال گذشته هم تاکید کردم که نظم حاکم بر نمایشگاه قرآن قابل ستایش است. سیستم منظمی که بر این نمایشگاه حاکم است نشان می دهد که در پشت صحنه عواملی فعالیت می کنند که تجربه کافی دارند و همه چیز را بر اساس برنامه ریزی دقیق هماهنگ و اجرا کرده اند که اکنون هر چیز در جایگاه خود قرار دارد و از زمانبندی مشخصی هم پیروی می کند.
کدام بخش از نمایشگاه جای کار و پیشرفت بیشتری دارد؟
آن طور که مشاهده می شود بخش هنری نمایشگاه قرآن جای کار بیشتری دارد. زبان هنر از زبان خطاب تاثیر بیشتری در جامعه دارد. گاهی پیامی که هنر به سادگی در کوتاهترین زمان ممکن به بیننده منتقل می کند با زبان خطاب نمی شود بیان کرد. بنابراین ما باید هنرمندان بیشتری در همه ابعاد هنری به نمایشگاه دعوت کنیم. از سوی دیگر می بینیم که بسیاری از قصص قرآنی جایگاه نمایشی دارد می توانیم در نمایشگاه قرآن از هنر اجرای نمایش برای پرداختن به قصه های قرآنی استفاده کنیم تا بخش هنری متنوع شود. فقط باید توجه داشته باشیم که محوریت حوزه هنر باید قرآن باشد.
کیفیت اطلاع رسانی نمایشگاه قرآن کریم را چطور می بینید؟
صدا و سیما با پخش اخبار و گزارش های گوناگون در بخش اطلاع رسانی فعالیت می کند. تورهای فعال شهری هم تاثیر چشمگیری در بازدید از نمایشگاه قرآن داشته اند. تورهای مختلف در مناطق پایتخت افراد را برای بازدید به نمایشگاه می آورند و در واقع شرایط حضور و بازدید را برای همه اقشار فراهم می کنند. به خصوص این تورها برای افرادی که به صورت انفرادی امکان مراجعه به نمایشگاه را ندارند شرایط حضور را فراهم خواهند کرد.
به نظر شما تشکیل دبیرخانه دایمی نمایشگاه چقدر ضرورت دارد؟
تشکیل دبیرخانه دائمی خیلی خوب است. دبیرخانه به صورت مستمر می تواند اتاق فکر را تشکیل دهد و در ارتباط با افزایش کیفیت نمایشگاه قرآن در سال آینده تدابیری را اتخاذ کنند. اگر دبیرخانه موجود نباشد، اندیشه مقطعی می شود. به این صورت که به فرض مثال یک ماه به برگزاری نمایشگاه قرآن کریم مانده و باید تصمیمات و برنامه ریزی ها اندیشیده و سنجیده شود. بنابراین امکان ندارد آن انتظار به حد مطلوب ایجاد شود. اما کارشناسان حاضر در دبیرخانه دایمی موظفند که در طول سال برای برنامه های سال آینده طرح نو و برنامه ریزی دقیق اتخاذ کند و بعد از مشورت با اهل فن ابتکاراتی را ایجاد کند که برای بازدید کنندگان جذابیت داشته باشد.
از نظر برقراری ارتباط میان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجلس در بحث قانون گذاری و تعیین بودجه چه اقداماتی انجام می شود؟
اگر نمایندگان مجلس از نمایشگاه بازدید کنند و در جلسات حاضر شوند می توانند کمک شایانی در بحث اختصاص بودجه و اعتبارات به نمایشگاه قرآن داشته باشند. البته اکنون اعتبارات خوبی لحاظ شده اما مشکل اینجا است که اعتبارات بین بخش های مختلف تقسیم شده است. بنابراین خروجی ضعیف است. اگر اعتبارات در اختیار متولی واحد گذاشته شود و بقیه برای کمک کردن به آن متولی در کنار هم فعالیت کنند خروجی تاثیر بیشتری خواهد داشت.