«اهالی بهشت» آئین تبلیغ را بررسی کردند + فیلم
گروه فعالیت‌های قرآنی: در برنامه اهالی بهشت شبکه قرآن سیما، موضوع «قرآن، ماه رمضان و آیین تبلیغ» با حضور جواد فروغی، مبلّغ قرآنی بررسی شد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، برنامه اهالی بهشت با موضوع «قرآن، ماه رمضان و آیین تبلیغ» شب گذشته، 22 تیرماه با حضور رحیم قربانی به عنوان مشاوره برنامه اهالی بهشت و مسئول سازمان قرآن و عترت سپاه محمد رسول الله(ص) تهران بزرگ، محمدرضا صلح‌جو، خادم‌القرآن و معاون فرهنگی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، جواد فروغی، قاری و مبلّغ بین‌المللی قرآن کریم و با اجرای متین از شبکه قرآن سیما پخش شد.
استفاده از روش‌های تبلیغی دشمن
صلح‌جو در خصوص اهمیت تبلیغ و درست تبلیغ کردن گفت: طبق آموزه‌های قرآن کریم، اساس رسالت و وظیفه پیامبر خاتم(ص) و سایر انبیاء(ع) تبلیغ است چنانکه آمده است «وما على الرسول الا البلاغ المبین» یعنی پیامبر رسالت و وظیفه‌اش این است که پیام را از خداوند بگیرد و به بندگان خدا برساند که این جایگاه تبلیغ را نشان می‌دهد و برای اینکه اهمیت مطلبی را بدانیم باید ببینیم که دشمنان نیز چگونه از آن استفاده می‌کنند.
وی ادامه داد: یکی از بیشترین استفاده‌هایی که برای ترویج باطل، دشمن از آن استفاده می‌کند همین روش‌ها و سبک‌های تبلیغی است و پدیده‌ای با عنوان سینمای هالیوود در غرب است که آنها با کارهای کارشناسی و روانشناسی و جامعه‌شناسی که کرده‌اند مطالعه می‌کنند و به صورت فیلم، تمام اندیشه‌ها و پیام‌ها و ارزش‌های خودشان را القا می‌کنند و جوانی که فیلم را نگاه می‌کند به طور ناخواسته در مسیری قرار می‌گیرد که خود آنها می‌خواهند.
صلح‌جو اظهار کرد: اگر بخواهیم درباره تبلیغ دین صحبت کنیم باید بدانیم مراد، تبلیغ دولتی است و یا تبلیغ خودجوش و مردمی. همچنین تبلیغ سنتی و کلاسیک داریم که از گذشته بوده و تاکنون نیز ادامه داشته است که روحانیونی از طریق حوزه‌های علمیه تربیت می‌شوند و برای تبلیغ اسلام به مناطق و مراکز و مدارس مختلف اعزام می‌شوند و حال آنکه امروزه که دشمن از علم برای تبلیغ باطل استفاده می‌کند باید تبلیغاتمان نیز از حالت سنتی خارج شود و به حالت علمی در بیاید.
معاون فرهنگی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) تصریح کرد: دشمن برای تبلیغ باطل و گمراه کردن مردم از چه شیوه‌هایی استفاده می‌کند؟ باید از همان شیوه‌ها برای تبلیغ حق استفاده کنیم و لذا لازم است تا را‌ه‌ها و مسیرها را امروزه بشناسیم و از همان‌ها برای جلب دیگران به اسلام چه در داخل و چه در خارج استفاده کنیم.
وی با اشاره به اینکه تبلیغ دین کردن تخصص لازم دارد، ادامه داد: خیلی‌ها فکر می‌کنند که هنگامی که دین را یاد گرفته‌اند می‌توانند آن را تبلیغ کنند و حال آنکه تبلیغ دین نیازمند معیارهای خاصیست. تبلیغ دین رشته‌ای تخصصی است که باید در آن هنر و سلیقه انتخاب خوب و ویژگی‌هایی چون علم و آگاهی نسبت به آنچه که تبلیغ می‌کند، مخاطب‌شناسی داشته باشد.
صلح‌جو با اشاره به سایر ویژگی‌های تبلیغ خوب، اظهار کرد: خداوند فرموده است «ادع إلى سبیل ربک بالحکمة والموعظة الحسنة وجادلهم بالتی هی أحسن» ای پیامبر باید هر گروه را به گونه‌ای به دین دعوت کنید و با زبان متناسب خودشان با آنها صحبت کنید. با عده‌ای باید با حکمت برخورد کنی که آنها افرادی هستند که اهل علم، حکمت و اندیشه هستند و با مردم متوسط هم باید با زبان موعظه و جذب مردمی صبحت کنی و با برخی دیگر که تندتر هستند باید با زبان مجادله صحبت کنی که همین آیه درس مخاطب‌شناسی به ما می‌دهد.
وی ادامه داد: همچنین خداوند فرموده است «لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ» یعنی اینکه مبلغ باید آنچه را که تبلیغ می‌کند باید در درجه اول خودش عامل باشد و مردم را به مطلبی دعوت کند که در وجود خودش نیست بر روی مردم اثری نخواهد داشت. افراط و تفریط نیز در تبلیغ نباشد. صدا وسیما تابلو و پیشانی تبلیغی کشور در کنار سایر دستگاه‌های تبلیغی چون ارشاد و حوزه‌های علمیه، مدارس، دانشگاه‌ها، سازمان تبلیغات و ... است.
وی در پاسخ به اینکه آیا دانشگاه‌های متناسب با تبلیغ هست؟ اضافه کرد: در ابتدا نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها متولی اولیه تبلیغ دین است که خط نگه‌دارنده اسلام در دانشگاه‌ها باشد و برقراری نماز جماعت، پاسخگویی به شبهات دینی دانشجویان و برپایی جلسات پرسش و پاسخ و کرسی‌های آزاداندیشی توسط این نهاد در کنار سایر ارگان‌ها در دانشگاه‌ها برگزار می‌شود. در کنار آن معاونت‌های فرهنگی برای تبلیغ دین در دانشگاه‌ها اموری را برعهده دارند.
قدمهای اصلی در خصوص آسیب‌شناسی عرصه تبلیغ انجام نشده است
قربانی نیز درباره بهترین شرایط تبلیغ گفت: این مقتضیات زمان و مکان را باید همیشه مد نظر داشته باشیم چنانکه در زمان حضرت موسی(ع) سحر و جادوگریی زیاد بود معجزات ایشان هم در این عرصه‌ها بوده است و ... . ممکن است که حرف‌های خوبی داشته باشیم اما به دلیل نسنجیدن شرایط زمانی شاید راه به جایی نتوانیم ببریم بلکه باید شرایط و نوع گفتار مشخص شود، ما با زیبا جلوه دادن آیات و مفاهیم دینی طوری وارد شویم که بر قلب‌ها بنشیند و بتوانیم زیبایی دین را به دیگران بنماییم.
مسئول سازمان قرآن و عترت بسیج سپاه محمد رسول الله(ص) تهران بزرگ درباره آسیب‌شناسی مدیریت این عرصه ادامه داد: برای انجام هر کاری باید چشم‌انداز و افق ویژه‌‌ای را در نظر گرفت تا تمام موارد را مرحله به مرحله بسنجیم که براساس آن امور تبلیغی را با موضوع متناسب آن که شناساندن چهره واقعی دین اسلام و قرآن است، داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه در این زمینه قدمهای اصلی برداشته نشده است، بیان کرد: شاید بسیاری از مؤسسات و نهادها کارهایی در زمینه تبلیغ انجام داده‌اند اما اثر مناسب را ندارد. شاید یکی از دلایلش عدم وجود استراتژی واحد در این زمینه است. بحث دیگری که در تبلیغ دین و قرآن است مبلغ است که اگر نوعی خودش روشن شود امکان ندارد که محیط اطراف خودش را روشن نکند. مبلغ قرآن وجود خودش را به آیات قرآنی نورانی کند قطعا اطراف خودش را مزین به انوار الهی می‌کند.
قربانی همچنین درخصوص گروه‌های جهادی که به مناطق محروم اعزام می‌شوند، اظهار کرد: شاید بتوان گفت یکی از شرایط تبلیغ همین اردوهای جهادیست که اخیراً اردوهای جهادی قرآنیست که ساماندهی قاریان و حافظان برای خدمات قرآنی در مناطق محروم است. شاید یکی از شرایط تبیلغ همین باشد که «کُونُوا دُعَاةً لِلنَّاسِ بِغَیْرِ أَلْسِنَتِکُمْ».
وی ادامه داد: گروه‌هایی متشکل از دانشجویان و اطباء به این مناطق برای خدمت‌رسانی اعزام می‌شوند تا مردم را زنده به آیات الهی کنند. در سازمان قرآن و عترت بسیج تهران بر مبنای فرمایش مقام معظم رهبری در خصوص سبک زندگی اسلامی آمدیم و در شرایط جامعه به عینه موارد به روز و ملموس را برای مردم تعریف کردیم که یکی از آنها معرفی مصداق‌های سبک زندگی قرآنی است که همان شناسایی و معرفی شهدای قرآنی بود که عملاً زندگی قرآنی را تجربه کرده‌اند و مورد پذیرش حضرت حق قرار گرفتند و موارد دیگر همان کمک به محرومان در مناطق محروم است چنانکه جهاد سازندگی در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی این کار را انجام می‌داد و انجام آن همراه با اثرگذاری در خود فرد و هم در مناطق است.
مسئول سازمان قرآن و عترت بسیج سپاه محمد رسول الله (ص) تهران بزرگ ادامه داد: اعضای این گروه زندگی قرآنی را در آن مناطق چون کمک به محرومان، عدم اسراف، عدم تجمل‌گرایی و حس ایثارگری، حق سائل و محروم تجربه و ادا می‌کنند. اگر قاریان و حافظان و قرآنیان دو روز وقتشان را برای این مناطق محروم بگذارند قطعاً فقر قرآنی دیگر در کشور نخواهیم داشت.
وی بیان کرد: به پیشنهاد این سازمان ستاد اردوهای جهادی قرآنی تشکیل شده است که بیش از 10 دستگاه و نهاد و سازمان قرآنی کشوری در آن فعالیت دارند و دبیرخانه آن نیز در سازمان قرآن و عترت بسیج مستقر شده است و فراخوان داده است و الان ثبت نام شده است و استقبال مطلوبی چون آمادگی دو هزار نفر تاکنون اعلام شده است. درصدد این هستیم که در مناطق مختلف کشور اینها را سازماندهی کنیم و در نظر داریم تا اینها را با سایر گروه‌های جهادی در سراسر کشور برای خدمت‌رسانی قرآنی به آن مناطق عجین کنیم.
مبلغ باید فرهنگ‌های مختلف و مطالبات جوانان را در عصر حاضر بداند
جواد فروغی در خصوص کاستی و ضعف‌هایی که در عرصه تبلیغ در کشور وجود دارد؟ گفت: در آیات مختلف خداوند بیان می‌کند «وَمِنْ آیَاتِهِ خَلْقُ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضِ وَاخْتِلافُ أَلْسِنَتِکُمْ وَأَلْوَانِکُمْ» از نشانه‌های قدرت خداوند خلق آسمان و زمین است و همین اختلاف زبان‌ها، نژادها و رنگ‌ها هنر خداوند است همانطور که در جای دیگر آمده است «هُوَ الَّذِی یُصَوِّرُکُمْ فِی الأَرْحَامِ» خداوند نقاش است و به بهترین نقش نقاشی می‌کند و یا در جای دیگر خداوند بیان می‌کند «یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُم مِّن ذَکَرٍ وَأُنثَى وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا» ما شما را به صورت شعبه شعبه و ملت ملت آفریدیم برای اینکه همدیگر را بشناسید.
وی ادامه داد: خداوند در این آیات بیان می‌کند که این نژادها و هنگامی که گفته می‌شود «قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ» برای شناختن نژادها و فرهنگ‌های مختلف است. اما احساس من این است که افرادی که به معنای واقعی کلمه با اینترنت و ماهواره و شبکه‌های مختلف اجتماعی کار می‌کنند آمار جوان‌ها را به خوبی می‌توانند بدست آورند و می‌فهمند که جوان مسلمان که در ایران و یا سایر کشورها هستند به چه چیزی نیاز دارند و افراد را می‌شناسند و حال آنکه خداوند ما را «لِتَعَارَفُوا» به شناختن ملت‌های مختلف تصریح کرده است و باید فرهنگ‌های مختلف را بشناسیم و بر همین اساس با آنها وارد صحبت شویم. اما به دلیل پرداختن به اموری که از نظر اولویت شاید در سطح پایین‌تر از امور تبلیغی باشند شاید فرصتی را برای توجه به امور تبلیغی فراهم نکند.
وی در خصوص ایراداتی که در زمینه تبلیغی کشور است، اضافه کرد: یکی ازمسائل مهم این است که آنها به بهترین نحو مطالبات جوانان کشور را می‌فهمند و بر اساس آنها برنامه‌ریزی می‌کنند. اما بالعکس به برخی از کارهای مهم که باید مبلغ آن را انجام دهد بها داده نمی‌شود، چنانکه وقتی مبلغی در کشوری که فرهنگش با آنها متفاوت است وارد می‌شود وقتی می‌خواهد فعالیتش اثرگذار باشد باید از همه نظر آماده باشد.
