به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی امروز، 14 مرداد در مراسم گرامیداشت روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی که مرکز مطالعات وزارت امور خارجه برگزار شد، با اشاره به اسناد مهم بینالمللی در زمینه حقوق بشر گفت: بیش از 70 سال از اعلامیه حقوق بشر میگذرد؛ مخصوصاً بعد از جنگ جهانی این ضرورت احساس شد که ما روی یک اصولی باید تفاهم کنیم در صحنه بینالمللی که جلو جنگها و خونریزیها و خشونتها گرفته شود و انسانها از حقوق برابری برخوردار باشند.
وی با بیان اینکه در جهان غرب مشکلات زیادی در حوزه حقوق بشر وجود دارد، گفت: تا چند دهه پیش مسئله بردگی در غرب وجود داشت و علاوه بر این، بسیاری از طوایف مثل زنان از حق رأی محروم بودند بنابراین انواع و اقسام مشکلات از نظر حقوق انسان در جهان وجود داشت.
لاریجانی گفت: نقایصی در سند حقوق بشر وجود دارد از جمله عدم در نظر گرفتن دیگر فرهنگها اما باید همان مقدار نقاط قوی که دارد را ارزیابی کرد تا چه حد از آن محقق شده است.
رئیس مجلس یکی از برکات سند حقوق بشر را تحرک مسلمانان در این حوزه عنوان کرد و افزود: این اقدام منجر شد که در قاهره سند حقوق بشر اسلامی مصوب بشود که به نظر میرسد نکات عمیقی در این سند وجود دارد، هر چند نقایصی دارد که مهمترین نقص آن عدم انعکاس مشارکت مردم در سرنوشت خود در این سند است.
وی افزود: اگر ما مردمسالاری را به عنوان یک موضوع مهم برای حکومتها قبول داریم و حق مردم میدانیم که بر سرنوشت خود حاکم باشند، ما در این سند نکته روشنی در این زمینه نمیبینیم اما در کل نکات مثبت زیادی در این سند وجود دارد که میتواند به عنوان حرکت رو به جلو در تحولات نظری و عملی در زمینه حقوق بشر تلقی شود.
لاریجانی با بیان اینکه امروز میتوان بعد از 70 سال ارزیابیهایی در زمینه حقوق بشر و بررسی نکات ضعف و قوت آن داشت، گفت: امروز نمیتوان گفت خشونت و جنگ کمتر از گذشته شده است؛ مخصوصاً در دهه اخیر جنگهای بسیار زیادی در منطقه رخ داده و در بسیاری از کشورها خشونتهای بسیار و لشکرکشیهای زیادی به وجود آمده است که بسیاری از مواردی که در سند حقوق بشر ذکر شده رعایت نمیشود.
وی با اشاره به ماده 3 سند حقوق بشر اسلامی اظهار کرد: در این بند آمده است که اگر جنگی رخ داد زنان، کودکان، پیرمردان و کسانی که در جنگ نیستند جانشان حفظ شود؛ امروز در یمن که یک کشور اسلامی به آن حمله کرده واقعا این ماده رعایت میشود؟ یعنی زنان و کودکان از تیغ ستم این جنگ جدا هستند؟ این طور که نبوده است.
وی افزود: شنیدم یمن طی چند روز گذشته 400 بار از سوی هواپیماهای سعودی بمباران شده است. آیا آنها مناطق نظامی را زدند؟ بازار و خانهها و مساجد را زدند.
لاریجانی تصریح کرد: سند حقوق بشر اسلامی سندی است که در مکه و طائف در رابطه با آن بحث شده و در قاهره تصویب شده است؛ همان کسانی که در نگارش آن نقش داشتند امروز جنگی را شکل دادند که هیچگونه ضوابط حقوق بشری را رعایت نمیکنند.
رئیس مجلس همچنین گفت: در صحنه بینالمللی نیز چنین است؛ فجایعی که در فلسطین رخ میدهد فجایع سادهای نیست، آخرین فاجعه نیز کودکسوزی بود حال آمریکا افتخار میکند که از رژیم آدمکش صهیونیستی حمایت میکند و با صدای بلند اعلام میکند که امنیت آنها امنیت ماست.
وی با بیان اینکه بنای رژیم صهیونیستی بر اساس ضدیت با حقوق بشر تشکیل شد، گفت: چطور آمریکاییها که میگویند میخواهیم مدیریت جهانی کنیم از سند حقوق بشر چگونه میخواهند استفاده کنند در حالیکه از اسرائیل نیز اینگونه حمایت میکنند.
رئیس مجلس همچنین اظهار کرد: بدتر از این برخی امور، شنودهایی است که در سطح اروپا انجام میشود؛ آنها که صدر اعظم و رئیسجمهور را شنود میکنند آن وقت چطور میتوان انتظار داشت که به مردم عادی رحم کنند؟
وی افزود: امروز میبینیم که جدال و جنگ افزایش پیدا کرده، خشونت از شکل تک و محدود به شکل گسترده در آمده و سازمانیافته شده است؛ آنچه امروز داعش انجام میدهد وحشیگری عجیب و غریبی در دنیای جدید است.
رئیس مجلس تأکید کرد: شاید این مسائل بر میگردد به اینکه وقتی ساختار حقوق بشر در دنیای مدرن به عنوان یکی از ارکان قرار گرفت، به بخشهای دیگر تسری پیدا نکرد؛ یعنی برداشت و سایهای از حقوق بشر در ساحت اقتصاد، اجتماع و سیاست دیده نشد؛ همین بخش حقوق بشر که اساس آن بر حقوق طبیعی انسان است، همه ساحتهای حقوق طبیعی را درنوردیده است به عنوان مثال حق معنویت و تکامل معنوی و اخلاقی در آن دیده نمیشد؛ یعنی انسانها که حق آزادی فکر دارند، حق ترقی معنوی نیز دارند.
منتخب مردم قم در مجلس گفت: همین امر ناقص نیز در سایر ساحتها مورد توجه واقع نشده است؛ به عنوان مثال در عرصه اقتصادی سود بیشتر مبنا قرار گرفت که این سود بیشتر نمیتواند حقوق یکسان انسان را تبیین کند و به همین دلیل تعارضات به وجود میآید به دلیل اینکه بحث حقوق بشر با سود بیشتر و رقابت بیشتر و سرمایه تبیین نمیشود.
وی با بیان اینکه تئوری عدالت میتوانست حقوق طبیعی انسان را در بحث اقتصادی تأمین کند، گفت: در دهههای گذشته در غرب هیچگاه بحث عدالت دیده نمیشود؛ مخصوصاً زمانی که تفکر پوزیتیویستی در غرب حاکم بود بحث عدالت را به عنوان یک دروغ و تحریف بزرگ تعریف میکردند حتی برخی فیلسوفان معتقد بودند که برخی حکومتها برای اینکه خود را تثبیت کنند عدالت را مطرح میکنند.
وی با اشاره به ساحت اجتماع گفت: در این حوزه لذت بیشتر مبنا قرار گرفت در حالیکه لذت بیشتر نمیتواند حقوق طبیعی همه انسانها را تأمین کند.
لاریجانی افزود: در حوزه سیاست که واویلاست؛ آنچه رعایت نمیشود، حقوق بشر است. در این ساحت اصل بر قدرت است؛ تمام این نظاماتی که درست میکنند در پایان به این میرسند که واقعیت این است که قدرت در صحنه بینالمللی حرف اول را میزند، بنابراین حق طبیعی و حقوق انسان در ساحت سیاست معنا پیدا نکرده است.
رئیس مجلس خاطرنشان کرد: در مسئله هستهای ایران که 12 سال مایه مشاجراتی بین ایران با برخی کشورهای زورگو شد، پایهاش چه بود؟ آیا ایران حق نداشت از حقوق خود در زمینه فناوری صلحآمیز هستهای استفاده کند؟
وی با اشاره به دلیل مشاجره هستهای برخی کشورها با ایران گفت: از زمانی که به سعد آباد آمدند تا امروز 12 سال است که این کشمکش وجود داشت و مشکلات برای ایران ایجاد کردند؛ چرا که میگفتند قدرت این را نشان میدهد. وقتی ما نگران هستیم شما نباید غنیسازی کنید و چون ایران تبعیت نکرد به زور ما را تحریم کردند. کجای این رفتار با سند حقوق بشر سازگار است؟
وی همچنین با اشاره به حمله آمریکا به عراق اظهار کرد: این حمله نیز مطالبی درست کردند بر این مبنا که برخی مناطق را گزارش شده که عراقیها در زمینه هستهای فعالیت میکنند. پاول، وزیر خارجه وقت آمریکا در گزارشی که به شورای امنیت داد و فضاحتی بود، مناطقی را نام برده بود که عراق در آن سلاح هستهای تولید میکند و به همین بهانه و بدون اینکه مرجعی به آن رسیدگی کند به عراق حمله کردند.
لاریجانی افزود: تنها جمهوری اسلامی ایران بود که از عراق دفاع و ایستادگی کرد؛ نه شرق و نه غرب کمکی در این تجاوز به عراق نکرد.
وی تصریح کرد: احساس میشود سند اسلامی نیز ممکن است چنین سرنوشتی داشته باشد؛ با توجه به وضعیتی که کشورهایی همچون بحرین و یمن دارند، به نظر میرسد این سند نیز تحرکی به وجود نیاورده است.
رئیس قوه مقننه همچنین اظهار کرد: از دیگر ضعفهایی که در سند حقوق بشر اسلامی میبینیم این است که وفاقی در بین ملل اسلامی برای طلب حقوق بشر اسلامی به وجود نیاورده است.
وی افزود: سطح تحصیلات افراد در کشورهای اسلامی بالا رفته و روشهای اطلاعرسانی در دسترس قرار گرفته است؛ انقلابیهایی که در کشورهای اسلامی رخ داده نیز به بالا رفتن سطح فکری و اطلاعات سیاسی جوامع اسلامی کمک کرده اما در زمینه حقوق بشر اسلامی باید مطالبهای صورت گیرد تا دولتها بپذیرند در این زمینه گامهای مؤثری بردارند.
لاریجانی با بیان اینکه امروز شرایط امیدوارکنندهای در مورد حقوق بشر مشاهده نمیکنیم، گفت: اگر بر روی حقوق بشر اسلامی کار کنیم و توجهات را نسبت به آن جلب کنیم و آن را تبدیل به خواسته ملل اسلامی کنیم، آن وقت شرایط امیدوارکنندهای در جهان شاهد خواهیم بود.
وی تصریح کرد: تا زمانیکه این طلب به وجود نیاید، تأثیرات مهمی حاصل نخواهد شد؛ یکی از ارکان طلب این است که مردم احساس کنند مشارکت در سرنوشت خود دارند در حالیکه ما در این سند چنین موردی را نمیبینیم.
رئیس مجلس خاطرنشان کرد: وقتی رئیسجمهور کشوری میخواهد یک دهه، دو دهه، سه دهه سمت خود را حفظ کند، معلوم است که امری طبیعی نیست؛ این مسئله باعث میشود که انگیزه مردم برای مشارکت در سرنوشت خود کاهش پیدا کند؛ لذا حالت خفقان جدیدی شکل میگیرد.
لاریجانی با تأکید بر اینکه سند حقوق بشر اسلامی باید امیدواری را به ملتها بدهد که در سرنوشت خود مشارکت کنند، اظهار کرد: مسیر بیداری در بین جوانان و تحصیلکردههای عالم اسلام مشهود است و این نقطه مهمی برای امیدواری نسبت به آینده است.