انتشار فهرست ۳۶ هزار دستنویس علوم قرآنی در ۱۵ مجلد

یوسف بیگ‌باباپور، نسخه‌پژوه و مدیر بنیاد شکوهی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با اشاره به انتشار فهرست دست‌نویس‌های علوم قرآنی گفت: در این مجموعه 15 جلدی حدود 36 هزار نسخه خطی دست­نویس قرآنی وجود دارد که حدود 6 هزار نسخه آن مربوط به مَصاحف خطی بوده و 30 هزار نسخه نیز مربوط به علوم قرآنی است.

وی افزود: از جمله علومی که در این فهرست‌ها جای گرفته است، می‌توان به علومی چون تفسیر، تجوید، قرائت، فقه القرآن، قِصَص القرآن و سایر علوم قرآنی اشاره کرد که آخرین مجلد آن به نمایه اختصاص یافته و نمایه آثار به ترتیب تاریخ تألیف نیز با موضوع‌بندی از ویژگی‌های این فهرست است.

باباپور با بیان اینکه قدیمی‌ترین نسخه در این فهرست مربوط به سده اول قمری می‌شود که منسوب به ائمه(ع) است، ادامه داد: بیش از دو سال زمان برای تدوین این فهرست صرف شده است و یک گروه 10 نفره کار را انجام داده‌اند.

وی با اشاره به ویژگی‌های این مجموعه تصریح کرد: کتابشناسی‌های گوناگون اساتید حوزه نسخه‌شناسی در این فهرست‌نویسی آمده است که این موضوع ویژگی اصلی آن به شمار می‌رود، در حالی که فهرست‌نویسی‌های دیگر این ویژگی را ندارند. وجود منابع ویژگی دیگر این مجموعه است که مدخل‌ها به منابع ارجاع داده شده‌اند، همچنین فهرست نسخه‌های چاپی نیز در این مجموعه گنجانده شده است.

باباپور در ادامه عنوان کرد: وابستگی‌های نسخه یعنی اگر شرح، ترجمه یا تکمله‌ای برای یک نسخه وجود دارد، در شروح آن آمده است و پس از آن نسخه‌شناسی براساس تاریخ تألیف انجام شده است.

وی اهداف این کار را خلأ نبود آمار درست درباره نسخه‌های مربوط به علوم قرآنی دانست و بیان کرد: در گذشته اگر پژوهشگری می‌خواست متنی را از متون قرآنی تصحیح کند، مجبور بود به ده‌­ها فهرست مراجعه کند، اما با این فهرست‌نویسی می‌تواند این نسخ را به راحتی به دست آورد؛ از این رو این خلأ عمیق سبب شد تا دست به این کار بزنیم.

عضو شورای علمی بنیاد شکوهی یادآور شد: مجموعه فهرست دست‌نویس‌های علوم قرآنی علاوه بر فهرست نسخه‌های کتابخانه‌های ایران، کتابخانه‌های 13 کشور دیگر را نیز شامل می‌شود که از جمله آنها می‌توان به پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، گرجستان، ترکیه، عراق، سوریه، یمن، مصر، ایرلند، انگلستان، آلمان و آمریکا اشاره کرد.

گفتنی است، این مجموعه 15 جلدی به اهتمام سیدحسین مرعشی و یوسف بیگ‌باباپور در قطع وزیری، از سوی مرکز طبع و نشر قرآن کریم جمهوری اسلامی منتشر شده است.