علی شادکام، پژوهشگر موسیقی آئینی و مذهبی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گفت: پژوهش در حوزه موسیقی با وجود آنکه در ایران قدمت بالایی دارد و به قرنهای دوم و سوم هجری باز میگردد و اثر شاخص آن زمان را میتوان «موسیقی کبیر» فارابی مثال زد اما همچنان به شکلی مدون و هدفمند سامان نیافته است.
وی گفت: به همین دلیل است که براثر فقدان یک منبع موثق و متقن پژوهشی تاکنون بهترین منابع تحقیقاتی در حوزه موسیقی ایرانی و به ویژه موسیقی مذهبی و آئینی یا از رهگذر کارهای انجام شده افراد دغدغهمند صورت گرفته و یا به شکلی شخصی توسط فرد پژوهشگر در قالب تحقیقات میدانی به انجام میرسد که البته همین اقدامات جسته و گریخته از سوی معدود افراد دلسوز و دغدغهمند هیچ پشتوانه حمایتی از سوی نهادها و سازمانهای متولی نداشته و ندارند.
شادکام تصریح کرد: اگر نبود این تلاشهای شخصی افراد و گروهی از دلسوزان فرهنگ و هنر ایران معلوم نبود چه بر سر همین میزان اطلاعات و سیر تاریخی و تحولی موسیقی ایران میآمد؛ موسیقی که عجین با باورهای اعتقادی و دینی مردمان این دیار است و از دل آئینها و مناسک مذهبی رشد و نضج یافته به شکلی که براساس یک نقل مشهور اگر هنر تعزیه و آئین شبیهخوانی نبود، دیگر باید موسیقی ایرانی را در میان اوراق کتابهای تاریخ جستجو میکردیم.
وی ادامه داد: بسیاری از نهادها و سازمانهای متولی امور فرهنگی و هنری در انحراف موسیقی اصیل و آئینی ایرانی از مسیر صلاح و رشد آن مقصر هستند و بیشتر از همه رسانههای ارتباط جمعی همچون رادیو و تلویزیون که وقتی به نوعی از موسیقی بها می دهد که هیچ تشخصی ندارد و از آن سو حامی و پشتیبان فعالان این نوع موسیقی بیهویت است این قبیل مسائل زمینه را برای انحراف موسیقی ایرانی فراهم میآورد.
این مترجم موسیقی افزود: وقتی همه مظاهر تبلور و تحول در حوزه موسیقی با استفاده از امکانات سختافزاری و حمایتهای مالی از گروههای موسیقی پایتخت صورت میگیرد و کمتر توجهی به مظاهر موسیقی اصیل ایرانی که در نزد اقوام مختلف ایرانی در راههای دور و نزدیک است میشود، معدود فعالان موسیقی نواحی و مناطق که تشخص موسیقی ایرانی به مدد فعالیت آنهاست دچار خود کوچکبینی شده و انگیزه آنها در چنین فضای تبعیضآمیزی هر روز کمرنگ و کمرنگتر میشود تا جایی که شاید کمتر اقدامی در احیا و بازشناسی اینگونه موسیقی به وجود آید.
وی در پایان گفت: موسیقی اصیل ایرانی، ریشهها و منشأهای آن که در باورهای مذهبی و دینی مردم تنیده شده است نیاز به اقداماتی زیربنایی و پژوهشی دارد، ما بیش از پیش به آثار تألیفی و گردآوری منابع که میتواند انگیزهای در فعالیت پژوهشگران این عرصه فراهم کند نیاز داریم، موسیقی عرصهای پویاست که هر میزان پژوهش و تحقیق در آن کفایت نمیکند چرا که هر لحظه مظاهری و رویکردهای نو و بدیعی را در آن شاهد هستیم.