حجت‌الاسلام محمدرضا مصطفی‌پور عنوان کرد:
موفقیت در محاربه منوط به «جهاد اکبر» است/ تمایز صلح و تسلیم
گروه اندیشه: حجت‌الاسلام محمدرضا مصطفی‌پور با اشاره به بازدارندگی هوای نفس از اطاعت خداوند، اظهار کرد: اگر انسانی توانست در جنگ درون مقابله کند، در جنگ برون هم می‌تواند با روحیه قوی، ایستادگی کامل داشته باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضامصطفی‌پور، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت معلم در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، گفت: قرآن کتاب زندگی‌است؛ در این کتاب مقدس انواع تعالیم و آموزه‌ها برای ارتقای زندگی بشر توصیه شده است که یکی از این آموزه‌ها مسئله «جهاد» است. قرآن در آیات فراوانی مسئله جهاد را مطرح کرده است و جهاد را در دو معنای عام و خاص به کار برده است.
وی در ادامه افزود: معنای عام جهاد، ریشه در «جهد» دارد و به هر نوع تلاش و کوشش در راه رسیدن به کمال و برداشتن موانع اطلاق می‌شود، لذا جهاد در معنای عام زمانی ارزشمند است که در راه خدا و «فی سبیل الله» باشد.
این استاد دانشگاه با برشمردن معانی دیگر جهاد گفت: جهاد در معنای علمی نیز کاربرد دارد. انسانی که در مسیر کشف علم و دانش کوشش می‌کند و موانع رسیدن به علم را از سر راه می‌دارد در مسیر جهاد علمی گام بر داشته است. در برابر جهاد علمی، جهاد عملی قرار دارد. این جهاد حوزه‌های مختلفی را شامل می‌شود گاهی این جهاد در زندگی فردی نمود پیدا می‌کند. در این معنا جهاد کوششی است برای مبارزه با دشمن درون این جهاد در واقع همان جهاد با نفس است.
وی افزود: انسانی که گرفتار تمایلات نفسانی و شهوت است با بزرگترین مانع برای رسیدن به کمال مواجه است آدمی برای اینکه به کمال برسد و از مسیر انحراف خارج شود باید از حرص دنیا دست بکشد پیامبر اسلام از این جهاد به «جهاد اکبر» یاد می‌کنند. درروایتی آمده است پیامبر(ص) بعد از بازگشت از جنگی رو به یاران خود کردند و گفتند شما هم اکنون یک جنگ را پشت سر گذاشتید بدانید که جنگ بزرگتری را پیش روی دارید و آن مبارزه با هوای نفس است.
مبارزه با نفس، جهاد در حوزه اخلاق است
وی با برشمردن تبعیت از هوای نفس گفت: هوای نفس، انسان را از عبادات و اطاعت از خداوند باز می‌دارد. انسان برای رسیدن به کمال آفریده شده است اگر انسانی توانست در جنگ درون مقابله کند در جنگ برون هم می‌تواند با روحیه قوی، ایستادگی کامل داشته باشد این جهاد در حوزه اخلاق نیز کاربرد دارد عالمان اخلاق و عرفا انسانها را با توجه به آموزه‌های قرآن و روایات به مبارزه با هوای نفس توصیه می‌کنند تا آدمی به قرب الهی و جنت الله برسد.
مصطفی‌پور افزود: جهاد نوع دیگری هم دارد و آن ایستادگی در برابر دشمنانی است که درون جامعه اسلامی علیه حکومت اسلامی طغیان می‌کنند این نوع از جهاد در اصطلاح به «جهاد بغی» اطلاق می‌شود یعنی جهاد با کسانی که درون نظام اسلامی علیه اسلام طغیان و تجاوز می‌کنند. به طور طبیعی مسلمانان موظف هستند علیه آنها طغیان کنند و امنیت و نظم اجتماعی جامعه خود را فراهم کنند چرا که جامعه‌ای از دورن گرفتار طغیان و برخورد باشد، امنیت داخلی و نظم داخلی آن از بین می‌رود و اگر نظم داخلی از بین برود عدالت هم تحقق پیدا نمی‌کند.
وی در ادامه گفت: جهاد با غیرمسلمانان نوع دیگری از جهاد است. در این نوع از جهاد مسلمانان با کافرانی که به دین اعتقاد ندارند می‌جنگند. قتال واژه ایست که در قرآن علیه جنگ با کفار بکار برده می‌شود؛ یعنی باید در راه خدا قتال کنیم منتها مشرکانی که علیه جامعه اسلامی مبارزه می‌کنند « وَقَاتِلُواْ فِی سَبِیلِ اللّهِ الَّذِینَ یُقَاتِلُونَکُمْ وَلاَ تَعْتَدُواْ إِنَّ اللّهَ لاَ یُحِبُّ الْمُعْتَدِینَ: و در راه خدا با کسانى که با شما مىجنگند بجنگید ولى از اندازه نگذرید زیرا خداوند تجاوزکاران را دوست نمىدارد»(195/بقره).
جهاد در همه مراحل یک نوع عبادت است
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت معلم گفت: در قرآن آمده است کسی که به قصد کشتن مسلمانان در برابر نظام اسلامی قرار می‌گیرد، باید با آن مبارزه کرد لذا جهاد برای خدا در همه مراحل یک نوع عبادت است. البته روایت داریم اگر کسی در میدان جنگ شرکت کند، اما انگیزه‌ای غیر خدایی داشته باشد، جهاد قلمداد نمی‌شود.
مصطفی‌پور با توجه به آموزه‌های قرآنی جنگیدن با دشمن را تا زمانی می‌داند که دشمن به زانو درآید.
وی افزود: وقتی دشمن از پای درآمد دیگرمسلمانان نباید تعدی و تجاوز را ادامه بدهند در حد دفع دشمن باید با دشمن مقابله کنند چرا که خداوند انسانهای تجاوزگر را دوست ندارد. خداوند به مسلمانان توصیه می‌کند محور ارتباط آنها با دیگران باید بر مبنای تعاون و دفع دشمن باشد به گونه‌ای که نتوانند مسلمانان را مورد تجاوز قرار بدهند.
وی افزود: البته گاهی باید بعضی از کفار را تعقیب کنیم چرا که گاهی فرار یک نوع تاکتیک نظامی است تا دشمنان برود و خود را مجهز و نیرومند‌تر کند و با امکانت بیشتر به جنگ با مسلمانان باز گردد. خداوند می‌فرماید از همان جایی که شما را بیرون راندند شما هم آنها را بیرون برانید به هرحال باید بجنگید تا اساس فتنه از بین برود.
در اسلام اصل بر صلح است
وی در ادامه گفت: در اسلام اصل بر صلح است نه بر جنگ منتها صلح شرافتمندانه نه صلح به معنای تسلیم از روی ترس. گاهی بعضی از افراد توجه ندارند و تسلیم را با صلح یکی می‌گیرند اما اصل بر صلح است و با ملل اسلامی و غیر اسلامی باید رابطه مسالمت آمیز و صلح جویانه‌ای که همراه با عزت است را با هم داشته باشند.
این استاد دانشگاه افزود: چون اصل بر مصالحه است این سوال مطرح می‌شود پس چرا دعوت به جنگ هم شده است باید بگویم نباید در برابر کسی که تجاوز کرده است تسلیم شویم اینجاست که بیشتر جنگ‌های اسلامی جنبه دفاعی به خود گرفته‌اند. مرحوم علامه طباطبایی و شهید مطهری از مجموعه آیات قرآن این حقیقت را استنباط می‌کنند که جنگ‌های اسلامی جنبه دفاعی داشته‌اند. نکته مهم این است که جهاد فطری است و باید در برابر کسی که به حقوق و نوامیس جامعه‌ای مسلمانان تجاوز می‌کند باید ایستاد.
وی افزود: داعش مدعی حکومت برعراق و شام را دارند. اینها گروه‌هایی هستند که جامعه اسلامی به خصوص شیعه را مورد هدف قرار داده‌اند و استکبار هم از این گروه‌ها حمایت می‌کنند. این گروه اصطلاح جهاد نکاحی، را مطرح کرده است. باید بگویم این اصطلاح کاملا غلط است و در هیچ روایات و آموزه اسلامی نیامده است که رزمندگان اسلام زنان و دختران را در اختیار بگیرند تا نیازهای جنسی خود را برطرف کنند و با آرامش به جنگ خود ادامه بدهند و چنین حکمی در احکام اسلامی نیامده است. این بحث از اساس غلط و بدعت است.
وی در ادامه افزود: معنای عام جهاد، ریشه در «جهد» دارد و به هر نوع تلاش و کوشش در راه رسیدن به کمال و برداشتن موانع اطلاق می‌شود، لذا جهاد در معنای عام زمانی ارزشمند است که در راه خدا و «فی سبیل الله» باشد.
این استاد دانشگاه با برشمردن معانی دیگر جهاد گفت: جهاد در معنای علمی نیز کاربرد دارد. انسانی که در مسیر کشف علم و دانش کوشش می‌کند و موانع رسیدن به علم را از سر راه می‌دارد در مسیر جهاد علمی گام بر داشته است. در برابر جهاد علمی، جهاد عملی قرار دارد. این جهاد حوزه‌های مختلفی را شامل می‌شود گاهی این جهاد در زندگی فردی نمود پیدا می‌کند. در این معنا جهاد کوششی است برای مبارزه با دشمن درون این جهاد در واقع همان جهاد با نفس است.
وی افزود: انسانی که گرفتار تمایلات نفسانی و شهوت است با بزرگترین مانع برای رسیدن به کمال مواجه است آدمی برای اینکه به کمال برسد و از مسیر انحراف خارج شود باید از حرص دنیا دست بکشد پیامبر اسلام از این جهاد به «جهاد اکبر» یاد می‌کنند. درروایتی آمده است پیامبر(ص) بعد از بازگشت از جنگی رو به یاران خود کردند و گفتند شما هم اکنون یک جنگ را پشت سر گذاشتید بدانید که جنگ بزرگتری را پیش روی دارید و آن مبارزه با هوای نفس است.
مبارزه با نفس، جهاد در حوزه اخلاق است
وی با برشمردن تبعیت از هوای نفس گفت: هوای نفس، انسان را از عبادات و اطاعت از خداوند باز می‌دارد. انسان برای رسیدن به کمال آفریده شده است اگر انسانی توانست در جنگ درون مقابله کند در جنگ برون هم می‌تواند با روحیه قوی، ایستادگی کامل داشته باشد این جهاد در حوزه اخلاق نیز کاربرد دارد عالمان اخلاق و عرفا انسانها را با توجه به آموزه‌های قرآن و روایات به مبارزه با هوای نفس توصیه می‌کنند تا آدمی به قرب الهی و جنت الله برسد.
مصطفی‌پور افزود: جهاد نوع دیگری هم دارد و آن ایستادگی در برابر دشمنانی است که درون جامعه اسلامی علیه حکومت اسلامی طغیان می‌کنند این نوع از جهاد در اصطلاح به «جهاد بغی» اطلاق می‌شود یعنی جهاد با کسانی که درون نظام اسلامی علیه اسلام طغیان و تجاوز می‌کنند. به طور طبیعی مسلمانان موظف هستند علیه آنها طغیان کنند و امنیت و نظم اجتماعی جامعه خود را فراهم کنند چرا که جامعه‌ای از دورن گرفتار طغیان و برخورد باشد، امنیت داخلی و نظم داخلی آن از بین می‌رود و اگر نظم داخلی از بین برود عدالت هم تحقق پیدا نمی‌کند.
وی در ادامه گفت: جهاد با غیرمسلمانان نوع دیگری از جهاد است. در این نوع از جهاد مسلمانان با کافرانی که به دین اعتقاد ندارند می‌جنگند. قتال واژه ایست که در قرآن علیه جنگ با کفار بکار برده می‌شود؛ یعنی باید در راه خدا قتال کنیم منتها مشرکانی که علیه جامعه اسلامی مبارزه می‌کنند « وَقَاتِلُواْ فِی سَبِیلِ اللّهِ الَّذِینَ یُقَاتِلُونَکُمْ وَلاَ تَعْتَدُواْ إِنَّ اللّهَ لاَ یُحِبُّ الْمُعْتَدِینَ: و در راه خدا با کسانى که با شما مىجنگند بجنگید ولى از اندازه نگذرید زیرا خداوند تجاوزکاران را دوست نمىدارد»(195/بقره).
جهاد در همه مراحل یک نوع عبادت است
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت معلم گفت: در قرآن آمده است کسی که به قصد کشتن مسلمانان در برابر نظام اسلامی قرار می‌گیرد، باید با آن مبارزه کرد لذا جهاد برای خدا در همه مراحل یک نوع عبادت است. البته روایت داریم اگر کسی در میدان جنگ شرکت کند، اما انگیزه‌ای غیر خدایی داشته باشد، جهاد قلمداد نمی‌شود.
مصطفی‌پور با توجه به آموزه‌های قرآنی جنگیدن با دشمن را تا زمانی می‌داند که دشمن به زانو درآید.
وی افزود: وقتی دشمن از پای درآمد دیگرمسلمانان نباید تعدی و تجاوز را ادامه بدهند در حد دفع دشمن باید با دشمن مقابله کنند چرا که خداوند انسانهای تجاوزگر را دوست ندارد. خداوند به مسلمانان توصیه می‌کند محور ارتباط آنها با دیگران باید بر مبنای تعاون و دفع دشمن باشد به گونه‌ای که نتوانند مسلمانان را مورد تجاوز قرار بدهند.
وی افزود: البته گاهی باید بعضی از کفار را تعقیب کنیم چرا که گاهی فرار یک نوع تاکتیک نظامی است تا دشمنان برود و خود را مجهز و نیرومند‌تر کند و با امکانت بیشتر به جنگ با مسلمانان باز گردد. خداوند می‌فرماید از همان جایی که شما را بیرون راندند شما هم آنها را بیرون برانید به هرحال باید بجنگید تا اساس فتنه از بین برود.
در اسلام اصل بر صلح است
وی در ادامه گفت: در اسلام اصل بر صلح است نه بر جنگ منتها صلح شرافتمندانه نه صلح به معنای تسلیم از روی ترس. گاهی بعضی از افراد توجه ندارند و تسلیم را با صلح یکی می‌گیرند اما اصل بر صلح است و با ملل اسلامی و غیر اسلامی باید رابطه مسالمت آمیز و صلح جویانه‌ای که همراه با عزت است را با هم داشته باشند.
این استاد دانشگاه افزود: چون اصل بر مصالحه است این سوال مطرح می‌شود پس چرا دعوت به جنگ هم شده است باید بگویم نباید در برابر کسی که تجاوز کرده است تسلیم شویم اینجاست که بیشتر جنگ‌های اسلامی جنبه دفاعی به خود گرفته‌اند. مرحوم علامه طباطبایی و شهید مطهری از مجموعه آیات قرآن این حقیقت را استنباط می‌کنند که جنگ‌های اسلامی جنبه دفاعی داشته‌اند. نکته مهم این است که جهاد فطری است و باید در برابر کسی که به حقوق و نوامیس جامعه‌ای مسلمانان تجاوز می‌کند باید ایستاد.
وی افزود: داعش مدعی حکومت برعراق و شام را دارند. اینها گروه‌هایی هستند که جامعه اسلامی به خصوص شیعه را مورد هدف قرار داده‌اند و استکبار هم از این گروه‌ها حمایت می‌کنند. این گروه اصطلاح جهاد نکاحی، را مطرح کرده است. باید بگویم این اصطلاح کاملا غلط است و در هیچ روایات و آموزه اسلامی نیامده است که رزمندگان اسلام زنان و دختران را در اختیار بگیرند تا نیازهای جنسی خود را برطرف کنند و با آرامش به جنگ خود ادامه بدهند و چنین حکمی در احکام اسلامی نیامده است. این بحث از اساس غلط و بدعت است.
