
مسعود فرزانه، مدیرعامل مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) درباره دلایل چاپ قرآن با خط عثمانطه در ایران گفت: در گنجینهها و موزهها و میراث فرهنگی کشورمان نمونههای متعدد، نفیس و باارزشی از خطوط کتابت شده برای قرآن کریم وجود دارد که برای سالیان متمادی شکل گرفته است. ما تنها کشور در جهان اسلام هستیم که به لحاظ نوع هنر به کار رفته و تنوع خطوط و کتابت نمونههای متعدد و متکثری را داریم که امکان این را دارد که این نمونهها توسط متخصصان و کارشناسان امر طی یک فرآیند کاملاً مدون و حرفهای انتخاب و چاپ شوند. وی افزود: این خطوط و هنر به کار رفته در قرآنها بازسازی شده و میتواند تبدیل به خطوط و رسمالخط استانداردی شود که مورد تأیید نه تنها کشور ایران، بلکه در خارج از کشور نیز باشد و مورد استفاده قرار گیرد.
فرزانه ادامه داد: نکته مهم این است که باید یکسری هلدینگها و یا کنسرسیومهایی متشکل از چند گروه در حوزه فعالان قرآن، چاپ، صنعتگران و حوزه مسائل محتوایی در کنار یکدیگر قرار گیرند تا بتوانند به این موضوع سر و سامان داده و به نتیجه مطلوبی برسند؛ اگر این مجموعه شکل بگیرد، میتوانیم امیدوار شویم که پس از سامانبخشی به خطوط، کارهای جدیدی ارائه و تبدیل به فونتهای استانداردی شود که در قالب گردشکارهای کاملاً سیستمی قرار گیرد که این یک راهکار است.
مدیرعامل مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی تصریح کرد: راهکار بعدی جدی گرفتن کتابت قرآن است و افرادی که توانایی دارند میتوانند وارد این ماجرا شوند و کتابت قرآن را آغاز کنند؛ از این رو مانعی بر سر اینکه قرآنها با خطوطی غیر از عثمانطه چاپ شوند، در کشورمان وجود ندارد و به صورت بالقوه این امکان وجود دارد.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه خطوط ایرانی چه اندازه قابلیت عرضه در سطح جهان را دارد، عنوان کرد: قابلیت عرضه در سطح جهان متأثر از چند عامل است؛ یکی اینکه ما بتوانیم نوعی قرابت و نزدیکی با سایر کانونها و مراکز قرآنی جهان اسلام داشته باشیم و نمونههای خط مطلوب برای قرآن کریم را معرفی و عرضه کنیم؛ همچنین سوءتفاهمی که بین ایران و سایر کشورها از نقطهنظرهای سیاسی ایجاد شده باید مرتفع شود و ساختار و شکل این خطوط ایرانی در قالبی که مرسوم و مورد قبول جهان اسلام است، متناسبسازی شود که این موضوع کمک بسیاری میکند تا این خطوط و هنر ایرانی در جهان بسط و گسترش یابد.
فرزانه با اشاره به اینکه آیا این نوع خطوط میتواند در فهم قرآن مؤثر باشد، اظهار کرد: این خطوط میتواند اثرگذار باشد، به شرطی که ما بتوانیم آن پیشنیازها، اقتضائات و الزامات آن را فراهم کنیم؛ چرا که ما از لحاظ غنا و گنجینه خطوط جزء کشورهای بینظیر هستیم.
مدیرعامل مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی در ادامه یادآور شد: رویکرد جهان اسلام نسبت به قرآن در زمینه تنوعبخشی به خط یا تذهیب و بحثهای هنری نیست، بلکه رویکرد موجود در جهان اسلام گسترش کمی و افزایش تیراژ و افزایش تعدد ترجمههاست؛ اما در کشور ما علاوه بر اینکه ما امروز مراکز چاپی قوی داریم، از جمله چاپخانه آستان قدس رضوی که میتواند در شمارگان انبوه و تیراژهای میلیونی قرآن را با کیفیت مطلوب در تراز جهانی چاپ کند، در حوزه هنرهای قرآنی و آنچه مربوط به شکل و فرم قرآن میشود یک پشتوانه قوی دارد.