علیرضا چابکرو، مبتکر و مدرس سیستمهای پیشرفته نیو سایبر و فضای تعاملی مجازی I.V.S و از مدرسین و کارشناسان مدعو بخشهای مختلف رسانه ملی در گفتوگو با کانون خبرنگاران ایکنا، نبأ در این رابطه گفت:در حال حاضر، شبکههای اجتماعی، موبایلی و دیگر شکلهای رسانههای نوین از ابزارهای مهمی هستند که بر روشهای تعامل و ارتباط بین فرد با فرد و فرد با دولت تأثیر گذاشتهاند و هیچ حوزه فنآوری به اندازه حوزه ارتباطات دچار تغییر و تحول نیست؛ هر چند سال یکبار فنآوریها، ابزارها و شیوههای ارتباطی دچار تحول میشود؛ یک لحظه غفلت از روندها و عقب ماندن از جریان اطلاعات، باعث قطع دسترسی به مخاطب، عقب ماندن از رقبا و واگذاری عرصه افکار عمومی به دیگران میشود.
وی افزود: اما 37 سال پیش زمان انقلاب یک شبکه اجتماعی منسجم در دوران انقلاب ایجاد شد و ارتباط در این شبکه با انداختن اعلامیه به داخل منازل، در گوشی صحبت کردنها در هیئتها، مساجد، دانشگاهها و ... صورت میگرفت.
چابکرو اظهار کرد: از نظر بنده شبکههای اجتماعی امروزه مانند تلگرام و ... قبلا در ایران وجود داشت اما متاسفانه ما مطالعه و تببین نکردیم در صورتی که غربیها به دلیل انقلاب عظیم ایران در سال 57 همین شبکه اجتماعی که 37 سال پیش در دوران انقلاب به وجود آمد و یکی از دلایل پیروزی انقلاب بود را مطالعه و تبیین کردند.
وی ادامه داد: شما امروزه در شبکههای اجتماعی شخص را بر اساس یک الگوی خاصی انتخاب میکنید و به لیست دوستانتان اضافه میکنید در واقع در شبکههای اجتماعی مثل (تلگرام، واتسآپ و ...) یک ارتباط منطقی و همیتی بین افراد وجود دارد، یعنی روابط هم موضوعی و هم محتوایی هستند.
چابکرو تصریح کرد: در شبکههای اجتماعی هر چه افراد با یکدیگر در یک موضوع و محتوای واحد هم عقیده و نزدیکتر باشند چسبندگی ارتباطی بین آنها بیشتر خواهد بود در حالی که در شبکه اجتماعی مرمی سال 57 ، زمان انقلاب این چسبندگی ارتباطی بین مردم به میزان 90 درصد بود چون همه مردم دارای یک سرنوشت، رهبر، دیدگاه، همدلی، علاقه، دشمن، دوست و ... مشترک بودند.
این استاد دانشکده خبر اضافه کرد: در سال 57 اگر خانواده یا شخصی دچار مشکل میشدند و نیاز به کمک داشتد به خصوص در زمان انقلاب و جنگ خانوادههایی بودند که با توجه به شرایط به مشکلاتی برخورد میکردند، هر کسی که در جریان مشکلات آنها قرار میگرفت سعی میکرد به هر روشی به آنها کمک کند و این مستلزم شناخت افراد نبود.
وی افزود: در زمان انقلاب مردم در مساجد، هیئتها، دانشگاهها و ... جمع میشدند و اخبار را بین یکدیگر پخش میکردند، سازمان رسانهای وجود نداشت به این دلیل که شخص در جایی رئیس و در جای دیگر ممکن بود مرئوس باشد.
چابکرو تصریح کرد: در واقع مردم در سال 57 هم در تولید و هم در توزیع خبر نقش اساسی پیدا کرده بودند؛ خودشان به دنبال سوژه میرفتند، خبر را بهدست میآورند و بهصورت اعلامیه، شعار و ... بین یکدیگر منتشر میکردند؛ این همان شبکههای اجتماعی امروزه ما است.
وی ادامه داد: شبکههای اجتماعی مردمی در عرض یک سال در زمان انقلاب بهوجود آمد و این شبکه اجتماعی مردمی چند وجهی بود؛ بر طبق محاسبات بنده بعد از انقلاب سال 57 (حدود سال 58 و 59) هر دو تا 3 ماه یک توطئهای کمرشکن برای حکومت ایران به وجود آمده است؛ مثل کودتای ارتش در 22 بهمن، کودتای نیروی هوایی در نوژه، ترور 7 تیر و ... .
چابکرو اظهار کرد: اگر حکومتی اسلامی کشور ما هم مانند حکومتهای دیگر بود و این همه ضربه میخورد قطعا تا امروز فرو میپاشید و علت استقامت و پایداری آن به این خاطر است که حکومت جمهوری اسلامی چند وجهی است؛ به طور مثال اگر در دوران انقلاب حادثهای در شهر کرمان اتفاق میافتاد چند ساعت بعد در تهران نظاهرات میشد با این که شبکه اجتماعی وجود نداشت اما شبکه اجتماعی مردمی وجود داشت.
وی تصریح کرد: پس نتیجه میگیریم شبکههای اجتماعی امروزه در واقع تکامل یافته شبکههای اجتماعی سال 57 دوران انقلاب است و میتوان آن را یکی از دستاوردهای دوران انقلاب نامید؛ اما نکته قابل ملاحظه این است که این حکومت چند وجهی یک ستون میخواهد، این حکومت چند وجهی نمیتواند همیشه به صورت ابروار در حال حرکت باشد بلکه باید دور یک محور خاص حرکت کند و آن محور خاص ولایت فقیه است؛ وجود ولایت فقیه غلظت یک شبکه مردمی چند وجهی در همه حال یکسان نگه میدارد و به این شبکه روح و هویت مقتدر و ثابت میدهد.
* طاهره میرزایی