به همت پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری؛
نشست تخصصی «جریان‌شناسی فرهنگ در دانشگاه‌ها» برگزار شد
گروه دانشگاه: نشست تخصصی «جریان‌شناسی فرهنگ در دانشگاه‌ها» امروز، ۱۹ اسفندماه در پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری برگزار می‌شود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، نشست تخصصی جریان‌شناسی فرهنگ در دانشگاه‌ها، با حضور حمید آیتی، رییس پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری، سعید پورعلی معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی، عبدالحمید احمدی، معاونت فرهنگی وزارت ورزش و جوانان، سیدرضا صالحی امیری، رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، هادی خانیکی، رییس انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات و محمدحسین سلیمی نمی‌ن، مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران، امروز چهارشنبه ۱۹ اسفندماه در پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری برگزار شد.
جریان یابی بر مبنای هویت جمعی
حمید آیتی، رییس پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری در ابتدای این نشست با اشاره به نقش هویت جمعی در جامعه جدید، به برشماری مهم‌ترین سرفصل‌های جریان‌شناسی فرهنگی دانشگاه‌ها پرداخت و گفت: جریان یابی بر مبنای سبک زندگی، تاثیر وضعیت و نظام اقتصادی بر جریان‌های فکری و فرهنگی، جریان‌های فکری شکل گرفته با هویت مذهبی و هویت قومی و ملی مهم‌ترین محور‌ها برای جریان‌شناسی فرهنگی در دانشگاه‌ها است.
شان دانشگاه در گرو بررسی همه جانبه مسائل است
سعید پورعلی، معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی نیز در این نشست، با بیان اینکه، جهاد دانشگاهی در عرصه‌های فرهنگی جامعه همواره حضوری فعال دارد، گفت: باید دقت داشته باشیم که این حضور فعال شکل فرمایشی به خود نگیرد و ناکارامد نشود.
وی با تاکید بر آموزش و فراهم کردن فضای آموزشی مناسب،شان دانشگاه و محیط اجتماعی آن را در گرو بررسی همه جانبه مسائل دانست و گفت: سرعت تغییر و تحولات فضای فرهنگی کشور پر شتاب است و اگر نتوانیم این تحولات را به خوبی رصد کنیم، احتمال بروز خطا در تحلیل‌هایمان وجود دارد و به تناسب آن برنامه‌های ما شکلی ناکارامد به خود می‌گیرد؛ به منظور مصون ماندن از این آسیب باید به صورت مستمر و سازمان یافته در جریان تحلیل‌های شخصیت‌های فرهنگی مرتبط با دانشگاه قرار گیریم.
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی عنوان کرد: امروزه بسیاری از امور جنبه فرهنگی پیدا کرده است، و این نیز از ویژگی‌های مباحث فرهنگی است؛ برای نمونه مفهومی نظیر قدرت نیز متاثر از حوزه فرهنگ است و مبتنی بر وجوه فرهنگی به مقبولیت دست می‌یابد؛ دیگر آنکه سیمای فرهنگی جامعه دارای تنوع است و این تنوع را در جامعه دانشگاهی به دلیل گفتمان فرهنگی حاکم بر آن، بیشتر می‌توان مشاهده کرد؛ نظام دانشگاهی اگر تحمل این تنوع را نداشته باشد، نظامی ناکارامد خواهد بود، اما گفتمان دانشگاهی به دلیل آنکه جامعه پذیری مجددی را در افراد ایجاد می‌کند، اجازه این ناکارامدی را نمی‌دهد؛ نکته دیگر نیز تقاضا برای این تنوع است که این تقاضای برجسته و مشهود، از سوی دانشجویان در سطوح معرفتی، رفتاری و مطالبات فرهنگی دیده می‌شود و اساس فعالیت‌های فرهنگی جهاد دانشگاهی نیز بر همین تنوع شکل گرفته و همواره سعی کرده‌ایم پاسدار این تنوع و تفاوت باشیم.
لزوم وضعیت‌سنجی، نیاز‌سنجی و مخاطب‌شناسی در حوزه جوانان
عبدالحمید احمدی، معاونت فرهنگی وزارت ورزش و جوانان، سخنران دیگر این نشست بود، که با اشاره به پیمایش انجام شده در زمینه ارزش‌ها و نگرش‌های جوانان، وضعیت‌سنجی، نیاز‌سنجی و مخاطب‌شناسی در عرصه فرهنگی را ضرورتی تام و تمام دانست و گفت: یکی از فعالیت‌های جهاد دانشگاهی، هموراه شناخت موارد بوده است.
وی در ادامه افزود: جمعیت جوان کشور ۳۵ درصد است که فضای خاصی را بر جامعه حاکم کرده است و برای تصمیم گیری در این حوزه، ضروری است شناخت دقیقی از نیازهای آنان داشته باشیم.
مقاومت جامعه در برابر گفتوگو؛ مهم‌ترین مساله جامعه
هادی خانیکی، رییس انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات نیز در این نشست، به نقش فعال واحدهای جهاد دانشگاهی در فعالیت‌های فرهنگی دانشگاه‌ها اشاره کرد و گفت: اگر بخواهیم تمام مسئله‌های جامعه را در یک مساله فرو کاهیم، آن مساله مقاومت جامعه در برابر گفتوگو کردن است که عوامل مختلف فرهنگی، سیاسی و اجتماعی در آن دخیل است؛ جامعه از نظر فرهنگی دچار ضعف، ناهماهنگی و عدم مهارت در گفتوگو است و نمونه این مساله را می‌توان در ضعف شکل گیری نهاد مدنی دید و فردیت، حرف بیشتری در جامعه می‌زند.
وی افزود: جامعه بسیار تغییر کرده است و این تغییرات در زیر پوست شهر‌ها اتفاق می‌افتد و کمتر به چشم می‌آید؛ اینکه جامعه دستخوش تغییر را چگونه باید تحلیل کرد، مساله است و باید این تغییرات و مولفه‌های مختلف آن را شناخت.
خانیکی در ادامه به ۱۰ مساله‌ای که دانشگاه‌های کشور به آن دچارند، اشاره کرد و افزود: نخستین مساله این است که نهاد دانشگاه در ایران دچار نوعی رکود تورمی شده است به این معنا که از طرفی دانشگاه‌ها با افزایش دانشجو، استاد و ساخت و ساز متورم شد و در مقابل بیکاری دانش آموختگان به نوعی کسادی و بی‌رونقی در این فضا انجامید؛ گسترش شتابنده دانشگاه واجزاء آن، تغییر ذائقه دانشجویان در مصرف کالاهای فرهنگی، عدم توازن فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، شکاف بین فرهنگ رسمی و غیررسمی، حاکم شدن گفتمان متکثر، متفاوت و متناقض به جای گفتمان یکپارچه در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، تغییر نگرش سرمایه اجتماعی به شاخص‌هایی نظیر امید به آینده و مشارکت اجتماعی، جایگزینی گفتمان نظاره‌گری با کنشگری در عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، پایین آمدن سطح مشارکت فعال دانشگاهیان در امور مدنی و مشارکت جویانه و مساله گریزیبه ویژه در حوزه‌های علوم اجتماعی و علوم انسانی نیز از دیگر مسائل و آسیب‌هایی اصلی در دانشگاه‌ها است.
گزارش تصویری این خبر را در اینجا مشاهده کنید.
جریان یابی بر مبنای هویت جمعی
حمید آیتی، رییس پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری در ابتدای این نشست با اشاره به نقش هویت جمعی در جامعه جدید، به برشماری مهم‌ترین سرفصل‌های جریان‌شناسی فرهنگی دانشگاه‌ها پرداخت و گفت: جریان یابی بر مبنای سبک زندگی، تاثیر وضعیت و نظام اقتصادی بر جریان‌های فکری و فرهنگی، جریان‌های فکری شکل گرفته با هویت مذهبی و هویت قومی و ملی مهم‌ترین محور‌ها برای جریان‌شناسی فرهنگی در دانشگاه‌ها است.
شان دانشگاه در گرو بررسی همه جانبه مسائل است
سعید پورعلی، معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی نیز در این نشست، با بیان اینکه، جهاد دانشگاهی در عرصه‌های فرهنگی جامعه همواره حضوری فعال دارد، گفت: باید دقت داشته باشیم که این حضور فعال شکل فرمایشی به خود نگیرد و ناکارامد نشود.
وی با تاکید بر آموزش و فراهم کردن فضای آموزشی مناسب،شان دانشگاه و محیط اجتماعی آن را در گرو بررسی همه جانبه مسائل دانست و گفت: سرعت تغییر و تحولات فضای فرهنگی کشور پر شتاب است و اگر نتوانیم این تحولات را به خوبی رصد کنیم، احتمال بروز خطا در تحلیل‌هایمان وجود دارد و به تناسب آن برنامه‌های ما شکلی ناکارامد به خود می‌گیرد؛ به منظور مصون ماندن از این آسیب باید به صورت مستمر و سازمان یافته در جریان تحلیل‌های شخصیت‌های فرهنگی مرتبط با دانشگاه قرار گیریم.
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی عنوان کرد: امروزه بسیاری از امور جنبه فرهنگی پیدا کرده است، و این نیز از ویژگی‌های مباحث فرهنگی است؛ برای نمونه مفهومی نظیر قدرت نیز متاثر از حوزه فرهنگ است و مبتنی بر وجوه فرهنگی به مقبولیت دست می‌یابد؛ دیگر آنکه سیمای فرهنگی جامعه دارای تنوع است و این تنوع را در جامعه دانشگاهی به دلیل گفتمان فرهنگی حاکم بر آن، بیشتر می‌توان مشاهده کرد؛ نظام دانشگاهی اگر تحمل این تنوع را نداشته باشد، نظامی ناکارامد خواهد بود، اما گفتمان دانشگاهی به دلیل آنکه جامعه پذیری مجددی را در افراد ایجاد می‌کند، اجازه این ناکارامدی را نمی‌دهد؛ نکته دیگر نیز تقاضا برای این تنوع است که این تقاضای برجسته و مشهود، از سوی دانشجویان در سطوح معرفتی، رفتاری و مطالبات فرهنگی دیده می‌شود و اساس فعالیت‌های فرهنگی جهاد دانشگاهی نیز بر همین تنوع شکل گرفته و همواره سعی کرده‌ایم پاسدار این تنوع و تفاوت باشیم.
لزوم وضعیت‌سنجی، نیاز‌سنجی و مخاطب‌شناسی در حوزه جوانان
عبدالحمید احمدی، معاونت فرهنگی وزارت ورزش و جوانان، سخنران دیگر این نشست بود، که با اشاره به پیمایش انجام شده در زمینه ارزش‌ها و نگرش‌های جوانان، وضعیت‌سنجی، نیاز‌سنجی و مخاطب‌شناسی در عرصه فرهنگی را ضرورتی تام و تمام دانست و گفت: یکی از فعالیت‌های جهاد دانشگاهی، هموراه شناخت موارد بوده است.
وی در ادامه افزود: جمعیت جوان کشور ۳۵ درصد است که فضای خاصی را بر جامعه حاکم کرده است و برای تصمیم گیری در این حوزه، ضروری است شناخت دقیقی از نیازهای آنان داشته باشیم.
مقاومت جامعه در برابر گفتوگو؛ مهم‌ترین مساله جامعه
هادی خانیکی، رییس انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات نیز در این نشست، به نقش فعال واحدهای جهاد دانشگاهی در فعالیت‌های فرهنگی دانشگاه‌ها اشاره کرد و گفت: اگر بخواهیم تمام مسئله‌های جامعه را در یک مساله فرو کاهیم، آن مساله مقاومت جامعه در برابر گفتوگو کردن است که عوامل مختلف فرهنگی، سیاسی و اجتماعی در آن دخیل است؛ جامعه از نظر فرهنگی دچار ضعف، ناهماهنگی و عدم مهارت در گفتوگو است و نمونه این مساله را می‌توان در ضعف شکل گیری نهاد مدنی دید و فردیت، حرف بیشتری در جامعه می‌زند.
وی افزود: جامعه بسیار تغییر کرده است و این تغییرات در زیر پوست شهر‌ها اتفاق می‌افتد و کمتر به چشم می‌آید؛ اینکه جامعه دستخوش تغییر را چگونه باید تحلیل کرد، مساله است و باید این تغییرات و مولفه‌های مختلف آن را شناخت.
خانیکی در ادامه به ۱۰ مساله‌ای که دانشگاه‌های کشور به آن دچارند، اشاره کرد و افزود: نخستین مساله این است که نهاد دانشگاه در ایران دچار نوعی رکود تورمی شده است به این معنا که از طرفی دانشگاه‌ها با افزایش دانشجو، استاد و ساخت و ساز متورم شد و در مقابل بیکاری دانش آموختگان به نوعی کسادی و بی‌رونقی در این فضا انجامید؛ گسترش شتابنده دانشگاه واجزاء آن، تغییر ذائقه دانشجویان در مصرف کالاهای فرهنگی، عدم توازن فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، شکاف بین فرهنگ رسمی و غیررسمی، حاکم شدن گفتمان متکثر، متفاوت و متناقض به جای گفتمان یکپارچه در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، تغییر نگرش سرمایه اجتماعی به شاخص‌هایی نظیر امید به آینده و مشارکت اجتماعی، جایگزینی گفتمان نظاره‌گری با کنشگری در عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، پایین آمدن سطح مشارکت فعال دانشگاهیان در امور مدنی و مشارکت جویانه و مساله گریزیبه ویژه در حوزه‌های علوم اجتماعی و علوم انسانی نیز از دیگر مسائل و آسیب‌هایی اصلی در دانشگاه‌ها است.
گزارش تصویری این خبر را در اینجا مشاهده کنید.
