حداد عادل:
جریان غالب بر مطالعات دین‌شناسی غرب، سکولار است
گروه دانشگاه: عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه رشته فلسفه دین از مهم‌ترین رشته‌های درسی است که باید در مسیر اسلامی‌سازی علوم انسانی، مورد توجه قرار گیرد، گفت: در 4 قرن اخیر پس از رنسانس جریان غالب بر مطالعات دین‌شناسی در غرب، جریان سکولار است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، به نقل از مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، جلسه 117 شورای تخصصی تحول و ارتقای علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست غلامعلی حداد عادل برگزار شد. در ابتدای این جلسه با رأی مثبت اعضای شورای تحول و ارتقای علوم انسانی، اعضای جدید کارگروه معماری و شهرسازی انتخاب شدند.
اعضای شورای تحول و ارتقای علوم انسانی علی اعلایی، محمدرضا بمانیان، شاهین حیدری، سید بهشید حسینی، مهدی زندیه، محمدمهدی عزیزی، ناصر براتی، علی غفاری، سید حسن تقوایی و بهناز امین‌زاده را به عضویت کارگروه معماری و شهرسازی شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی انتخاب کردند.
بررسی سرفصل‌های رشته «فلسفه دین و کلام جدید»
در ادامه جلسه، سرفصل‌های درسی رشته فلسفه دین در مقطع کارشناسی ارشد مورد بحث و بررسی قرار گرفت و رئیس کارگروه «فلسفه دین و کلام جدید» شورای تخصصی تحول و ارتقای علوم انسانی گزارشی در این زمینه ارائه داد.
در این گزارش با اشاره به همکاری اساتید مطرح در این رشته در تدوین سرفصل‌های این رشته مواردی مانند چیستی و خاستگاه اثبات دین، براهین اثبات وجود خدا، نبوت و اعجاز، دین و اخلاق، زبان دین، منطق مهم دین، الهیات تطبیقی و دین و سبک زندگی به‌عنوان اهم موارد بازنگری شده مورد اشاره قرار گرفته‌اند.
در ادامه گزارش با اشاره به همکاری همه نهادهای حوزوی و دانشگاهی در تدوین این برنامه درسی، توجه به همه مکاتبات مطرح در حوزه فلسفه دین از نقاط قوت برنامه درسی ارائه شده برشمرده شده است.
پس از ارائه این گزارش حداد عادل طی سخنانی گفت: مهم‌ترین نقطه تعارض اسلام و مسیحیت در دوران جدید، اعتقاد به دین به‌عنوان یک امر الهی است.
وی افزود: در 4 قرن اخیر پس از رنسانس جریان غالب بر مطالعات دین شناسی در غرب، جریان سکولار و با نگاه غیر الهی به دین است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: رشته فلسفه دین یکی از مهم‌ترین رشته‌های درسی است که باید در مسیر اسلامی‌سازی علوم انسانی، مورد توجه جدی قرار گیرد.
رئیس شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی گفت: اگر رشته فلسفه دین به‌صورت جدی مورد توجه قرار نگیرد، می‌تواند آسیب‌های جدی به موضوع علم دینی وارد کند.
پس از سخنان حداد عادل، اعضا به بیان نظرات خود پرداختند، که اهم آن به شرح ذیل است: گستردگی بیش از حد مباحث ارائه شده، تبیین ارتباط معنادار و منطقی مباحث ارائه شده، تفکیک بین مفهوم «کلام» و «فلسفه دین»، در نظر گرفتن مبانی اصلی تحول و ارتقاء از جمله بومی‌سازی مباحث ارائه شده و ضعف برخی از منابع درسی.
اعضای شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی همچنین به موارد ذیل نیز اشاره کردند: تفکیک بین مفاهیم «علم و دین» و «علم دینی» مطرح شدن موضوع «ایمان» به‌عنوان محور اصلی مباحث دین‌شناسی، تفاوت بین فلسفه دین شکل گرفته در حوزه مسیحیت و حوزه اسلام، توجه به ساحت‌های سه‌گانه دین «اخلاق، حقوق و عقاید» در مباحث فلسفه دین و پیوستگی و استحکام مباحث مطرح شده در گزراش کارگروه و ارتباط بین «فلسفه دین» و «جامعه‌شناسی دین».
حداد عادل هم در ادامه جلسه طی سخنانی گفت: در عنوان رشته «فلسفه دین»، فلسفه با مفهوم متعارف آن تفاوت دارد و به نگاه بیرونی به موضوع دین معطوف است.
وی افزود: فلسفه دین به این مفهوم به نگرش از خارج به دین مربوط است و دین را به‌عنوان یک سوژه مطالعاتی مورد بررسی قرار می‌دهد.
رئیس شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی ادامه داد: رشته فلسفه دین باید به سکولاریسم و عرفی‌گرایی به عنوان یک موضوع مهم توجه کند.
در ادامه جلسه، محمد محمدرضایی رئیس کارگروه فلسفه دین در دفاع از برنامه درسی ارائه شده گفت: روند تدوین برنامه درسی ارائه شده پیروی از سیره حسنه بزرگان دین در طرح شبهات و پاسخ عقلایی به این شبهات است.
وی افزود: دفاع از جنبه عقلایی دین اسلام در مقابل عقلانیت‌گریزی به‌عنوان اصلی‌ترین جنبه مسیحیت از اهم دغدغه‌های طراحان این برنامه درسی است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: بررسی و پاسخگویی به شبهات مطرح شده به «اعجاز» به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین طرق اثبات نبوت در سرفصل‌های ارائه شده از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.
محمدرضایی گفت: البته در این سرفصل‌ها، برخی از نظریات فیلسوفان دین غربی که مفید هستند، مورد استفاده قرار گرفته است.
در پایان جلسه کلیات سرفصل‌های ارائه شده رشته فلسفه دین در مقطع کارشناسی از تصویب شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی گذشت.
اعضای شورای تحول و ارتقای علوم انسانی علی اعلایی، محمدرضا بمانیان، شاهین حیدری، سید بهشید حسینی، مهدی زندیه، محمدمهدی عزیزی، ناصر براتی، علی غفاری، سید حسن تقوایی و بهناز امین‌زاده را به عضویت کارگروه معماری و شهرسازی شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی انتخاب کردند.
بررسی سرفصل‌های رشته «فلسفه دین و کلام جدید»
در ادامه جلسه، سرفصل‌های درسی رشته فلسفه دین در مقطع کارشناسی ارشد مورد بحث و بررسی قرار گرفت و رئیس کارگروه «فلسفه دین و کلام جدید» شورای تخصصی تحول و ارتقای علوم انسانی گزارشی در این زمینه ارائه داد.
در این گزارش با اشاره به همکاری اساتید مطرح در این رشته در تدوین سرفصل‌های این رشته مواردی مانند چیستی و خاستگاه اثبات دین، براهین اثبات وجود خدا، نبوت و اعجاز، دین و اخلاق، زبان دین، منطق مهم دین، الهیات تطبیقی و دین و سبک زندگی به‌عنوان اهم موارد بازنگری شده مورد اشاره قرار گرفته‌اند.
در ادامه گزارش با اشاره به همکاری همه نهادهای حوزوی و دانشگاهی در تدوین این برنامه درسی، توجه به همه مکاتبات مطرح در حوزه فلسفه دین از نقاط قوت برنامه درسی ارائه شده برشمرده شده است.
پس از ارائه این گزارش حداد عادل طی سخنانی گفت: مهم‌ترین نقطه تعارض اسلام و مسیحیت در دوران جدید، اعتقاد به دین به‌عنوان یک امر الهی است.
وی افزود: در 4 قرن اخیر پس از رنسانس جریان غالب بر مطالعات دین شناسی در غرب، جریان سکولار و با نگاه غیر الهی به دین است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: رشته فلسفه دین یکی از مهم‌ترین رشته‌های درسی است که باید در مسیر اسلامی‌سازی علوم انسانی، مورد توجه جدی قرار گیرد.
رئیس شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی گفت: اگر رشته فلسفه دین به‌صورت جدی مورد توجه قرار نگیرد، می‌تواند آسیب‌های جدی به موضوع علم دینی وارد کند.
پس از سخنان حداد عادل، اعضا به بیان نظرات خود پرداختند، که اهم آن به شرح ذیل است: گستردگی بیش از حد مباحث ارائه شده، تبیین ارتباط معنادار و منطقی مباحث ارائه شده، تفکیک بین مفهوم «کلام» و «فلسفه دین»، در نظر گرفتن مبانی اصلی تحول و ارتقاء از جمله بومی‌سازی مباحث ارائه شده و ضعف برخی از منابع درسی.
اعضای شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی همچنین به موارد ذیل نیز اشاره کردند: تفکیک بین مفاهیم «علم و دین» و «علم دینی» مطرح شدن موضوع «ایمان» به‌عنوان محور اصلی مباحث دین‌شناسی، تفاوت بین فلسفه دین شکل گرفته در حوزه مسیحیت و حوزه اسلام، توجه به ساحت‌های سه‌گانه دین «اخلاق، حقوق و عقاید» در مباحث فلسفه دین و پیوستگی و استحکام مباحث مطرح شده در گزراش کارگروه و ارتباط بین «فلسفه دین» و «جامعه‌شناسی دین».
حداد عادل هم در ادامه جلسه طی سخنانی گفت: در عنوان رشته «فلسفه دین»، فلسفه با مفهوم متعارف آن تفاوت دارد و به نگاه بیرونی به موضوع دین معطوف است.
وی افزود: فلسفه دین به این مفهوم به نگرش از خارج به دین مربوط است و دین را به‌عنوان یک سوژه مطالعاتی مورد بررسی قرار می‌دهد.
رئیس شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی ادامه داد: رشته فلسفه دین باید به سکولاریسم و عرفی‌گرایی به عنوان یک موضوع مهم توجه کند.
در ادامه جلسه، محمد محمدرضایی رئیس کارگروه فلسفه دین در دفاع از برنامه درسی ارائه شده گفت: روند تدوین برنامه درسی ارائه شده پیروی از سیره حسنه بزرگان دین در طرح شبهات و پاسخ عقلایی به این شبهات است.
وی افزود: دفاع از جنبه عقلایی دین اسلام در مقابل عقلانیت‌گریزی به‌عنوان اصلی‌ترین جنبه مسیحیت از اهم دغدغه‌های طراحان این برنامه درسی است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: بررسی و پاسخگویی به شبهات مطرح شده به «اعجاز» به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین طرق اثبات نبوت در سرفصل‌های ارائه شده از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.
محمدرضایی گفت: البته در این سرفصل‌ها، برخی از نظریات فیلسوفان دین غربی که مفید هستند، مورد استفاده قرار گرفته است.
در پایان جلسه کلیات سرفصل‌های ارائه شده رشته فلسفه دین در مقطع کارشناسی از تصویب شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی گذشت.
مطالب مرتبط
