تنبلی و توکل نابجا با قرآن سازگاری ندارد/ تبیینی در مقام والای شهدا

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) آیت‌الله العظمی عبدالله جوادی آملی امروز 18 ادریبهشت ماه در ادامه تفسیر سوره مبارکه محمد(ص) به تفسیر آیات ابتدایی و پاسخ به سؤالات گذشته در این باره پرداخت.

وی درباره حقانیت اسلام به عنوان تنها دین عالم گفت: چیزی که باطل است یا مشوب به باطل است یا باطل نیست ولی حق محدود است با ساختار جهان خلقت هماهنگ نیست؛ چیزی حق مطلق است که با کل هستی بسازد و آن دین اسلام است و آورنده آن نیز پیامبر.

این مفسر قرآن اظهار کرد: در قرآن کریم به همین دلیل فرمود آنچه نازل شد بر پیامبر حق است یعنی نه صنمی و وثنی است و نه مانند ادیان محرف و نه مانند دین مسیح و یهود غیرمحرف است که حق محدود است از این رو اسلام کلی و دائم است و می‌ماند و حق مطلق است.

وی با اشاره به ستر و کفاره و غفران ذنوب از سوی خداوند که در آیات متعدد و مختلف برآن اشاره رفته است اظهار کرد: تعبیر قرآن گاهی با ستر، کفاره و گاهی با غفران است که غفران، مرتبه عالی است بنابراین انسان در دو مرحله اول در امان محض نیست و وقتی در امان محض است که غفران در کار باشد و خداوند او را مورد مغفرت قرار دهد.

وی با اشاره به تعبیر «اصلح بالهم» گفت: پیامبر از یکطرف باید پیام خدا را مردم برساند و از طرف دیگر با مردم سر و کار دارد بنابراین رهبران الهی حجت بالغه الهی را بیان و حق را می‌آوردند و قبول و نکول از خود آنان است گرنه چون آنان رابطه میان خود و خدا را اصلاح کرده‌اند خداوند نیز رابطه آنان با مردم را اصلاح می‌کند ولی اگر برخی لجبازی می‌کنند به پیامبران ارتباطی ندارد.

این مفسر قرآن با اشاره به چارچوب نظام سیاسی اسلام عنوان کرد: نظام سیاسی اسلام بخش‌های فراوانی دارد که برخی مربوط به قصاص، حدود و ... است که قتل و اعدام و زندان و اسیرگیری در این بخش‌ها وجود دارد؛ جنگ و قصاص و حدود نیز احکام ثابت و متغیر دارد و تعزیرات نیز حکمی متغیر دارند که هر کدام بنابر مصلحت رهبر و امام نظام  اسلامی اجرا می‌شود.

استاد برجسته حوزه با اشاره به تعبیر قرآنی «فضرب الرقاب» ادامه داد: فضرب لرقاب تمثیل است و نه تعیین؛ فرمود پیامبر قبل از اینکه حکومت اسلامی ایجاد شود نیازی نیست اسیر بگیرد زیرا اینها مجددا آزاد می شوند و علیه ایشان توطئه می کنند و این طبق مصالح الهی تغییرپذیر است.

فقر نقص نیست

وی با بیان اینکه فقر، نقص نیست و عده ای فدک را غصب کردند و خیلی چیزهای دیگر نیز غصب شده ولی اینها مصداق کمال و انسانیت نیست؛ بنابراین این طور نیست که اگر کسی میان خود و خدا را اصلاح کند وضع مالی او خوب شود این وعده دین نیست ولی اگر تلاش و کوشش بکند بهره و نصیبی خوبی خواهد برد.

وی تاکید کرد: تنبلی و توکل نابجا و ... باتعبیر«فامشوا فی مناکبها و کلوا من رزقه» سازگار نیست. فرمود روی دوش زمین سوار شوید و معادن را استخراج کنید؛ اینکه بنشیینم و بگوییم خدایا روزی ما را بده اصلاح بین خود و خدا نیست.

صاحب تفسیر تسنیم گفت: در مباحث نظامی نیز فرمود اگر خدا می‌خواست از کفار انتقام می‌گرفت و به شما نیازی نداشت ولی شما را می‌آزماید تا به کمال خود برسید. یعنی طبقه بیکار و کم کار دعایشان مستجاب نیست، کسی که درس اقتصاد نمی‌خواند و کیفیت استخراج برکات زمین و معادن را یاد نمی‌گیرد.

وی ادامه داد: آن‌وقت ما می‌خواهیم با دعا این مسئله حل شود البته دعایی از اولیاء الهی ممکن است ولی راه عادی پیش روی ماست. اگر قرار بود با دعا همه چیز حل شود که امام علی آن همه زحمت برای آبیاری و کشت و کار نمی کشید زیرا نظام عالم بر کوشش و پیگیری مداوم استوار است.

این مرجع تقلید تصریح کرد: درباره جنگ فرمود مادامی که با شما کاری ندارند شما کاری نداشته باشید ولی همیشه در حال آماده باش باشید؛ وظیفه شبانه روزی هر مسلمانی آمادگی است تا مبادا ضربه بخورید اما شما هرگز به دیگری حمله نکنید ولی نفوذی را راه ندادن و هوشیار بودن دستور رسمی قرآن است.

مقام شهید

استاد برجسته حوزه علمیه با اشاره به جایگاه والای شهدا عنوان کرد: فرمود ما در دنیا شان و بال مردان الهی و شهدا را اصلاح می‌کنیم ولی در آخرت نیز در نزد ما روزی دارند و زنده هستند چون در اینجا نیز به فکر دیگران هستند همان طور که در دنیا به فکر دیگران بودند. همه اعمال اینها در نزد ما محفوظ است و هیچ چیزی از آن گم نمی شود حتی اگر سربازی در بستن بند کفش دیگری کمک کرد این ثبت و ضبط است.

صاحب تفسیر تسنیم با بیان اینکه شهدا زنده هستند و ثواب همه اعمال آنان را حساب شده به آنها می‌دهیم گفت: علاوه بر این هم راهی که در برزخ و بعد از آن باید طی کنند به آنان نشان می‌دهیم و هم مقصود را در مقصد به آنان نشان خواهیم داد.

وی افزود: مهمترین شان شهید این است که منتظر است ببیند همراهانش در کجا هستند، البته مومنان نیز به اعمال خیر خود می رسند ولی برنامه‌ریزی خدا برای شهدا ویژه است؛ فرمود اینها زنده هستند و خوشحال‌اند و روزی می خورند و مرتب نیز با ذات الهی در ارتباط هستند و می گویند گوشی دست ما باشد که راهیان راه ما کجا هستند؛ یستبشرون یعنی به ما مژده بدهید. اینها هرگز به فکر قاعدین و کسانی که در خانه نشسته‌اند نیستند و به فکر قائمین و راهیان راه شهادت هستند.

این مفسر قرآن بیان کرد: به کسی که وارد حوزه نشده نمی گویند مجتهد نشده ولی کسی که سالیان درازی در حوزه است و مجتهد نشده می گویند هنوز نشده و این مسئله عدم ملکه است در مورد بشارت دادن به شهدا نیز همین طور است و دائما از خدا بشارت می خواهند تا یاران آنان به ایشان بپیوندند کسانی که در راه امام و انقلاب و رهبری هستند.

آیت الله جوادی آملی عنوان کرد: بنابراین اینها با مرده‌های دیگر فرق دارند البته بشارت شهدا از اینکه به ما برسند این نیست که آن ها هم مانند ما شهید بشوند زیرا شهادت اوج مقام انسانیت نیست اوج مقام به این است که انسان کل نظام دین را حفظ کند؛ لذا فرمود ضربت علی در روز خندق بالاتر از عبادت ثقلین است و ازشهادت خود علی(ع) هم بالاتر است.

مقامی بالاتر از شهادت

وی تاکید کرد: گاهی ثواب یک سردار فاتح بیش از شهداست همان طور که ثواب خندق علی بالاتر از شهادت او در ماه رمضان است زیرا اگر نبود کل کفر بر ایمان مسلط می شد.گاهی ممکن است انسان پیروز شود و ثواب او از شهادت بیشتر باشد بنابراین در دعا باید از خدا بخواهیم خدایا عالی ترین درجه را به ما بده.

این مفسر قرآن افزود: شهدا برنامه‌های سنگین و روزانه دارند و بیش از آنکه ما به یاد آنان هستیم آنان نیز به یاد و فکر ما هستند بنابراین اگرچه نماز ستون دین است اما ستون، خیمه می خواهد و خیمه آن جهاد است و کسی که کافر را سر جای خود می نشاند خیمه دین است.

وی ادامه داد: خداوند به اینها فرمود اگر اهل دنیا و حس و تجربه هم هستید که بدانید جهان با حق می ماند ولو کم باشد؛ حتی کمونیست ها نیز اگر دم از رعایت حقوق مستضعف می زنند از جای دیگری نگرفته‌اند و از همین آموزه‌های اسلام است.