مصطفی صفاری عنوان کرد:
نقش اسناد خزانه اسلامی در توسعه بازار بدهی
گروه اقتصاد: یک کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: هرچند عملیاتی شدن بازار اسناد خزانه اسلامی و صکوک و همچنین سلف موازی گام‌های جدی برای توسعه و گسترش بازار بدهی محسوب می‌شود اما هنوز با سایر کشورها فاصله زیادی داریم.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی بازار سرمایه، سیدمصطفی صفاری، استاد دانشگاه و کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: در کشور ما به بازار مشتقه و بدهی کمتر توجه شده است. ما در زمینه توسعه بازارهای بدهی نسبت به سایر کشورها، کندتر حرکت کرده‌ایم. به عنوان نمونه در بورس لندن، موازی با سهام عادی صنایع مختلف، اوراق مشتقه وجود دارد.
وی ادامه داد: ظرفیت گسترش بازار بدهی در ایران وجود دارد اما بازار سرمایه کشور بیشتر کالایی است.
وی با ذکر این نکته که بازارهای بدهی با کارویژه سه‌گانه تأمین مالی صنایع، سرمایه‌گذاری اشخاص حقیقی و حقوقی و مدیریت ریسک دارای اهمیت بسزایی است بیان داشت: در برخی کشورها بورس عادی 10 تا 20 درصد کل حجم بازار را تشکیل داده و پنج تا 10 برابر بازار سرمایه مربوط به اوراق بدهی است، بنابراین به نظر می‌رسد برنامه‌ریزی منطقی بازار سرمایه کشور در راستای تقویت بازار بدهی، گامی مهم در عرصه اقتصاد باشد.
صفاری ادامه داد: هرچند عملیاتی شدن بازار اسناد خزانه اسلامی و صکوک و همچنین سلف موازی گام‌های جدی برای توسعه و گسترش بازار بدهی محسوب می‌شود اما هنوز با سایر کشورها فاصله زیادی داریم. وزن بازار سرمایه ایران به سمت کالا متمایل است.
این استاد دانشگاه با اشاره به لزوم برنامه‌ریزی‌های دقیق تر برای توسعه بازار بدهی و ذکر این نکته که کمترین ریسک اوراق بدهی را به ترتیب، اوراق دولتی، شهرداری‌ها و بعد شرکت‌ها دارند گفت: زیر ساخت‌ها و ظرفیت‌های لازم برای تقویت بازار بدهی کامل نشده است و به نظر می‌رسد برای گسترش این بازار، یک انقلاب لازم است.
وی با بیان اینکه پیش از گسترش بازار بدهی، ابزار های آن باید مورد توجه قرار بگیرد و ادامه داد: در گام اول تقویت بازار بدهی، تأسیس و فعالیت بنگاه‌های رتبه‌بندی ضروری به نظر می‌رسد. جای مؤسسات ارزیابی ریسک و نرخ سود، در بورس کشور خالی است.
مصطفی صفاری افزود: میزان بازدهی سود و ریسک توسط خود شرکت‌هایی که به انتشار اوراق بدهی اقدام می‌کنند تعیین شده است و این فرایند یک خطر محسوب می‌شود. در دنیا بنگاه‌های ارزیابی میزان خطر را بررسی می‌کنند. شرکت‌ها قبل از انتشار اوراق بدهی، باید ارزیابی ریسک شوند و این بنگاه‌ها و مؤسسات که این فعالیت را انجام می‌دهند به مؤسسات رتبه‌بندی مشهورند.
وی خاطرنشان کرد: ما نیاز داریم با استفاده از بنگاه‌های ارزیابی، ریسک و نرخ بهره اوراق قابل انتشار در بازار بدهی را مشخص کنیم. در ایران متاسفانه نرخ بهره این اوراق را بانک‌ها تعیین می‌کنند و البته ارائه کننده‌های اوراق به اجبار باید دو یا سه درصد بیشتر از بانک‌ها سود بدهند تا افراد ترغیب به خرید این سهام شوند و این یک نقطه ضعف است.
وی ادامه داد: در دنیا دیگر بانک‌ها نقشی در بازار بدهی ندارند و فروش اوراق بدهی از طریق بورس‌ها انجام می‌شود.
در پایان مصطفی صفاری با بیان این مطلب که در صورت افزایش شفافیت می‌توان انتظار مثبتی از گسترش بازار بدهی داشت تصریح کرد: در بورس ریسک‌پذیری اصل اول سرمایه‌گذاری است. چون ریسک‌پذیری بازار بدهی بسیار کمتر است، حجم گسترده‌ای از پس‌اندازها به سمت آن حرکت خواهد کرد.
وی ادامه داد: ظرفیت گسترش بازار بدهی در ایران وجود دارد اما بازار سرمایه کشور بیشتر کالایی است.
وی با ذکر این نکته که بازارهای بدهی با کارویژه سه‌گانه تأمین مالی صنایع، سرمایه‌گذاری اشخاص حقیقی و حقوقی و مدیریت ریسک دارای اهمیت بسزایی است بیان داشت: در برخی کشورها بورس عادی 10 تا 20 درصد کل حجم بازار را تشکیل داده و پنج تا 10 برابر بازار سرمایه مربوط به اوراق بدهی است، بنابراین به نظر می‌رسد برنامه‌ریزی منطقی بازار سرمایه کشور در راستای تقویت بازار بدهی، گامی مهم در عرصه اقتصاد باشد.
صفاری ادامه داد: هرچند عملیاتی شدن بازار اسناد خزانه اسلامی و صکوک و همچنین سلف موازی گام‌های جدی برای توسعه و گسترش بازار بدهی محسوب می‌شود اما هنوز با سایر کشورها فاصله زیادی داریم. وزن بازار سرمایه ایران به سمت کالا متمایل است.
این استاد دانشگاه با اشاره به لزوم برنامه‌ریزی‌های دقیق تر برای توسعه بازار بدهی و ذکر این نکته که کمترین ریسک اوراق بدهی را به ترتیب، اوراق دولتی، شهرداری‌ها و بعد شرکت‌ها دارند گفت: زیر ساخت‌ها و ظرفیت‌های لازم برای تقویت بازار بدهی کامل نشده است و به نظر می‌رسد برای گسترش این بازار، یک انقلاب لازم است.
وی با بیان اینکه پیش از گسترش بازار بدهی، ابزار های آن باید مورد توجه قرار بگیرد و ادامه داد: در گام اول تقویت بازار بدهی، تأسیس و فعالیت بنگاه‌های رتبه‌بندی ضروری به نظر می‌رسد. جای مؤسسات ارزیابی ریسک و نرخ سود، در بورس کشور خالی است.
مصطفی صفاری افزود: میزان بازدهی سود و ریسک توسط خود شرکت‌هایی که به انتشار اوراق بدهی اقدام می‌کنند تعیین شده است و این فرایند یک خطر محسوب می‌شود. در دنیا بنگاه‌های ارزیابی میزان خطر را بررسی می‌کنند. شرکت‌ها قبل از انتشار اوراق بدهی، باید ارزیابی ریسک شوند و این بنگاه‌ها و مؤسسات که این فعالیت را انجام می‌دهند به مؤسسات رتبه‌بندی مشهورند.
وی خاطرنشان کرد: ما نیاز داریم با استفاده از بنگاه‌های ارزیابی، ریسک و نرخ بهره اوراق قابل انتشار در بازار بدهی را مشخص کنیم. در ایران متاسفانه نرخ بهره این اوراق را بانک‌ها تعیین می‌کنند و البته ارائه کننده‌های اوراق به اجبار باید دو یا سه درصد بیشتر از بانک‌ها سود بدهند تا افراد ترغیب به خرید این سهام شوند و این یک نقطه ضعف است.
وی ادامه داد: در دنیا دیگر بانک‌ها نقشی در بازار بدهی ندارند و فروش اوراق بدهی از طریق بورس‌ها انجام می‌شود.
در پایان مصطفی صفاری با بیان این مطلب که در صورت افزایش شفافیت می‌توان انتظار مثبتی از گسترش بازار بدهی داشت تصریح کرد: در بورس ریسک‌پذیری اصل اول سرمایه‌گذاری است. چون ریسک‌پذیری بازار بدهی بسیار کمتر است، حجم گسترده‌ای از پس‌اندازها به سمت آن حرکت خواهد کرد.
