پرداختن به قصص کلام‌الله مجید، ساده‌ترین شکل ساخت فیلم قرآنی است
گروه هنر: عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان با اشاره به مؤلفه‌هایی که یک اثر قرآنی می‌تواند داشته باشد، گفت: فیلمی که تنها زندگی پیامبران در آن تصویر می‌شود یا به قصص قرآنی می‌پردازد، ساده‌ترین شکل فیلم قرآنی است.
سیدرضی موسوی گیلانی، عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و فارغ‌التحصیل رشته فلسفه هنر اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با بیان اینکه قرآن درباره تمام موضوعات جدی اظهارنظر کرده، اظهار کرد: در کتاب وحی آمده است که اگر شاعران دارای 4 شرط باشند کارهایشان خوب شمرده می‌شود و اگر این شروط را دارا نباشند نامطلوب نامیده می‌شوند. با توجه به این توضیح، اگر هنر نیز کارکرد داشته باشد و تاثیرگذاری آن در جهت حق باشد می‌توان آن را قرآنی نامید، اما هنری که در جهت ظلم و پلشتی باشد، قرآن از آن به عنوان هنر نامناسب نام می‌برد.
وی در ادامه درباره ویژگی‌های هنر قرآنی نیز این گونه سخن گفت: برای پرداختن به این موضوع باید بین هنر و زیبایی‌شناسی تفکیک داشته باشیم. در کلامی وقتی خداوند درباره بهشت سخن می‌گوید هنرمندانه زیبایی‌های آن را توصیف می‌کند. بیانی که می‌توان الگویی برای شناخت بحث زیبایی‌شناسی در هنر باشد. نگاه دیگری نیز در این زمینه (هنر قرآنی) وجود دارد، آن هم اینکه از مبانی معرفت‌شناسی قرآنی می‌توان داوری و نگاه قرآن را درباره هنر استخراج کرد. حال این هنر می‌خواهد سینما باشد یا دیگر عرصه‌های هنری. از این رو هر آن چیزی که غایت داشته باشد، هنری قرآنی نامیده می‌شود.
موسوی با بیان اینکه نگاهی اشتباه، اما رایج درباره سینمای قرآنی وجود دارد، تصریح کرد: برخی از افراد معتقدند فیلمی که در آن قصه حضرت موسی (ع) یا اصحاب کهف روایت می‌شود تنها آثار قرآنی سینما هستند. این نوع نگاه را به هیچ وجه قبول ندارم، زیرا معتقدم اگر در فیلمی روایت به گونه‌ای پاسخگوی مسئله‌ای باشد که منظور نظر قرآن است، آن کار قرآنی نامیده می‌شود.
سریال «پایتخت» کاری قرآنی است
این استاد دانشگاه ادامه داد: برای درک بهتر موضوع مثالی ذکر می‌کنم. از دیگاه من سریال «پایتخت» یک اثر کاملاً قرآنی است که در آن آموزه‌های قرآنی به زبانی زیبا و تاثیرگذار به مخاطب منتقل می‌شود. در این سریال به خوبی نشان داده می‌شود که یک خانواده در مواقع سختی و مشکلات می‌تواند مفهوم توکل را مد نظر قرار داده و با اتکا به آن مشکلات را پشت سر بگذارد.
موسوی گیلانی تاکید کرد: توضیحات من به این معنا نیست که فیلم‌ها و سریال‌هایی که در آنها به زندگی پیامبران پرداخته می‌شود فیلم قرآنی نیست، اما معتقدم که این سبک از فیلمسازی، ساده‌ترین روشی است که می‌توان از آن برای ساخت فیلم قرآنی بهره برد. این توضیح را دادم تا بگویم وقتی در یک اثر به یک پرسش بر اساس سنت اسلامی پاسخ داده می‌شود، باید آن کار را قرآنی نامید؛ اتفاقی که بارها در فیلم‌هایی مجید مجیدی روی داد و کارهایش را می‌توان قرآنی نامید.
وی درباره تاثیرگذاری فیلم‌های قرآنی هم این گونه توضیح داد: به طور قطع فیلم‌هایی که به طور مناسب به موضوعات قرآنی پرداخته‌اند تاثیرگذاری بیشتری هم داشته‌اند. این اتفاق نیز هیچ ارتباطی به پرداخت مستقیم به موضوع ندارد، البته طی سالیان اخیر تا حدودی نگاه‌ها اصلاح شده و دیگر فیلم‌ها را به صرف نمایش صحنه نماز خواندن نمی‌توان قرآنی نامید.
فیلم قرآنی تنها به سینمای ایران خلاصه نمی‌شود
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان ادامه داد: در سال 93 پنج فیلم تولید شد که در تمامی آنها به موضوع خیانت پرداخته شده بود، البته در جامعه ما چنین معضلی وجود دارد، اما مشکل اصلی و فراگیر جامعه نیست، برای همین پرداختن به آن ممکن است به نوعی سبب شکستن قبح گناه شود و من از این آثار به عنوان کارهای ضدقرآنی نام می‌برم. این اتفاق در شرایطی است که وودی آلن در فیلم «جاسمین غمگین» به خوبی وضعیت اسف‌بار زن را در جامعه غربی تصویر می‌کند. این اتفاق در شرایطی است که کارگردانان ما روایتی از جامعه دارند که در برخی مواقع متناسب با سنت خودشان نیست و من آنها را دینی نمی‌دانم، چون زندگی افرادی که در آن روایت می‌شود، منطبق با سنت ایرانی نیست.
وی در پایان تاکید کرد: با توجه به توضیحات ارائه شده باید اعتراف کنم که آثار سینمایی میرکریمی را دوست دارم و بسیاری از فیلم‌هایش را قرآنی می‌دانم، حتی من فیلم‌هایی چون «میهمان مامان» را هم می‌پسندم، چون روایتی از جامعه ایرانی است که جزء الزامات سینمای قرآنی محسوب می‌شود.
