به
گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا(، محمد
مهدی شریعتمدار، رایزن فرهنگی ایران در لبنان با ترجمه گزارش سالانه وضعیت قدس در
سال 2015 که اخیرا بنیاد بینالمللی قدس به عربی منتشر کرده است، آن را در اختیار
ایکنا قرار داد.
در این گزارش آمده است:
«این گزارش 80 صفحهای به مرور وقایع سال 2015، نگاه به
آینده قدس و تلاش برای پیشبینی تحولات در سطوح مختلف میپردازد.
همانطور که در مقدمه این گزارش آمده هدف از آن، ارائه
تصویری از واقعیت قدس به ناظران، علاقهمندان و تصمیمگیران در مورد قضایای فلسطین
است. این گزارش صرفاً به ارائه آمار شهدا نپرداخته، بلكه از این دید به موضوع مینگرد
كه مقاومتی خارج از حد انتظار در برابر اشغالگرانی شكل گرفته كه 67 سال است به فلسطینیها
فشار میآورند.
در این گزارش موضوعاتی نظیر گسترش پروژه یهودی سازی در
بیتالمقدس در سال 2015، ساخت شهركهای صهیونیستی، انتفاضه قدس و اوضاع رژیم
صهیونیستی، تعامل با قدس در دو سطح عربی و اسلامی و چشمانداز سال 2016 مورد توجه
قرار گرفته است.
خلاصهای از گزارش در موضوعات
مختلف:
مسجدالاقصی:
- تهاجم سیاسی به مسجدالاقصی بین دو ماه نوامبر 2014 تا
ژوئیه 2015 متوقف شد؛ سپس دوباره همزمان با یادبود تخریب معبد با تهاجم وسیع به
مسجدالاقصی به سركردگی اوری ارئیل یكی از اعضای كنیست در تاریخ 26/7/2015 از سر
گرفته شد.
- تهاجمها شدت گرفت و لیست سیاهی شامل 60 نفر از كسانی
كه ورودشان به مسج الاقصی ممنوع است، صادر شد.
- رژیم صهیونیستی در تاریخ 17/11/2015 بخشنامه ممنوعیت
فعالیت جنبش اسلامی _ شاخه شمالی و مؤسسات آن را به بهانه تحریك ضد اشغالگری صادر
كرد. این تصمیم در راستای خشكاندن منابع مردمی حامیان مسجدالاقصی به شمار میرود.
- در تلاش برای خاموش كردن انتفاضه قدس، زیر نظر وزیر
خارجه آمریكا جان كری در تاریخ 24/10 خبر توافق بین پادشاه اردن عبدا... دوم و
نخستوزیر رژیم اشغالگر قدس نتانیاهو در خصوص نصب دوربین مدار بسته در مسجدالاقصی
به منظور زیر نظر گرفتن مسببان فتنه در مسجد صادر شد. این اقدام در راستای آنچه
رژیم صهیونیستی (وضعیت موجود) نامیده، انجام شد.
- بعد از آغاز انتفاضه، رژیم اشغالگر در تاریخ 7/10
ورود وزرا و اعضای كنیست اعم از یهودی و عرب به مسجدالاقصی را ممنوع اعلام كرد.
- آماری كه پلیس رژیم اشغالگر قدس اعلام كرد نشان از آن
دارد كه تهاجمها به مسجدالاقصی به ویژه از ناحیه دینداران یهودی در سال 2015
نسبت به سال گذشته كاهش یافته است.
پیشرفت پروژه یهودیسازی در قدس
در طول سال 2015:
- رژیم اشغالگر قدس در سال 2014 اوراق هویت 107 نفر از
اهالی قدس را از صاحبان آن گرفت در حالی كه این عدد بین سالهای 1967 و 2013 به
حدود 14 هزار و 309 کارت میرسید.
- مسیحیان قدس از سیاست هدفمند اشغالگران برای واداركردن
آنان به ترك شهرهایشان زیر فشار قرار دارند. تعداد مسیحیان در اواخر سال 2014 به
12 هزار و 400 نفر رسید در حالی كه این عدد در سال 1979،
60 هزار
نفر بود.
- سلسله تجاوزها نسبت به مقدسات مسیحیان در قدس ادامه
دارد و از آن جمله میتوان به آتش زدن كلیساهایی مانند كلیسای الطابغه در تاریخ
18/6/2015 اشاره كرد كه شهركنشینان با نوشتن جملات نژادپرستانه نسبت به تحریك
مسیحیان اقدام كردند.
- رژیم اشغالگر قدس برای برگزاركنندگان جشنهای عید
پاك با ایجاد موانع آهنی در همه ورودیهای شهر قدیم و راههای مواصلاتی به كلیسای
قیامت مشكلات جدی ایجاد كرد.
- تعداد دستگیرشدگان (فلسطینی) به 2 هزار و 260 نفر رسید
و در این بین 33 حكم اداری در خصوص بازداشت 33 نفر از اهالی قدس كه 4 نفرشان كودك
بودند، صادر شد.
- پلیس رژیم اشغالگر، یگان ویژهای برای تعقیب پرتابكنندگان
سنگ و مواد آتشزا به منظور دستگیری اهالی قدس و بازپرسی از آنان تشكیل داد،
همچنین این رژیم بعد از آغاز مجدد انتفاضه از تحویل دادن جنازه شهدا ممانعت كرد.
تا پایان سال، تعداد این شهدا به 16 نفر رسید.
- رژیم صهیونیستی 539 ساختمان را كه مالك آن فلسطینی
بودند در كرانه باختری رود اردن(كه شرق قدس را نیز شامل میشود) تخریب كرد. تعداد منازل
تخریبشده افرادی كه عملیات فردی (علیه صهیونیستها) انجام دادند از شروع انتفاضه
به 26 منزل رسید.
شهركنشینی در قدس
- تعداد شهركنشینان در كرانه باختری (كه قدس شرقی را هم
شامل میشود) 55% نسبت به 7 سال گذشته (از سال 2009 كه نتانیاهو نخستوزیر شده)،
افزایش یافته است.
- اطلاعات نشان میدهد كه شركتهای رژیم صهیونیستی درصدی
از سود سالانه خود را برای حمایت از شهركنشینی اختصاص میدهند. این امر یكی از
روشهای در اختیار قرار دادن همه امكانات رژیم اشغالگر در پشتیبانی از شهركسازی است.
- شهركهای صهیونیستی از سال 2009 تا 2013 از حمایت مالی
وسیعی از جانب تشكلها و سازمانهای خیریه آمریكایی (با موضوع كمك به شهركها و فعالیتهای
شهركنشینی) برخوردار شدند كه مبلغ آن از 220 میلیون دلار گذشت.
- سال 2015 شاهد گسترش تشكلهای حمایت از شهركنشینی با
هدف ایجاد چاههای آب در شهركهای واقع در قدس بود. در این راستا چاههای فراوان
حفر شد و خانوادههای یهودی زیادی در محلات عربی اسكان یافتند.
انتفاضه قدس
- استمرار حركت مردمی از آغاز سال 2015 و تشدید فعالیتها
در ماه اكتبر با زیاد شدن پرتاب مواد آتشزا و سنگ و ادامه آن در ماه سپتامبر به
68 عملیات.
- عملیات در بیت فوریك در تاریخ 1/10/2015 اولین عملیات
انتفاضه بود كه مقاومت فلسطین دو نفر از شهركنشینان را نزدیك شهرك إیتمار كشت و این
عملیات در بالابردن ابعاد و تأثیر انتفاضه مؤثر بود.
- دو عملیاتی كه شهید مهند الحلبی در تاریخ 3/10 و شهید
فادی علون در تاریخ 4/10 انجام دادند، در ادامه انتفاضه بیشتر انگیزه ایجاد كرد و
نسل جدید فعال در زمینه شكستن منظومه اشغالران به عرصه آورد.
- میانگین سن شركتكنندگان در عملیات انتفاضه بین 12 تا
55 سال بود و 80 درصد به 12 تا 28 سال اختصاص داشت.
- رژیم صهیونیستی به كنترل و جلوگیری از تبلیغ در خصوص
انتفاضه در وسایل ارتباطی اقدام كرد. بدین منظور وزارت خارجه رژیم صهیونیستی با
ایجاد امکان ویژهای در اینترنت هر مطلب یا كلیپی را كه به انجام عملیات تشویق كند،
رصد میكند.
- رژیم اشغالگر 130 فلسطینی را به دلیل فعالیت از طریق
شبكههای اجتماعی دستگیر كرد. 40 تن از این اسیران از اهالی قدس بودند و به تحمل
حبس در مدتهای مختلف محكوم شدند. همچنین علیه 27 نفر از اسیران به اتهام تشویق
دیگران تشكیل پرونده شد.
- رژیم اشغالگر در برابر پیشرفت انتفاضه و انتشار آن،
تدابیر بسیار سختی را در پیش گرفت. 3 هزار پلیس و نگهبان مرزی را در محلههای قدس
مستقر كرد و جریمه سنگین 3 هزار دلاری برای پرتابكنندگان سنگ وضع كرد. به علاوه آن
كه به پلیس در خصوص شلیك مستقیم اجازه داد.
- رژیم اشغالگر منفجركردن منازل انجامدهندگان عملیات
انتحاری را قانونی كرد تا بیشترین ضرر به ساختمانهای اطراف وارد شود و در حد
امكان مجازاتها به دیگران نیز خسارت وارد كند. همچنین منطقه انجام عملیات را به صورت
كامل میبندد و هرگونه عمل غیرقانونی و دلخواه را كه اراده كند در حق ساكنان منطقه
انجام میدهد.
- رژیم اشغالگر همزمان با زیاد شدن عملیات در اتوبوسها،
یگان حراست از وسایل نقلیه عمومی را مجدداً پس از 9 سال از انحلال آن، در اتوبوسها
و ایستگاههای انتظار مسافر راهاندازی كرد.
اوضاع رژیم صهیونیستی
- نتانیاهو بعد از انتخابات رژیم صهیونیستی دولت را بر
اساس سهم اکثریت (در كابینه) تشكیل داد و كابینه او در كنیست 61 رأی به دست آورد. این دولت، راست
به شمار میآید و دربرگیرنده 5 حزب از جمله لیكود و البیت الیهودی (خانه یهودی)
است.
- حالت ترسی كه از امكان تجاوزهای مرزی برای دولت رژیم
صهیونیستی ایجاد شده، موجب محصور كردن آن در دیوارها شده است؛ این رژیم در ماه
ژوئن تصویب كرد دیواری را در مناطق مرزی اردن با بودجه تقریبی 3 میلیارد شِکِل
(واحد پول اسرائیل) احداث كند و ایجاد آن را در راستای تقویت امنیت ملی دانست.
- نتایج نظرسنجیها نشان از آن داشت كه 73% از اهالی
رژیم صهیونیستی از مجموعه عملكرد و سیاستهای نتانیاهو بعد از انتفاضه قدس ناراضیاند؛
به رغم آن كه پایگاه مردمی او بر اثر جنگ سال 2014 علیه غزه كاهشی نشان نمیدهد.
- رژیم صهیونیستی در تاریخ 19/5 پروژههایی را با هدف
تقویت اقتصادی قدس اشغالی آغاز كرد. همچنین این رژیم طرحی را برای اصلاح زیرساختهای
قدس و ساخت مكان عمومی به منظور تشویق گروههای جهانگرد برای بازدید از دیوار براق
در سال 2017 در دست اجرا دارد.
تشكیلات خودگردان فلسطین
- محمود عباس، رئیس تشكیلات خودگردان فلسطینی دو هفته
قبل از انتخابات كنیست اعلام كرد كه آماده است با منتخب رژیم صهیونیستی گفتوگو كند
و تأكید كرد هر كس با هرگرایش سیاسی كه در صدر دولت قرار گیرد ما او را به عنوان
شریك به شمار میآوریم و با او گفتوگو میكنیم.
- آمادگی همیشگی تشكیلات خودگردان برای گفتوگو مانعی
بر استمرار یهودیسازی قدس و تهاجمها و تجاوزهای دائمی به مسجدالاقصی نداشته است.
- بعد از پیوستن دولت فلسطین به دیوان بینالمللی کیفری،
این دولت هیچ پروندهای را در دیوان مطرح نكرده و همچنان حكومت خودگردان از پروندههایی
كه تشكیل خواهد داد، سخن به میان میآورد و این رویه بر این نكته تأكید دارد كه
تشكیلات خودگردان برای مواجهه با رژیم اشغالگر به رویه قانونی مراجعه نخواهد كرد.
- سه ماهه آخر سال 2015 شاهد هماهنگی بیشتر امنیتی (بین
تشكیلات خودگردان و رژیم اشغالگر) بود به نحوی كه با همكاری تنگاتنگ رهبران دستگاههای
اطلاعاتی فلسطینی و ارتش رژیم اشغالگر قدس 200 عملیات خنثی شد.
گروههای فلسطینی
- با آغاز تهاجمهای شدید به مسجد الاقصی، فعالیت گروههای
فلسطینی هماهنگ با سیر وقایع پیش رفت. این گروهها به مسئولان شهركها و نیروهای
اشغالگر در خصوص استفاده از تمامی فرصتهای پیشآمده هشدار دادند. این تهدیدها با
انجام عملیات میدانی فزونی یافت.
- انتفاضه قدس امتحان مشكلی را در برابر گروههای
فلسطینی قرار داد و علی رغم آن كه برخی اعضای گروههای فلسطینی (علیه رژیم اشغالر)
عملیات كردند در عین حال این تحركات از چارچوب عملیات فردی فراتر نرفت و به یك برنامه
فراگیر تبدیل نشد.
اردن
- اردن سفیر خود را در تاریخ 2/2 به تل آویو بازگرداند.
پیش از این اردن در ماه نوامبر 2014 به دلیل آن كه رژیم اشغالگر دربهای مسجد الاقصی
را به روی مسلمانان بسته بود سفیر خود را فراخوانده بود. تصمیم بازگشت سفیر اردن
با این دلیل صورت گرفت كه رژیم صهیونیستی برای كاهش تنش در مسجدالاقصی گامهایی
برداشت.
- اردن طرحی را برای بررسی در شورای امنیت سازمان ملل
ارائه كرد ولی پیشنویس آن در خلال مجموعه درخواستهای رژیم اشغالگر درباره اجازه
به مسلمانان برای ادای نماز در مسجدالاقصی و عبادت همراه با صلح و آرامش آمد.
- برخی منابع اعلام كردند كه اردن قصد دارد اداره
گردشگری در مسجدالاقصی را همانند زمان قبل از انتفاضه مسجدالاقصی به طور كامل بازگشایی
كند. زیرا این برنامه در اختیار اوقاف اسلامی است و این اداره اجازه ورود
غیرمسلمانان بدون حضور پلیس و نیروهای ویژه رژیم صهیونیستی را صادر میكند.
كشورهای عربی و اسلامی
- كشورهای عربی و اسلامی عموماً اقدام جدیدی را در خصوص
مسأله قدس و مسجدالاقصی انجام ندادند؛ بلكه آثار ضعف و سستی در چهره موضعگیریهای
رسمی عربی و اسلامی مشهود بود. این امر با خروج مسأله قدس از اولویتها و تلاش
برخی كشورها برای عادیسازی روابط با رژیم اشغالگر همراه بود.
- تلاش عربی و اسلامی برای اعلام همبستگی با قدس و مسجدالاقصی
از طریق روشی بود كه مورد اتفاق همه مسلمانان نیست. استدلال این دسته آن بود كه بازدید
از مسجدالاقصی و قدس اشغالی اولین راه حمایت از اهالی قدس است.
ایالات متحده
- تنش بین نتانیاهو و رئیسجمهور آمریكا باراك اوباما در
سال 2015 در زمینه موضع نتانیاهو در خصوص توافق هستهای ایران و تلاش وی برای جلوگیری
از امضای توافقنامه ادامه یافت.
- به دنبال تهاجمهای رژیم صهیونیستی به مسجدالاقصی و
فراگیری انتفاضه قدس، ایالات متحده نسبت به دگرگونی اوضاع ابراز ناراحتی كرد و این
امر موجب شد تا برای جلوگیری از ادامه تنش وارد عرصه شود و زیر نظر آمریكا بین دو
طرف اردنی و رژیم صهیونیستی در خصوص نصب دوربین مدار بسته در مسجدالاقصی توافق
صورت گیرد. این اقدام در راستای جمعكردن طومار انتفاضه قدس و ممانعت از ادامهیافتن
مقاومت ارزیابی میشود.
اتحادیه اروپا
- کمیسیون اروپا در تاریخ 11/11 تصمیم گرفت تولیدات شهركهای
صهیونیستی با نصب برچسب در این اتحادیه ارائه شود. این كمیسیون اعلام كرد این
تصمیم در راستای اطلاعرسانی به مصرفكنندگان است و به منزله وضع تحریم علیه رژیم
صهیونیستی یا قطع رابطه با آن نیست.
- در سال 2015 برخی از بحرانهای دیپلماتیك در روابط
كشورهای اتحادیه اروپا و رژیم صهیونیستی به وقوع پیوست. این بحران در موضوع عدم به
رسمیتشمردن حق حاكمیت رژیم صهیونیستی نسبت به قدس شرقی پیش آمد. در این راستا
برخی از مسئولان اروپا دیدار خود از رژیم اشغالگر را به دلیل ملاقات رسمی آنان با
مسئولان رژیم در قدس شرقی لغو كردند.
چشمانداز
- پیشبینی ادامه انتفاضه قدس با صرف نظر از میزان سرعت
آن در سال 2016.
- استمرار پروژههای یهودیسازی قدس و مسجدالاقصی توسط
رژیم اشغالگر در سایه رصد موازنات مختلف در این خصوص و استمرار دعوی رژیم
صهیونیستی در خصوص قدس یكپارچه به عنوان پایتخت كشور عبری.
- بازگشت تلاشهای رژیم اشغالگر در خصوص تقسیم مسجدالاقصی
در سایه ممانعت از برگزاری تجمع معتكفان در مسجد.
- ضعیفبودن امكان ازسرگیری گفتوگوها بین طرف فلسطینی
و رژیم صهیونیستی به سبب درگیری ایالات متحده در موضوع انتخابات ریاست جمهوری.
توصیهها
نسبت به تشكیلات خودگردان:
- توقف همكاری امنیتی با رژیم اشغالگر، اقدام برای
حمایت از انتفاضه همراه با استفاده از فرصت عضویت در دیوان بینالمللی کیفری.
به گروههای فسطینی:
- اقدام برای ادامه انتفاضه، ادامه تلاش مردمی و تبلیغی
برای حمایت از قدس و اهالی آن، تلاش برای ایجاد شبكه تأمین اجتماعی و مالی برای حمایت
از خانواده شهدا و اسیران در برابر خسارتهای مادی و معنوی كه از ناحیه رژیم اشغالگر
به آنان وارد میشود.
به اردن:
- پشتیبانی از نگهبانان مسجد الاقصی و معتكفان و حمایت
از مؤسسات مردمی اردن كه مسئولیت دفاع از قدس و مسجدالاقصی را بر دوش میكشند.
به جوانان انتفاضه قدس:
- به كار بردن ابتكار در ایجاد راههای متنوع در عملیات
علیه رژیم اشغالگر و ایجاد رهبر میدانی كه مسائل مخفی و آشكار مربوط به انتفاضه را
به روش مناسبی مدیریت كند.
به كشورهای عربی و اسلامی:
- حمایت از قدس و اهالی آن و مقدسات و انتفاضه و توقف
روند نزدیكشدن به رژیم اشغالگر و عادیسازی روابط با آن و گفتوگو نكردن با رژیم
اشغالگر با هر بهانه و پوششی كه باشد.
به گروهها و مؤسسات عربی و اسلامی:
- همبستگی با ملت فلسطین و ارائه حمایتهای مادی و
معنوی و واداركردن حكومتهای عربی و اسلامی برای انجام نقش خود در خصوص قدس و
قضیه فلسطین و دلبستگی به شعار وحدتبخشی كه قدس را در كانون توجهات خود قرار میدهد.»

