به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) به نقل از روابط عمومی مؤسسه ویراستاران، نشست معرفی «ترجمه خواندنی قرآن» ویژه نوجوانان و جوانان، شب گذشته 7 تیرماه با حضور مترجم و سرویراستار آن، در نمایشگاه قرآن برگزار شد.
حجتالاسلام علی ملکی، مترجم قرآن، با بیان اینکه نوشتن این ترجمه شش سال و ویراستاری آن یکونیم سال طول کشیده است، گفت: در سال 88 فرزندانم که آن زمان در مقطع راهنمایی و دبیرستان در حال تحصیل بودند، دائم نزد من میآمدند و میپرسیدند؛ منظور از این قسمت از ترجمه قرآن چیست. آن زمان تصمیم گرفتم تا ترجمهای روان و ساده و عامهفهم از قرآن آماده کنم. این ترجمه آماده شده و در حال طراحی گرافیکی است و منتظر مجوز وزارت ارشاد برای چاپ آن هستیم.
وی با اشاره به پیچیده و نامفهوم بودن ترجمههای فعلی قرآن برای نوجوانان در بازار نشر افزود: در حال حاضر اگر شما خواسته باشید برای نوجوانان کتاب ترجمه قرآن خریداری کنید، در بازار یا کتابی نیست یا اگر هست، ناقص است.
این مترجم قرآن با اشاره به ویژگیهای این ترجمه عنوان کرد: این ترجمه دوازده ویژگی دارد که در مقدمه آن با ذکر مثالهای مختلف و مقایسه با ترجمههای موجود بیان شده است و در طول این کار سعی شده ترجمه هر آیه براساس کتاب تفسیر قرآن انجام شود و با اطمینان میگویم که برای هر کلمه و جملهای که در این ترجمه آمده، سند و مدرک تفسیری وجود دارد.
ملکی در ادامه گفت: ترجمه خوب، ترجمهای است که وقتی آن را میخوانی، نفهمی ترجمه است. اگر بوی ترجمه دهد، یعنی ترجمه در رعایت ساختارها، در برگردان متن از مبدأ به مقصد ناتوان بوده است. گام اول در ترجمه فهم و روانی آن است. یعنی همانطور که عربزبان 1400 سال قبل، نه عربزبان فعلی، قرآن را میفهمیده، ما هم بفهمیم و ترجمه کنیم.
وی ادامه داد: همه مترجمان قرآن آیه « وَ مَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ بِلِسَانِ قَوْمِهِ» را اینگونه ترجمه کردهاند: ما هیچ پیامبری را نفرستادیم؛ الا به زبان قومش. از این جمله اینگونه برداشت میشود که ما اگر پیامبری را در عربستان فرستادیم به زبان عربی فرستادیم و اگر در ژاپن، به زبان ژاپنی و اگر در چین، به زبان چینی. اینکه طبیعی است که هر پیامبری به زبان همان مردم صحبت کند؛ بنابراین همزبان بودن پیامبر و قومش مزیتی ندارد. حضرت آیتالله جوادی آملی به این نکته دقت کردهاند و در ترجمه این آیه میگویند: بلسان قومه یعنی به زبان عامیانه و زبان مردم کوچه و بازار. ما نیز در این ترجمه سعی کردیم به گونهای ترجمه کنیم که همهفهم و مناسب فهم عامه باشد.
ملکی با بیان اینکه در این ترجمه بیشتر از تفسیر المیزان علامه طباطبایی(ره) و تسنیم آیتالله جوادی آملی استفاده شده است، گفت: غالب ترجمهها مطابق با نظر علامه طباطبایی در تفسیر المیزان است و فقط در تعداد معدودی از آیات، ما بر خلاف نظر علامه و مطابق با دیگر تفسیرهای قرآن ترجمه کردهایم.
وی به نامفهوم بودن ترجمههای موجود قرآن به دیگر زبانها اشاره کرد و گفت: مشکل نامفهوم بودن ترجمه قرآن فقط به زبان فارسی محدود نمیشود و ترجمه قرآن به دیگر زبانها هم با همین مشکل روبهروست. بسیاری از عبارتهای کنایی و ضربالمثلهایی که در قرآن آمده، در برگردان به زبانهای دیگر نامفهوم است، زیرا مترجمها سعی کردهاند ترجمه همان عبارت را بیاورند و برایش معادل پیدا نکردهاند.
ملکی با اشاره به نامه مقام معظم رهبری به جوانان اروپا و تذکر معظمله برای آشنایی با اسلام از منابع اصلی، نبود ترجمههای ساده و روان قرآن را از اصلیترین مانعهای این هدف دانست و گفت: جوان اروپایی برای دسترسی به منابع اصلی نیاز به ترجمهای فهمیدنی از قرآن دارد که متأسفانه ترجمههای موجود در بسیاری از عبارات نامفهوم هستند.
محمدمهدی باقری، سرویراستار ترجمه خواندنی قرآن، سخنران دیگر این نشست با اشاره به آوردن معادلهای فارسی برای عبارتهای کنایی و ضربالمثلها در این ترجمه گفت: در جملات کنایی و ضربالمثلها سعی کردیم که اگر معنای واژهبهواژه آن عبارتهای کنایی یا ضربالمثلها در فارسی معنا ندارد، بگردیم و معادل فارسی پیدا کنیم و این کار برای ما خیلی سخت بود؛ چون کتابی نداریم که معادل ضربالمثلها و کنایهها را برگردان کرده باشد. بنای ما هم بر این است که ضربالمثلها را هر پنجسال به روز کنیم، چون ممکن است این ضربالمثلها در طول زمان تغییر کرده و ضربالمثل دیگری جایگزین آن شده باشد.
وی در توضیح مزیت این ترجمه به ترجمههای تفسیری موجود گفت: ترجمههای تفسیری موجود ترجمههای خرمدل، مشکینی و صفوی است. ایراد و در اصل، ویژگی این ترجمهها طولانیبودن آنهاست؛ یعنی برای یک سطر از قرآن سه سطر ترجمه نوشته است. تلاش ما و سختترین کار ما این بود که برای مفاهیم طولانی، ترجمههای کوتاه بنویسیم تا در زیر آیه جا شود و با یک نگاه خوانده شود.
ویراستار ترجمه خواندنی قرآن در پایان با دعوت از همۀ علاقهمندان به خواندن این ترجمه، افزود: تاکنون بیش از صد نفر قسمتهای مختلف این ترجمه را خواندهاند و به ما بازخورد دادهاند که تجربههای خوبی از این بازخوردها داریم. هرکسی که علاقهمند است تا ما را در بهترشدن این ترجمه کمک کند، هر جزء یا سورهای که تمایل دارد، درخواست بدهد تا ما فایل آن را برای او ارسال کنیم.