به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، قرآن کریم با چهار ترجمه کهن برگرفته از تفاسیر طبری، سورآبادی، ابوالفتوح رازی و کشفالاسرار از سوی نشر نو چاپ و منتشر شد. استخراج و تنظیم ترجمه از تفاسیر این قرآن را محمد شریفی انجام داده است.
هر یک از ترجمههای کهن قرآن به نوعی دارای ویژگیهای ادبی نثر آن دوره است و این مهمترین دلیل برای تدوین قرآن حاضر و کنار هم قرار دادن چهار ترجمه متفاوت از چهار دوره است. همنشینی این ترجمهها تا حدی این امکان را در اختیار پژوهنده قرار میدهد تا بتواند ویژگیهای زبانی و ادبی هر ترجمه را با دیگری بسنجد و همچنین تأثیر تفاوت مشرب مترجمان را در ترجمه متنی واحد ببیند، به این منظور چهار ترجمه مهم انتخاب شده که از چهار تفسیر استخراج شده است.
درباره ویژگیهای هر یک از تفاسیر و ترجمهها میتوان گفت که ترجمه طبری برگرفته از تفسیر طبری است و احتمالاً در اوایل نیمه دوم سده چهارم توسط گروهی از علمای ماوراءالنهر که بر ما شناخته شده نیستند، انجام شدهاند. این ترجمه شاید به دلیل آنکه نخستین ترجمه کامل قرآن و در دوره خود امری بسیار خطیر بوده، تقریباً ترجمهای لفظ به لفظ است و این شیوه به گونهای رعایت شده که گاه حتی مخلِ دریافت معنی است، اما فواید ارزندهای از حیث قدمت واژهها و معادلها دارد.
سورآبادی، برگرفته از تفسیر سورآبادی است که شامل چهار مجلد بوده و از ابوبکر عتیق بن محمد هروی سورآبادی است. این ترجمه از حیث دقت و فصاحت و زیبایی، در میان چهار ترجمهای که در این قرآن آمده است، رتبه نخست را دارد.
میبدی، برگرفته از کشفالاسرار و عُدّةالابرار از رشیدالدین ابوالفضل میبدی است. کشفالاسرار تفسیری مطابق با مشرب عارفان است و این گرایش در ترجمه آیات نیز به چشم میخورد و از این حیث متفاوت با سایر ترجمههاست و ابوالفتوح رازی، برگرفته از روضالجنان و روحالجنان فی تفسیر القرآن مشهور به تفسیر ابوالفتوح از ابوالفتوح رازی است.
در تمامی ترجمهها همه واژههای دشوار یا کلماتی که ممکن است برای همگان شناخته شده نباشد، داخل پرانتز معنی شدهاند. بخشهایی از ترجمه که جنبه توضیحی داشته و ترجمه نص قرآن نبوده، در میان تیره معترضه قرار گرفته است. همچنین با این پیش فرض که مصححان این تفاسیر به رسمالخط نسخههای خود پایبند بودهاند، تدوینکننده این ترجمه نیز در رسمالخط دست نبرده و اگر ناهمسانی در این زمینه مشاهده میشود، بدین سبب است.
فهرستهایی که در انتهای این قرآن آمده، تماماً حاصل کوشش زندهیاد محمود رامیار است. فهرست نخستین، فهرست الفاظ یا به اصطلاح کشفالآیات است که پیشتر نیز با ترتیبی دیگر ضمیمه بعضی از قرآنها بوده، اما فهرست دوم که خود منقسم به بخشهای گوناگون است به صورت موضوعی و با اشرافی تحسینانگیز تدوین شده است و این امکان را در اختیار جوینده قرار میدهد تا در کوتاهترین زمان و به سادهترین شکل ممکن آیه یا آیات مورد نظر خود را بیابند.
گفتنی است، قرآن با چهار ترجمه کهن فارسی طی امسال از سوی نشر نو در قطع رحلی با قاب منتشر شده است.