سطح‌بندی آثار سوگواره «خمسه» در قالب دو بخش حرفه‌ای و مستعد
گروه هنر: آثار متقاضی بخش صحنه‌ای سوگواره نمایشی «خمسه» همگی در یک سطح از نظر فنی و قابلیت‌های حرفه‌ای و همچنین ساختار و محتوا نبودند و در آنها تنوع بسیاری قابل مشاهده است؛ لذا برای سهولت در امر قضاوت و داوری و جلوگیری از بی‌عدالتی لازم است که این آثار نمایشی سطح‌بندی شوند.
محمد حاتمی، عضو هیئت انتخاب بخش آثار صحنه‌ای سومین سوگواره نمایشی «خمسه» در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) گفت: این رویداد نمایشی با گذشت تنها سه دوره از آغاز، توانسته است جایگاه مطلوبی را در عرصه فعالیت‌های تئاتر دینی و ارزشی در میان فعالان این عرصه به‌دست آورد به شکلی که در دوره سوم شاهد حضور پرشور هنرمندان به منظور مشارکت در آن بودیم.
وی گفت: از مجموع آثاری که در بخش تئاتر صحنه‌ای این سوگواره متقاضی شرکت در آن بودند و توسط اینجانب و سایر دوستان به شکل بازبینی اجراهای آنها مورد ارزیابی قرار گرفت، باید به این نکته اذعان کنم که آثار در سطحی متنوع از نظر ساختار و محتوا عرضه شدند و از همه مهم‌تر حضور کارهایی کاملاً حرفه‌ای و باکیفیت در این مرحله بود که موجب خرسندی هیئت انتخاب را فراهم کرد و در عین حال با برخی آثار مبتدی و بی‌کیفیت نیز مواجه بودیم.
حاتمی ادامه داد: این بی‌کیفیتی در چند وجه در برخی از آثار ارائه شده مشهود بود؛ یکی متن ضعیف نمایشنامه آنها که اتفاقاً مورد اعتراض من و سایر دوستان در هیئت بازبین قرار گرفت که چرا اساساً این آثار با چنین ساختار متزلزلی در روایت نوشتاری باید تا به این مرحله از سوگواره پیشروی کنند و این امر ضروری بود که در همان مرحله بازخوانی متن مردود اعلام می‌شدند.
این بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون تصریح کرد: علت دیگر بی‌کیفیتی برخی از آثار این بخش از سوگواره نیز به کم‌تجربگی عوامل و به‌ویژه کارگردان آنها بازمی‌گشت که باید در این مورد نیز مسئولان برگزاری سوگواره از دوره‌های آتی فکر و تدبیری اندیشه کنند تا آثار باکیفیت حاصل دسترنج کارگردانان و عوامل باسابقه و چهره‌های نام‌آشنای تئاتر به‌ویژه نمایش دینی با آثار کارگردانان و عوامل تئاتری جویای نام و مبتدی در یک ظرف مورد سنجش واقع نشده و با فرض الزام حضور هر دو طیف در این سوگواره به جهت هرچه پربارتر شدن آن، بخش‌های مجزایی در نظر گرفته شده و با چنین ساختار اجرایی، این آثار مورد ارزیابی قرار گیرند.
حاتمی در ادامه گفت: از این‌رو اگر سطح‌بندی در مرحله ارزیابی آثار سوگواره از ابتدا در دستور کار دبیرخانه و ستاد برگزاری آن قرار گیرد با چنین رویکردی هم کار ارزیابی در عین سهولت با دقت و وسواس بیشتری به انجام خواهد رسید و هم قضاوت آثار متقاضی با آثاری هم‌ردیف خود از نظر کیفیت و قابلیت‌های فنی موجب خواهد شد که در حق برخی از گروه‌های مستعد اجحافی در مرحله پذیرش صورت نگرفته و همچنین سوگواره این امید را در آینده نزدیک داشته باشد که می‌تواند با جذب بیشتر افراد و گروه‌های مستعد جوان ضمن رفع نواقص احتمالی آنها، نسلی خلاق و کاربلد را برای آینده فعالیت در حوزه تئاتر دینی پرورش دهد.
این بازیگر و کارگردان تئاتر تأکید کرد: سوگواره «خمسه» دوران پرافت و خیز قوام و پختگی خود را سپری می‌کند و با این پشتوانه قوی فنی و هنری که در آن سراغ داریم در آینده نزدیک خواهد توانست حرف نخست را در عرصه تحولات و رویداد‌های تئاتر دینی بزند اما تحقق همه این مطالبات و توقعات از چنین جریانی منوط به اعمال یک اقدام حرفه‌ای و بدون کوچک‌ترین اغماضی است؛ به این معنی که کارشناسان و داوران این سوگواره در مواجهه با آثار متقاضی شرکت، با اجتناب از تعارفات معمول که چون جریانی شکل گرفته است و امری در چارچوب فرهنگ ارزشی و دینی است؛ لذا برای هر متقاضی فرصت برای آزمون و خطای خود در این سوگواره وجود دارد، تنها پذیرای آثار حرفه‌ای و یا آثار گروه‌هایی باشند که مستعد بوده و از آنها انتظار آینده‌ای درخشان در عرصه فعالیت‌های حرفه‌ای تئاتر می‌رود.
حاتمی در پایان گفت: نکته دیگری که تصور می‌کنم از آن باید ستاد برگزاری سوگواره پرهیز کند، داشتن نگاه مناسبتی است که منجر به این امر می‌شود که برگزاری «خمسه» در ایام محرم و صفر محدود و خلاصه شود؛ در حالی که با یک برنامه‌ریزی مناسب می‌توان «خمسه» را به عنوان یک جریان فراگیر نمایشی نه در قالب یک رویداد مقطعی بلکه در قالب اجراهای مکرر عمومی که برای آثار برگزیده آن در نظر گرفته می‌شود، تعریف کرد.
امیرسجاد دبیریان
