آیت‌الله نوری همدانی:
علما چهره به چهره تبلیغ دین اسلام را انجام دهند/ زندگی شیخ صدوق دریایی از معارف آموزنده
گروه جامعه: یکی از مراجع عظام تقلید با اشاره به مسافرت‌های علمی شیخ صدوق گفت: لازم است علما به میان مردم بروند و چهره به چهره با آنها صحبت کنند و تبلیغ دین اسلام را انجام دهند و شیخ صدوق اینگونه بود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، به نقل از روابط عمومی سازمان اوقاف و امور خیریه، آیت‌الله العظمی حسین نوری همدانی در جمع دست اندرکاران همایش ملی بزرگداشت شیخ صدوق با بیان اینکه پرداختن به زندگی علمای اسلامی اهمیت زیادی دارد گفت: علما بعد از پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع)، هدایت‌گر جامعه هستند و زندگی آنها حاوی مفاهیم بلندی است که می‌تواند راهگشای نسل امروز باشد.
وی افزود: زندگی شیخ صدوق دریایی از معارف آموزنده است، او فقیهی تاثیرگذار و محدثی برجسته بود که خدمات بسیاری به مکتب اهل بیت(ع) داشت.
این مرجع تقلید با بیان اینکه هیچ تاریخی آموزنده‌تر از بیان زندگی ائمه اطهار(ع)، علما و دانشمندان برای مردم نیست گفت: حکومت بنی عباس سعی داشت تاریخ و زندگی اهل بیت(ع) را محو کند و به جای آن مطالب دیگری را در جامعه گسترش دهد و این یک فاجعه برای عالم اسلام محسوب می‌شد ولی در این بین جریان دیگری به وجود آمد و حکومت آل بویه، به نشر فرهنگ تشیع پرداخت.
وی ادامه داد: در آن زمان چند جریان دینی با قوت به فعالیت پرداختند؛ نخست جریان حدیثی بود که عالمانی همچون شیخ کلینی و شیخ صدوق مربوط به آن هستند، از جمله ویژگی‌های این دانشمندان روایت احادیث بر اساس اسناد معتبر است.
آیت‌الله نوری همدانی با اشاره به قضیه نامه‌نگاری پدر شیخ صدوق با نائب امام عصر(عج) و عنایت امام برای به دنیا آمدن پسرش گفت: شیخ صدوق به دعای امام معصوم متولد شد و تحت تربیت پدرش، مسیر کمال و سعادت را پیمود.
استاد برجسته حوزه علمیه قم با بیان اینکه شیخ صدوق استاد شیخ مفید بود خاطرنشان کرد: شیخ صدوق همچون علامه حلی، جریانی از مناظرات علمی برقرار کرد که اهمیت زیادی در رونق و تقویت تشیع دارد.
وی افزود: فخرالدوله از بغداد نامه‌ای به شیخ صدوق نوشت و در آن عنوان کرد علمای مختلف در این شهر گردهم آمده‌اند و لازم است یکی از علمای شیعه به آنجا برود و حقانیت مکتب اهل بیت(ع) را اثبات کند؛ جریان مناظرات و مباحثات علمی بغداد در کتب تاریخی آمده است.
آیت‌الله نوری همدانی با اشاره به مسافرت‌های علمی شیخ صدوق گفت: لازم است علما به میان مردم بروند و چهره به چهره با آنها صحبت کنند و تبلیغ دین اسلام را انجام دهند و شیخ صدوق اینگونه بود.
این مرجع تقلید با بین اینکه در زندگی علما نکات آموزنده‌ای وجود دارد که باید برای نسل امروز گفته شوند خاطرنشان کرد: شیخ صدوق از جمله دانشمندانی بود که همواره در میان مردم زندگی می‌کرد و امروز هم روحانیون و عالمان باید همان سیره را در پیش بگیرند.
وی ادامه داد: علما در فکر مردم بودند، با مردم با مهربانی رفتار می‌کردند، ارشاد و هدایت مردم را بر عهده داشتند و حوزه‌ها را اداره می‌کردند علاوه بر عرصه تحقیق و علم، در حوزه مبارزه، جهاد و شهادت نیز پیشقدم بودند.
آگاه‌سازی جامعه نسبت به علما از مصادیق نشر معارف الهی است
در ادامه آیت‌الله سید محمد علی علوی گرگانی در جمع دست اندرکاران همایش بزرگداشت شیخ صدوق با اشاره به اهمیت اینگونه اقدامات فرهنگی و علمی در سطح جامعه اظهار کرد: لازم است با استفاده از چنین برنامه‌هایی، توجه نسل جوان را به الگوهای ناب اخلاقی و علمی جلب کنیم.
وی افزود: واقعیت این است که نسل جوان جامعه را اداره می‌کند و اگر جوانان الگویی کامل در عرصه‌های اخلاقی و شخصیتی داشته باشند، آنگاه جامعه رو به تعالی پیش می‌رود.
استاد حوزه علمیه قم گفت: با تاکید بر اینکه نیروی جوان باید با بزرگان و کارهای آنها آشنا باشد گفت: لازم است کارهای بزرگ گذشتگان برای نسل امروز بیان شود تا بدانند چه اقداماتی صورت گرفته تا این فرهنگ باقی بماند.
وی ادامه داد: هنوز عامه مردم با شخصیت‌های بزرگ تاریخ تشیع آشنایی کافی ندارند و این یک نقص محسوب می‌شود بنابراین تلاش برای شناساندن بزرگانی همچون شیخ صدوق امری ضروری است.
آیت‌الله علوی گرگانی با بیان اینکه در صورت نشر معارف الهی، رحمت خداوند در جامعه نمایان می‌شود عنوان کرد: آگاه‌سازی جامعه نسبت به مقام و شخصیت علما و نیز معارفی که برای بیان آنها تلاش کرده‌اند، از مصادیق نشر معارف الهی است.
لزوم استفاده از ابزار هنر در معرفی الگوهای اخلاقی به جامعه
استاد برجسته حوزه علمیه قم با اشاره به تاثیرگذاری استفاده از هنر در این زمینه گفت: اهل بیت(ع) به شعر توجه ویژه‌ای داشتند و از شاعرانی که با استفاده از هنر خود به نشر معارف دینی می‌پرداختند حمایت می‌کردند.
وی افزود: روحانیون باید دلسوز جامعه و جوانان باشند و دست افتادگان را بگیرند و چنین عالمانی، نزد خداوند و جامعه محبوب‌تر هستند.
آیت‌الله علوی گرگانی دستگیری از جامعه را وظیفه روحانیون و عالمان دین دانست و تصریح کرد: انتظار خداوند هم از کسانی که قدم در راه دین نهاده‌اند همین است.
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم ادامه داد: حرکت در مسیر علم و کمال دستوری الهی است، همه می‌میرند و آنکس که اهل علم و دین باشد زنده خواهد ماند بنابراین باید مردم را با الگوهای برجسته در این زمینه آشنا کرد و راه صحیح زندگی را به این طریق آموزش داد.
خاطره‌ای از امام خمینی(ره) در مورد تکریم بزرگان شیعه
وی با اشاره به خاطره‌ای از کلاس درس امام خمینی(ره) عنوان کرد: روزی ایشان از آیت‌الله بروجردی یاد می‌کرد و عبارت «سلام‌الله علیه» را در مورد او بکار برد، گروهی تصور کردند امام اشتباه کرده ولی زمانی که ایشان متوجه شد در مورد ابعاد مختلف شخصیت آیت‌الله بروجردی مبحث گسترده‌ای را شروع کردند که این امر نشان‌دهنده اهمیت جایگاه علما و اقدامات آنهاست.
آیت‌الله علوی گرگانی با تاکید بر معرفی شخصیت‌های برجسته‌ای همچون شیخ صدوق به جامعه امروز گفت: همایش بزرگداشت این عالم بزرگ، گامی مهم در راستای نشر معارف شیعی و نشان دادن الگوهای بزرگ به نسل امروز است البته باید قدر علمای حاضر را هم بدانیم و در تکریم آنها بکوشیم.
احتمال یافتن اثر مهم «مدینة العلم» شیخ صدوق در لندن
بعد از این سخنان حجت‌الاسلام سید مصطفی میرلوحی در گفت‌وگویی با اشاره به تاکیدات رهبر معظم انقلاب مبنی بر معرفی الگوها و مفاخر اسلامی اظهار کرد: بر این اساس کنگره شیخ صدوق با هدف معرفی الگویی کم نظیر در جهان تشیع، سال آینده در تهران برگزار می‌شود.
وی افزود: مخاطبان اصلی این همایش، نسل جوان هستند زیرا لازم است جوانان با شخصیت‌های بزرگ تاریخ اسلام و تشیع آشنایی کافی داشته باشند.
دبیر علمی همایش بزرگداشت شیخ صدوق با بیان اینکه این شخصیت برجسته یکی از بزرگ‌ترین محدثین و علمای اسلامی محسوب می‌شود گفت: ایشان را رئیس المحدثین نامیده‌اند به این معنی که اگر در تاریخ 14 قرن اسلامی، بخواهند دانشمندان طراز اولی در علم حدیث معرفی کنند، حتما ایشان سرسلسله آنها خواهند بود.
وی ادامه داد: شیخ صدوق دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند که از آن جمله می‌توان به تولد او به دعای امام عصر(عج) اشاره کرد؛ پدر شیخ صدوق امام هادی(ع) و امام عسگری(ع) را درک کرده بودند و نامه او به امام زمان(عج) برای فرزنددار شدن و جواب امام معروف است.
میرلوحی با بیان اینکه شیخ صدوق از خاندان بزرگ ابن بابویه بوده است عنوان کرد: این خاندان در اصل قمی بودند ولی در شهر ری که آن دوره یکی از مظاهر درخشان فرهنگ اسلامی بود سکونت گزیدند.
دبیر علمی همایش بزرگداشت شیخ صدوق به دیگر خصوصیات‌های این عالم برجسته اشاره کرد و گفت: او سفرهای زیادی انجام داد و احادیث و علوم بسیاری را جمع‌آوری کرد؛ بیش از 300 کتاب تألیف کرد که البته بیشتر آنها در دسترس نیست.
وی ادامه داد: کتاب مشهور «مدینة العلم» شیخ صدوق یکی از پنج کتاب اصلی شیعه بوده ولی اکنون در اختیار نیست البته امیدواریم با پیگیری‌های صورت گرفته و برگزاری همایش بزرگداشت این عالم بزرگ، ردپایی از این کتاب را که اخیرا در لندن گزارش شده پیدا کنیم.
میرلوحی با بیان اینکه شیخ صدوق فقیهی عالیقدر، محدثی برجسته و دانشمندی بزرگ بود عنوان کرد: ابعاد اخلاقی و عبادی شخصیت او نیز بسیار مشهور است البته در معرفی او به نسل امروز کوتاهی‌هایی شده و همایش مذکور، قصد دارد این کوتاهی را جبران کند.
دبیر علمی همایش بزرگداشت شیخ صدوق افزود: امروز الگوهای انحرافی به جوانان معرفی می‌شود اما با معرفی شخصیت‌های برجسته شیعی، می‌توانیم اسوه‌های اصیل را در اختیار آنها قرار دهیم.
وی با بیان اینکه این همایش اواخر امسال یا اوایل سال آینده برگزار می‌شود گفت: 24 اثر از کتاب‌های شیخ صدوق موجود است که برخی از آنها در قالب این همایش منتشر می‌شوند همچنین 2100 اثر شامل مقاله، کتاب، نقاشی، انیمیشن، تیزر و گرافیک به دبیرخانه همایش ارسال شده که جوایز نفیسی به برگزیدگان اهدا می‌شود.
میرلوحی ادامه داد: مرقد مطهر شیخ صدوق در جوار حرم مطهر عبدالعظیم حسنی واقع است و همایش ملی بزرگداشت این عالم برجسته هم در همین مکان برگزار می‌شود.
وی افزود: زندگی شیخ صدوق دریایی از معارف آموزنده است، او فقیهی تاثیرگذار و محدثی برجسته بود که خدمات بسیاری به مکتب اهل بیت(ع) داشت.
این مرجع تقلید با بیان اینکه هیچ تاریخی آموزنده‌تر از بیان زندگی ائمه اطهار(ع)، علما و دانشمندان برای مردم نیست گفت: حکومت بنی عباس سعی داشت تاریخ و زندگی اهل بیت(ع) را محو کند و به جای آن مطالب دیگری را در جامعه گسترش دهد و این یک فاجعه برای عالم اسلام محسوب می‌شد ولی در این بین جریان دیگری به وجود آمد و حکومت آل بویه، به نشر فرهنگ تشیع پرداخت.
وی ادامه داد: در آن زمان چند جریان دینی با قوت به فعالیت پرداختند؛ نخست جریان حدیثی بود که عالمانی همچون شیخ کلینی و شیخ صدوق مربوط به آن هستند، از جمله ویژگی‌های این دانشمندان روایت احادیث بر اساس اسناد معتبر است.
آیت‌الله نوری همدانی با اشاره به قضیه نامه‌نگاری پدر شیخ صدوق با نائب امام عصر(عج) و عنایت امام برای به دنیا آمدن پسرش گفت: شیخ صدوق به دعای امام معصوم متولد شد و تحت تربیت پدرش، مسیر کمال و سعادت را پیمود.
استاد برجسته حوزه علمیه قم با بیان اینکه شیخ صدوق استاد شیخ مفید بود خاطرنشان کرد: شیخ صدوق همچون علامه حلی، جریانی از مناظرات علمی برقرار کرد که اهمیت زیادی در رونق و تقویت تشیع دارد.
وی افزود: فخرالدوله از بغداد نامه‌ای به شیخ صدوق نوشت و در آن عنوان کرد علمای مختلف در این شهر گردهم آمده‌اند و لازم است یکی از علمای شیعه به آنجا برود و حقانیت مکتب اهل بیت(ع) را اثبات کند؛ جریان مناظرات و مباحثات علمی بغداد در کتب تاریخی آمده است.
آیت‌الله نوری همدانی با اشاره به مسافرت‌های علمی شیخ صدوق گفت: لازم است علما به میان مردم بروند و چهره به چهره با آنها صحبت کنند و تبلیغ دین اسلام را انجام دهند و شیخ صدوق اینگونه بود.
این مرجع تقلید با بین اینکه در زندگی علما نکات آموزنده‌ای وجود دارد که باید برای نسل امروز گفته شوند خاطرنشان کرد: شیخ صدوق از جمله دانشمندانی بود که همواره در میان مردم زندگی می‌کرد و امروز هم روحانیون و عالمان باید همان سیره را در پیش بگیرند.
وی ادامه داد: علما در فکر مردم بودند، با مردم با مهربانی رفتار می‌کردند، ارشاد و هدایت مردم را بر عهده داشتند و حوزه‌ها را اداره می‌کردند علاوه بر عرصه تحقیق و علم، در حوزه مبارزه، جهاد و شهادت نیز پیشقدم بودند.
آگاه‌سازی جامعه نسبت به علما از مصادیق نشر معارف الهی است
در ادامه آیت‌الله سید محمد علی علوی گرگانی در جمع دست اندرکاران همایش بزرگداشت شیخ صدوق با اشاره به اهمیت اینگونه اقدامات فرهنگی و علمی در سطح جامعه اظهار کرد: لازم است با استفاده از چنین برنامه‌هایی، توجه نسل جوان را به الگوهای ناب اخلاقی و علمی جلب کنیم.
وی افزود: واقعیت این است که نسل جوان جامعه را اداره می‌کند و اگر جوانان الگویی کامل در عرصه‌های اخلاقی و شخصیتی داشته باشند، آنگاه جامعه رو به تعالی پیش می‌رود.
استاد حوزه علمیه قم گفت: با تاکید بر اینکه نیروی جوان باید با بزرگان و کارهای آنها آشنا باشد گفت: لازم است کارهای بزرگ گذشتگان برای نسل امروز بیان شود تا بدانند چه اقداماتی صورت گرفته تا این فرهنگ باقی بماند.
وی ادامه داد: هنوز عامه مردم با شخصیت‌های بزرگ تاریخ تشیع آشنایی کافی ندارند و این یک نقص محسوب می‌شود بنابراین تلاش برای شناساندن بزرگانی همچون شیخ صدوق امری ضروری است.
آیت‌الله علوی گرگانی با بیان اینکه در صورت نشر معارف الهی، رحمت خداوند در جامعه نمایان می‌شود عنوان کرد: آگاه‌سازی جامعه نسبت به مقام و شخصیت علما و نیز معارفی که برای بیان آنها تلاش کرده‌اند، از مصادیق نشر معارف الهی است.
لزوم استفاده از ابزار هنر در معرفی الگوهای اخلاقی به جامعه
استاد برجسته حوزه علمیه قم با اشاره به تاثیرگذاری استفاده از هنر در این زمینه گفت: اهل بیت(ع) به شعر توجه ویژه‌ای داشتند و از شاعرانی که با استفاده از هنر خود به نشر معارف دینی می‌پرداختند حمایت می‌کردند.
وی افزود: روحانیون باید دلسوز جامعه و جوانان باشند و دست افتادگان را بگیرند و چنین عالمانی، نزد خداوند و جامعه محبوب‌تر هستند.
آیت‌الله علوی گرگانی دستگیری از جامعه را وظیفه روحانیون و عالمان دین دانست و تصریح کرد: انتظار خداوند هم از کسانی که قدم در راه دین نهاده‌اند همین است.
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم ادامه داد: حرکت در مسیر علم و کمال دستوری الهی است، همه می‌میرند و آنکس که اهل علم و دین باشد زنده خواهد ماند بنابراین باید مردم را با الگوهای برجسته در این زمینه آشنا کرد و راه صحیح زندگی را به این طریق آموزش داد.
خاطره‌ای از امام خمینی(ره) در مورد تکریم بزرگان شیعه
وی با اشاره به خاطره‌ای از کلاس درس امام خمینی(ره) عنوان کرد: روزی ایشان از آیت‌الله بروجردی یاد می‌کرد و عبارت «سلام‌الله علیه» را در مورد او بکار برد، گروهی تصور کردند امام اشتباه کرده ولی زمانی که ایشان متوجه شد در مورد ابعاد مختلف شخصیت آیت‌الله بروجردی مبحث گسترده‌ای را شروع کردند که این امر نشان‌دهنده اهمیت جایگاه علما و اقدامات آنهاست.
آیت‌الله علوی گرگانی با تاکید بر معرفی شخصیت‌های برجسته‌ای همچون شیخ صدوق به جامعه امروز گفت: همایش بزرگداشت این عالم بزرگ، گامی مهم در راستای نشر معارف شیعی و نشان دادن الگوهای بزرگ به نسل امروز است البته باید قدر علمای حاضر را هم بدانیم و در تکریم آنها بکوشیم.
احتمال یافتن اثر مهم «مدینة العلم» شیخ صدوق در لندن
بعد از این سخنان حجت‌الاسلام سید مصطفی میرلوحی در گفت‌وگویی با اشاره به تاکیدات رهبر معظم انقلاب مبنی بر معرفی الگوها و مفاخر اسلامی اظهار کرد: بر این اساس کنگره شیخ صدوق با هدف معرفی الگویی کم نظیر در جهان تشیع، سال آینده در تهران برگزار می‌شود.
وی افزود: مخاطبان اصلی این همایش، نسل جوان هستند زیرا لازم است جوانان با شخصیت‌های بزرگ تاریخ اسلام و تشیع آشنایی کافی داشته باشند.
دبیر علمی همایش بزرگداشت شیخ صدوق با بیان اینکه این شخصیت برجسته یکی از بزرگ‌ترین محدثین و علمای اسلامی محسوب می‌شود گفت: ایشان را رئیس المحدثین نامیده‌اند به این معنی که اگر در تاریخ 14 قرن اسلامی، بخواهند دانشمندان طراز اولی در علم حدیث معرفی کنند، حتما ایشان سرسلسله آنها خواهند بود.
وی ادامه داد: شیخ صدوق دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند که از آن جمله می‌توان به تولد او به دعای امام عصر(عج) اشاره کرد؛ پدر شیخ صدوق امام هادی(ع) و امام عسگری(ع) را درک کرده بودند و نامه او به امام زمان(عج) برای فرزنددار شدن و جواب امام معروف است.
میرلوحی با بیان اینکه شیخ صدوق از خاندان بزرگ ابن بابویه بوده است عنوان کرد: این خاندان در اصل قمی بودند ولی در شهر ری که آن دوره یکی از مظاهر درخشان فرهنگ اسلامی بود سکونت گزیدند.
دبیر علمی همایش بزرگداشت شیخ صدوق به دیگر خصوصیات‌های این عالم برجسته اشاره کرد و گفت: او سفرهای زیادی انجام داد و احادیث و علوم بسیاری را جمع‌آوری کرد؛ بیش از 300 کتاب تألیف کرد که البته بیشتر آنها در دسترس نیست.
وی ادامه داد: کتاب مشهور «مدینة العلم» شیخ صدوق یکی از پنج کتاب اصلی شیعه بوده ولی اکنون در اختیار نیست البته امیدواریم با پیگیری‌های صورت گرفته و برگزاری همایش بزرگداشت این عالم بزرگ، ردپایی از این کتاب را که اخیرا در لندن گزارش شده پیدا کنیم.
میرلوحی با بیان اینکه شیخ صدوق فقیهی عالیقدر، محدثی برجسته و دانشمندی بزرگ بود عنوان کرد: ابعاد اخلاقی و عبادی شخصیت او نیز بسیار مشهور است البته در معرفی او به نسل امروز کوتاهی‌هایی شده و همایش مذکور، قصد دارد این کوتاهی را جبران کند.
دبیر علمی همایش بزرگداشت شیخ صدوق افزود: امروز الگوهای انحرافی به جوانان معرفی می‌شود اما با معرفی شخصیت‌های برجسته شیعی، می‌توانیم اسوه‌های اصیل را در اختیار آنها قرار دهیم.
وی با بیان اینکه این همایش اواخر امسال یا اوایل سال آینده برگزار می‌شود گفت: 24 اثر از کتاب‌های شیخ صدوق موجود است که برخی از آنها در قالب این همایش منتشر می‌شوند همچنین 2100 اثر شامل مقاله، کتاب، نقاشی، انیمیشن، تیزر و گرافیک به دبیرخانه همایش ارسال شده که جوایز نفیسی به برگزیدگان اهدا می‌شود.
میرلوحی ادامه داد: مرقد مطهر شیخ صدوق در جوار حرم مطهر عبدالعظیم حسنی واقع است و همایش ملی بزرگداشت این عالم برجسته هم در همین مکان برگزار می‌شود.
