موسیقی؛ رساترین ابزار هنر در انتقال مفاهیم انقلاب

وی ادامه داد: با این تفاصیل این پرسش پیش می‌آید که اینک پس از نزدیک به چهار دهه از وقوع انقلاب اسلامی پس موسیقی انقلاب دیگر جایگاه و اعتباری نخواهد داشت؛ پس چرا همچنان باید این موضوع مطرح باشد و راجع به آن در مناسبت‌های گوناگون صحبت شده و نظریات کارشناسی ارائه شود؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت که ماهیت انقلاب اسلامی ایران به گونه‌ای است که هر آن به نوعی شکوفا و احیا شده و با توجه به هجمه‌ای که از ناحیه دشمنان و بدخواهان انقلاب وجود دارد؛ لذا هر لحظه انقلاب در حال وقوع است.

مهدوی تصریح کرد: اهمیت این مسئله زمانی دوچندان می‌شود که بحث دیگری مطرح می‌شود مبنی بر اینکه ما از همان ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی داعیه صدور انقلاب به سایر کشورها را داشته‌ایم و در نتیجه در شرایط فعلی که دیگر خبری از توپ و تانک نیست لذا ابزار هنر برای صدور تبیین و صدور مبانی ارزشی انقلاب اسلامی به کار گرفته خواهد شد.

مدیر اسبق مرکز موسیقی حوزه هنری در ادامه گفت: از جمله ابزار هنری مورد استفاده در جریان تبیین موازین انقلاب اسلامی و به رخ کشیدن اهداف و ماهیت ارزشی آن در میان ملل جهان، موسیقی است که به جرئت می‌توان آن را رساناترین ابزار هنری در انتقال مفاهیم انقلاب اسلامی دانست؛ باید انصاف داد که مقارن با پیروزی انقلاب اسلامی و در ادامه وقوع جنگ تحمیلی و دوران دفاع مقدس، شرایطی ویژه پدید آمد که موسیقی انقلاب حداقل در دهه 60 به اوج شکوفایی خود رسید اما این سیر تحولی و بالندگی در دهه 70 رو به افول گذاشت و دیگر با وجود آنکه پیشتر اشاره شد انقلاب در هر مقطع پس از انقلاب به شکل دیگری جلوه‌گر شد، نتوانست به اعتبار و جایگاه نخستین خود بازگردد.

وی افزود: با وجود ظهور چهره‌های درخشان موسیقی انقلابی نظیر مرحوم محمدرضا لطفی، مرحوم پرویز مشکاتیان و محمدرضا شجریان که آثار منحصر بفردی انقلابی آنها در قالب مجموعه «چاووش» خوانده و به یادگار گذاشته شد اما واقعیت امر آن است که طی این سال‌ها سمینار و همایشی جدی و اثرگذار در زمینه تبیین مبانی موسیقی انقلاب دایر نشد و تغییر سلایق مخاطبان موجب شد که به ویژه از اواسط دهه 70 شاهد دور شدن جامعه موسیقی از انگاره‌ها و مفاهیم انقلابی باشیم؛ این امر ناشی از این نکته ظریف بود که مسئولان فرهنگی در سال‌های آغازین انقلاب اسلامی با تصور اینکه همین اندازه که کاباره‌ها برچیده شود و جلوی تولید موسیقی ناصواب گرفته شود، موسیقی انقلابی با توجه به شور و احساسات انقلابی موجود در مردم خود به خود جایگزین آن خواهد شد که عملاً اینگونه نشد.

مهدوی تأکید کرد: تصور دیگری نیز که شاید چندان درست نباشد و اکنون در مورد موسیقی انقلاب وجود دارد مبنی بر اینکه این نوع موسیقی باید در ساختار و محتوا به گونه‌ای ارائه شود که بتوان از آن هم شعار انقلابی استخراج کرد و هم برخی با غور و اندیشه بیشتر در آن بتوانند کلیدواژه‌هایی را استخراج نمایند که هر کدام از آنها بتواند مباحث تحقیقاتی پیرامون انقلاب را پیگیری نمایند.

وی با اشاره به اهمیت هفته هنر انقلاب اسلامی به مناسبت سالروز شهادت شهید آوینی در پایان گفت: این شهید بزرگوار هرچند که در رشته معماری تحصیل کرده بود اما در همه زمینه‌های هنری از جمله موسیقی انقلاب نیز صاحب‌نظر بود و پیرامون فلسفه هنر نیز در همه عرصه‌ها دست‌نوشته‌هایی از او به یادگار مانده که می‌تواند به‌درستی در جهت تبیین مبانی هنر انقلاب به آنها استناد کرد؛ مبانی زیبایی‌شناختی هنر که شهید آوینی آن را با اندیشه‌ای اعتقادی مطرح کرده است علاوه بر قائل بودن به آئین‌ها و سنت‌های ایرانی و اسلامی بسیار مردن طرح شده است که می‌تواند مورد استفاده در همه مقاطع قرار گیرد.

امیر سجاد دبیریان