به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، نخستین جشنواره آثار و محصولات قرآنی «شمیم وحی» طی زمستان سال گذشته از سوی شورای عالی قرآن شهرداری تهران و به همت اتحادیه مؤسسات قرآنی ـ مردمی استان تهران ویژه ساکنان شهر تهران با هدف تعمیق باورهای دینی و تحکیم سلامت فرهنگی جامعه و شناسایی رشد و هدایت استعدادهای بالقوه آحاد جامعه به سمت و سوی انس با قرآن و استفاده از ابعاد هنری قرآن و ارائه الگوهای جدیدی به منظور انس بیشتر مخاطبان با قرآن برگزار شد.
این جشنواره در رشتههای هنرهای قرآنی و همایش ادبی، ترجمه قرآن، تألیفات کتب آموزش قرآنی، پژوهشهای قرآنی، فناوری اطلاعات در حوزه قرآن و نشریات قرآنی برگزار شد که بیش از هزار اثر به دبیرخانه ارسال شد که بنا بر گفته حجتالاسلام کوششی، مدیرعامل اتحادیه مؤسسات قرآنی ـ مردمی کشور بیشترین ثبت نامکنندگان ارسال آثار هنری در در رشتههای غیرهنری شامل کتب علوم و معارف قرآن و در رشتههای هنری شامل خوشنویسی، معرق و منبت بوده است.
چگونگی تأثیر جشنواره در رونق فعالیتهای قرآنیداوری آثار رسیده طی اواخر فروردینماه با قضاوت 20 داور انجام گرفت حسین بهبودی، مدیرکل امور استانها و مؤسسات قرآنی سازمان دارالقرآن کشور درخصوص تأثیر جشنواره در رونق فعالیتهای قرآنی، اظهار کرد: اگر از لوازم کمک آموزشی برای تسهیل فرآیند تعلیم استفاده کرد، نتیجه مطلوبتر میشود.
مدیر اجرایی هیئت رسیدگی به امور مؤسسات قرآنی با اشاره به اینکه در حوزههای دیگر تعلیم به نظر میرسد، بدعتها و نوآوریها در فواصل کوتاه تکرار میشود، اظهار کرد: این خلاقیتها قابل توجه است شاید یکی از دلایل که ما در سایر عرصههای تعلیم و تعلم با این خلاقیتها مواجه هستیم ارزش دادن و ارجگذاری به این خلاقیتها است.
وی اضافه کرد: به نظر میرسد اما در عرصه تعلیم و تعلم قرآن این موضوع مورد غفلت مسئولان امر واقع شده است. قطعاً تعلیم و تعلم قرآن نیز به عنوان یک امر دینی و فریضه الهی باید برای همه مردم و اقشار و سنین مختلف به نوعی دلپذیر و کاربردی مطرح شود.
تسهیل روشهای فراگیر آموزههای قرآنیبهبودی اظهار کرد: طبیعی است هر کسی رغبت داشته باشد که به سمت فراگیری آموزههای قرآن گام بردارد و طبیعی است که برای حصول این نتیجه ما نیاز داریم که روشهای فراگیری را تسهیل کنیم. با توجه به ذائقهها و توان و سطح قرآنآموزان به نظر میرسد که جشنواره همین هدف را دنبال میکند و به شناسایی و حمایت از صاحبان خلاقیتها میپردازد تا بتواند این مسیر را برای فراگیری قرآن هموارتر کند.
ارزیابی عملکرد خوب نخستین دوره جشنوارهوی با اشاره به اینکه برای اولین دوره عملکرد جشنواره را میتوان خوب ارزیابی کرد، اضافه کرد: میزان ارسال آثار به جشنواره خوب بوده است و امید داریم که با توسعه و اطلاعرسانی قویتر حتماً در دورههای بعد شاهد دریافت آثار بیشتری باشیم.
بهبودی بیان کرد: حتما در جامعه ما فعالان و علاقهمندانی هم از نظر کمی و هم کیفی هستند که در زمینه قرآن کار کردهاند و روشهای بدیهی را برای تعلیم و تعلم قرآن ایجاد کردهاند که اگر زمینه وجود داشته باشد میتواند به شناسایی این افراد کمک کند و اگر حمایت خوبی صورت گیرد چه بسا سایر هنرمندان و صاحبان خلاقیت و نبوغ در این عرصه قدم بگذارند.
وی اضافه کرد: امید است با ارزیابیهای کیفی و مناسب آثار که واصل شده و تشویق متناسب صاحبان اثر به نوعی پرونده این جشنواره بسته شود که همه را ترغیب کند برای جشنوارههای دورههای بعد شرکت کنند.
امرایی از دیگر داوران این جشنواره، درباره تأثیر این جشنواره در سطح جامعه، اظهار کرد: برگزاری چنین جشنوارههایی تاثیرش را باید در سطح جامعه نشان دهد که انشاءالله این اتفاقها در بخش فرهنگی و هنری شهرداری انجام میشود.
وی اضافه کرد: به نظر میرسد برای اولین بار است که این جشنواره به صورت سراسری برگزار میشود و امید است در سالهای آینده میزان و کیفیت آثار ارتقا پیدا کند. انتظار زیادی معمولا از جشنوارههای که برای اولین بار برگزار میشود، نداریم. با حوزههای هنری است که توانایی و پتانسیل این را دارد که بتوانیم فرهنگ قرآنی، ایرانی و اسلامی را به جامعه معرفی کنیم.
افزودن رشته صنایع دستی امرایی با اشاره به اینکه تعداد آثار دریافت شده در بخش هنری با توجه به گستردگی صنایع دستی، محدود است اما آثار شاخص در کارها وجود دارد.
وی با پیشنهاد اینکه افزودن رشته صنایع دستی میتواند در توسعه این حوزه کمک کند، بیان کرد: وقتی بالای 150 رشته حوزه صنایع دستی داریم مقایسه اینها با همدیگر و امتیاز دادن کار سختی است هنرهای چوبی، آثار فلزی، آثار شیشهای و منسوجات سنتی هر کدام بخش مجزا باید داشته باشد.
امرایی با اشاره به اینکه برای نخستین بار آثار را در یک حوزه داوری کردن جای ایراد نیست چون آثار کم است، عنوان کرد: اما طی دورههای بعد این جشنواره قطعاً آثار بیشتری به جشنواره ارسال که مقایسه کردن در این حوزه گسترده با هم کار سختی است.
اطلاعرسانی بهتر از جشنواره انجام گیردبنابر گزارش ایکنا، احمد لیایی، دیگر داور بخش رشته تواشیح و سرود بیان کرد: حدود 11 تا 13 اثر داوری شده که برای سال اول خوب است اما به نظر میرسد که در بخش اطلاعرسانی خوب عمل نشده چون اگر قطعا اطلاع رسانی بهتری داشتیم حتما آثار بسیار بیشتری ارسال میشد ضمن اینکه آثاری که ارسال شده در چند گروه بیشتر نیست. یعنی بعضی گروهها چند کار را ارائه دادهاند. اگر در سالهای بعد اطلاعرسانی بهتر صورت بگیرد قطعاً آثار بیشتری ارسال میشود.
وی پیشنهاد کرد: باید هیئت داوران تشکیل شود شاید برای سال اول پیشبینی این بوده که تعداد آثار کم است و به یک یا دو داور در هر بخش اکتفا کردهاند اما اگر تعداد آثار بیشتر شود برای اینکه بهتر داوری کرد باید داوران تعدادشان بیشتر شود که تخصصیتر نمره بدهد که هر بخش یک داور داشته باشد.
لیایی ادامه داد: آثار خوبی ارسال شده اما به نظر میرسد که چون حوزه ابتهال و تواشیح و سرود خیلی گسترده است باید این حوزه را تخصصیتر برگزار شود. همچنین امید است در سال آینده رشتههای را تنوع دهیم و در عین حال بحث اطلاعرسانی را جدیتر دنبال کنیم.
وی بیان کرد: این جشنواره میتواند در افرادی که آثاری را تالیف کردهاند، ایجاد انگیزه کند البته با توجه به اینکه تفاوتهایی با سایر بخشهای فرهنگی داشته باشد هم باید جوایزش از نظر میزان و هم تعداد برای ایجاد انگیزه در صاحبان اثر بیشتر شود.
در ادامه محمد خواجوی، داور بخش کتابهای آموزشی عنوان کرد: به هر حال بحث آموزش در جهان جایگاه خاص و ویژه دارد و شاید بگویم هر ساله با تجربهای که به دست میآید، میتوان شیوههای آموزش، محتواها و قالبهای آموزشی و وسایل کمک آموزشی را تغییر داد و اطلاعات بهتری در جهان به دست اهل فن میرسد در آموزش قرآن هم این قضیه مستثنی نیست هر چقدر که نظرات و ابتکارات و ایدههای جدید ارائه شود و مورد تائید واقع شود و بعد در سطح جامعه منتشر شود.
شیوههای جدید میتواند از رشد بهتری برخوردار باشداین مدرس قرآن اظهار کرد: قطعا عموم مردم با استفاده از این شیوههای جدید میتوانند از رشد و بالندگی بهتری برخوردار شوند و هم نحوه آموزششان یک نحوه مفیدتر باشد و هم از زمان بتوانند بهتر استفاده کند. به هر حال هیچ وقت شیوههای آموزشی و قالبها و چینشها به آخر نرسیده و میتواند هر روز و ماه بهتر شود. تاکنون بخشی از کار، داوری شده و امید است هر چه بیشتر پیش رویم شیوههای جدید ارائه شده باشد. سطح کمی آثار با توجه به تبلیغات و اطلاعرسانی که خیلی وسیع نبوده متوسط است.
وی عنوان کرد: اگر دستگاههای قرآنی اعم از مردمی یا حاکمیتی به آثار و محصولات قرآنی ورود پیدا کنند و اینها را به رقابت سالم بگذارنند و جوایزه خوب دهند حتماً خیرات و برکاتی خواهد داشت. جشنواره شمیم وحی کار نو رسی است که در ابتدا قرار دارد. اگر به مرور جدیتر شود و تبلیغات بیشتر شود هزینه لازم برای آن انجام شود حتما شاهد آثار بیشتر خواهیم بود.
از دیگر داوران این مسابقات افتخاریان است که داوری آثار در بخش ترجمههای قرآن و متون آموزشی حوزه مفاهیم قرآن را عهدهدار بود. وی در خصوص این جشنواره که نخستین مرحله آن در حال اجرا است، اضافه کرد: فعالیتهای قرآنی مجموعهای از زیر ساختها را میخواهد که بر اساس آن در جامعه گسترش پیدا کند.
وی ادامه داد: قطعاً چنین جشنوارهای کمک میکند تا زحماتی که به صورت پراکنده توسط نخبگان و افراد علاقهمند به فعالیت قرآنی کشیده شده تجمیع و دیده شود و احیانا بین آنها گزینش شود و آن پشتوانه که نیاز است برای کارهای قرآنی تا حدی فراهم شود.
تبلیغات در بخش فراخوان جشنواره کافی نبودهافتخاریان با ابراز گلایه از اینکه به نظر میرسد که تبلیغات در بخش فراخوان جشنواره کافی نبوده، بیان کرد: تعداد آثار رسیده به جشنواره معمولی است لذا به نظر میرسد نیاز است در بخش تبلیغات کار بیشتری صورت گیرد. چون قطعا کارهای زیادی وجود دارد مخصوصا در دانشگاهها کارهای بسیار فاخری انجام شده که در فراخوان و مراحل بعدی جشنواره میتوان آنها را درگیر کرد و آنها را به این سمت و سو آورد که خلق اثر کنند و از این ظرفیتها بیشتر استفاده شود.
وی پیشنهاد کرد: در نوع فراخوانها و در نظر گرفتن مشوقها برای انگیزه بخشی به مخاطب دقت بیشتری شود. رشتهها طراحی علمی بیشتری داشته باشند که در این صورت این زحمات ثمرات بیشتری خواهند داشت.
احمد حاجیشریف، داور بخش چاپ و نشر قرآن و مصحف در خصوص نحوه برپایی نخستین جشنواره شمیم وحی، گفت: استنباطم این است که ناشران و کسانی که در حوزه قرآن کار میکنند، مطلع نبودند. البته استقبال خوب بوده با توجه به اینکه این جشنواره برای اولین بار برگزار میشده اگر تبلیغات خوب باشد ناشران تشویق میشوند کارهای خوب ارائه دهند خصوصا در رابطه با چاپ قرآن که یک از مشکلات ما در چاپ قرآن صحافی ضعیف است.
این گزارش میافزاید، مهدی دادجو، مدیر مرکز قرآنی در این جشنواره
داوری بخش فیلم، انیمیشن، فیلمنامهنویسی و داستاننویسی در خصوص این بخش از
جشنواره «شمیم وحی»، اضافه کرد: از نظر کمی بعضی رشتهها مثل داستاننویسی و فیلمنامهنویسی تعداد آثار زیاد بوده است.
وی ادامه داد: در رشته انیمیشن و فیلم کوتاه تعداد کمتر بوده است اما
از لحاظ کیفی آثار فاخر و ارزشمندی ارائه شده است. همچنین در حوزه فیلم کوتاه جوانان
قوی کار کردهاند و مفاهیم حوزه قرآن و عترت را به خوبی به تصویر کشیدهاند به
خصوص اینکه از مستقیم گویی پرهیز کردهاند و محتوای قرآن و مضامین قرآن را به زبان
هنر به تصویر کشیدهاند. یا در کارهای نوشتاری به قلم آوردهاند.
دادجو اظهار کرد: زمانه ما، زمانهای است که یک زبان جهان شمول و عامه
فهم نیاز دارد. برای بیان مفاهیم ارزشی و زبان، هنر زبانی است که درونش زیبایی است
و برگزاری جشنوارههای هنری و دینی خیلی میتواند کمک کند که هنرمندان گرایش پیدا
کنند به بیان مضامین دینی در زبان هنر و در کنار آن هم عموم مردم سوق پیدا کنند که
مفاهیم دینی را با یک زبان زیبای عامه فهم دلنشین درج کنند.
در ادامه محسن میرباقری، داوری مقالات قرآنی، تحقیقات و طرحهای قرآنی نخستین
جشنواره شمیم وحی بیان کرد: مکتوباتی که برای جشنواره آمده خیلی زیاد و قابل توجه
است و معمول است که مورد اقبال قرار گرفته است.
وی با اشاره به اینکه آثار رسیده از نظر کیفی هم متفاوت است، اضافه
کرد: برخی آثار خوب بود و برخی دیگر آثار متوسط بود. به طور کلی تشویق قرآن دوستان
و قرآنپژوهان و ارزش و بها دادن به آنها، آثار خوبی دارد.
میرباقری در خصوص تبلیغات این جشنواره، اظهار کرد: تبلیغات و اطلاعرسانی
مناسب زمینهساز این است که افرادی که علاقمند هستند متوجه میشوند، تشویق شوند و
میدان کار برای خود ببینند.
وی بیان کرد: فعالیتهای پژوهشی قرآن اگر در یک مرکزیت ساماندهی و
عنوانبندی شود و در اختیار تمام مؤسسات و پژوهشگران قرآن قرار گیرد که هم کارهای
موازی انجام نشود و کارها به صورت تکمیلی باشد و هم کار عزیزانی که زحمت کشیدهاند،
کاملاً مشخص شود.
داور بخش کتبی و جزوات قرآنی از نظر کمی زیاد استمیرباقری پیشنهاد کرد: اگر در ادامه برپایی این جشنواره مرکزی تشکیل شود
که تمام فعالیتهای قرآنی آمار شود و قابل ارائه باشد و خصوصیات هر پژوهش گفته شود
اثر خیلی بیشتر از این فعالیتها گرفته میشود.
سپس احمد زرنگار، عضو هیئت علمی دانشگاه و داوری در بخش کتب و جزوات
قرآنی درباره آثار رسیده در این بخش به دبیرخانه، گفت: آثار از نظر کمی خیلی زیاد
است به خصوص در بخش کتب که پرحجمترین بخش بوده و جایی شکر دارد البته اگر
تبلیغات بهتر میشد در محیط علمی و دانشگاهی شاید آثار خیلی بیشتر از اینها میشد.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا آثار رسیدهاز سطح کیفی خوبی برخوردار
هستند؟، گفت: به لحاظ کیفی آثار مختلف است برخی عناوین مثل اقتصاد مقاومتی و غیر
به روز است و برخی در حوزه کتب سنتی و علوم قرآن حدیث است.
زرنگار پیشنهاد کرد: اگر چارچوبهای جشنواره مشخصتر باشد و موضوعات به
روز باشد و افراد متعددی را پوشش دهد که همگان بتوانند مشارکت کنند، قطعا تأثیر
بسزایی خواهد داشت. به خصوص برای قشر جوان تا بتواند از نورانیت و انس با قرآن
بهرهمند شوند.
در پایان این گزارش مهدی نادی، دیگر داور بخش ایدههای جدید قرآنی
درباره جشنواره شمیم وحی که شاهد برپایی اولین مرحله آن بودیم، اظهار کرد: ایجاد
رقابت بین کسانی که در حوزه قرآن کار میکنند در ابتکار و خلاقیت و رشتههای مختلف
که در حوزه قرآن مطرح است، میتواند با جشنواره و مسابقه ایجاد رقابت کند تا مجموعههای
که به صورت فردی، جمعی،حقوقی و حقیقی فعالیت دارند ورود پیدا کند و نوآوریهای خود
را ارائه کنند.
وی در باره ایدههایی که در این بخش ارائه شده است، بیان کرد: ایدههای
خوبی ارائه شده در این جشنواره سطح جشنواره خوب و استقبال خوب بوده است باید جوایز
خوبی داده شود و با برنامه دقیقتر ورود پیدا کنند در جشنوارهها بعدی و به صورت
کشوری برگزار شود که قطعا تأثیر بهتری خواهد داشت.
گفتنی است، اختتامیه نخستین جشنواره آثار و محصولات قرآنی «شمیم وحی» متعاقبا اعلام میشود.