بانکداری اسلامی؛ مبانی اقتصادی و فقهی/ هادی غنیمی‌فر:
فاصله زیادی با بانکداری اسلامی داریم/ فلسفه تحریم ربا در همه ادیان
گروه اقتصاد: رئیس اتحادیه سراسری تعاونی‌های تولیدی با بیان اینکه فاصله معناداری با بانکداری اسلامی داریم، اظهار کرد: فلسفه اینکه رباخواری در همه ادیان الهی محکوم شده، این است که رباخواری باعث می‌شود که افراد به فعالیت سالم اقتصادی اقدام نکنند.
«هادی غنیمی‌فر» رئیس اتحادیه سراسری تعاونی‌های تولیدی، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به اقدام بانک مرکزی در بخشنامه اخیر و کاهش سود بانکی و همچنین ضرورت توجه بیشتر به بانکداری اسلامی در کشور اظهار کرد: این اقدامی که بانک مرکزی انجام داده، اقدامی بسیار کوچک ولی مبارک است که مجددا نرخ سود بانکی را کاهش دادند تا اعلام کنند غیر از نزول خواری، راه‌های دیگری هم برای زندگی هست و سود را از 18 به 15 درصد رساندند؛ چراکه با دور زدن نرخ‌ها از سوی نظام بانکی، همانند نرخ بهره روز شمار، پرداخت این مبلغ را به بالای بیست درصد هم می‌رسانند اما باز بهتر از شرایط قبل است که بانک‌ها پای خود را در یک کفش می‌کردند.
وی ادامه داد: امیدوارم مسئولان اقتصادی و بانکی کشور، منطقی‌تر عمل کنند، چون هنگامی وضعیت کشور از نظر پولی و مالی خوب خواهد شد که بهره بانکی، نه تنها برای سپرده‌گذار بلکه برای وام گیرنده هم به حدود 3 درصد برسد؛ چراکه در این شرایط، وقتی پولی از سوی بانک در اختیار اشخاص قرار می‌گیرد، مردم پول خود را مجددا در بانک نمی‌گذارند بلکه در تولید سرمایه‌گذاری می‌کنند.
غنیمی‌فر با بیان اینکه در شرایط کنونی، پول در هر صورتی مجددا به بانک بر می‌گردد، اظهار کرد: در چنین شرایطی آنهایی که پول خود را خرج مواد اولیه تولید می‌کنند دچار زیان خواهند شد. به همین دلیل بانک باید این مسئله را درک کند که تنظیم کننده روابط اقتصادی است اما اکنون به عنوان مثال می‌گویند یک عده بازنشسته از این سود بانکی امرار معاش می‌کنند اما باید به آنها گفت مگر شما بانک یا مؤسسه خیریه هستید. به همین دلیل است که باید قدرت بلامنازع بانک‌ها که اقتصاد کشور را به بند کشیده است کنترل شود.
رئیس اتحادیه سراسری تعاونی‌های تولیدی با اشاره به ناهمخوانی کاهش سود سپرده و تسهیلات گفت: وقتی سود از جانب سپرده‌ها کم شود، در بازار پول، مقداری سرمایه‌ها بیشتر می‌شود؛ چراکه افراد، پول را وارد تولید می‌کنند و برای تولید کننده امکان گرفتن پول قابل بهره‌برداری بیشتر می‌شود.
غنیمی‌فر تأکید کرد: البته قصد نظام بانکی از این اقدام این است که می‌خواهند بگویند قصد داریم اصل قضیه را حل کنیم در حالیکه تا وضعیت تسهیلات‌دهی نظام بانکی هم اصلاح نشود، آنگاه افرادی تسهیلات را دریافت کرده و تا چندین سال بازپس نمی‌دهند و به همین دلیل است که میزان معوقات بانکی مدام افزایش پیدا می‌کند و خود نظام بانکی هم از این میزان بسیار زیاد معوقات دچار زیان شده است.
وی با اشاره به شرایط سخت تولید در کشور گفت: مگر تولید چقدر سود دارد که کارفرما، هم هزینه تولید، هم هزینه کارگر، هم اقساط بانکی، هم مالیات را پرداخت کرده و هم خود سودی ببرد. اکنون اگر شخصی در بانک سرمایه‌گذاری کند، حتی وراث وی هم از مالیات معاف می‌شوند و به همین دلیل است که سرمایه‌گذاری در نظام بانکی در شرایط کنونی بهترین اقدام است اما از سوی دیگر باعث آسیب به تولید شده است.
غنیمی‌فر در ادامه به بحث درباره وضعیت بانکداری اسلامی در کشور پرداخت و عنوان کرد: بنده چندین بار با دکتر نوربخش، رئیس کل اسبق بانک مرکزی که مرد دانشمندی هم بود، مذاکره داشتم، یکبار به ایشان گفتم چرا نرخ بهره را کاهش نمی‌دهید، ایشان گفتند موقع جنگ تحمیلی اگر چنین کاری را نکنیم باعث خرید کالا و احتکار کالاهای مورد نیاز مردم می‌شود و همین امر زمینه تورم بسیار بالا را فراهم می‌کرد و البته این حرفی کاملا منطقی بود.
رئیس اتحادیه سراسری تعاونی‌های تولیدی ادامه داد: جنگ تحمیلی که تمام شد به ایشان گفتم اکنون با چه کسی جنگ دارید، بنابراین چنین وضعیتی را متوقف کنید تا تولید نفس بکشد و یک گروه تولید کننده را در رأس امور بگذارید تا مشکلات تولید در کشور را درک کنند اما این خواسته‌ها هم به سرانجام نرسید و صرفا بدهکاری برای تولیدکنندگان باقی ماند.
وی با بیان اینکه همچنان فاصله معناداری با بانکداری اسلامی داریم، اظهار کرد: در قرآن کریم در آیه 275 سوره مبارکه بقره اعلام شده که ربا به هر شکلی حرام است اما خرید و فروش را برای شما آزاد کرده‌ایم. حتی حضرت امام خمینی(ره) هم در رساله خود اعلام کرده‌اند هرگونه سود پول رباست و قابل قبول نیست، اما اکنون مشاهده می‌کنیم که بانکداری اسلامی در نظام بانکی محقق نشده است.
غنیمی‌فر با بیان اینکه اکنون در نظام بانکی، سود پول دریافت می‌شود، عنوان کرد: فلسفه اینکه رباخواری در همه ادیان الهی محکوم شده، این است که رباخواری باعث می‌شود که افراد به فعالیت سالم اقتصادی اقدام نکنند. وقتی کسی می‌تواند با رباخواری به بهره‌های کلان دست پیدا کند چرا باید خود را دچار مخاطره کند.
رئیس اتحادیه سراسری تعاونی‌های تولیدی با بیان اینکه در هیچ جای دنیا بهره بانکی 18 درصد نیست، یادآور شد: ما در زمان آقای طهماسب مظاهری، رئیس کل اسبق بانک مرکزی هم جلساتی را با ایشان برگزار کردیم. بنده به ایشان گفتم آنقدر که در قرآن از ربا مذمت شده، زنا مذمت نشده است اما این مذاکرات هم به نتیجه نرسید و اکنون مشاهده می‌کنیم که مشکلات نظام بانکی همچنان پابرجاست.
وی ادامه داد: امیدوارم مسئولان اقتصادی و بانکی کشور، منطقی‌تر عمل کنند، چون هنگامی وضعیت کشور از نظر پولی و مالی خوب خواهد شد که بهره بانکی، نه تنها برای سپرده‌گذار بلکه برای وام گیرنده هم به حدود 3 درصد برسد؛ چراکه در این شرایط، وقتی پولی از سوی بانک در اختیار اشخاص قرار می‌گیرد، مردم پول خود را مجددا در بانک نمی‌گذارند بلکه در تولید سرمایه‌گذاری می‌کنند.
غنیمی‌فر با بیان اینکه در شرایط کنونی، پول در هر صورتی مجددا به بانک بر می‌گردد، اظهار کرد: در چنین شرایطی آنهایی که پول خود را خرج مواد اولیه تولید می‌کنند دچار زیان خواهند شد. به همین دلیل بانک باید این مسئله را درک کند که تنظیم کننده روابط اقتصادی است اما اکنون به عنوان مثال می‌گویند یک عده بازنشسته از این سود بانکی امرار معاش می‌کنند اما باید به آنها گفت مگر شما بانک یا مؤسسه خیریه هستید. به همین دلیل است که باید قدرت بلامنازع بانک‌ها که اقتصاد کشور را به بند کشیده است کنترل شود.
رئیس اتحادیه سراسری تعاونی‌های تولیدی با اشاره به ناهمخوانی کاهش سود سپرده و تسهیلات گفت: وقتی سود از جانب سپرده‌ها کم شود، در بازار پول، مقداری سرمایه‌ها بیشتر می‌شود؛ چراکه افراد، پول را وارد تولید می‌کنند و برای تولید کننده امکان گرفتن پول قابل بهره‌برداری بیشتر می‌شود.
وی با اشاره به شرایط سخت تولید در کشور گفت: مگر تولید چقدر سود دارد که کارفرما، هم هزینه تولید، هم هزینه کارگر، هم اقساط بانکی، هم مالیات را پرداخت کرده و هم خود سودی ببرد. اکنون اگر شخصی در بانک سرمایه‌گذاری کند، حتی وراث وی هم از مالیات معاف می‌شوند و به همین دلیل است که سرمایه‌گذاری در نظام بانکی در شرایط کنونی بهترین اقدام است اما از سوی دیگر باعث آسیب به تولید شده است.
غنیمی‌فر در ادامه به بحث درباره وضعیت بانکداری اسلامی در کشور پرداخت و عنوان کرد: بنده چندین بار با دکتر نوربخش، رئیس کل اسبق بانک مرکزی که مرد دانشمندی هم بود، مذاکره داشتم، یکبار به ایشان گفتم چرا نرخ بهره را کاهش نمی‌دهید، ایشان گفتند موقع جنگ تحمیلی اگر چنین کاری را نکنیم باعث خرید کالا و احتکار کالاهای مورد نیاز مردم می‌شود و همین امر زمینه تورم بسیار بالا را فراهم می‌کرد و البته این حرفی کاملا منطقی بود.
رئیس اتحادیه سراسری تعاونی‌های تولیدی ادامه داد: جنگ تحمیلی که تمام شد به ایشان گفتم اکنون با چه کسی جنگ دارید، بنابراین چنین وضعیتی را متوقف کنید تا تولید نفس بکشد و یک گروه تولید کننده را در رأس امور بگذارید تا مشکلات تولید در کشور را درک کنند اما این خواسته‌ها هم به سرانجام نرسید و صرفا بدهکاری برای تولیدکنندگان باقی ماند.
وی با بیان اینکه همچنان فاصله معناداری با بانکداری اسلامی داریم، اظهار کرد: در قرآن کریم در آیه 275 سوره مبارکه بقره اعلام شده که ربا به هر شکلی حرام است اما خرید و فروش را برای شما آزاد کرده‌ایم. حتی حضرت امام خمینی(ره) هم در رساله خود اعلام کرده‌اند هرگونه سود پول رباست و قابل قبول نیست، اما اکنون مشاهده می‌کنیم که بانکداری اسلامی در نظام بانکی محقق نشده است.
غنیمی‌فر با بیان اینکه اکنون در نظام بانکی، سود پول دریافت می‌شود، عنوان کرد: فلسفه اینکه رباخواری در همه ادیان الهی محکوم شده، این است که رباخواری باعث می‌شود که افراد به فعالیت سالم اقتصادی اقدام نکنند. وقتی کسی می‌تواند با رباخواری به بهره‌های کلان دست پیدا کند چرا باید خود را دچار مخاطره کند.
رئیس اتحادیه سراسری تعاونی‌های تولیدی با بیان اینکه در هیچ جای دنیا بهره بانکی 18 درصد نیست، یادآور شد: ما در زمان آقای طهماسب مظاهری، رئیس کل اسبق بانک مرکزی هم جلساتی را با ایشان برگزار کردیم. بنده به ایشان گفتم آنقدر که در قرآن از ربا مذمت شده، زنا مذمت نشده است اما این مذاکرات هم به نتیجه نرسید و اکنون مشاهده می‌کنیم که مشکلات نظام بانکی همچنان پابرجاست.
