جایگاه اجتهاد بر حسب شرایط زمان و مکان در سیر اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)

آیت‌الله «محسن غرویان» عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی العالمیه در گفت‌و‌گو با  خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) در تحلیل اندیشه امام خمینی(ره) در حوزه سیاست خارجی گفت: امام خمینی(ره) در حدود 40 سال پیش در یک فضای بین‌المللی خاص، انقلابی را رهبری کردند و مردم هم از پشتیبانان این انقلاب بودند و این انقلاب پیروز شد که استقلال سیاسی امروز ما را به ارمغان آورد، اما وعده‌هایی به مردم تحت عنوان ولایت فقیه، حکومت دینی و جمهوری اسلامی دادیم که به نظر من بخشی از این وعده‌ها امروز محقق نشده‌ و مردم توقع دارند مطالباتی همچون آزادی‌های سیاسی، فکری و رفع مشکلات معیشتی برآورده شوند که همواره ملت ما را به ملت مطالبه‌گر تبدیل کرده است.
وی در ادامه به تطبیق پذیر بودن اندیشه امام(ره) با شرایط جدید بین‌المللی اشاره کرد و افزود: در حوزه بین‌المللی هرچند امام خمینی(ره) در فضا و جو جدید بین‌المللی حضور ندارند، اما همچنان اندیشه‌های ایشان می‌تواند برای دولت‌ها راهگشا باشد. بنابراین من فکر می‌کنم اگر امام راحل امروز حضور داشتند اجتهاد بر حسب شرایط زمان و مکان امروز را انجام می‌دادند و روابط بین‌المللی و روابط دیپلماتیک را توأم با بهبود وضعیت اقتصادی، توسعه می‌بخشیدند؛ امام(ره) چون یک مجتهد به‌روزی بودند، با توجه به شرایط فعلی برنامه‌های متناسب با این شرایط را اجرایی می‌کردند.
غرویان در ادامه به بیان موانع تحقق برخی از اندیشه‌های امام خمینی(ره) اشاره کرد و گفت: من بزرگ‌ترین مانع در تحقق اندیشه‌های امام(ره) را مربوط به نوع دیدگاه و تفکرات وصفی و محدود میان مسئولان می‌دانم که در این حوزه نیاز داریم نگاهمان را تغییر دهیم ولازم است جهانی و وسیع‌تر بیاندیشیم.
وی یکی از راه‌حل‌های رفع مشکلات امروز کشور را توسعه روابط بین‌المللی دانست و تصریح کرد: اگر آن نگاه توسعه اقتصادی همراه با توسعه سیاسی در میان مسئولان رواج یابد و نگاهمان به عرصه بین‌المللی هم تغییر کند به نظر من بسیاری از مشکلات کشورمان برطرف خواهد شد.
غرویان وجود برخی خط قرمزها در سیاست خارجی را مانع عملکرد صحیح مناسبات بین‌المللی دانست و در این باره افزود: چه اشکالی دارد که ما با رعایت خط قرمزها با تمام دنیا روابط سیاسی و اقتصادی داشته باشیم. البته ما خط قرمزهایی را همانند سایر کشورها در حوزه سیاست خارجی داریم اما متأسفانه برخی‌ها چنان خطوط قرمزی را در حوزه سیاست خارجی قائل هستند که هیچ‌گونه جایگاهی در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) ندارند. بنابراین نیاز است تا دوباره به بازخوانی این خطوط قرمز بپردازیم تا یک بازتعریف و تجدید نظری در آن‌ها شود. چون اگر بر روی آن‌ها به صورت مصداقی مطالعه کنیم به این نتیجه می‌رسیم که برخی از این خط قرمزها، سلیقه‌ای ترسیم شده‌اند و البته برخی هم بر اساس مبنا و منطق متکی هستند.