رسالت ستاد اربعین، صرفاً تسهیل‌گری در امور مردم است

به گزارش ایکنا؛ به نقل از مهر، مهدی قاسمی، رئیس ستاد اربعین سازمان تبلیغات اسلامی، با تاکید بر عدم تصدیگری سازمان تبلیغات اسلامی در امور مربوط به راهپیمایی اربعین و لزوم نقش رسانه‌ای مردم در این مسیر، برنامه های ستاد اربعین برای این ایام را به شکل تفصیلی شرح داد:

*ستاد اربعین سازمان تبلیغات اسلامی بر اساس چه اهداف و نیازسنجی هایی تشکیل شد؟

مجموع ستاد اربعین سازمان تبلیغات اسلامی، به لطف حضرت سیدالشهداء (ع) نزدیک سه ماه است که آغاز به کار کرده و هدف گذاری اصلی خودش را بر شناسایی فعالین عرصه اربعین و ایجاد زمینه جهت هم افزایی عناصر فعال خود قرار داده است و تلاش دارد در این مسیر، موازی مجموعه های دیگر عمل نکند و بر اساس خلاء هایی که شناسایی کرده سعی می‌کند در کارهایی که کمتر کسی کار انجام داده است اقدام کند.

*بر اساس شناسایی هایی که بر مبنای خلاء های موجود انجام داده اید چه راهبرد هایی در ستاد اربعین سازمان تبلیغات اسلامی شکل گرفت؟

در برخی از عرصه ها متاسفانه جبهه سازی و تشکل هایی که بتوانند به فعالیت های مردمی سمت و سو بدهند، شکل نگرفته بود و مجموعه سازمان تبلیغات اسلامی خصوصا ستاد اربعین تصمیم گرفت این مجموعه ها را کنار هم بچیند تا در کنار هم بیشترین تعامل را داشته باشند.

*تعاملات ستاد اربعین سازمان با سایر ستاد های اربعین سایر دستگاه های فرهنگی و غیرفرهنگی به چه صورت است؟

یکی از اتفاقات خوبی که امسال رقم خورد این بود که ستاد اربعین سازمان تبلیغات اسلامی، میزبان و شروع کننده هم افزایی بین مجموعه های سیاستگزار و عمل کننده کلان در سطح کشور شد و با ایجاد تعاملات خوبی که شکل گرفت کارهای مشترک خوبی انجام شد و باعث شد راحت تر بشود خلاء ها را پر کنیم.

*تصور بر این است که سازمان تبلیغات اسلامی یک نهاد عمل کننده در کشور است و ورود آن به بحث اربعین و حضور ببین المللی ناقض اهداف آن است. بفرمایید که فعالیت های سازمان تبلیغات در حوزه اربعین ناظر بر چه سیاست هایی است؟

یکی از رسالت های تکلیفی مقام معظم رهبری بر سازمان تبلیغات اسلامی تبیین اسلام ناب بوده است و در این دستور قید زمان و مکان مطرح نشده است. رهبر انقلاب همچنین در سالهای دهه ۶۰ فرمودند که یکی از بزرگترین کانون های درخشش کانون اسلام می تواند همین اربعین باشد و ما هم جایی بهتر از اینجا برای تبیین اسلام ناب پیدا نکردیم. طبق فرمایشات اخیر ایشان هم، اربعین پایه¬گذار تمدن نوین اسلامی ان شاء الله خواهد بود.

*بحث شناسایی فعالان عرصه اربعین را در ابتدا بازگو کردید. نحوه حمایت سازمان تبلیغات اسلامی از این فعالان چگونه است، بر چه مبنایی است و چطور اجرا می‌شود؟

این طرح با ایجاد گروه های تخصصی که در اربعین فعالیت دارند، شکل می گیرد. به طور مثال؛ چون تنوع خدمات زیاد است سازمان خود را محدود به مجموعه های فرهنگی نکرده و مثلا شکل گیری مجامع تخصصی مثل «مجمع فعالین مهدوی» و «مجمع فعالین بهداشتی درمانی مردمی» در اربعین از این دست اقدامات است. در بحث فرهنگی و خدمت رسانی هم الحمدلله سازمان تبلیغات اسلامی نقش محوری در این میان بازی می‌کند و پشتوانه حقوقی و مجوز هایی که این مجامع برای شناخته شدن به‌عنوان یک جمع نیاز داشتند را فراهم کرده است. نتیجتا سازمان تبلیغات اسلامی شورایی تشکیل داد تا حمایت ها هدفمند باشد و از پراکنده کاری پرهیز شود. بخشی از اعضای این شورا درون سازمانی اند که با تشکل های مردمی در ارتباط هستند. تعدادی دیگر از مجموعه های راهبری جبهه های مردمی مثل مشعر و تعدادی از موسسات فرهنگی هستند که کنار هم قرار گرفتند و شورایی را تشکیل دادند. این شورا هر اقدامی که بابت حمایت در سازمان تشکیل دادند و اعلام کردند که می خواهند چه مخاطبینی را تحت پوشش قرار دهند. اول از قومیت، ملیت و سن تا گویش آن شخص، دوم دامنه ای که قرار است اثرگذار باشد چه خواهد بود؛ و اینکه آیا در سطح ملی، منطقه ای، محلی و بین المللی است، سوم اثرگذاری فعالیت هاست و چهارم هم کم هزینه بودن آن است که می تواند با آن جریان ساز باشد تا مردم آن را بعدا خودشان هدایت کنند.

*در واقع این حمایت ها توانمندسازی نهاد ها را برای ادامه حرکتشان به دنبال دارد.

بله. یکی از سفارشات مقام معظم رهبری این است که اربعین، مردمی باقی بماند. تکلیفی که ایشان برای سازمان ها ابلاغ کردند، بحث تسهیل گری است. ما در الگو سازی از تکالیف خودمان می دانستیم که تسهیل گری را انجام دهیم.

*بنابراین سازمان تبلیغات اسلامی به طور مستقیم در راهپیمایی اربعین اقدامی نمی کند؟

به لطف خدا می توانم اعلام کنم که هیچ موکبی توسط سازمان تبلیغات اسلامی راه اندازی نشده و اگر اقدامی هم شده است از آن جلوگیری شده است. به هیچ عنوان بنا نیست تصدی گری در امور بکنیم و فقط تسهیل کردن و جریان سازی و حامی بودن را انجام می دهیم.

*ستاد اربعین علاوه بر این فعالیت ها، وظایفی را هم برای خودش اختصاصا تعریف کرده است؟

دو اقدام ما زیرساختی و محوری بوده است که اول بحث تشویق مردم به اعزام گروهی است. رهبر انقلاب توصیه فرمودند که مجموعه ها باید برای ارتقا سطح معنوی و بهره وری بیشتر زائرین برنامه ریزی کنند. طی مطالعات سه چهار ساله ما در میدان، به این نتیجه رسیدیم که «کاهش هزینه» و «ایجاد برنامه های خرد کم هزینه» اثرگذار است. طرح به این گونه است که نزدیکترین مبلغ مقیم در هیئات و مساجد محلی، محور می‌شود و با مردم منطقه سفری دسته جمعی را آغاز می‌کند. یک سفر دسته جمعی با برکت که با دم خور بودن روحانیون با مردم و انتقال مفاهیم در طول مسیر و مهمتر از همه بازگشت از این سفر است که موجب برکات متعددی برای آن جمع، محله و منطقه خواهد شد.

*ممکن است در این بین، شائبه ساماندهی و شبکه سازی مطرح شود. چقدر این برداشت را درست می دانید؟

بنای ما هیچ وقت شبکه سازی و ساماندهی به گونه ای که هدف برخی از مجموعه ها است نبوده و نیست. بنای ما این است که از رسالت تبلیغ اسلام ناب که همان تبلیغ چهره به چهره و نفس به نفس است را به صورت سفرگروهی که احساس می‌کنیم بیشترین بهره وری را دارد، حمایت کردیم. یکی دیگر از اقداماتی که رقم خورد این بود که سازمان تبلیغات اسلامی به‌عنوان یک سازمان مردمی، دو اپلیکیشن تلفن همراه راه انداری و طراحی کرد. یکی از بخش های این برنامه «پخش نذر» است که حمایت و بهره وری از نذورات مردم را برعهده دارد.

درون آن بازهم بخش هایی مثل «نذر حمایت از طرح ها و ایده های اربعینی» و بخش «نذر اقلام اربعینی به صورت عام و خاص» هست که حتی می توانند با نذر یک بطری آب تقدیم به موکب حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام در طریق کربلا یا به صورت عام، یک بطری آب برای کل اربعین و بدون قید زمان و مکان نذر کنند. بخشی دیگری که خصوصا امسال با مشکل حمل و نقلی که وجود دارد با اهمیت است، «نذر حمل و نقل» است. کسانی خودرو سواری، اتوبوس یا هر وسیله نقلیه دیگری دارند می تواند اعلام کند که در این زمان ها در محدوده بین شهری و حتی شهری خودش بتواند به زائرین خدمت کند. از طرفی زائر می تواند با مراجعه به این برنامه محل خدمت-رسانی را پیدا کند و این همرسانی اتفاق بیفتد.

بخش دیگر «نذر زیارت نیابتی» هست. نزدیک به ۹۵ درصد از مردم ما شاید توفیق زیارت اربعین را نداشته باشند اما تمایل دارند درآن مشارکت کنند. از طرفی شاید کسانی باشند که استطاعت مالی ندارند و از حضور در اربعین محروم شدند. هر کس می تواند به‌عنوان زیارت نیابتی شخصی را معرفی بکند و مبلغی را پرداخت کند یا اینکه مبلغ را پرداخت می‌کند و با هماهنگی بین مجموعه های سامان دهنده محرومین کمک می‌شود تا اشخاصی را برای این عمل مشخص کند. یک بخش دیگر هم «بازارچه اربعین»، با هدف تجمیع خدمات اربعینی است.

اگر کسی به‌عنوان زائر، خادم یا موکب دار می خواهد خدمتی را ارائه دهد و به اقلام خوراکی و بهداشتی نیاز دارند یا زائرینی که می خواهند وسائلی مثل عصا، کالسکه یا کوله پشتی را تهیه کنند، از طریق این بخش به صورت مستقیم به تولیدکننده وصل می شوند. بخش ویژه دیگری که همه مردم می توانند مشارکت داشته باشند. امکان انجام نظرسنجی، مصاحبه و ثبت فعالیت ها را فراهم می‌کند تا بتوانیم اطلاعات خردی که کف میدان وجود دارد، ایده ها و دیده ها و ابتکاراتی که مردم دارند را از این طریق ارسال کنند و ما جمع¬آوری کنیم. در ستاد، بخش دبیرخانه ای راه¬اندازی شده است که در آن، این مطالب دسته بندی می‌شود. ما معتقدیم که اینگونه گزارش‌ها می تواند راهکار حل مشکلات کشور را در پی داشته باشد.

*دراین برنامه، بحث اطلاع‌رسانی به زائرین هم تعبیه شده است؟

قسمت اطلاع‌رسانی وجود دارد که فقط اخبار بسیار مهم در آن درج می‌شود و مردم می توانند از وقایعی ضرب الاجلی مطلع شوند.

*و کلام آخر؟

یکی از کارهای ویژه سازمان بحث «خانواده اربعینی» است با این هدف که خانواده با هم در این مسیر، هم به‌عنوان خادم و هم زائر حرکت کنند. اول اینکه حرکتِ به سمتِ امام (ع) باید به شکل خدمت و تبلیغ باشد، دوم، خود را خادم بدانیم و سوم، خود را به‌عنوان یک رسانه بدانیم. چون همانطورکه مطلع هستیم رسانه های دنیا راهپیمایی اربعین را در بایکوت خبری وسیعی قرار دادند و هر کدام از ما باید تلاش کنیم تا پیام اربعین را به سراسر عالم برسانیم.