به گزارش کانون خبرنگاران
ایکنا،
نبأ؛ ارتباط مستمر آیتالله ابراهیم امینی با تودههای مردم، روحیه مردمداری و حضور فروتنانه در اجتماع و معاشرت بیآلایش این عالم زاهد با طبقات مختلف، پیوسته یکی از نقاط برجسته منش و روش اخلاقی این معلم اخلاق و مایه استوار ساختن اعتقاد مردم و ترویج ادب و اخلاق در جامعه اسلامی بوده است.
ایدههای ناب آیتالله امینی پس از پیروزی انقلاب اسلامی پیروزی انقلاب اسلامی ایران یک حادثه فوقالعاده و از معجزات تاریخ بهشمار میرود. انقلابی بود اسلامی و مردمی که با نیروی ایمان و بدون توسل به سلاح و کمکهای خارجی، به پیروزی رسید.
در این مقطع حساس تاریخ، علمای دین و اسلامشناسان راستین وظیفه دارند از این فرصت طلایی بهره بگیرند و برای معرفی اسلام اصیل و ارزشهای آن همت گمارند. معارف و حقایق نورانی، دستورهای حیاتبخش و زندگیساز و ارزشهای والای اخلاقی و اجتماعی اسلام را از منابع غنی اسلام استخراج کنند، و به زبان روز و در سطوح مختلف تدوین کنند و در اختیار علاقهمندان قرار دهند و این کار فرهنگی و اسلامشناسی در سه سطح باید انجام بگیرد.
اول: تألیف یک دوره فشرده و ساده اسلامشناسی، در سطح کودکان و با توجه به سنین و نیازها و طرز تفکر آنها.
دوم: تدوین یک دوره اسلامشناسی، در سطح متوسط و به زبان ساده، برای نوجوانان و جوانان و طبق نیاز آنها و برای توده مردم که نیاز به شناخت اسلام در سطح متوسط دارند.
سوم: بررسی و تحقیق عمیق در مسائل گوناگون عقیدتی، عبادی، فقهی، اخلاقی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و حکومتی اسلام بهطور دقیق و گسترده و تألیف آنها، برای اهل تحقیق و قشر تحصیلکرده و دانشمند.
کتاب ارزشمند دادگستر جهان یکی از برکات وجودی این عالم زاهد، فعاليتهای ماندگار علمی، فرهنگی و تربیتی و تألیف کتاب «دادگستر جهان» در سال 1344 است. اين كتاب زمانی به چاپ رسيد كه حملات دشمن به مسئله مهدويت بسيار بود و بسياری از جوانان میخواستند با زندگی حجت دوازدهم آشنا شوند.
تألیف کتاب تربیتزمانشناسی آیتالله امینی را باید شاخصی در فرایند تعلیم و تربیت دانست، آنجا که با وجود علم سرشار از فقه جعفری به تناسب شرایط زمان و مکان بهترین خدمت در عرصه تبلیغ آموزههای دینی را آموزش و پرورش میداند و با تألیف اثر وزین «تربیت» در سالهای 56- 58 یعنی زمان اوج مبارزه مردم مسلمان ایران بر ضد رژیم سابق و اوایل پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، در چهار فصل با عنوانهاى «رشد و تربیت قبل از تولد»، «سیادت»، «فرمانبردارى و وزارت و مشاورت» و «مسائل و راهکارهاى مربوط به مشکلات هر دوران» با بهرهگیری از از منابع گوناگونى مثل آثار روانشناسى، تربیتى، قرآن، نهجالبلاغه، احادیث و روایات فصل جدیدی از نگاه به تربیت در محیط خانواده و مدرسه را تشریح کرده است.
آیتالله امینی در مقدمه این کتاب آورده است: قبل از پیروزی انقلاب اسلامی به مسائل تربیتی، روانی و اجتماعی اسلام توجه چندانی نبود. دانشمندان علوم تربیتی غالباً احتمال نمیدادند اسلام در این باره آرای مفید و قابل توجهی داشته باشد. آنان یا تحصیل کرده غرب بودند یا از آراء و عقاید دانشمندان آن دیار استفاده میکردند؛ از همین رو، آثارشان غالباً مورد توجه مردم واقع نمیشد، چون رنگ دینی نداشت، هدف از نگارش این اثر، پر کردن خلأ و نگارش کتابی بود که بر مبانی عقاید تربیتی اسلام استوار باشد و پدران و مادران را در تربیت صحیح و اسلامی فرزندان کمک کند.
آموزش دين به زبان سادهاز دیگر کتابهای تربیتی این عالم فرهیخته كتاب «آموزش دين به زبان ساده» در شش بخش خداشناسى، معاد، نبوت، امامت، احكام و فروع دين، و اخلاق و آداب براى نوآموزان معارف اسلامى است.
با خواندن اين كتاب میتوان با يک دوره كامل اصول عقايد و مقدار ضرورى از اخلاق و آداب و احكام اسلامى آشنا شد و در اين راه نيازى به استاد نيست. كتاب را در واقع میتوان خودآموز معارف اسلامى ناميد. در عين حال كه كتاب بسيار ساده و براى نوآموزان معارف و احكام اسلامى تنظيم و تأليف شده ليكن مطالب آن در سطح عالى است و براى بزرگتران و سطوح بالاتر نيز جالب و سودمند است.
دوره اول، مشتمل بر يک دوره كامل اصول عقايد در سطح بسيار ساده و قابل فهم، و مقدارى از اخلاق و آداب و احكام لازم و ضرورى است. دوره دوم نيز مشتمل بر همان معارف و اصول عقاید، اما در سطحى بالاتر است و مجموع دوره اول و دوم شامل يک دوره كامل اصول عقاید استدلالى و مقدارى از اخلاق، آداب و احكام اسلامى است كه دانستن آنها براى هر مسلمانى ضرورت دارد.
آیتالله امینی این کتاب را به مقام شهید و شهادت تقدیم کرده و در مقدمه آن آورده است: پروردگارا از مقام شامخ شهيد و شهادت جز تو كسى آگاه نيست. آن عاشقان پاكباز الهى، هستى خويش را در راه تو دادهاند و حق عظيمى بر انسانيت دارند كه جز تو كسى نمىتواند از عهده اداى حق آنان برآيد و جز الطاف بىپايان تو در خور مقام عالى آنان نيست.
خداوندا اگر اين اثر ناچيز نزد تو ارزشى دارد ثوابش را به پيشگاه مقدس شهداى اسلام، بهويژه شهيدان انقلاب اسلامى ايران و ياران ايثارگر رهبر كبير انقلاب حضرت آيتاللهالعظمى امام خمينى روحى فداه، اهدا مىكنم و از اين هديه ناچيز پوزش مىطلبم. بدان اميد كه در پيشگاه پروردگارشان (عند ربهم) گوشه چشمى به ما كنند.
آشنایی با اسلام
ظهور اسلام، مجموعهاى ارزشمند از اصول و فروع فکرى و عملى و نیز ضابطههاى اخلاقى را در پیش روى بشر نهاد و ادیان گذشته را به کمال رساند. بدین سان این دین، منظومه کاملى شد که بخشهاى مختلف اصول، فروع، منابع، احکام اخلاقى، حقوقى و... را در خود دارد.
شرح و توضیح هر یک از این بخشها معتقدان به این آیین را در آشنایى ژرفتر با وظایف خود کمک میکند. کتاب آشنایی با اسلام با عهدهدار شدن این مهم با قلمى روان و شیوا اصول و فروع اسلام را در شش بخش براى همگان بهویژه جوانان تبیین کرده است: اصول دین، اخلاق در اسلام، اسلام و ایمان، انسان از دیدگاه اسلام، تکالیف و احکام و منابع آنها و فروع دین از محورهای این اثر تربیتی گرانسنک است.
هشدارهای آیتالله امینی در کتاب «همه باید بدانند» مناسبترین اوقات برای تربیت، روزگار کودکی و نوجوانی است. صفحه ذهن و روح بیآلایش کودک و نوجوان، مانند فیلم عکاسی است که در معرض تابش نور قرار نگرفته و برای پذیرش هر نقشی آماده است. این افراد سادهلوح، اگر بهطور صحیح تحت تربیت قرار گیرند و افکار و عقاید صحیح با دلیل و برهان بر آنان عرضه شود، در روح حساس آنان نقش میبندد و جزء خمیره ذاتشان میشود.
چنین افرادی در هر محیطی که واقع شوند و با هر کسی که معاشرت کنند، منحرف و گمراه نمیشوند. اگر در اجتماع ناصالحی واقع شوند، به رنگ جماعت در نمیآیند، بلکه کوشش میکنند تا اجتماع را به رنگ خودشان درآورند.
مسئولیت همگانیدر مقابل خطر بزرگی که نسل آینده را به بیدینی و ضعف عقیده تهدید میکند، همه افراد ملت مسئول هستند. زمامداران دین، روحانیان، پدران، مادران، مربیان و آموزگاران، گویندگان، نویسندگان و ثروتمندان، همه مسئولیت دارند. آری همه مسئول هستیم و اگر به وظیفه خویش عمل نکنیم، نسل آینده به ما نفرین میکند و در قیامت مورد بازخواست قرار خواهیم گرفت.
باید نقشه صحیح و برنامه کاملی تنظیم کرد و عقاید صحیح را با منطق و دلیل در مغز افراد سادهلوح جای داد. با عقاید غلط و خرافات مبارزه کرد. باید کتابهای علمی و ساده برایشان تهیه کرد. کتابخانه تأسیس کرد. کتابهای رایگان و دستکم ارزان قیمت در اختیارشان قرار داد، و به خواندن کتاب تشویقشان کرد.
کتاب «همه باید بدانند»، برای نسل جوان و نوآموزان تعلیمات دینی تهیه و در تألیف آن، نکات زیر مراعات شده است:
1. مطالب کتاب در عین سادگی، با دلیل و برهان است. در مورد مطالب عقلی، دلیلهای عقلی اقامه شده، در موضوعات تعبدی و شرعی بر طبق آیات و احادیث نوشته شده، در موارد ضروری به مدرک و پاورقی اشاره شده، ولی برای رعایت اختصار، در بعضی موضوعات از ذکر مدرک خودداری شده است.
2. در مورد تاریخ تولد و وفات رسول خدا و ائمه اطهار(ع) اختلافاتی وجود دارد، ولی برای رعایت اختصار یکی از اقوال انتخاب شده و از ذکر بقیه اجتناب شده است.
3. نویسنده تا حد مقدور، سعی کرده مطالب علمی را تنزل دهد و قابل فهم همگانی گرداند. از استعمال الفاظ اصطلاحی و فلسفی خودداری شده، از ذکر دلیلهای مفصل و خستهکننده اجتناب شده است.
4. از ذکر مطالب مشکوک و مخدوش و ضعیف و کم فایده خودداری شده است.
5. در این کتاب مطالبی نوشته شده که دانستن آنها بر هر مسلمانی لازم است و دین اسلام را بهطور خلاصه معرفی میکند. تا ذهن خوانندگان آماده شود و بتوانند به کتابهای مفصل و رسالههای عملیه مراجعه کنند. مخصوصاً در مورد فروع دین، همه آنها ذکر نشده و با کمال اختصار نوشته شده است.
واجب فراموش شده امر به معروف و نهی از منکر، فریضه بسیار حیاتی و تأثیرگذار در منظومه معارف اسلامی و عامل اصلی در ترویج و تحکیم واجبات دیگر است. همه انبیا و اولیا و صالحان، بهویژه پیامبر اسلام و ائمه معصومین(ع) آیین یکتاپرستی و حقمداری را با امر به نیکیها و نهی از بدیها ترویج میکردند. آنان همیشه هشدار دادهاند که با ترک این دو واجب، ستمگران بر جامعه حاکم میشوند و زشتی و پلیدی، همهجا را خواهد گرفت و تر و خشک با هم میسوزند. یادآوری اهمیت عظیم این واجب الهی و تبیین شیوههای صحیح آن، وظیفهای است که باید با بیان و قلم و در قالبهای دیگر، به آن پرداخت. اثر حاضر با همین انگیزه و با مدد گرفتن از قرآن و روایات، به سهم خود، گامی در این مسیر برداشته است.
نماز نور چشم پیامبر اعظم(ص) نماز، سفره گستردهای است که خداوند متعال آن را در هر شبانه روز، پنجبار برای بندگانش میگشاید. این سفره آسمانی، عامل اصلی تغذیه روحی و فکری است و نمازگزار از آن مدد میگیرد. بر این فریضه گرانقدر، در قرآن و روایات بسیار تأکید شده است. پیامبر گرامی اسلام آن را نور چشم خود، ستون دین، محبوبترین اعمال در درگاه خداوند، معراج مؤمن، کلید بهشت و... معرفی کرده است. ترویج این واجب الهی به شیوههای گوناگون، وظیفهای است که همه دینمداران بر آن مکلفاند. اثر حاضر در همین راستا و در فصلهای متعددی، این مهم را کاویده است.
اسلام و تعلیم و تربیت تعلیم و تربیت، بزرگترین هدف همه انبیاى الهى بهویژه پیامبراسلام(ص) بوده است؛ از همین رو، قرآن و روایات، مملو از آموزههاى تربیتى است و نیاز به استخراج، دستهبندى و شرح و تفسیر دارد.
این اثر ارزشمند با همین هدف، سامان یافته و نویسنده کوشیده است با بهرهگیرى از رهنمودهاى قرآنى و حدیثى و سیره پیامبر و امامان معصوم(ع) و استفاده از نگرگاههاى دانشوران علوم تربیتى و نیز تجربههاى شخصى، مهمترین مسائل تربیتى روزگار جدید را در بخشهاى مختلف، تجزیه و تحلیل کند.
آیتالله امینی در خصوص این کتاب نوشته است؛ كتاب حاضر با توجه به جهانبينى و انسانشناسى ويژه اسلام و بهمنظور تحقق آرمانها و اصول قطعى پيامبر اكرم(ص) و با بهرهگيرى فراوان از آراى دانشمندان علوم تربيتى و با استفاده از قرآن كريم و احاديث و سيره پيامبر(ص) و امامان معصوم(ع)، و گاهى با تجربههاى شخصى خودم نوشته شده است. اميد است كه براى اوليا و مربيان در پرورش انسانهايى شايسته سودمند باشد.
یار دبستانی دانشآموزان آیتالله امینی نه تنها یک عالم زمانشناس و فقیه مجاهد است بلکه او مجتهدی است که یار دبستانی دانشآموزان دهههای پنجاه، شصت و هفتاد است، آن زمان که دست به قلم میشود و برای دانشآموز دوم دبستان با همکاری دیگر فضلای حوزه کتاب تعلیمات دینی مینویسد و سپس آنرا تا دوره راهنمایی مقطع به مقطع به تناسب درک کودکان و نوجوانان ارتقای محتوا میدهد و هم اینک نیز ایدهها و نوآوریهای تعلیم و تربیتی این عالم کهنسال، اندیشمندان این عرصه را به وجد میآورد.