بیان قرآن درباره عوامل گرفتاری منافقین در روز قیامت

به گزارش ایکنا؛ جلسه تفسیر آیت‌الله هادوی تهرانی، صبح امروز با محوریت سوره حدید برگزار شد. وی در این جلسه اظهار کرد: خداوند در آیه 11 می‌فرماید: «مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ وَلَهُ أَجْرٌ كَرِيمٌ؛ كيست آن كس كه به خدا وامى نيكو دهد تا [نتيجه‏ اش را] براى وى دوچندان گرداند و او را پاداشى خوش باشد». عرض شد این آیه مصداقاً موردش مسئله انفاق است. همین آیه در سوره مبارکه بقره مصداقاً موردش بحث مقاتله و مجاهده و جنگ در راه خداست.

وی افزود: در آیه 12 تا 14 می‌خوانیم: «يَوْمَ تَرَى الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ يَسْعَى نُورُهُمْ بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَبِأَيْمَانِهِمْ بُشْرَاكُمُ الْيَوْمَ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ يَوْمَ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ لِلَّذِينَ آمَنُوا انْظُرُونَا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِكُمْ قِيلَ ارْجِعُوا وَرَاءَكُمْ فَالْتَمِسُوا نُورًا فَضُرِبَ بَيْنَهُمْ بِسُورٍ لَهُ بَابٌ بَاطِنُهُ فِيهِ الرَّحْمَةُ وَظَاهِرُهُ مِنْ قِبَلِهِ الْعَذَابُ يُنَادُونَهُمْ أَلَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ قَالُوا بَلَى وَلَكِنَّكُمْ فَتَنْتُمْ أَنْفُسَكُمْ وَتَرَبَّصْتُمْ وَارْتَبْتُمْ وَغَرَّتْكُمُ الْأَمَانِيُّ حَتَّى جَاءَ أَمْرُ اللَّهِ وَغَرَّكُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ؛ آن روز كه مردان و زنان مؤمن را مى‌‏بينى كه نورشان پيشاپيششان و به جانب راستشان دوان است [به آنان گويند] امروز شما را مژده باد به باغ‌هايى كه از زير [درختان] آن نهرها روان است در آنها جاودانيد اين است همان كاميابى بزرگ آن روز مردان و زنان منافق به كسانى كه ايمان آورده‏‌اند، مى‏‌گويند ما را مهلت دهيد تا از نورتان [اندكى] برگيريم. گفته مى‌‏شود بازپس برگرديد و نورى درخواست كنيد آنگاه ميان آنها ديوارى زده مى‌شود كه آن را دروازه‏‌اى است باطنش رحمت است و ظاهرش روى به عذاب دارد [دو رويان] آنان را ندا درمى‏ دهند آيا ما با شما نبوديم؟ مى‏‌گويند چرا ولى شما خودتان را در بلا افكنديد و امروز و فردا كرديد و ترديد آورديد و آرزوها شما را غره كرد تا فرمان خدا آمد و [شيطان] مغروركننده شما را در باره خدا بفريفت».

وی ادامه داد: آیه 14 می‌فرماید که در روز قیامت، منافقین به مومنین می‌گویند که آیا ما با شما نبودیم؟ خب اینها منافق هستند و در دنیا در کنار مومنین حضور داشتند. مومنین در جواب می‌گویند که چرا؛ با ما بودید؛ یعنی در دنیا کنار هم بودیم، ولی از هم فاصله گرفتیم و الآن دیواری بینمان است. بعد مومنین برای منافین توضیح می‌دهند: «‌وَلَكِنَّكُمْ فَتَنْتُمْ أَنْفُسَكُمْ وَتَرَبَّصْتُمْ وَارْتَبْتُمْ وَغَرَّتْكُمُ الْأَمَانِيُّ» یعنی شما جان‌های خودتان را گرفتار فتنه و آزمون کردید. «تربّص» یعنی انتظار. «تَرَبَّصْتُمْ» یعنی اینکه شما منتظر بودید که چه زمانی دین شکست می‌خورد.

هادوی تصریح کرد: در پایان آیه می‌فرماید: «‌وَغَرَّكُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ». جناب راغب در مفردات می‌گوید «غرور» یعنی هر چیزی که انسان را مغرور می‌کند و فریب می‌دهد. بعد می‌گوید غرور به شیطان تطبیق شده است، چون خیبث‌ترین موجودی که انسان را فریب می‌دهد شیطان است. جناب علامه «غرور» را شیطان معنا می‌کند. خداوند می‌فرماید عوامل فریب از مال و جاه و شهوت و شیطان شما را مغرور کرد و شما نفهمیدید که این عمر را به چه مصرف کنید.

وی بیان کرد: آیه می‌فرماید «ان الانسان لفی خسر». عمر انسان مانند یخ در تابستان به سرعت آب می‌شود مگر اینکه کسی ایمان بیاورد که اثرش عمل صالح است. بر این اساس مومنین به منافقین جواب می‌دهند که ما با هم بودیم، ولی از هم دور افتادیم چون شما گرفتار توهمات خودتان بودید و شک و تردید داشتید تا اینکه به امر الهی رسیدید.