خداوند سستی و مداهنه را نمی‌پذیرد/ جلوه‌های مقاومت؛ از اندیشه و قلم تا اقتصاد و میدان نبرد
گروه حوزه‌های علمیه ــ معاون آموزش حوزه‌های علمیه با بیان اینکه مثال دشمنان دین از منظر قرآن، مثال کلبی است که اگر در شما سستی و ضعف ببینند در حمله تردید نمی‌کنند، گفت: جلوه‌ها و میادین مقاومت ممکن است گاهی در اندیشه، علم، قلم و گاهی حملات نظامی و گاه در مباحث اقتصادی متجلی شود. بنابراین استقامت مفهوم عام قرآنی است و در عرصه‌های مختلف و به طور کلی مسیر دین به کار می‌رود.
حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی رستم‌نژاد، معاون آموزش حوزه علمیه و قرآن‌پژوه و استاد حوزه علمیه، در گفت‌وگو با ایکنا با بیان اینکه در قرآن کریم مفاهیم متعددی دال بر مقاومت وجود دارد، گفت: یکی از واژه‌های مرتبط با مقاومت، واژه «ثبات» است که قرآن با تعبیر «فَاثْبُتُوا» آن را به کار می‌برد. همچنین واژه استقامت از دیگر تعابیر قرآنی است که در آیه 16 سوره مبارکه جن «أَنْ لَوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْنَاهُمْ مَاءً غَدَقًا؛ و اگر [مردم] در راه درست پايدارى ورزند قطعاً آب گوارايى بديشان خواهیم نوشاند» به آن اشاره شده است.
این قرآن‌پژوه با بیان اینکه گاهی هم مقاومت با واژه «صبر» بیان شده است، ادامه داد: مفهومی که از این واژه‌ها و واژه‌های مشابه می‌توان استخراج کرد همان ایستادگی بر اصول و پرهیز از سستی و عقب‌نشینی است که در واقع به مبانی و اعتقادات دینی بازمی‌گردد و بروز و ظهور آن در میدان عمل است.
استاد حوزه علمیه با ذکر اینکه مقاومت به معنای این است که نباید در برابر خواسته‌های دشمنان ذلیلانه برخورد کرد، اظهار کرد: البته جلوه‌ها و میادین مقاومت ممکن است در اندیشه، علم، قلم و گاهی حملات نظامی و گاه مباحث اقتصادی متجلی شود. بنابراین استقامت مفهوم عام قرآنی است و در عرصه‌های مختلف و به طور کلی مسیر دین به کار می‌رود و گاهی هم به جنگ کشیده می‌شود.
تفاوت گفت‌وگو و مقاومت
وی در تبیین تفاوت گفت‌وگو با مقاومت اظهار کرد: گفت‌وگو ابزاری برای جلوگیری از نشر و نفوذ دشمن است؛ قرآن در آیه ششم سوره مبارکه توبه فرموده است: «وَإِنْ أَحَدٌ مِنَ الْمُشْرِكِينَ اسْتَجَارَكَ فَأَجِرْهُ حَتَّى يَسْمَعَ كَلَامَ اللَّهِ ثُمَّ أَبْلِغْهُ مَأْمَنَهُ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَعْلَمُونَ؛ و اگر يكى از مشركان از تو پناه خواست پناهش ده تا كلام خدا را بشنود. سپس او را به مكان امنش برسان، چرا كه آنان قومى نادانند» یعنی اگر یکی از مشرکان استجاره و زمان و مهلت خواست به او راه و پناه دهید، تا کلام خدا را بشنود و در آن تأمل کند.
این قرآن‌پژوه ابراز کرد: این همان بحث و گفت‌وگوست که قرآن به آن اشاره دارد. همچنین این کتاب آسمانی در آیه 125 سوره نحل فرموده است: «ادْعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ؛ با حكمت و اندرز نيكو به راه پروردگارت دعوت كن و با آنان به [شيوهاى] كه نيكوتر است، مجادله نما. در حقيقت پروردگار تو به [حال] كسى كه از راه او منحرف شده داناتر و او به [حال] راهيافتگان [نيز] داناتر است»؛ این آیه به گفت‌وگو با حکمت و جدال احسن دعوت کرده است؛ پس گفت‌وگو شیوه رفتار است، ولی استقامت در همه عرصه‌ها از جمله در میدان مذاکره و جدال احسن هم باید وجود داشته باشد و نباید انسان در مذاکره از حق عقب‌نشینی کند.
رستم‌نژاد با بیان اینکه مقاومت در قرآن فواید و نتایج زیادی دارد، گفت: خداوند در آیه 109 سوره بقره فرموده: «وَدَّ كَثِيرٌ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَوْ يَرُدُّونَكُمْ مِنْ بَعْدِ إِيمَانِكُمْ كُفَّارًا حَسَدًا مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِهِمْ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ الْحَقُّ فَاعْفُوا وَاصْفَحُوا حَتَّى يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ؛ بسيارى از اهل كتاب پس از اينكه حق برايشان آشكار شد از روى حسدى كه در وجودشان بود آرزو می‌کردند كه شما را بعد از ايمانتان كافر گردانند پس عفو كنيد و درگذريد تا خدا فرمان خويش را بياورد كه خدا بر هر كارى تواناست.» در این آیه فرمود که یهود و نصارا به شما طمع دارند و از شما راضی نمی‌شوند، مگر اینکه مسلمین دست از دین خودشان بردارند؛ زیرا دشمن هدف کلی و کلانی دارد که از بین بردن اسلام است.
فلسفه مقاومت حفظ ارزش‌های دین است
این قرآن‌پژوه اضافه کرد: در آیه شریفه 9 سوره قلم هم فرمود: «وَدُّوا لَوْ تُدْهِنُ فَيُدْهِنُونَ؛ دوست دارند كه نرمى كنى تا نرمى کنند»؛ طبق آیه، دشمنان دوست دارند که تو مقداری مداهنه کرده و کوتاه بیایی، ولی خداوند شدیداً با مداهنه برخورد می کند.
وی با اشاره به فلسفه مقاومت بیان کرد: فلسفه مقاومت حفظ ارزش‌های دین است؛ زیرا اگر ما عقب‌نشینی کنیم طمع دشمن بیشتر می‌شود؛ آنان اگر در ما ضعف و فتور ببینند، طمعشان گل می‌کند و اگر چراغ سبز ببینند راه نفوذ را می‌یابند و نقاط ضعف ما را خواهند کوبید. دشمن دینی از منظر قرآن مثال کلب است؛ اگر ببیند که طرف تعلل دارد و این پا و آن پا می‌کند قطعاً حمله می‌کند؛ اگر احساس کند طرف از او خوف دارد وارد میدان درگیری می‌شود؛ بنابراین یکی از فواید مهم مقاومت حفظ ارزش‌هاست.
رستم‌نژاد با ذکر اینکه اگر اندلس را مطالعه کنیم، می‌بینیم که به خاطر سستی و بی‌ثباتی از پیکره اسلام جدا شدند و بسیاری از شکست‌ها هم این گونه اتفاق افتاده است، افزود: مقاومت برای حفظ استقلال و خودکفایی مؤمنین و مسلمین است تا آزاد و مستقل باشند و به علت بی‌ثباتی راه برای نفوذ دشمن باز نشود؛ قرآن فرموده: «وَلَنْ يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْكَافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلًا»؛ یعنی مؤمنین وظیفه دارند که راه نفوذ را ببندند و فایده عظیم آن این است که ملت و کشور مستقل و دور از سلطه دشمن به حیات خود تداوم می‌بخشد.
سلطه، معنویت را صید می‌کند
این قرآن‌پژوه با بیان اینکه با وجود سلطه، نابودی و غارت به وقوع می‌پیوندد، اظهار کرد: سلطه، معنویت را صید می‌کند و حتی مباحث مادی، که طمع اصلی دشمن است، ضایع می‌شود و دنیا، دین، آخرت، قیامت و همه چیز را سلب می‌کند؛ لذا اگر دنبال دین و دنیا و حفظ هویت دینی و ملی هستیم، نباید بگذاریم دشمن سلطه یابد و این کار با مقاومت و استقامت و صبر ممکن است.
وی افزود: جنگ صفین از پیروزی به شکست تبدیل شد، چون مقاومت نبود؛ در جنگ احد هم این مسئله منجر به شهادت بزرگانی چون حمزه سیدالشهدا شد؛ پس استقامت نداشتن یعنی راه برای سلطه، شکست، ضلالت و بیچارگی باز است.
دست الهی در جریان ترور سردار مقاومت
رستم‌نژاد با اشاره به تأثیر شهادت سردار سلیمانی بر مقاومت و آینده تمدن اسلامی اضافه کرد: طی همین چند روز شاهد دست الهی در ماجرای ترور شهید هستیم؛ قطره قطره خون این شهید و شهادت زیبای او اثر بی‌نظیری بر دلها گذاشته است، زیرا یکبار دیگر تمام ارزش‌های انقلاب را یادآوری کرد و به ما حیات داد. همچنین، برخی را به خط انقلاب بازگرداند و نسل جوان که جنگ و ایثار را ندیده بود آن را از نزدیک احساس کرد.
وی تأکید کرد: خون این شهدا جهان را متحول کرده و حتی موجی در منطقه و آمریکا ایجاد شده است؛ در واقع دست الهی در این قضیه هست. معتقدم که خونشان یکبار دیگر جهان اسلام را بر کفر خواهد شوراند و امیدوارم زمینه اضمحلال یهود و صهیونیسم بین‌الملل و آمریکا را در منطقه ایجاد کند؛ این اتفاق را بعید نمی‌دانم و امیدوارم دست غیب الهی به مدد آید و بهترین استفاده را از خون شهدا ببریم و زمینه قطع پای دشمنان بشریت و تکفیر را از منطقه فراهم کنیم.
انتهای پیام
