این روزها افرادی که بر اثر بیماری کرونا فوت میکنند فوت غریبانهای دارند، نه مجلس ختمی برای آنها گرفته میشود و نه با عزت و احترام مراسم خاکسپاری برای آنها برگزار میشود. مراسم آنها در نهایت مظلومیت و غریبانه است و این موضوع داغ دل اطرافیان آنها را بیشتر و بیشتر میکند.
در شرایط معمولی وقتی پدر یا مادر خانوادهای فوت میکند فرزندان آنها در غم نبودن و از دست دادن آنها به سر و سینه زده و گریه و مویه میکنند و پدر و مادرها نیز در غم از دست دادن فرزندان خود چنین حالتی دارند.
به اعتقاد کارشناسان گریه و مویه کردن در غم از دست دادن عزیزی باعث تسکین درد و غم برای بازماندگان است و این موضوع به نوعی تخلیه هیجانی ناشی از وارد شدن شوک بیپدری، بیمادری یا بیفرزندی است.
ولی این موضوع یعنی تخلیه هیجان و شوک از دست دادن عزیز در بیماران کرونایی انجام نشده و آنها همچنان غم ناشی از این مصیبت را با خود دارند؛ بنابراین روانشناسان خانواده برای تسکین دادن به قلب آسیبدیده این خانوادهها توصیههایی را مطرح میکنند که به کاربستن آنها توسط خود افراد و بازماندگان و اطرافیان میتواند مفید باشد.
فاطمه رضایی، روانشناس خانواده در گفتوگو با ایکنا از آذربایجانشرقی، با بیان اینکه واقعاً فوتشدگان کرونا در غربت و مظلومیت خاصی به خاک سپرده میشوند، گفت: تحمل و پذیرش این موضوع حقیقت تلخی است ولی چارهای جز پذیرش آن وجود ندارد.
وی ادامه داد: هر چند در این شرایط هیچ مراسم ختم یا پخش نذر و احسان در حق متوفیان صورت نمیگیرد ولی بازماندگان آنها برای تحمل سختیها و مشکلات به همدردی نیاز دارند.
این روانشناس خانواده اظهار کرد: گریه و زاری کردن در همان دقایق و ساعات اولیه از دست دادن عزیز، به فرد مصیبتدیده کمک میکند تا این داغ را تحمل کند. در این شرایط خاص بهتر است بازماندگان برای تسلی دادن دل خود و کاهش درد و آلام خود مجلس ختم به صورت محدود در منزل خود برگزار کنند تا قدری فرد آسیبدیده تسکین یابد. البته باید گفت منظور از مجلس ختم محدود این نیست که فرد مجلس ختم بگیرد و ۲۰ نفر از همسایگان و ۲۰ نفر دوست و آشنا دعوت کند بلکه در این شرایط و برای جلوگیری از هر گونه پیشامد بهتر است مجلس ختم با حضور، پنج یا شش نفر از اعضای خانواده متوفی باشد تا فرد داغدار بتواند گریه کرده و شوک وارد شده را تخلیه کند.
وی افزود: در برخی موارد دیده میشود که اطرافیان، فرد داغدیده را تسلی داده و با پند و نصیحت کردن او را به صبر کردن دعوت کرده و مانع از گریه کردن او میشوند. بهعنوان مثال به او میگویند «خودت را کنترل کن» یا این حرف که «ناراحت نباش او زندگیش را کرده بود» یا این عبارت که «خون او از خون سایر بیماران رنگینتر نیست» و سایر عبارتهایی از این دست میگویند. دقت کنید گفتن این جملات هیچ کمکی به او نمیکند، او در دل خود حس خوشایندی پیدا نخواهند کرد. بهترین کمک این است که به سوگواری او اهمیت دهید. بگذارید با صدای بلند گریه کرده و از غم از دست دادن خود حرف بزند. به او فرصت دهید، زمان به مرور غم از دست دادن عزیزش را کمرنگ میکند، ولی در روزهای اولیه چون هیچ مراسمی برگزار نمیشود تا تسکینی بر دل این افراد باشد؛ بنابراین دلتنگی و بیقراری آنها افزایش پیدا میکند.
این روانشناس خانواده با اشاره به نقش اطرافیان و همسایگان فرد مصیبتدیده، افزود: حالا که برگزاری مراسم عزاداری میسر نیست اقوام و دوستان فرد عزادار میتوانند یک گروهی در شبکه مجازی تشکیل داده و برای فرد متوفی قرآن تلاوت کرده و ثوابش را به روح او هدیه دهند. همچنین برای جلوگیری از ازدحام و شلوغی هر کدام از اقوام میتوانند با رعایت نکات بهداشتی به دیدار او رفته و چند ساعتی را در کنار او باشند. صحبت کردن تا حد زیادی فشار روانی تحمیل شده بر روی او را کاهش میدهد.
رضایی در ادامه با اشاره به برخوردها و کارهای اشتباهی که از سوی اطرافیان صورت میگیرد، افزود: معمولاً ما انسانها بعد از اینکه عزیزی را از دست دادیم در مورد کارهایی که میتوانستیم برای او انجام دهیم و انجام ندادیم حسرت میخوریم در این شرایط اصلاً این کار را انجام ندهید و فرد عزادار را سرزنش نکنید که فلان کار را میتوانستی انجام بدهی ولی دریغ کردی، بهتر است به یاد داشته باشیم اکنون زمان همدلی است نه زمان کنایه زدن. یادآوری این موضوع برای فرد عزادار بسیار ناراحتکننده بوده و او را دچار عذاب وجدان کرده و حالت سرگردانی برای او به وجود میآورد.
رضایی با اشاره به فراگیری استفاده از تماسهای تصویری در فضای مجازی ادامه داد: در این شرایط که رفت و آمدها محدود شده است بهتر است با تماس تصویری خود را شریک درد و غم او دانسته و به او دلداری دهید و قوت قلب باشید و اطمینان خاطر دهید که بعد از تمام شدن این شرایط و عادی شدن اوضاع میتواند مراسم خیلی خوب و شایستهای برایش بگیرد. سعی کنید با فرد داغدار از خاطرات خوب روزهایی صحبت کنید که فرد فوت شده نیز در آن خاطرات حضور داشتند. این نوع صحبتها تا حدودی باعث تسکین فرد میشود.
وی بیان کرد: اگر با افراد داغداری مواجه شدید که وضعیت روحی و شدت علاقه و وابستگیاش به عزیزش خیلی بیشتر است بهتر است او را به یک مرکز مشاوره حضوری یا تلفنی راهنمایی کنید تا روانشناسان مربوطه از طریق راهکارهای روانشناسی بتوانند تا حدودی هیجان، استرس و شوک ناشی از فوت عزیزانشان را تسکین دهند.
این مدرس دانشگاه، ضمن ابراز همدلی و همدردی با افراد داغدیده به آنها توصیه کرد: افراد داغدیده به خودتان زمان دهید. در طی روزهایی که به شدت ناراحت و عزادار هستید در مورد خوبیهای فرد فوت شده با بقیه حرف بزنید و هر زمانی که خواستید گریه کنید. گریه واکنش طبیعی بدن در زمان شنیدن اخبار ناگوار و وارد شدن شوک ناشی از غم از دست دادن یک عزیز است؛ بنابراین این حس خود را سرکوب نکنید.
این روانشناس خانواده صبوری کردن بر مصیبت عزیزان را توصیه و سفارش قرآن کریم ذکر کرد و گفت: افراد داغدار، ضمن اینکه بیقراری، دلآشوبی و استرس شما را درک میکنیم ولی بهتر است این نکته را نیز در نظر داشته باشید که صبوری کردن در مصیبتها توصیه خداوند است. همه ما مخلوقات خداوند هستیم یک روز به دنیا آمدهایم و یک روز هم از دنیا میرویم پس بهتر است با یاد و نام خداوند دل خود را آرام کرده و برای شادی روح عزیز از دست رفته فاتحه و صلوات بفرستید.
انتهای پیام