پلاسما درمانی برای بیماران کرونایی باید در مراحل اولیه بیماری انجام شود

به گزارش ایکنا به نقل از ستاد ارتباطات و اطلاع‌رسانی بنیاد مصطفی‌(ص)، اولین روز از هفتمین نشست برنامه تبادل تجربیات علم و فناوری در کشور‌های اسلامی امروز، 29 اردیبهشت‌ماه، برگزار شد.

این دوره از نشست استپ با توجه به شیوع ویروس کرونا از ماه دسامبر(آذر ۱۳۹۸) در چین و ابتلای بیش از چهار میلیون نفر در جهان و مرگ بیش از 300 هزار نفر به دلیل ابتلا به آن، در اولین روز نشست استپ به نام تبادل تجربیات و مشاهدات نیروی درمان در کشور‌های اسلامی، روز ۲۹ اردیبهشت میزبان مقالات و سخنرانی‌های علمی شماری از پژوهشگران و پزشکان شد.

رسول دیناورند، رئیس هفتمین نشست استپ و عضو هیئت مدیره بنیاد مصطفی(ص) با ارائه تاریخچه‌ای از نشست استپ سخنان خود را آغاز کرد و گفت: این نشست‌ها از سال ۲۰۱۵ و با اعطای نخستین آیین اعطای جایزه مصطفی(ص) شروع شد. دوره‌های بعدی آن در دانشگاه‌های تهران، دانشگاه پوترای مالزی، دانشگاه سلطان قابوس عمان و دانشگاه کراچی پاکستان ادامه یافته است. امروز ۱۲ ارائه از کشور‌های مختلف، متخصصان ایرانی، چینی، پاکستانی، عراقی، آذربایجانی و بنگلادشی را خواهیم داشت.

وی افزود: نشست امروز با موضوع تبادل تجربیات در حل چالش بیماری کرونا برگزار می‌شود و بعد از هر ارائه، برنامه سوال و جواب از سخنرانان را داریم.

در ادامه عبدالمجید چراغعلی، رئیس دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله(عج) در اولین ارائه هفتمین نشست استپ با موضوع درمان بیماران کرونا با استفاده از پلاسمای افراد بهبود یافته، گفت: این ویروس که کووید ۱۹ نامیده شده است، همه جنبه‌های زندگی مردم را در سراسر دنیا تغییر داد.

وی افزود: این ویروس چالش جهانی برای مردم پدید آورد و نیرو‌های درمان را با توجه به نبود داروی مشخص برای درمان آن و واکسن درگیر کرد. همه دانشمندان تلاش خود را برای یافتن بهترین درمان انجام دادند و یکی از آن‌ها درمان با پلاسمای افراد بهبودیافته بود. این روش جدید نیست و در درمان بیماری‌های دیگر نیز به ویژه در درمان بیماری‌های عفونی حتی در دوره آنفلونزای اسپانیا در قرن بیستم و آنفلونزای اچ۱. ان ۱ و مِرس و سارس نیز استفاده شده است.

رئیس دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله(عج) ادامه داد: آنتی‌بادی‌های موجود در پلاسما به افراد بیمار تزریق شده و می‌تواند بیمار را به ویژه در مراحل اولیه بیماری درمان کند.

وی با اشاره به انتشار مقالات علمی منتشر شده در مورد درمان بیماری‌های عفونی با استفاده از پلاسما، گفت: پلاسمای افراد بهبودیافته مزیت خوبی دارد؛ زیرا اگر بخواهیم دارو یا واکسنی برای بیماری‌های نوپدید تولید کنیم زمان زیادی می‌برد؛ ولی پلاسمای افراد بهبودیافته را در اختیار داریم و می‌توانیم به سرعت از آن در درمان بیماران استفاده کنیم و از نظر هزینه به‌صرفه است ولی این پلاسما باید به سرعت در اولین مرحله بیماری به بیمار تزریق شود و به این شکل تعداد بیماران را در بخش مراقبت‌های ویژه و به طور کلی بیمارستان کاهش می‌دهد که به معنای کاستن از هزینه‌هاست.

چراغعلی توضیح داد: معمولاً ۱۰ یا ۱۵ روز بعد از بهبود بیمار مبتلا به کرونا، پلاسما از وی دریافت شده و به فرد بیمار تزریق می‌شود، همچنین می‌توان برای جلوگیری از ابتلا به بیماری آن را به کادر درمان تزریق کرد. این روش ابتدا در چین برای درمان بیماران مبتلا به کرونای شدید استفاده شد و حتی در این بیماران نتیجه مثبت بود، تجربیات بعدی در کره جنوبی انجام شد و بعد از انتشار مقالات آن در مجله علمی نیچر سازمان مواد غذایی و دارویی آمریکا، آن را یکی از راه‌های درمان بیماران اعلام کرد و در ادامه اتحادیه اروپا این امر را تأیید کرد.

 

رئیس دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله(عج) چالش‌های پلاسمادرمانی را برشمرد و گفت: ابتدا باید مطمئن شویم افراد اهداکننده، کاملاً بهبود یافته‌اند و استفاه از پلاسمای اهداکنندگان زن که پیشتر بارداری را تجربه کرده‌اند ممکن نیست؛ تجهیزات مورد نیاز برای نگهداری خون و پلاسما و تجهیزات آزمایشگاهی ویروس‌زدایی از خون اهدایی و همچنین به تأیید مقامات بهداشتی نیاز است.

وی افزود: در ایران این روش در چهار بیمارستان بقیه الله(عج)، لبافی‌نژاد، مسیح دانشوری و شهید بهشتی قم انجام شده است؛ زیرا بیماران زیادی در این بیمارستان‌ها داشته‌ایم و البته شرکت‌های خصوصی برای تأمین تجهیزات کمک کردند.

چراغعلی با ارائه تصاویری از اهدای پلاسما توسط بیماران بهبودیافته، گفت: ما از سی تی اسکن قفسه سینه برای اهداکنندگان استفاده می‌کنیم و دیگر موارد تنفسی را در نظر می‌گیریم. زیرا روش تشخیصی خوبی در تعیین میزان بیماری و بهبود است. پروتکل مشخصی برای استفاده از پلاسمای افراد بهبودیافته وجود دارد و پس از طی مراحل مشخص ویزیت توسط پزشک و از ۵۰۰ سی سی پلاسمای خون فرد استفاده می‌کنیم. فرد دریافت‌کننده حداکثر دو بار با فاصله ۲۴ ساعت بر اساس تشخیص پزشک مربوطه پلاسما را دریافت می‌کند.

چراغعلی با ارائه خلاصه‌ای از درمان این بیماران گفت: براساس مطالعات ما، داشتن تب علامت اصلی ابتلای بیماران به کرونا نبود و سی تی اسکن قفسه سینه بهتر نشان می‌داد که فرد به بیماری مبتلا شده و حتی آیا بهبود یافته یا خیر و در چه وضعیتی از بیماری است.

 

وی با اشاره به نتایج مطالعه انجام شده در بهبود بیماران کرونا با پلاسمادرمانی، گفت: در میان ۳۴ بیماری که تا هفت روز بعد از بستری شدن پلاسما دریافت کرده‌اند، بعد از ۷ روز، ۸۲ درصد زنده و ۱۸ درصد درگذشته بوده‌اند و بعد از ۳۰ روز، ۷۴ درصد زنده و بهبودیافته و ۱۵ درصد درگذشته بودند، اما این رقم وقتی بیماران بعد از ۷ روز از بستری پلاسما دریافت کرده‌اند، تغییر می‌کند و از میان ۱۶ بیماری که ۷ روز یا بیشتر بعد از بستری پلاسما دریافت کرده‌اند، ۱۴ روز بعد، ۵۰ درصد زنده و ۵۰ درصد درگذشته و ۳۰ روز بعد، ۴۴ درصد زنده یا بهبودیافته و ۵۶ درصد درگذشته‌اند. مهم‌ترین عامل در استفاده از پلاسما، استفاده از آن در مراحل اولیه درمان است که نتایج مثبتی دارد.

در این دوره از نشست استپ کارشناسان ایرانی بیماری‌های عفونی و اساتید دانشگاه و متخصصان همراه با اساتیدی از کشور‌های هند، ترکیه، ژاپن، چین، اندونزی، مالزی و آذربایجان تجربیات خود را در درمان این بیماری به اطلاع یکدیگر می‌رسانند.

تاکنون مراکز مختلفی در جهان اسلام شامل دانشگاه‌های ایران سه دوره، دانشگاه پوترای مالزی (دوره دوم)، دانشگاه سلطان قابوس عمان(دوره چهارم) و دانشگاه کراچی پاکستان (دوره پنجم) میزبان نشست‌های استپ بوده‌اند.