350 هزار سقط جنین یا کشتار جوجه‌ یک‌روزه؛ فریاد علیه کدام‌یک بلندتر است؟

به گزارش ایکنا، مریم اردبیلی، پزشک و کارشناس جمعیت و خانواده، امروز، 19 شهریورماه در نشست علمی «راه‌کارهای مردمیِ تسهیل فرزندآوری» در مؤسسه انقلاب اسلامی دفتر قم در سخنانی گفت: فرهنگ حاکم بر فضای اجتماعی ما سبب شده تا فرزندآوری با احترام و تکریم همراه نشود.

وی افزود: باید طوری فرهنگسازی و رفتار شود که وقتی مادری با یک یا دو فرزند خردسال در جایی حاضر می‌شود، احساس خوشحالی و کرامت کند و شأن و جایگاه خوبی داشته باشد تا دیگران هم تشویق به فرزندآوری شوند و این کار مستلزم فرهنگسازی و مشارکت تک تک افراد است.

اردبیلی افزود: در نگاه ما هر یک نفر از مردم مسلمان جامعه ایرانی برای حل مسئله جمعیت یک نهاد هستند و اگر این نهادهای فردی شبکه‌ای شوند و خودشان آن را از ایده‌پردازی تا اقدام توسعه بدهند، کمک زیادی به این کار و فرایند تسهیل در فرزندآوری خواهد شد.

وی با اشاره به شرایط کنونی، اضافه کرد: ما به خاطر شیوع کرونا شرایطی پیدا کردیم که خانواده‌ها نگران تصمیم برای فرزند‌آوری هستند؛ اول نگرانی‌های اقتصادی و بیکاری و تورم و ... است که افراد نتوانند هزینه‌های فرزندشان را تامین کنند؛ مسئله دیگر نگرانی سلامتی مادران باردار است، زیرا مادران می‌ترسند در صورت بارداری نتوانند حضور اجتماعی داشته باشند و هم برای خود و هم برای فرزندشان خطر داشته باشد. جراحی‌های ناباروری و ... هم به خاطر کرونا به تعویق افتاده است.

اقدامات نیکوکارانه

وی اضافه کرد: ما می‌توانیم در محله و مجتمع خود برای مادران در آستانه بارداری، بسته‌های ویژه تهیه کنیم؛ جمعی از خیرین محل کمک کنند تا مقداری وضعیت شغلی و بیکاری افراد در آستانه فرزنددارشدن حل شود و از طرفی بسته‌های معیشتی به آنان بدهیم، مثلاً مخارج یکساله فرزند متولد شده مانند پوشک، شیر و ... را بر عهده بگیرند.

اردبیلی تصریح کرد: اگر قانونگذاری در این عرصه صورت بگیرد، کمک‌کننده است، ولی مردم نباید منتظر قانون دولتی شوند؛ می‌شود برای خانم‌های باردار، هزینه ماما و پزشک از سوی برخی نیکوکاران تأمین شود؛ یا بقال و فروشنده محله بگوید من حاضرم برای کمک به این خانواده، ملزومات مورد نیاز منزلشان را بدون اینکه خانم باردار بخواهد حضور بیرونی داشته باشد، برایش بفرستم، خیاط می‌تواند برود و لباس خانم باردار را در منزلش بدوزد یا سیسمونی و هدایایی برای مادران فرزندزاده داشته باشیم و خلاصه همه می‌توانند نذر فرهنگی کرده و در این عرصه نقش‌آفرین باشند.

این پزشک و کارشناس خانواده اظهار کرد: ما باید فرای همه سیاستگذاری‌های جمعیت، روش‌ها و الگوهای جدیدی خلق کنیم و افرادی واسطه تحقق این مسئله باشند، از جمله اینکه باور به اینکه روزی افراد از جانب خدا تامین شده را تبلیغ و ترویج دهیم.

وی با بیان اینکه پیشران‌های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی از پیشران‌های مهم در بحث جمعیت است، اظهار کرد: تعداد فرزندانی که زوج‌های جوان دوست دارند داشته باشند، گرچه عدد مطلوبی نیست، اما باز بالاتر از نرخ جایگزینی است. در نظرسنجی‌ها افراد دوست دارند تعداد بیشتری فرزند داشته باشند، ولی در عمل به آن جامه تحقق نمی‌پوشانند.

مشکل جمعیت صرفاً تابع اقتصاد نیست

در ادامه، حجت‌الاسلام والمسلمین علی ابوترابی، عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، گفت: زمانی که بحث کاهش جمعیت مطرح شد، همه گزاره‌های مرتبط با فرزندآوری از استفائات فقهی گرفته تا کلیشه کردن احادیث، استفاده از رسانه و مسائل اقتصادی را به کار بردیم تا این شعار محقق شود و همه یاد گرفتند که فرزند کمتر به معنای زندگی بهتر است.

وی افزود: البته بخشی از کاهش جمعیت هم متأثر از تغییر سبک زندگی بود؛ زیرا وقتی نگرش تغییر کند، تبدیل به رفتار می‌شود و به تدریج عمیق‌تر خواهد شد؛ از این رو، بیش از 80 درصد از منابع علمی موجود کشور به نفع جمعیت کمتر بوده است که این رویکرد باید عوض شود.

ابوترابی با تأکید بر فرهنگسازی در جهت تغییر این فرایند، اضافه کرد: فرهنگسازی باید محور علمی اقناعی داشته باشد. طبق نظرسنجی‌ها عمده مردم بر تعداد بیش از دو فرزند تأکید دارند، ولی در عمل به کمتر از این فکر می‌کنند. باید تبلیغات فرزندآوری تبدیل به قصد و در نهایت رفتار شود؛ کشورهای غربی مشوق‌های اقتصادی گذاشتند و از یک و دو دهم به یک و هفت دهم رسیدند، ولی دوباره به کمتر از کف رسید، لذا فقط مسئله اقتصادی نیست و نیاز به فرهنگسازی هم دارد.

وی افزود: اگر راهکاری ارائه ندهیم که یک خانم می‌تواند فرزند داشته باشد و در عین حال تحصیل کند و شغل داشته باشد، در غیر این صورت بازگشت به وضع قبل خواهد کرد و برای عدم فرزندآوری توجیه خواهد آورد. مردم ما هنوز نمی‌دانند که اگر دو دهه دیگر بگذرد، کاهش جعیت چه تأثیر منفی در امنیت آنان خواهد داشت و هنوز فکر می‌کنند تربیت دو فرزند بهتر و راحت‌تر از چهار فرزند است، در حالی که این نگرش غلط است.

استاد حوزه علمیه با اشاره به نقش حوزه‌های علمیه، افزود: با شعار کلی نمی‌توانیم پیش برویم، حوزه باید این مسئله را برای مردم تبیین کند و تبیین هم به معنای کار علمی است؛ یعنی نقش متغیرات مختلف بررسی و مردم اقناع شوند تا بتوانیم از چاله کاهش جمعیتی بیرون برویم.

صدایی برای 350 هزار سقط جنین در سال بلند نمی‌شود

در ادامه حجت‌الاسلام و المسلمین محمدحسین ندیمی، مسئول مؤسسه اندیشه مسطور در سخنانی بیان کرد: ما حتی اگر آماری هم نداشتیم، همین یک کلام رهبری برای ما کافی است که ایشان درباره آثار کاهش جمعیت فرمودند وقتی به عمق قضیه پی ببریم، تن انسان می‌لرزد؛ ایشان در سال 1391 بحث جمعیت را مطرح و از مردم عذرخواهی هم کردند، ولی حتی یک مسئول هم واکنشی نشان نداد.

وی افزود: ما در خیلی از اوقات با توجه به مشکلات اقتصادی نمی‎توانیم مستقیماً ورود به بحث جمعیت داشته باشیم، زیرا اگر این توصیه را بکنیم، روی اعصاب مردم راه رفته‌ایم؛ ما برای کاهش مرگ و میرهای کرونا تلاش خیلی زیادی کردیم. چقدر صدا و سیما، رهبری، مردم و کادر درمان ورود کردند تا به این مرحله رسیدیم. ولی چرا کسی حرف و حدیث و خبری درباره این همه اتفاقات در بحث جمعیت ندارد؟

وی تأکید کرد: جوجه یکروزه از بین رفت و احساسات مردم جریحه‌دار شد و باید هم می‌شد، ولی چرا وقتی در سال 350 هزار سقط جنین در کشور رخ می‌دهد، صدای کسی بیرون نمی‌آید؟ آمار تصادفات کشور در سال بین 15 تا 17 هزار نفر است. اطلاع‌رسانی و فرهنگسازی فراوانی شد تا این آمار کاهش یابد، ولی چقدر برای کاهش آمار سقط جنین تلاش کرده‌ایم؟ آیا این‌ها حق حیات ندارند؟ در آمریکا لایحه سقط تصویب و مرتکبان آن 99 سال زندانی می‌شوند؛ در جامعه‌ای که پلیس این کشور به راحتی انسان‌ها را از بین می‌برد، اما در کشور ما چنین چیزی وجود ندارد.