ولایتمداری و حب اهل بیت(ع) انقلاب اسلامی ایران را رقم زد

به گزارش ایکنا، علی الخفاجی، استاد تلاوت قرآن حرم امام حسين(ع) در كربلای معلی و رئیس انجمن قاریان و حافظان آستان مقدس امام حسینی، به مناسبت شهادت هشتمین امام شیعیان امام رضا(ع) در گفت‌وگویی با خبرنگار ایکنا به تشریح اوضاع سیاسی و علمی در دوره حیات ایشان پرداخت.

الخفاجی درباره دلایل و انگیزه‌های امام رضا(ع) برای شرکت در جلسات مناظره‌ای که مأمون در مرو برگزار می‌کرد، گفت: امام هشتم(ع) می‌خواستند که از طریق مناظره با افراد و پیروان دیگر ادیان و مذاهب، اصول اعتقادی واقعی اسلام، خصوصاً آموزه توحید، را نشان دهند، چون شیعیان همیشه به شرک متهم و با این اتهام کشته می‌شدند.

وی افزود: امام رضا(ع) در مناظرات از روشی بسیار عالی استفاده می‌کردند که سزاوار است اکنون هم دنبال شود. روش مناظره امام، زبان تفسیر و تکفیر نبود؛ بلکه ایشان می‌خواست با توجه به تعالیم قرآن کریم و سنت نبوی(ص)، فرهنگ بحث و مناظره علمی عقیدتی را ایجاد کند و به دنبال استفاده از فرصتی تکرارنشدنی بود که مأمون به ایشان داده بود، فارغ از اینکه مأمون چه هدفی را از دعوت امام به مناظره با بزرگان دیگر ادیان دنبال می‌کرد.

الخفاجی درباره پذیرش ولایتعهدی از سوی امام رضا(ع) گفت: ولایتعهدی یکی از راههایی بود که امام تلاش کرد اهداف اسلام را در اصلاح جامعه محقق کند. وقتی که مأمون ولایتعهدی را به امام پیشنهاد داد، این امر نشئت گرفته از تشخیص حق امام در اداره دولت یا ترجیح دادن وی برای خلافت نبود؛ بلکه به دلیل برخورداری امام رضا(ع) از محبوبیت گسترده در مملکت اسلامی بود که مأمون نمی‌توانست آن را به حاشیه ببرد یا نادیده بگیرد، مگر اینکه افکار عمومی را راضی می‌کرد تا بتواند هر گونه شورشی را مهار کند. از همین رو از طریق برگزیدن امام به ولایتعهدی، درصدد مشروعیت‌بخشی به حکومت خود بود و وقتی که امام این پیشنهاد را پذیرفت شرط گذاشت که مشاور مأمون نه تصمیم‌گیرنده باشد تا هیچ گونه ظلم و سمتی از جانب خلیفه به پای او به عنوان یک معصوم نوشته نشود.

وی تصریح کرد: مأمون به این باور رسید که اگر بخواهد امام را علناً از میان بردارد و از ایشان خلاصی یابد، فجایعی رخ خواهد داد و مردم در برابر او قیام می‌کنند و آن زمان کنترل امور را از دست خواهد داد، به خصوص که علویان به منزله خطری حکومت او را تهدید می‌کردند و هر یک در خفا و آشکار عَلم مخالفت با مأمون را برافراشته و خواهان براندازی حکومت عباسی بودند؛ به علاوه شیعیان در جلب توجه افکار عمومی مسلمین به سوی خود و کسب حمایت آنها موفق شده بودند.

الخفاجی گفت: از این رو مأمون درصدد برآمد تا عواملی را که موجب تنش میان حکومت او با علویان می‌شد از میان بردارد. او تصمیم گرفت بحران‌ها را، که موجب ضعف حکومت او شده بود، حل کند و برای تقویت پایه‌های قدرت خود، اوضاع پیرامونش را امن و آرام کند؛ لذا با مشورت وزیر خود، فضل بن سهل، تصمیم گرفت که خلافت را به امام پیشنهاد دهد. در تاریخ گفته می‌شود که فضل بن سهل وزیر زیرک مأمون کسی بود که صاحبان و علمای ادیان را برای مناظره با امام رضا(ع) دعوت می‌کرد و همچنین امام(ع) به نوفلی گفت که می‌داند دعوت از ایشان برای حضور در مناظرات به دلیل اعتراف به حقانیت امام نیست، بلکه مأمون به دنبال کاستن از شأن و منزلت امام و شکوه علمی او بود و تلاش می‌کرد از این طریق خود را حامی زبان گفت‌وگوی میان ادیان نشان دهد و بگوید که از مخالفانش نفرت ندارد؛ همان گونه که فرعون حضرت موسی را با ساحران در یک جمع حاضر کرد، اما حضرت موسی سحر و جادوی آنها را باطل کرد.

وی افزود: امام هم از فرصت مناظره برای نشان دادن عظمت و اصالت پیام اسلام استفاده کرد، به خصوص که در آن دوره، رونق ترجمه از کتاب‌های رومیان، یونان و دیگران منجر به زیر سؤال بردن اعتقادات اسلامی و همچنین نشان دادن تصویر تحریف شده‌ای از اسلام شده بود و تحریف اعتقادات اسلامی از سوی ملحدان، خاخام‌های یهودی و مسیحیان افزایش یافته بود و به دلیل انحراف حکام مسلمانان، چهره مخدوشی از اسلام نشان داده شده بود.

الخفاجی مهاجرت امام از مدینه به خراسان را حکمت الهی توصیف کرد و گفت: حرکت امام معصوم باید از آسمان هدایت شود، زیرا باید حرکتی معصوم و الهام‌بخش باشد، همان طور که حرکت امام حسین(ع) به کربلا حرکتی هدایت‌شده بود و ایشان فرمودند که عاشورا به فتح و گشایش و نه پیروزی منجر خواهد شد؛ از همین رو بعد از آن تا به امروز پایندگی اسلام مصداق برجسته فتحی است که امام حسین(ع) از آن سخن گفت. بنابراین یک رهنمود و عنایت الهی وجود دارد. اسلام در دوره امام رضا(ع) در معرض خطر بود و ایشان برای انجام کار اصلاح‌طلبانه از پایگاه بسیار گسترده‌ای که در نزد مردم داشت، استفاده کرد.

وی تأکید کرد: ایران هم از دوره امام رضا(ع) در حلقه ولایت ذوب شده و ریشه‌های ولایت اولیاء در آنجا گسترش یافته است. سنی‌مذهب بودن ایرانیان نیز به دلیل شرایط سیاسی آن دوران‌ بود و هجرت بسیاری از امامزادگان بالاخص آمدن امام هشتم شیعیان، علی‌بن‌موسی‌الرضا(ع)، به ایران تشیع را ریشه‌دار کرد و گسترش داد و وفاداری ایرانیان به اهل بیت، چهل سال پیش، انقلاب اسلامی ایران را علیه حکومتی غرب‌گرا و به دور از فرهنگ اسلام رقم زد، انقلابی که رهبری آن را امام خمینی(ره)، مرجعی دینی برعهده داشت و ملت‌های زیادی ایشان را رهبر و الگوی خود قرار دادند.