در این همایش از دوکتاب «مجموعه مقالات همایش» و «هوش مصنوعی و علوم اسلامی» و نیز از موتور جستجوگر «جُهد»، فضای ابری«سحاب» به جهت بارگزاری، ذخیره و به اشتراک گذاشتن مقالات علمی محققان و نرم افزار فیش نویسی و یادداشت برداری «تحریر» ک هرسه این دستاوردها در پروژه ای کلان با عنوان «نجف» هستند، رونمایی و از فعالان حوزه علمیه در عرصه فناوری هوش مصنوعی نیز تجلیل شد.
آیت‌الله اعرافی:
هوش مصنوعی ابزار ترویج معارف و موضوعی برای فقه است / تدوین صد برنامه برای پیشرفت حوزه
مدیر حوزه علمیه، ضمن اعلام خبر تدوین صد برنامه برای پیشرفت حوزه، گفت: هوش مصنوعی از دو جهت با حوزه مرتبط است؛ اول اینکه به مثابه ابزار در خدمت علوم اسلامی است و دوم اینکه موضوعی برای اجتهاد و نظام فقاهت است.
به گزارش ایکنا، آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه، امروز، 4 آبان در همایش«هوش مصنوعی و علوم اسلامی» که در مدرسه معصومیه قم برگزار شد، گفت: هر سه امام بزرگوار بعد از امام رضا(ع) در محاصره‌های سنگین و مواجه با توطئه‌های بسیار پیچیده بودند که قابل وصف نیست و نهایتاً هر سه بزرگوار راهبرد آماده‌سازی جامعه برای غیبت را اجرا کردند.
وی افزود: امام عسکری(ع) روز به روز جامعه را آماده کرد تا مردم با وکلا و عالمان و فقهای شریعت مرتبط شوند و آخرین گام‌های این رسالت بزرگ را امام عسکری(ع) برداشتند و شیعه به تمرین مواجهه با غیبت پرداخت.
اعرافی تصریح کرد: حوزه افتخار دارد که به ذیل عنایات حضرت ولی عصر (عج) متمسک است و بزرگان و فقها و علما در قرون متمادی این پرچم بزرگ را بر دوش گرفته و به دست ما سپرده‌اند و امروز این رسالت سنگین بر دوش ما است؛ ما افتخار داریم با بهره بردن از رهنمودهای ولی فقیه در این مسیر قرار داریم و باید با این رهنمودها قدم‌های بزرگتری برداریم، زیرا حوزه در دوره جدید رسالت‌هایی فراتر از ادوار قبل دارد.
تدوین 100 برنامه برای پیشرفت حوزه
مدیر حوزه بیان کرد: حوزه در پرتو هدایت‌های رهبر انقلاب و مصوبات شورای عالی در دوره جدید بیش از صد پروژه و طرح را مطمح نظر و مورد توجه قرار داده است؛ از جمله در مورد هوش مصنوعی و کارهای مجازی اقداماتی را انجام داده و در این راستا چند نظام جامع در اسناد حوزه مربوط به فضای مجازی و فناوری اطلاعات است.
اعرافی اظهار کرد: در سایر نظامات هم نگاهی به این قلمرو وجود دارد و در 16 قلمرو دانشی و 400 رشته‌گرایش مقطع که با مشارکت 600 استاد به پایان رسیده به این مقوله توجه شده است.
اعرافی تصریح کرد: کمیته فضای مجازی برای تألیف پایان نامه‌ها و سامانه تقریرنویسی و بازار مشترک تولید علمی ایجادشده و مراجع هم در ارائه دروس خود در این سامانه پیشگام شده‌اند.
علم‌سنجی علوم انسانی از منظر حوزه
وی افزود: در طرح هدایت علمی، حدود 40 مرکز هدایت علمی فعال است. همچنین علوم اسلامی و انسانی نیازمند طبقه‌بندی و علم‌سنجی از منظر حوزه است نه در بیرون حوزه که مقدمات این کار هم فراهم شده است.
وی افزود: همه پروژه‌ها و طرح‌های مذکور در شرایطی است که ما تقریبا بودجه برنامه‌ای نداشتیم و کارها با زهد و قناعت جلو رفته است؛ برای چنین طرح‌هایی باید میلیاردی هزینه شود ولی ما با کمک خیرین و کمک‌های چند میلیونی این پروژه را پیش بردیم.
اعرافی با اشاره به نسبت حوزه و هوش مصنوعی، تصریح کرد: هوش مصنوعی از جمله تطورات آینده در جهان و رشته‌های فرافناوری و فرابخشی است و در آینده‌پژوهی، سناریوهایی برای آن ارائه می‌دهند که فوق‌العاده اعجاب‌آور است. بنابراین تحولات پس پرده این طرح فراتر از تصورات است.
هوش مصنوعی؛ موضوعی برای تحقیق در فقه
اعرافی بیان کرد: هوش مصنوعی با حوزه از دو زاویه مرتبط است؛ هوش مصنوعی موضوعی برای علوم اسلامی است و فلسفه و فقه و اخلاق و ... شاخه‌هایی از علوم اسلامی هستند که باید در این حوزه کار کنند و فرایند استنباط و اجتهاد را باید در این مسیر به کار ببریم؛ اینکه اسلام چه نگاهی به آن دارد، آینده آن چیست و چه مخاطراتی دارد؟ بنابراین هوش مصنوعی موضوع مهمی برای فقه اسلامی است.
وی افزود: از منظر دوم، هوش مصنوعی به مثابه ابزار است که در آموزش و پژوهش و تبلیغ حوزه به کار می‌رود؛ مهمترین پروژه‌های هوش مصنوعی در دنیا از مشتری‌یابی و تجارت شروع شده است و نقش زیادی در افزایش تجارت داشته است.
اعرافی تصریح کرد: هوش مصنوعی به مثابه ابزار در دست فقیه و مجتهد است که امیدواریم به تدریج با انگیزه و روحیه جهادی این مسیر به پیش برود. هوش مصنوعی می‌تواند سرعت اجتهاد و دقت کار را بالا ببرد و در نظام سازی‌ها، خیلی کمک بدهد و در برقرای ارتباط بین مفاهیم خیلی مؤثر است.
