تعطیلی مؤسسات قرآنی؛ نتیجه فقدان حمایت‌های مسئولان
مدیر مؤسسه رضوان‌القرآن و العترة تهران با اشاره به اینکه مؤسسات مشکلات متعددی دارند که عمده آن به فضای نامناسب آموزشی و درگیری با مشکل اجاره‌بها، محدود می‌شود، گفت: امسال با شرایط فعلی کشور در کرونا، بسیاری از آنها تعطیل شدند و نتوانستند ادامه فعالیت دهند. شاید یکی از دلایل اینست که سازمان‌های مربوطه نتوانستند حمایت‌های لازم را از مؤسسات داشته باشند.
مؤسسات قرآنی بسیاری هستند که در حوزه کودک و مهد و پیش‌دبستانی قرآنی فعالیت می‌کنند و هر کدام با رویکرد علمی خود سعی در جذب مخاطبان دارند و داشته‌اند، مؤسسه رضوان‌القرآن والعترة تهران یکی از این تشکل‌های مردمی است، مؤسسه‌ای که از قدمت فعالیت بر روی حوزه کودکان سه تا شش سال، بیش از30 سال می‌‌گذرد، در ادامه طی گفت‌وگو با انسیه سالم، مدیر مؤسسه رضوان‌القرآن والعترة، بیشتر با فعالیت‌های مؤسسه آشنا خواهید شد.
ایکنا ـ چی شد که تصمیم به راه‌اندازی مؤسسه قرآنی گرفتید؟
ابتدا در یک مجموعه قرآنی(مؤسسه رضوان‌القرآن) شروع به کار کردم، مؤسسه‌ای که از حدود 30 سال پیش شروع به کار کرد و به ویژه بر روی گروه سنی سه تا شش سال (با راه‌اندازی مهد و پیش‌دبستانی قرآنی) به صورت تخصصی کار می‌کرد، من هم یکی از مدیران شعب این مؤسسه بودم اما متأسفانه این مرکز نیز به دلیل مشکل مالی روبه انحلال رفت و مدیران شعب این مؤسسه تصمیم گرفتیم تا مؤسسه‌ای با عنوان رضوان‌القرآن و العترة در سال87 تأسیس کنیم که مهد قرآن نیز تحت نظارت مؤسسه قرار گرفت.
ایکنا ـ علت انحلال مهد قرآن تنها مشکل مالی بود؟
یکی از علت‌هایش مشکل مالی پیش آمده بود اما بحث دیگر فعالیت مسئولان مؤسسه در فضایی دیگر و سایر سازمان‌ها بود که نفع شخصی را به نفع جمعی ترجیج دادند و نتوانستند به مؤسسه رسیدگی کنند و تصمیم به انحلال گرفتند.
ایکنا ـ درباره حوزه فعالیت‌های مؤسسه بگویید.
طبق اساسنامه، مؤسسه در تمامی حوزه‌ها می‌تواند فعالیت داشته باشد اما چون از ابتدا بر روی بخش کودک فعالیت می‌کردیم، این روند را ادامه دادیم و شاهد تربیت و پرورش نوجوانان و جوانان قاری و حافظی هستیم که در عرصه‌های قرآنی حائز رتبه و برتر شده‌اند.
ایکنا ـ چه میزان به فعالیت‌هایی که ترسیم کرده بودید، رسیده‌اید؟
با توجه به اهتمامی که به این گروه سنی داریم و از سوی دیگر معتقد هستیم کار در حوزه کودک، سرمایه‌گذاری برای آینده است، بنابراین به صورت تخصصی در این عرصه کار کردیم و فعالیت در این حوزه را ادامه خواهیم داد، البته هرچند از سایر حوزه‌ها نیز غافل نمی‌شویم کما اینکه دوره‌های تربیت مربی قرآن را ویژه بزرگسالان و علاقه‌مندان به فعالیت در این حوزه در نظر داریم تا در کنار آن نیز می‌خواهد انجام شود لازم است از ابتدا در حیطه قرآنی فعالیت کنند و هدف پرورش این گروه است سعی داریم این کار را به صورت تخصصی دامه دهیم ودر کنار آن کلاس‌های تربیت مربی قرآنی را داشته باشیم به همکاری وزارت ارشاد و تبلغیات اسلامی و به مؤسسات زیادی این دوره‌ها را برگزار می کنند. همچنان معتقدیم باید گروه سنی زیر شش سال را تقویت کنیم اگر نوآموزی که در مقطع دبستان می‌آید و این علاقه‌مندی را به کسب آموزه‌های قرآنی نداشته باشد بالتبع در سال‌های بعد نیز دچار مشلم می‌شود.
ایکنا ـ مؤسسه در زمینه کتب و تألیفات نیز فعالیت دارد؟
بله، تألیفات گوناگونی در حوزه کودک(3 تا 6 سال) داریم چون در نظر گرفتیم تجربه‌های 30 سال فعالیت در عرصه کودک را در قالب کتب‌های آموزشی با دیگر مؤسسات و یا سایر علاقه‌مندان به اشتراک بگذاریم. بنابراین امسال تصمیم گرفتیم به صورت جدی و قانونی مراحل ثبت کتب و تألیف را دنبال کنیم.
ایکنا ـ شما در پرونده فعالیتتان سابقه حضور در اتحادیه‌های قرآنی استان تهران و کشور را داشته‌اید، درباره عمده‌ترین مشکل مؤسسات بگویید.
بله حدود سه دوره در اتحادیه استان تهران به عنوان عضو هیئت مدیره فعالیت کردم و در اتحادیه کشوری نیز پیش از ادغام عضو هیئت بازرسی بودم. انتخاب اعضای هیئت مدیره و بازرسی از بدنه مؤسسات قرآنی که در ارتباط نزدیک با فعالیت مؤسسات قرآنی هستند، موجب درک بیشتر مشکلات آنها می‌شود. مؤسسات مشکلات متعددی داشتند که عمده آن به فضای نامناسب آموزشی و درگیری با مشکل اجاره‌بها، محدود می‌شد، مسئله‌ای که نمی‌شود به سادگی از آن گذشت و نیازمند همت مسئولان مربوطه است. امسال با این شرایط فعلی کشور در کرونا، خیلی از آنها کارشان را تعطیل کرده‌اند و نتوانستند ادامه فعالیت دهند. شاید یکی از دلایل آن اینست که سازمان‌های مربوطه نتوانستند حمایت‌های لازم را از مؤسسات داشته باشند و تمام هم و غم خودشان را برای مشکلات دیگری معطوف کردند که بخش مردمی از آن بازمانده‌اند.
ایکنا ـ چه میزان سعی شده از ظرفیت مساجد و حسینیه‌ها و یا دیگر ارگان‌ها برای فضای آموزشی مؤسسات استفاده شود؟
این امکان هستند، چنانکه یکی از شعب مؤسسه در مسجد فائق خیابان ایران است اما متأسفانه همه حسینیه‌ها و مساجد، دارای فضای آموزشی مناسب نیست تا موجب ایجاد میل و رغبت در جوانان برای حضور در کلاس‌ها شود. باید سازمان‌های مربوطه اوقاف و امور خیریه، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تبلیغات اسلامی و کانون‌های فرهنگی ـ هنری مساجد دست بکار شوند و قسمتی از این موضوع را عهده‌دار شوند و بعضا نیز بودجه‌هایی دارند که میتوانند به این شرایط اختصاص دهند.
خیلی از ساختمان‌ها در سطح شهر وجوددارد که در تملک مراجع دولتی است که بدون هیچ استفاده باقی مانده و حال آنکه میتوانند در قبال دریافت حداقل هزینه و اجاره‌بها و نه به صورت کاملا رایگان در اختیار مؤسسات قرآنی قرار دهند. مؤسسه رضوان‌القرآن والعتره نیز مدتی به صورت پیمانی دوره‌های را دردانشگاه علم و صنعت با آموزش قرآن به 220 نفر از اساتید و کارکنان دانشگاه و سایر مراکز چون وزارت کشور، سازمان برنامه و بدجه و وزارت کار برای برگزاری مهد و پیش دبستانی قرآنی ویژه فرزندان و همچنین دوره‌های آموزشی دیگر کارکنان و اساتید استفاده کرد.
ایکنا ـ چرا اتحادیه قرآنی در این زمینه ورود نمی‌کند؟
تا جایی که در جریان هستم، در دور نخستی که در اتحادیه استان تهران عضو بودم، این درخواست را حتی به فراکسیون قرآن و عترت مجلس نیز رساندیم و جلساتی گذاشته شد و با مدیران عامل اتحادیه‌های استانی نیز صحبت شد و قول‌هایی داده شد اما ... متأسفانه جابه جایی و تغییر عزیزان در این مسندها نیز مزید برعلت است. اگر اعضای هیئت مدیره نیز پس از تغییر در هر دوره، مصوبات و برنامه‌های نیمه تمام دور گذشته را دنبال و مطالبه کنند، روند روبه جلویی را شاهد خواهیم بود و در زمینه مسئولان نیز به همین گونه است، مکاتبات و نامه‌نگاری‌های اداری نیز مورد دیگریست که فرآیند خود را دارد.
ایکنا ـ آیا تا کنون بانک جامعی از فعالیت‌های مؤسسات تهیه نشده است؟
طی چند دوره عضو اتحادیه قرآنی استان تهران، از ظرفیت اعضای هیئت مدیره و مؤسسات فعال در سطح استان به منظور انتخاب نمایندگانی برای ارتباط بیشتر با مؤسسات، استفاده کردند، یکی از کارهای نمایندگان جمع‌آوری تکمیل اطلاعات از مؤسسات دارای مجوز از ارشاد و تبلیغات اسلامی بوده است، این امر به منظور شناسایی مؤسسات قرآنی فعال، نیمه فعال و راکد بوده است این مربوط به سال‌های 92-93 باز می‌گردد و تاکنون نیز ادامه داشته است. معتقدم در سطح استان تهران جمع‌آوری بانک اطلاعات از مؤسسات قرآنی، از اتحادیه قرآنی کشوری نیز کامل‌تر است. حدود 450 مؤسسه در سطح استان تهران در عرصه‌های مختلف آموزشی و پیش‌دبستانی قرآنی فعال است. مسئول مؤسسات مرکزی استان تهران هستم که با 60 مؤسسه مرتبط هستم و تبادل اطلاعات داریم. حداقل در حیطه فعالیت خودم، اطلاعات را به روز کردم و این اطلاعات را بدست اتحادیه کشوری رسانده‌ایم.
هماهنگ کردن اینها و تکمیل اطلاعات نیازمند نیروی انسانی و حمایت است. در حال حاضر حدود 32 مدیر مؤسسه به عنوان نماینگان اتحادیه با مؤسسات قرآنی استان تهران بدون هیچ چشم‌داشتی همکاری دارند. اما این بانک اطلاعات باید در سطح کشور نیز وجود داشته باشد تا آمار دقیقی از فعالیت حدود 5 هزار مؤسسه، تجهیز، دامنه فعالیت، میزان فعالیت آنها در دست داشته باشیم. آن هنگام است که می‌توانیم به دنبال تخصصی شدن فعایلت مؤسسات برویم.
ایکنا ـ تخصصی شدن فعالیت مؤسسات چه اندازه قابل عملیاتی شدن است؟
هنگامی که بانک اطلاعاتی از مؤسسات قرآنی وجود داشته باشد و برنامه‌ریزی شده باشد آن هنگام است که مشخص می‌شود از این مؤسسات چه تعدادی در حوزه کار کودک، تبلیغات، پژوهشی و آموزشی و... فعال هستند و سپس به دسته بندی و تخصصی کردن فعالیت مؤسسات و مرتبط کردن آنها با یکدیگر به منظور بهره‌مندی از تجربیات، می‌پردازیم. این امر حتی به درآمدزایی مؤسسات نیز خواهد پرداخت چرا که در حوزه تخصصی که توانمند هست مشغول به فعالیت است و بعضا میتوانند دیگر دستگاه‌ها از ظرفیت آنها بهتر و بیشتر استفاده کنند.
ایکنا ـ نظرتان درباره خودکفایی مؤسسات و میزان اتکایشان به بودجه‌های دولتی، چیست؟
این را قبول دارم که در حیطه فعالیت، مؤسسات باید خودکفا شوند البته باید حمایت اولیه از سوی ارگان‌های مربوطه باشد تا پس از مشخص شدن شرایط کاری و تخصصی شدن فعالیت آنها، مدیران مؤسسات میتوانند از توان نیروهایشان استفاده کنند و فعالیتشان را با روند روبه جلو انجام دهند. مؤسسات باید خودکفا شوند و خودشان کارشان را پیش ببرند اما مهم حمایت اولیه است، هنگامی که مؤسسه‌ای پا گرفت، می‌تواند فعالیتش را ادامه دهد.
ایکنا ـ مؤسسات استان تهران، چه میزان خلاق هست؟
در مؤسسات مرکز استان تهران که مسئولیتشان را دارم، تشکل‌های قرآن خلاقی هستند که بعضا سابقه فعالیت آنها به سال‌های طولانی 20 و 22 سال می‌‌رسد. این مؤسسات توانستند با جذب حمایت‌های دولتی و در کنار آن با حمایت خیرین و کمک‌های مردمی، روند روبه جلو را داشته بانشد. بنابراین می‌توان طی تبادل تجربیات از نظرات آنها استفاده کرد و هماهنگی‌های آن از طریق اتحادیه‌ها انجام می‌شد تا مؤسسات را بهم مرتبط کنند.
ایکنا ـ بر گردیم به مؤسسه رضوان‌القرآن و العترة، مؤسسه شعبه‌ای دارد؟
دفتر مرکزی میدان بهارستان خیابان صفی علیشاه است و شعبه دیگر نیز در مسجد فائق خیابان ایران است و شعبه‌ای نیز در مهرشهر کرج داشتیم که در شرایط کرونایی تعطیل شد. همچنین دوره‌های آموزشی نیز در ارگان‌ها و سازمان‌های مختلف چون وزارت کار، وزارت کشور و.. داشتیم که تعطیل شد.
ایکنا ـ در حال حاضر دوره‌های مؤسسه فعال هست؟
بله، هم دوره‌های حضوری (با پذیرش تعداد کمی از قرآن‌آموزان با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی) و هم غیرحضوری در رشته‌های مختلف.
ایکنا ـ آیا نظارت و ارزیابی مناسب از فعالیت مؤسسات پس از فرآیند تثبت و تأسیس، انجام می‌شود؟
سؤال شما را در چند بخش جواب می‌دهم، نخست اینکه چرا باید جواز فعالیت مؤسسات قرآنی از سوی ارگان‌های مختلف ارشاد، تبلیغات و بسیج صادر شود؟ چرا از همان ابتدا نیامدیم اینها را یک کاسه کنیم که اینک پس از سال‌ها شاهد ادغام اتحادیه‌های آنها باشیم اما فرآیند صدور مجوز کما کان به همین صورت است.
از سوی دیگر قبول داریم که هر فعالیتی که انجام می‌شود باید ثبت و روند قانونی داشته باشد و جواز دریافت کند و مرحله نخست که صدور مجوز است به خوبی انجام می‌شود اما مرحله نظارت و ارزیابی و پیگیری کمرنگ و کمرنگ‌تر است. این جای گلایه دارد باید فعالیت مؤسسات از نزدیک رصد شود تا در جریان مشکلات و مسائل مؤسسات قرار گیرند . شاید مجموعه‌ای از ابتدا با توانایی کامل شروع به فعالیت در حوزه مؤسسات قرآنی می‌کند اما پس از آن دچار مشکلاتی می‌شود که اندک اندک فعالیتش کمتر می‌شود. از جمله این مشکلات اماکن و انشعابات رایگان و مالیات‌ها است که باید از طریق ارگانی که مجوز می‌دهد، باشد تا مؤسسات باکمترین دغدغه‌ای به راهشان ادامه دهند.
ایکنا ـ مطابه‌تان از مسئولان چیست؟
باید بگویم همان بودجه کمی که فعالیت‌های قرآنی اختصاص پیدا می‌کند، در زمان مناسبی در اختیار قرار نمی‌گیرد و زمان به آن می‌خورد. هنوز بودجه‌های سال 97 تخصیص پیدا نکرده است تا بخواهد دست مرجع مربوطه قرار گیرد تا به نهادهای مرتبط با آن مجموعه تخصیص پیدا کند. هنگامی که به موقع این امر انجام نشود، مشکلات در کنار هم قرار می‌گیرد و مشکلات بیشتر می‌شود. بنابراین می‌خواهیم همان بودجه‌های اندک در زمان خود تخصیص پیدا کند، شاید بتوان کاری کرد. همچنین این تخصیص نیز به مؤسسات با توجه به توان و فعالیتشان اختصاص پیدا کند یعنی براساس رصد فعالیت آنها، بودجه‌ها را در نظر بگیرند. از مسئولان می‌خواهیم تا مؤسسات فعال نشان داده شوند و به دیگر مؤسسات معرفی شوند تا باعث ایجاد انگیزه تشکل‌های قرآنی دیگر شوند.
انتهای پیام
