کارگاه آموزشی «چطور کتاب بنویسیم و چطور کتاب چاپ کنیم» برگزار شد

به گزارش  ایکنا از گلستان، به نقل از روابط عمومی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، کارگاه آموزشی «چطور کتاب بنویسیم و چطور کتاب چاپ کنیم» از سوی «حسین یاقوتی» نویسنده و پژوهشگر گلستانی و مدیر انتشارات «یاقوت سرخ» و مؤلف آثاری چون مقدمه‌ای بر فاصله اجتماعی ترکمن‌ها و غیرترکمن‌ها، نشان عشق، پیام پرواز، چمباتمه، باران یاران، پیام پرواز، جوانی‌ام برای ابوموسی و ...، همزمان با نخستین روز از هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران در فضای مجازی از سری برنامه‌های هفته کتاب در استان گلستان برپا شد.

حسین یاقوتی در ابتدا با اشاره به اینکه از سال 1373 به عنوان نویسنده و پژوهشگر فعالیتش را آغاز کرده است، گفت: بسیاری از اساتید دانشگاه، نوقلمان و حتی کسانی که آثاری را نوشته‌اند به دفترم مراجعه می‌کنند و دغدغه و پرسش اساسی آن‌ها این است که «چطور کتاب بنویسند و چطور کتاب چاپ کنند» و مخاطبان خودشان را پیدا کنند.

وی افزود: وقتی با این پرسش‌ها مواجه می‌شوم، خودم از آن‌ها پرسش مطرح می‌کنم؛ مبنی بر اینکه می‌خواهید چه کتابی را برای چه مخاطب و با چه هدفی بنویسید و یا چه انتظاری از کتاب نوشته شده دارید یا نگاهی تجاری دارید یا اندوخته‌ای داشته و می‌خواهید ضبط و ثبت کنید. حالا با پاسخ به این سوال‌ها یک نویسنده به یک جمع‌بندی می‌رسد و در کل نگاه به کتاب مشخص می‌شود.

یاقوتی ضمن ارائه تعریفی از کتاب در جهان و ایران بر‌اساس شکل ظاهری و محتوایی، گفت: من معمولاً در مواجه با مراجعه‌کنندگان به انتشارات، پرسش اولیه‌ام درباره رشته‌ی تحصیلی افراد است و اینکه چه کتاب با چه محتوایی را برای چه قشری می‌خواهند نگارش کنند؛ بعد از اینکه این موارد مشخص شد درباره ساختار کتاب و نحوه اخذ مجوزها و قرار گرفتن در بازار نشر و پیش‌خوان کتاب فروشی‌ها با آن‌ها گفت‌و‌گو می‌کنم.

مدیر انتشارات یاقوت سرخ، افزود: زمانی که کارهای پژوهشی و مطالعاتی انجام می‌دادم؛ همه نتایجم را به کارفرمایم می‌دادم و به مرور که گذشت این اطلاعات جمع شده برای خودم نتایجی داشت که احساس کردم دیگران هم می‌توانند از آن استفاده کنند که وقتی نتایج کارها که برای یک نویسنده حکم «تجربه زیستی» را دارد بسیار می‌تواند به فردی که مثلاً در حوزه‌ ادبیات داستانی فعالیت می‌کند، کمک کرده و از دل این تجربه‌های زیستی شخصیت‌پرازی‌ها و ...شکل می‌گیرد و معتقدم نقش تجربه زیستی در قوام بخشی قلم موثر است.

یاقوتی با تأکید بر اینکه نویسنده باید فیلسوف نوشته‌های خودش باشد، گفت: نویسنده باید پرسش‌هایی برای اثر خودش طرح کند و باید برای آن‌ها جواب منطقی  چه در قالب فرم و چه در قال محتوا داشته باشد تا اثرش بتواند به روی مخاطبش تاثیر بگذارد و آن ها کارش را بپذیرند.

وی تصریح کرد: یکی از دلایلی که این موارد را مطرح کردم در این‌باره است که برخی از اساتید دانشگاه مراجعه می‌کنند و تقاضای چاپ کتاب با شمارگان صد تا دارند. وقتی از آن می‌پرسم چرا با این تیراژ؟ مگه شما دانشجو و یا مخاطب مخصوص اثرتان ندارید؟ این‌گونه پاسخ می‌دهند که فقط برای رزومه این اثر را می‌خواهند استفاده کنند. این نوع نگاه بسیار بر روی خروجی کتاب حتی بر روی فرم طرح جلد تاثیر می‌گذارد و در نظر نگرفتن مخاطب اثراتی دارد.

یاقوتی ادامه داد: وقتی مخاطب را در نظر بگیریم؛  دغدغه‌هایی چون طراحی جلد و صفحه آرایی، ویرایش و انتخاب خط کتاب متناسب با مخاطب در کنار محتوای تولیدی مطرح می‌شود و مهم است و باید قبل از اینکه به چاپ کتاب فکر کنیم باید اول به مخاطب فکر کنیم.

وی افزود: در کنار این‌ها بحث نوآوری(تالیف)در نوشته‌ها هم به نظرم مهم است. بسیاری از نوشته‌ها نوآوری  ندارند و بیان نوشته‌های دیگران هستند و آثاری که می‌توانند یک مقاله بشوند، یک حجم کتاب را به خود اختصاص می‌دهند. وقتی حرف و برداشت‌ها نو باشد بی‌شک تاثیر‌گذار تر بر روی مخاطب است .

یاقوتی اظهار کرد: در حال حاضر در برخی کتاب‌های حوزه علوم انسانی و مدیریت و ... کتاب‌ها بیشتر شکل کمک آموزشی پیدا کرده‌اند در حالی می‌تواند کتاب به گونه‌ای تألیف شود که مخاطب از آن چیزی بیاموزد و یا دست‌کم  برای مخاطب لذت آفرین بوده و چیزی به او اضافه کند.

مدیر انتشارات یاقوت سرخ گفت: یکی از عارضه‌هایی که به ویژه در دو دهه اخیر شاهدش در حوزه‌ ای چون ادبیات داستانی هستیم این است که تعداد نویسنده بسیار شده اما محتوای نوشته کاهش پیدا کرده است.

یاقوتی بیان کرد: مثلاً گفته می‌شود کتاب‌های حوزه ایثار و پایداری مخاطب ندارد در حالی که گاهی با آثاری روبرو هستیم که افراد به مستندات تکیه نکرده‌اند و یا تجربه‌ زیستی نداشته و یا به تجربه‌ زیسته‌ دیگران توجه نکرده‌اند و فراموش می‌کنند که برخی از مخاطبانشان از جنگ و مسائل آن اطلاع دارند؛ در نتیجه به باور من جوانی که ساختار نظامی را نمی‌شناسد نمی‌تواند اثری برای آن بنویسد مگر اینکه تمام مواردی که مطرح کردم را رعایت کند.