عادی‌نگری انسان را راکد نگه می‌دارد

به گزارش ایکنا، مراسم عزاداری شهادت حضرت زهرا(س)، شب گذشته پنجم دی‌ماه در منزل حجت‌الاسلام والمسلمین حسین انصاریان برگزار شد. در ادامه متن صحبت‌های ایشان را می‌خوانید.

تک‌تک موجودات عالم غیب و عالم شهود در قرآن کریم به عنوان آیه معرفی شده‌اند. از موجوداتی که با چشم قابل دیدن نیستند، تا موجوداتی که مشاهده می‌شوند، همه آیه محسوب می‌شوند. آیه، کلمه مفرد است و جمعش نیز آیات است و معنای فارسی آن نیز نشانه می‌شود. این مجموعه نشانه‌ها در یک راه قرار داده شده‌اند که آن راه، راه توحید و یا به تعبیر دیگر، صراط مستقیم است و به این خاطر در این راه قرار داده شده‌اند و با وجود آنها در این جاده نشانه‌گذاری شده است که مردم با کمک این نشانه‌ها به یک هدف برسند و حرکت فکری و عملی داشته باشند که در نهایت به توحید برسند، یعنی خدا را بفهمند و به او ایمان و یقین پیدا کنند.

دقت در آیات خدا انسان را توحیدی می‌کند

هر آیه‌ای که انسان می‌بیند و یا در قرآن می‌خواند، باید در آن دقت و اندیشه کند تا حرکت به سوی توحید را در او ایجاد کند، وقتی این حرکت ایجاد شود، انسان از فراغ به وصال می‌رسد. در باب این مطلب به آیه 164 سوره مبارکه بقره باید دقت کنیم، آن هم دقت عقلی که می‌فرماید: «إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْكِ الَّتِي تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِمَا يَنْفَعُ النَّاسَ وَ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ مَاءٍ فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِنْ كُلِّ دَابَّةٍ وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ».

متأسفانه عادت بدی که داریم این است که از کنار آیات خدا خیلی عادی رد می‌شویم و رابطه‌ای که با آیات می‌گیریم فقط با چشم است نه با عقل. چهار آیه داریم که فریاد می‌زند عادی‌نگر نباشید، چون عادی نگاه کردن به آیات خدا که فقط با چشم است، از سوی دیگر موجودات که چشم دارند نیز محقق می‌شود. آنها نیز در حد حوزه دیدشان نظر و نگاه دارند و دوست و دشمن‌شناس هستند و به همه آنها نیز خداوند نیروی دفاع داده است.

یک ماهی را به تهران آورده بودند که در بخش تاریک دریا زندگی می‌کرد و وقتی گرسنه می‌شد و نیاز به غذا پیدا می‌کرد، قدری سرش را پایین می‌آورد و از پشت گردنش ماده فسفری قوی ترشح می‌کرد که اطراف را روشن می‌کند و طعمه را می‌گرفت و می‌خورد و تا می‌دید یک ماهی قوی‌تری می‌خواهد او را بخورد، استتار می‌کرد. اگر انسان نیز بخواهد نگاهش همچون نگاه حیوانات باشد، یعنی چشمش فقط حوزه مادیات را ببیند و به عقل و فکر و اندیشه نگاه نکند نیز مانند همان حیوان می‌شود و تنها کارش می‌شود جست‌وجوی طعمه و این عادی‌نگری است.

انسان‌های عادی‌نگر به جایی نمی‌رسند

میلیاردها نفر تا کنون عادی‌نگر زندگی کرده‌اند و هر روز آسمان و خورشید و ... را دیده‌اند، اما حرکتی در آنها ایجاد نشده است و دیدن، دیدن حیوانی بوده است، اما کسی که خیلی عادی‌نگر نبود، مانند سعدی می‌شود که وقتی درخت را می‌بیند عادی نمی‌گذرد بلکه قلم برمی‌دارد و می‌نویسد: «برگ درختان سبز در نظر هوشیار، هر ورقش دفتری است معرفت کردگار». یک برگ را یک کتاب و این کتاب را نیز کتاب معرفت می‌داند.

لذا عادی‌نگری عادت زشتی است. در قرآن کلمه آیه و آیات آمده تا مردم به کمک قرآن از عادی‌نگری خارج شوند و هرچه را می‌بینند، فکر کنند که به قلبشان به طرف معشوق ازل و ابد جهت دهد. در یکی از آیات فرمود «أَفَلَا يَنْظُرُونَ إِلَى الْإِبِلِ كَيْفَ خُلِقَتْ»، آیا شتر همین است که شما می‌بینید؟ فکر نکردید که این موجود که دقیق‌ترین جرثقیل جهان است این ریاضیاتی که در او به کار رفته است، از کجاست؟ آیا فقط شتر همین است که بار می‌برد و ...؟ فکر نکردید که سنیگن‌ترین بار را شتر می‌برد؟ فکر نکردید که اگر روی هر حیوانی بار سنگینی گذاشته شود نمی‌تواند بلند شود، اما شتر چون بلند است باید ابتدا او را بخوابانند؟

فکر نکردید که میلیون‌ها سال است که این شتر بار شما را در کویرها به مقصد می‌رساند، بدون اینکه نشانه‌ای برایش وجود داشته باشد؟ فکر نکردید در این شتر چه اتفاقی می‌افتد که می‌داند از اینجا تا مقصد چند روز در راه است و آب مورد نیاز خود را تأمین می‌کند و در یک منبعی در وجودش ذخیره می‌کند و هر وقت تشنه می‌شود از آن ذخیره مصرف می‌کند؟ گاهی هم ممکن است شکلش را که ببینید، بگویید این چه قیافه‌ای است و چقدر زشت است، اما باید در خلقت او تفکر کرد.

همچنین در آیات دیگری فرمود «وَإِلَى السَّمَاءِ كَيْفَ رُفِعَتْ وَإِلَى الْجِبَالِ كَيْفَ نُصِبَتْ وَإِلَى الْأَرْضِ كَيْفَ سُطِحَتْ»، یعنی چرا در زمین دقت نمی‌کنید که اگر این کوه‌ها را قرار نداده بودیم، دائم دچار طوفان می‌شدید. چرا دقت نمی‌کنید که اگر پنج قسمت از این زمین را آب و یک قسمت را خشکی قرار می‌دادیم، حیات برای شما مقدور نبود؟ این حسابگری برای کیست که سه قسمت آب و یک قسمت خشکی است؟ چرا عادی نگاه می‌کنید؟ این عادی‌نگری برای انسان، زشت است. چون علم و عقل و آگاهی دارد. خداوند می‌فرماید چرا کوه‌ها را عادی نگاه می‌کنید؟ این حرف قرآن است که کل موجودات جهان آیه یعنی نشانه هستند و این نشانه و آیات در راه توحید نهاده شده که انسان‌ها به وسیله این نشانه‌ها حرکت کنند و بت‌پرست و طاغوتی نشوند و بر این اساس خود را به توحید برسانند. اگر انسان‌ها در این نشانه‌ها عادی‌نگر باشند، طاغوت‌پرست و مادی‌گر می‌شوند، اما وقتی در این نشانه‌ها دقیق شویم به ما کمک می‌کنند در حرکت روحی و فکری به توحید برسیم.

خداوند در سوره بقره فرمودند «إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْكِ الَّتِي تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِمَا يَنْفَعُ النَّاسَ وَمَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ مَاءٍ فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِنْ كُلِّ دَابَّةٍ وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ». در اینجا باید چندین کتاب خواند تا فهمید آسمان چیست. شمارگان موجودات آسمانی هنوز به دست نیامده است و تاکنون سیصد میلیون کهکشان کشف کرده‌اند که کهکشان ما در برابر برخی از آنها مانند دانه ارزن در برابر هندوانه است. آیا فکر نمی‌کنید اینها را چه کسی ساخته است؟ فکر نمی‌کنید اینها با میلیون‌ها وزن چطور روی سر شما نمی‌افتد؟ این چه نگاهی است که شما دارید؟ نمی‌گوید آسمان‌ها، بلکه می‌گوید در آفرینش آسمان و زمین تفکر کنید. در انتها نیز فرمود، اینها نشانه‌های من است که در جاده توحید گذاشتم که خدا را گم نکنید.