امروزه انسان در معرض آماج حملات روحی و روانی قرار دارد و نگرانیهای فراوانی او را احاطه کرده، وحشت تنهایی در همه حال انسان را تنها نمیگذارد، او به شدت نیازمند انیس و مونس است که در کنار او آرامش یابد.
قرآن کریم مونسی است که در شرایط عادی و نیز در بحرانها و سختیهای زندگی میتواند بهترین همدم انسان باشد. آری، قرآن بهترین مونس انسان در تنهاییها و نگرانیهای زندگی است که جلوهای از علم و حکمت پروردگار و نشانگر عظمت خداوند متعال است.
انس با قرآن، همراه شدن با گنجینه بیپایان و در اختیار داشتن برنامه جامع و کامل یک زندگی سعادتمندانه است که همه در پی آن هستند، ولی نمیدانند که در کنارشان قرار دارد.
حجتالاسلام والمسلمین حمید بهرامی، کارشناس امور فرهنگی اداره کل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری، در گفتوگو با ایکنا از چهارمحالوبختیاری، اظهار کرد: اگر انسان قرآن کریم را بشناسد و آن را سخن خداوند بداند، در هر لحظه و ساعت از زندگی با او به گفتوگو مینشیند و بدون واسطه، با او سخن میگوید، اگر خداوند را به بزرگی، عظمت، لطف، رحمت و حکمت شناخته باشد و بداند که با آن صفات جلال و جمالش در قرآن و کلامش تجلی و ظهور یافته است، آنگاه کلمه کلمه قرآن را نور و پاکی، حکمت، پند و هدایت میداند و هیچ لذتی در عالم نزد او، بالاتر از انس با قرآن که کلام محبوب و سخن خالق است، وجود نخواهد داشت.
وی تلاوت حداقل روزانه ۱۰ آیه از قرآن کریم و یا یک صفحه از آن، تدبر در قرآن و آیات نورانی، رعایت آداب ظاهری قرآن همچون وضو داشتن، رو به قبله بودن و حضور قلب در زمان تلاوت، مواظب گناهان بودن و تصمیم بر ترک و دوری از آنها را از جمله کارها برای انس با قرآن بیان کرد و گفت: در میان گناهان باید بیشتر متوجه گناهان زبان بود، چون قرآن از طریق زبان و دهان خوانده و تلاوت میشود، از طرفی آشنایی با ادبیات عرب و صرف و نحو، به ویژه معانی لغات قرآن و ترجمه آن در انس با قرآن و استفاده بهتر از آن نقش به سزایی دارد.
وی با اشاره به اینکه یکی از مهمترین عوامل برای این که انسان رغبت پیدا کند کاری را انجام دهد این است که نسبت به آن کار، احساس نیاز داشته باشد، تصریح کرد: اگر این اتفاق رخ دهد و انسان احساس نیاز به انجام آن کار کند، هیچگاه از انجام آن خسته نمیشود.
کارشناس امور فرهنگی اداره کل تبلیغات اسلامی استان ادامه داد: ما مسلمانان معمولاً قرآن میخوانیم تا با آن، به حال خوش معنوی دست یابیم یا به وسیله آن، خواستههای خود را از خداوند طلب کنیم، هر چند این نوع استفاده از قرآن، اشکالی ندارد، اما هدف اصلی از خلقت قرآن این است که انسان به وسیله آن، خداوند را بشناسد، به اوصاف و خصوصیات الهی پی ببرد و با شناخت و عمل به احکام و دستورات، سعادت ابدی را فراهم آورد.
وی تأکید کرد: اگر احساس نیاز به قرآن در ما ایجاد شود، هرگز خستگی و دلزدگی از تلاوت و یادگیری به سراغ انسان نخواهد آمد، به طوری که باید انسان از ابتدا، تعادل را رعایت کند و به میزانی برای مطالعه وقت بگذارد که موجب خستگی و بیمیلی نشود.
بهرامی گفت: همیشه زمانی از روز دست از تلاوت قرآن بردارید که هنوز مقداری میل به تلاوت دارید و با زیاد خوانی، خود را خسته نکنید، زیرا کیفیت بهرهبرداری از قرآن نسبت به کمیت آن، از اهمیت بالاتری برخوردار است و احساس نیاز برای انسان، در کیفیت حاصل میشود، نه در کمیت.
وی یادآور شد: اصل احساس نیاز به قرآن، در درون انسانها نهفته است، یعنی همانطور که احساس گرسنگی و تشنگی یک امر درونی و ذاتی است، احساس نیاز به قرآن نیز این چنین است، اما گاهی چیزهای دیگری به صورت بدلی، این نیاز را ارضا میکنند یا اینکه مانعی باعث میشود ضمیر تشنه انسان، همواره در این تشنگی بماند تا حیات خود را از دست بدهد و هنگامی که انسان، حیات معنوی و روحانی نداشته باشد، احساس نیاز به امور معنوی پیدا نمیکند، بنابراین باید این موانع را کنار زد تا ندای فطرت انسان، خواستههای فطری خود را به گوش جان انسان برساند.
بهرامی بیان کرد: راهکارهای احساس نیاز به تلاوت و توجه به معانی قرآن، مطالعه روایات مربوط به اهمیت قرآن، معاشرت با افرادی که انس بیشتری با قرآن دارند و موفقیتهایی در این زمینه کسب کردهاند، مطالعه زندگانی افرادی که با قرآن زیاد سر و کار داشتهاند، پرهیز از گناه، تلاوت روزانه قرآن، توجه به معانی و مفاهیم قرآن هنگام خواندن آن است.
کارشناس امور فرهنگی اداره کل تبلیغات اسلامی استان گفت: یکی از ویژگیهای قرآن، این است که هر کس به اندازه انس با آن، تدبر، تفکر در آیات آن و حتی تلاوت و روخوانی آن، از این کتاب بهرهمند میشود، همین روخوانی عادی، نیز بر دلها اثر میگذارد و حتی نگاه کردن به آن نیز دارای فوایدی است، بنابراین بایستی تلاشها در این راستا باشد که روخوانی را مقدمه تدبر و تفکر در آیات الهی قرار داد.
وی اضافه کرد: تردیدی نیست که خواندن قرآن و دعا، با توجه به معانی آنها، تأثیر بهسزایی در نفس و جان انسان دارد و این تأثیر خاص، بدون توجه به معانی، حاصل نمیشود، ولی به هر حال، خواندن قرآن و دعا، بدون توجه به معانی آنها نیز ثواب و ارزش دارد، اما در مرحله پایینتری است.
بهرامی با اشاره به اینکه امام خمینی(ره) اهمیت فوقالعادهای به قرائت قرآن و انس با آن قائل بود، افزود: ایشان با عمل خویش، مشوق دیگران در اهتمام نسبت به قرآن بودند و آن را به عنوان یکی از برنامههای همیشگی خود قرار داده بودند، از فرصتهای گوناگون برای بهرهمندی و انس بیشتر با قرآن، استفاده میکردند، به طوری که امام بزرگوار، چنان مقید به خواندن قرآن بود که هنگامی که بعداز نمازظهر و عصر برای ناهار میآمد، اگر در این مدت کوتاه چند دقیقهای فرصت پیدا میکرد، قرآن میخواند که گاهی این اوقات، کمتر از دو دقیقه بود.
وی ادامه داد: امام خمینی(ره) در عین حال که خود عنایت خاصی نسبت به خواندن قرآن داشت، سفارشها و توصیههایی را به همه طبقات و مردم، به ویژه قشر تحصیل کرده حوزوی و دانشگاهی، مبنی بر انس و ارتباط با قرآن و تلاوت آن داشتند، در یکی از توصیهها آمده است: فرزندم! با قرآن، این بزرگ کتاب معرفت، آشنا شو، با قرائت آن و راهی از آن به سوی محبوب، بازکن، تصور نکن که قرائت بدون معرفت، اثری ندارد که این وسوسه شیطان است. آخر، این کتاب از طرف محبوب است برای تو و برای همه کس و نامه محبوب، محبوب است، اگرچه عاشق و محب، مفاد آن را نداند و با این انگیزه، حب محبوب که کمال مطلوب است، به سراغت آید و شاید دست گیرد.
این کارشناس مذهبی با بیان اینکه لازمه اثربخشی قرآن، فهم عمیق نسبت به مصحف شریف و توجه به این مهم که این کتاب مقدس کلام خداست، تصریح کرد: درصورت انس با قرآن میتوانیم، تمام نیازهای خود را در پرتو قرآن استخراج کنیم، از طرفی نباید در تنگناها و مشکلات سراغ قرآن برویم بلکه نور قرآن و انس با این کتاب مقدس باید همواره در زندگیمان ما جاری باشد.
وی با تأکید بر اینکه قرآن مهجور است، بیان کرد: یکی از دلایل این مهجوریت، عدم مراجعه به آیات قرآن کریم از حیث عمل و کاربرد است، متأسفانه قرآن کریم در میان ما مسلمانان مظلوم واقع شده است و از ابعاد مختلف این اعجاز بزرگ الهی غافل هستیم.
بهرامی اضافه کرد: تمام معضلات، چالشهای اجتماعی و فرهنگی اعصار تاریخی را با نگاههای قرآنی به اخلاق، خانواده، تربیت و... میتوان حل کرد، زیرا نگاه به قرآن به عنوان درمان دردهای بشری و بزرگداشت مقام انسانی در سایه اهل بیت(ع) تنها درمان معضلات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جهان بشریت است که همه باید برنامههای تربیتی آیت الهی را در دستور کار خود قرار دهیم.
وی با اشاره به اینکه قرآن کریم تشنگیها، جهل و نادانی آدمی را سیراب میکند، خاطرنشان کرد: آبشخوری وحی، ما را باید از گناهها بازداشته و چشم و دل الهی آدمی که بر گرفته از فطرت پاک بشری است را متجلی کند.