نظام‌سازی؛ اولویت شورای توسعه فرهنگ قرآنی / از حذف بودجه قرآن برای جبران اعتبارات تا ایجاد مؤسسات تخصصی
کد خبر: 3954082
تاریخ انتشار : ۲۷ بهمن ۱۳۹۹ - ۰۹:۱۸
در میزگرد مجازی «بررسی نقش انقلاب در احیای مفاهیم قرآن» مطرح شد؛

نظام‌سازی؛ اولویت شورای توسعه فرهنگ قرآنی / از حذف بودجه قرآن برای جبران اعتبارات تا ایجاد مؤسسات تخصصی

میزگرد مجازی «نقد و بررسی نقش انقلاب اسلامی ایران در احیای مفاهیم قرآن کریم و معارف اهل‌بیت(ع) در تاریخ معاصر» با حضور محمدعلی خواجه‌پیری، عضو شورای توسعه فرهنگ قرآنی، محمدرضا جعفری، معاون اداره کل هماهنگی و ارتباطات معاونت قرآن وزارت ارشاد و جمعی از فعالان قرآنی استان مرکزی برگزار شد که مشروح آن تقدیم مخاطبان ایکنا می‌شود.

نظام‌سازی؛ اولویت شورای توسعه فرهنگ قرآنی / از حذف بودجه قرآن برای جبران اعتبارات تا ایجاد مؤسسات تخصصی

به گزارش ایکنا از استان مرکزی، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی با همکاری معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اتحادیه مؤسسات و تشکل‌های مردمی فرهنگی قرآن و عترت استان مرکزی میزگرد مجازی «نقد و بررسی نقش انقلاب اسلامی ایران در احیای مفاهیم قرآن کریم و معارف اهل‌بیت(ع) در تاریخ معاصر» را با حضور محمدعلی خواجه‌پیری، محمدرضا جعفری، پیمان عین‌القضاتی، سیدمحمد خاتمی‌نژاد، حبیب‌الله صابری‌نسب، حسین محمدی‌هزاوه و رضا کوچکی برگزار کرده که مشروح نشست تقدیم مخاطبان می‌شود.

حبیب‌الله صابری‌نسب، پیشکسوت و مدرس قرآن، در این میزگرد مجازی ضرورت توجه به مباحث قرآنی را مورد تأکید قرار داد و با مرور فعالیت‌های قرآنی در عصر گذشته(قبل از انقلاب)، اظهار کرد: سبک و سیاق جلسات قرآن در آن دوره سنتی و محدود بود و مبحثی فراتر از نکات تجویدی و مقداری جنبه‌های توضیحی و تفسیری نداشت و خلاقیت و نوآوری در جلسات مشاهده نمی‌شد.

وی با اشاره به برگزاری جلسات خانگی در سال‌های قبل از انقلاب، تصریح کرد: در این دوران روخوانی و نکات تجویدی در کنار مباحث اخلاقی مطرح می‌شد و همه از آن بهره‌مند می‌شدند و بهترین جلسه قرآنیان اراک، جلسه مرحوم استاد نهرمیانی بود که عصر جمعه هر هفته در مقبره آقانورالدین عراقی برگزار می‌شد.

صابری‌نسب ادامه داد: آن زمان برگزاری جلسات قرآن بیشتر جنبه ثواب داشت و در خیلی از اماکن به صورت مخفیانه برگزار می‌شد، اخلاص، احترام به بزرگترها و اساتید از شاخصه‌های جلسات بود و اساتید نیز آنچه می‌دانستند را با اخلاص تمام در اختیار قرآن‌آموزان قرار می‌دادند.

نظام‌سازی؛ اولویت شورای توسعه فرهنگ قرآنی / از حذف بودجه قرآن برای جبران اعتبارات تا ایجاد مؤسسات تخصصی

این مدرس دانشگاه نبود وسایل و تجهیزات لازم برای آموزش را از جمله کمبودهای آن دوران یاد کرد و گفت: ضبط صوت حتی برای ضبط جلسات وجود نداشت و امکانات تنها به گرفتن عکس سیاه و سفید و اهدا به حاضران در جلسه پایان سال ختم می‌شد. البته سالی یک بار نیز مسابقاتی خشک و بی‌روح نیز برگزار می‌شد و اطلاع‌رسانی نیز نمی‌شد و پوشش رسانه‌ای صدا و سیما از مسابقات نیز صفر بود.

صابری‌نسب در ادامه به رونق و گستردگی فعالیت‌های قرآنی پس از پیروزی انقلاب اشاره و اظهار کرد: رشد و بالندگی فعالیت‌های قرآنی در چهل ساله انقلاب با سال‌های قبل از آن قابل قیاس نیست، نوآوری، خلاقیت، ایده‌پردازی و اجرای طرح‌های متعدد قرآنی ثمره درخت انقلاب است.

وی فعالیت قرآنی در سطوح مختلف و در دو گروه بانوان و آقایان، برگزاری مسابقات در دستگاه‌های مختلف، تحصیلات در رشته‌های مختلف قرآنی و معارفی در دانشگاه‌ها، ایجاد انگیزه برای تقویت حضور گسترده در حوزه قرآن را از دیگر دستاوردهای پیروزی انقلاب برشمرد و اظهار کرد: در دهه‌های 60 و 70 مسابقات قرآن بسیار باشکوه برگزار می‌شد و همه از شرکت لذت کافی را می‌بردند.

تعطیلی شورای توسعه فرهنگ قرآنی

صابری‌نسب با اشاره به اینکه ایجاد انگیزه و برگزاری مسابقات در سطوح مختلف از شهرستانی تا بین‌المللی، استفاده از اساتید مجرب، حضور فعال بانوان در مسابقات قرآن، اعزام قاریان به نام کشور به دیگر کشورها، نظارت بر چاپ قرآن‌های نفیس و بدون اشتباه اعرابی، تدریس کتب درسی قرآن در تمام مقاطع تحصیلی از دیگر برکات انقلاب است.

وی در خصوص ضعف فعالیت‌های قرآنی هم گفت: موازی‌کاری فعالیت‌های قرآنی بعد از گذشت مدت‌ها که تأکید بر پرهیز آن بوده است هنوز رفع نشده است. اتحادیه و یا تشکل واحد جامعه قرآنی شکل درستی ندارد و هماهنگی بین نهادهای قرآنی و مسئولان متأسفانه درجات خود را طی نکرده است و تعطیل شدن شورای توسعه قرآنی از مهم‌ترین آن است.

صابری‌نسب از نبود و کم فروغ بودن بودجه و اعتبارات لازم برای قرآن گلایه کرد و افزود: کارشناسان دقیق و خبره قرآنی در رأس امور قرآنی انتخاب نمی‌شوند، صرف خوب و پاک بودن افراد دلیل براین نیست که فرد بتواند امور را کارشناسی شده پیش برد. استفاده از امکانات صدا و سیما می‌تواند بهتر از این باشد و برنامه‌های آنان نباید تنها به پوشش جزءخوانی ماه مبارک رمضان ختم شود.

وی ضرورت پیوستگی فعالیت‌های قرآنی در استان را مورد تأکید قرار داد و افزود: انحصارطلبی برخی دوستان قرآنی از جمله مشکلاتی است که باید به آن پرداخته شود، لازم است این بدعت نادرست در همه سطوح از کلان تا خرد باید برطرف شود. قرآن برای همه است و افراد متناسب با توان خود باید در این حوزه وارد شوند.

این چهره برتر قرآنی از نمایشی برگزار شدن مسابقات قرآن به عنوان درد بزرگ یاد کرد و گفت: روزی مسابقات در مساجد شهرها با شکوه خاص برگزار می‌شد و امروز مسابقات در هتل‌های مجلل برگزار می‌شود. برخورد کاسب‌کارانه فعالان قرآن ضربه مهلکی زده است و عدم حضور خبرگان قرآنی در مراکز قرآنی باعث بروز مشکلاتی می‌شود که باید بدان توجه کرد.

صابری‌نسب بیان کرد: شوراهای توسعه فرهنگ عمومی باید دارای شرح وظایف دقیق‌تر باشند تا برنامه‌ها از طرح به عمل تبدیل شوند که متأسفانه این امر کمرنگ است. برنامه‌ها باید در دو قالب کوتاه‌ مدت و بلندمدت تعریف شود تا اهداف و جشم‌اندازهای تعریف شده به خوبی پیش رود. هماهنگی بین نهادها برای برپایی جلسات و اجرای دستورالعمل‌های قرآنی به تقویت طرح‌ها کمک می‌کند.

وی ادامه داد: مدارس آموزش و پرورش از دست ما خارج شده است و متأسفانه فعالیت قرآنی در مدارس نمونه عینی ندارد و روش فعالیت قرآنی در مدارس باید اصلاح شود، برای توسعه فعالیت‌ها و فرهنگ قرآنی باید از پایه(مهدکودک) شروع کنیم. جلسات اساتید قرآنی باید به صورت منظم برگزار شود.

ظهور تحقق وعده‌های الهی در پیروزی انقلاب

محمدرضا جعفری، معاون اداره کل هماهنگی و ارتباطات معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد، نیز در این میزگرد مجازی گفت: انقلاب اسلامی توسط امام راحل آغاز و به نتیجه رسید و به معنای واقعی کلمه اسلام را نهادینه کرد. در طول تاریخ اسلام‌هایی همچون اسلام سرمایه‌داری، اسلام انگلیسی، اسلام امریکایی و ... بنیان گذارده شد، اما هیچ‌کدام قوام و تداوم نداشت و طرفداران محدودی داشت. اصلی‌ترین کار امام خمینی(ره) نفی پوسته و اثبات هسته بود، ایشان پوسته را کنار زده و اسلام ناب را به جهان معرفی فرمودند و بعد از ائمه(ع) فراگیری این اقدام واقعاً بی‌نظیر است.

نظام‌سازی؛ اولویت شورای توسعه فرهنگ قرآنی / از حذف بودجه قرآن برای جبران اعتبارات تا ایجاد مؤسسات تخصصی

جعفری بیان کرد: نگاه امام راحل از اسلام و قرآن با اسلام‌های دیگر متفاوت بود و مفهوم گرایش به اسلام و قرآن این است که بعد از ایمان به خداوند از طریق خدمت به خلق می‌توان عبد الهی شد. اسلام واقعی نگاهش به دفاع از مظلومان جهان است و این امر بستگی به جنسیت و قومیت ندارد و این نگاه به اسلام‌خواهی توانست جایگاه خود را در جهان باز کند و چرایی تشکیل جمهوری اسلامی برداشتی از آیه 46 سوره مبارکه «سبأ» که می فرماید: «قُلْ إِنَّمَا أَعِظُكُمْ بِوَاحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَىٰ وَفُرَادَى، بگو که من به یک سخن شما را پند می‌دهم و آن سخن این است که شما خالص برای خدا دو نفر دو نفر با هم یا هر یک تنها قیام کنید». قیام مردم برای رفع موانع، تشکیل حکومت قرآنی و حاکم شدن موازین الهی بود.

وی به آیه 7 سوره «محمد» که می‌فرماید: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ» استناد کرد و افزود: تحقق وعده‌های الهی در پیروزی انقلاب بروز و ظهور پیدا کرد. همان‌طور که رهبری می‌فرمایند: «کتاب انقلاب ما قرآن مجید است» باید بگوییم انقلاب مولود کلام وحی است و با آیات متولد شده و عمل به آیات الهی ضامن و یکی از شروط تداوم و حیات انقلاب اسلامی است.

جعفری خطاب به جوانان گفت: فاصله گرفتن از قرآن شما را به سمت شکست هدایت می‌کند. اصل اول و دوم قانون اساسی تأکید براین مهم دارد و عینیت بخشیدن به مباحث قرآنی را در اکثر قوانین شاهدیم. افتخار جمهوری اسلامی این است که توانسته مرجعیت قرآن بر تمامی علوم را ثابت کرده است و این امر دستاورد عظیمی است.

وی از فعالیت بیش از 30 دانشکده علوم قرآنی در کشور، 5 هزار پایان‌نامه دانشجویی در مقاطع ارشد و دکترا، عرضه 40 هزار عنوان کتاب قرآنی به دنیا، برپایی 100 هزار جلسه و محافل قرآنی فعال، برپایی 27 نمایشگاه قرآنی، بنیان‌گذار و برگزار کننده مسابقات بین‌المللی قرآن، ساخت فیلم و سریال قرآنی، 20 نشریه علمی پژوهشی در سطح بین‌المللی، تأسیس خبرگزاری قرآنی، 500 سایت و پایگاه قرآنی فعال، بیش از 100 ترجمه قرآن قابل استناد، اجرای طرح تلاوت نور در 30 هزار مسجد، 4 هزار مؤسسه فعال قرآنی، بیش از یک میلیون حافظ کل و دیگر جزءهای قرآن، دایر شدن کتابخانه‌های تخصصی قرآن، اصلاح ساختار و تقویت نظام آموزش در آموزش عمومی و دانشگاه‌ها، معرفی الگوها به جهان اسلام، تربیت اساتید، قاریان و حافظان بین‌المللی و اعزام آنان به خارج از کشور به عنوان بخشی دستاوردهای نظام در 42 سال اخیر یاد کرد.

غفلت از محبت؛ حلقه مفقوده جامعه قرآنی

رضا کوچکی، مدیر مؤسسه قرآن و عترت والفجر خمین، هم در این نشست الگوبرداری از تفکر ناب امام خمینی(ره) در حوزه قرآن را مورد تأکید قرار داد و افزود: همه می‌دانیم امام راحل معجزه قرن هستند، ایشان در مباحث فلسفی، فقهی، اصول، کلام و عرفان صاحب‌نظر بودند، اما لازم است توجه داشته باشیم وجهه علمی آن حضرت به دلیل شهرت سیاسی ایشان برای همگان مشخص نشد، البته که شهرت ایشان که تمام معادلات جهان را برهم زد به جاست، اما نباید از بعد علمی ایشان غافل شد.

وی ادامه داد: وقتی کتب، رفتار، اخلاق و عمل امام راحل را مرور می‌کنیم متوجه می‌شویم شخصیت علمی ایشان برای مردم ایران نیز تبیین نشده است. رسانه‌ها در دهه فجر به مباحث عمرانی بیش از گسترش شاخصه‌های فرهنگی و قرآنی توجه دارند.

کوچکی ادامه داد: جوانان و نوجوانان پناه بردن به معرفت‌ الهی را اولویت قرار دهند و تلاوت آیات را در برنامه روزانه بگنجانند، دوری از قرآن راه بسیاری از آسیب‌ها را باز می‌کند. امام خمینی(ره) بارها تأکید فرمودند: «مادامی که بر قرآن تسلط دارید بر دشمنان غلبه خواهید کرد» و این دیدگاه‌ها در اوایل انقلاب و هشت سال دفاع مقدس باعث پیروزی بود.

وی بیان کرد: اگر قصد داریم قرآن در جامعه رشد داشته و مورد توجه مردم باشد لازم است با محبت با آنان برخورد کنیم، این مهم از تأکیدات امام راحل است که امروز متأسفانه از آن غافل شدیم. توسعه فعالیت‌های قرآنی در کشور ادامه دهنده راه امام(ره) است، اما بدون‌ تعارف مردم در حال فاصله گرفتن از قرآن هستند و باید برای جذب فکری شود.

بی‌تفاوتی مسئولان استانی

حسین محمدی، مدیر مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت سفینةالنجات اراک، هم در این نشست گفت: چگونگی فعالیت قرآنی قبل و بعد از انقلاب از سوی دوستان مطرح شد و بنده به آن نمی‌پردازم. فعالیت‌های قرآنی را باید در دو برهه زمانی اوایل انقلاب و سال‌های اخیر منتهی به دهه 90 مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. انقلاب اسلامی رونق و بالندگی بسیار شگرفی به حوزه قرآن و دیگر زمینه‌های معارفی و مذهبی بخشید.

نظام‌سازی؛ اولویت شورای توسعه فرهنگ قرآنی / از حذف بودجه قرآن برای جبران اعتبارات تا ایجاد مؤسسات تخصصی

وی ادامه داد: اوایل انقلاب و در دو دهه 60 و 70 با احیای مفاهیم قرآنی در جامعه و خانواده‌ها مواجه شدیم، اما هرچه از این سال‌ها فاصله گرفتیم مفاهیم و آموزش قرآن رو به کم‌فروغی شدن رفت و متأسفانه ورود برخی از مسئولان باعث کم‌رنگ شدن فعالیت‌های حوزه قرآن شد و امروز به جایی رسیده است که اگر با کمبود بودجه و اعتبارات مواجه می‌شوند، اعتبارات قرآنی اولین بودجه‌ای است که حذف می‌شود.

محمدی بیان کرد: فرهنگ جامعه ما که بایستی نشئت گرفته از قرآن باشد برعکس است و قرآن زیرمجموعه فرهنگ قرار دارد و این امر خطر بزرگی است. کم و بیش شورای توسعه فرهنگ قرآنی در استان‌ها وجود دارد، اما این شورا در استان ما فعال نیست و از زمان تشکیل تاکنون تنها دو یا سه جلسه تشکیل شده است و عدم برگزاری این شورا نشان از بی‌تفاوتی مسئولان به قرآن دارد.

وی از کم‌توجهی والدین به شرکت فرزندانشان در کلاس قرآن انتقاد کرد و افزود: برای حفاظت از نوجوانان و کودکان در برابر آسیب‌ها موظف هستیم سبک و سیاق زندگی‌ها را به سمت قرآنی شدن هدایت کنیم. فعالیت‌های قرآنی کمی از اخلاص فاصله گرفته است و قاریان و حافظان بیشتر جنبه مادی را مورد توجه قرار دادند. این شرایط وضعیت را در حالت قهقرا قرار داده و لازم است همه برای قرآن دل بسوزانند.

راه‌اندازی نهضت‌های سراسری نهج‌البلاغه

سیدمحمد خاتمی‌نژاد، مدیر مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت عصر ظهور اراک، رویکرد جلسات قرآنی قبل از انقلاب را تلاوت دانست و با اشاره به اینکه پرداختن به نکات مفاهیمی و تفسیری مهجور بود، اظهار کرد: با تأسیس سازمان تبلیغات اسلامی به فرمان امام خمینی(ره)، معاونت قرآن وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و تغییر رویکرد سازمان اوقاف، حوزه‌های دیگر قرآنی نیز مورد توجه قرار گرفتند، ظهور و بروز مؤسسات قرآنی در کشور باعث ورود به فضاهای جدید و بعضاً مورد فراموشی قرار گرفته شد و این امر یکی از توفیقات نظام جمهوری اسلامی ایران است.

نظام‌سازی؛ اولویت شورای توسعه فرهنگ قرآنی / از حذف بودجه قرآن برای جبران اعتبارات تا ایجاد مؤسسات تخصصی

خاتمی‌نژاد ورود به حوزه مفاهیم، تفسیر، تدبر و دیگر دوره‌های مفاهیمی را از بخش‌های احیا شده قرآن در دوران بعد از پیروزی انقلاب بیان کرد و افزود: تقویت حوزه معارفی و راه‌اندازی نهضت‌های سراسری با رویکرد تبیین معارف نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه و تأسیس هیئت‌های مذهبی متعدد و حضور پرشور جوانان مبیّن توفیقات روزافزون نظام است.

وی استفاده از امکانات فضای مجازی برای تقویت معارف قرآنی و اهل‌بیت(ع) را مورد تأکید قرار داد و گفت: بسیار ضروری است از ظرفیت غیر قابل انکار سایت‌های اینترنتی، پیام رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی بهره‌مند شویم تا به اهداف نظام اسلامی و زمینه‌سازی برای امر ظهور حضرت ولیعصر(عج) نزدیک شویم. البته در این حوزه‌ها باید مراقب آسیب‌ها هم باشیم و از کیان محافل قرآنی و مذهبی به درستی پاسداری کرده و تلاش کنیم جوانان و نوجوانان را بیش از گذشته با مفاهیم قرآن و معارف اهل‌بیت(ع) آشنا کنیم. این امر تکلیفی بر دوش فعالان قرآنی و مسئولان است. همچنین حرکت منسجمی هم در اتحادیه قرآنی استان مرکزی آغاز شده است و امید است تداوم داشته باشد و دلسوزان منشأ اثر باشند.

دهه 80 جان تازه‌ای در فعالیت‌های قرآنی دمیده شد

پیمان عین‌القضاتی، مدیرعامل اتحادیه مؤسسات و تشکل‌های مردمی فرهنگی قرآن و عترت استان مرکزی، هم در این نشست مجازی بر ضرورت توجه به مباحث فرهنگی و قرآنی تأکید و تصریح کرد: بررسی بُرش فعالیت‌های قرآنی در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب مدنظر است و امید است در این نشست تا حدودی به آن دست یابیم.

وی ادامه داد: فعالیت قرآنی در عرصه دانشگاه‌ها با رویکرد جدیدی مواجه بوده است. آموزش قرآن از محدوده محافل خانگی و سنتی در قالب آکادمیک و علمی به دانشگاه راه پیدا می‌کند و شاهدیم با تأسیس دانشگاه قرآن و حدیث این اتفاق مبارک افزایش یافته است. فعالیت‌های قرانی با وجود فعالیت‌های خوبی که داشته است دچار اشکالات ساختاری است، اما جریان‌های قرآنی مردمی علی‌رغم همه فراز و فرودها با تکیه بر مفاهیم قرآنی به حرکت خود ادامه می‌دهد.

نظام‌سازی؛ اولویت شورای توسعه فرهنگ قرآنی / از حذف بودجه قرآن برای جبران اعتبارات تا ایجاد مؤسسات تخصصی

مدیرعامل اتحادیه مؤسسات و تشکل‌های مردمی فرهنگی قرآن و عترت استان مرکزی به تشریح گونه‌شناسی فعالیت‌های قرآنی در قبل و بعد از انقلاب اسلامی پرداخت و اظهار کرد: شیوه برخورد با قرآن را در دوره پهلوی اول و پهلوی دوم می‌توان مورد تحلیل قرار داد. پهلوی اول با حذف قرآن از صحنه جامعه و به انزوا کشاندن فعالیت‌های قرآنی تلاش داشت مبانی الهی را از مردم گرفته و عموم را از این مصحف شریف جدا کند. با سرنگونی پهلوی اول، آغاز سلطنت پهلوی دوم و ایجاد فضای باز سیاسی در سال ۱۳۲۰ مرحوم آیت‌الله طالقانی کانون اسلامی را تأسیس کرده و از این کانون به تبیین مباحث قرآنی و دینی پرداخت.

وی بیان کرد: آیت‌الله طالقانی در فضای پر خفقان آن دوران توانست جوانان را گرد قرآن جمع کرده و آموزه‌های قرآنی را به گوش جهان برساند و بازرگان نیز مباحثی را آغاز کرده و به ظاهر به این امر کمک می‌کند. امام راحل در دهه ۴۰ با تفسیر و نگاه الهی نفی سبیل را تبیین کرده و با سخنان خود عدم پذیرش استکبار در جامعه اسلامی را مطرح می‌فرمایند. پس از سخنان حضرت امام شاگردان ایشان همچون آیت‌الله مرتضی مطهری با تفسیر قرآن در حسینیه ارشاد و  دانشگاه علوم‌ پزشکی بارقه‌های امید را ایجاد کرده و فرمایشات آن حضرت(امام راحل) تبیین می‌شود، اما باز قرآن در برخی اماکن از بطن اصلی خود که ترجمه، مفاهیم و تدبر است خارج شده و جریانات التقاطی فعالیت خود را آغاز می‌کند و شاهدیم گروهک فرقان با تفسیر غلط از قرآن زمینه انحراف نسل جوان را فراهم کرده و شهادت شهید مطهری را رقم می‌زند.

مدیر مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت اصحاب‌الثقلین اراک ادامه داد: در دهه ۷۰ نیز سروش با رویکرد جدید به نقد مبانی اعتقادی و دینی می‌پردازد و با بحث رویاهای پیامبرانه که در سال‌های اخیر نیز به آن دامن زدند زمینه گسترش شبهات قرآنی را فراهم کرده و جریان تقابلی و ایجاد چالش برای نسل جوان را ایجاد کرد. اما از آنجا که قرآن می فرمایند: «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ، البته ما قرآن را بر تو نازل کردیم و ما هم آن را محققاً محفوظ خواهیم داشت». شاهدیم از نیمه دهه ۸۰ به بعد با شکل‌گیری جدید و آمدن اساتید قرآن در عرصه فعالیت قرآنی موج جدیدی در فعالیت‌های قرآنی ایجاد می‌شود و نگاه جدید برای آموزش، تلاوت، ترجمه و مفاهیم، وقف و ابتدا، تدبر و حفظ و عمل به آیات الهی برنامه‌ریزی می‌شود و رهبری نیز بر انجام این امور تأکید دارند. تا اوایل دهه ۹۰ پیشرفت‌ها کاملاً محسوس است، اما از نیمه دهه ۹۰ مجدد افول فعالیت‌های قرآنی را از دیدگاه‌های سازمان‌ها و نهادهای دولتی شاهدیم، اما رشد فعالیت‌ها در مؤسسات و سازمان‌های مردمی قابل لمس است.

تا رسیدن به انتظارات جمهوری اسلامی فاصله داریم

محمدعلی خواجه‌پیری، معاون اسبق قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اظهار کرد: پهلوی دوم با پوسته قرآن مشکلی نداشت و همچنان مردم در جلسات خانگی و مساجد قرآن را تلاوت می‌کردند، او با مفاهیم و معارف اصلی و سازنده بودن معانی آیات قرآن مشکل داشت و می‌دانست معانی عمیق قرآن ریشه حکومتش را می‌لرزاند. از این رو با جلساتی که رنگ روشنگری فکری داشت برخورد جدی می‌کرد و دایره فعالیتی برای جلسات قرآنی اصیل تنگ بود.

نظام‌سازی؛ اولویت شورای توسعه فرهنگ قرآنی / از حذف بودجه قرآن برای جبران اعتبارات تا ایجاد مؤسسات تخصصی

وی با اشاره به اینکه آیت‌الله طالقانی مبانی قرآنی را به‌روز تفسیر کرده و به همین دلیل مورد خشم حکومت آن زمان بود، بیان کرد: قرآن در زمان قبل از انقلاب بسیار غریب بود و امروز غربت قرآن توسط اساتید فعال آن زمان بازگو شده است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، جامعه مطالبه توسعه فعالیت قرآنی اصیل را داشت. با وجود همه فعالیت‌های انجام شده هنوز به انتظارات مدنظر جمهوری اسلامی، امام راحل و رهبری در حوزه توسعه فعالیت قرآنی نرسیدیم.

خواجه‌پیری با اشاره به اینکه فعالیت قرآنی قبل و بعد از انقلاب به هیچ‌وجه قابل قیاس نیست، اظهار کرد: برای تحقق آرمان‌های قرآنی باید تلاش مضاعف صورت گیرد. ماه قبل وزیر آموزش و پرورش، اهداف آموزش عمومی قرآن کریم با ۹ هدف را به سراسر کشور ابلاغ کرد. ۱۵ سال این سند به طول کشید اگر عزم جزمی از سند حمایت می‌کرد و منویات امام راحل و مقام معظم رهبری مبنا بود باید خیلی زودتر از این به سرانجام می‌رسید.

مصوبات شورای توسعه برای همه کشور لازم‌الاجراست

این مقام مسئول نبود ساماندهی جدی در نظام قرآنی در کشور را یادآور و اضافه کرد: امروز مرکز شورای توسعه فرهنگ قرآنی مرجع قانون‌گذاری است و مصوبات آن لازم‌الاجرا برای همه کشور است. با صدور بیانیه گام دوم انقلاب وارد برنامه‌های جدید شده‌ایم که اگر اتفاق بیفتد می‌توان ادعا کرد انتظارات جمهوری اسلامی در حوزه قرآن محقق می‌شود. چراکه از مهم‌ترین اهداف شورای توسعه فرهنگ قرآنی، نظام سازی است که ۴۰ سال مغفول مانده است. پس از ۱۱ سال که از فعالیت شورای توسعه فرهنگ قرآنی می‌گذرد قریب به دو سال است که اعتباری برای نظام‌سازی در کمیسیون پژوهش شورای توسعه فرهنگ قرآنی تصویب و ابلاغ می‌شود. این سخنان بدان معنا نیست که در حوزه نظام‌سازی فعالیتی صورت نگرفته است، بلکه حوزه علمیه و دانشگاه در این بخش ورود داشته‌اند، اما به سرانجام عملیاتی که مردم از آن بهره‌مند شوند، نرسیده است.

عضو شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور با اشاره به اینکه توجه به بخش آموزش عمومی قرآن مطلوب بوده است، تصریح کرد: جلسات قرآنی خانگی مورد توجه است و تقسیم کاری بین سازمان تبلیغات اسلامی و بنیاد خاتم‌الاوصیا(ص) جهت ایجاد جریان ملی انجام شده است. به روز کردن جلسات خانگی منطبق با نیاز مردم در دستور کار قرار دارد. سند ابلاغ شده در مدت زمان ۱۵ سال می‌تواند نتیجه دلخواه و مطلوب را رقم زند، برای نظام‌سازی نیز اعتباری در نظر گرفته شده است. فعالیت‌ها و کمک‌ها به مراکز و مؤسسات قرآنی جهت‌دار و هدایت شده پیش خواهد رفت. به طور مثال در حوزه جلسات خانگی قرآن اقدامی یکپارچه صورت خواهد گرفت.

اختصاص 50 درصد اعتبارات شورای توسعه فرهنگ قرآنی به جلسات خانگی

خواجه‌پیری ضرورت پرداختن به بخش مردمی را مورد تأکید قرار داد و گفت: در شورای توسعه قرآنی مصوب شده که قریب به ۵۰ درصد اعتبارات برای این بخش صرف شود. آمادگی شورا برای واگذاری برخی برنامه‌ها به مؤسسات قرآنی در بخش مردمی اعلام شده است، اما مؤسسات آمادگی ندارند و لازم است سطح فعالیت‌های خود را با ایجاد مؤسسات تخصصی ارتقا دهند. همچنین پرداختن به فضای مجازی در عصر کنونی لازم است و دستور مقام معظم رهبری مبتنی بر ورود هوشمندانه به فضای مجازی را نادیده گرفته‌ایم، برای ورود جدی‌تر باید برنامه‌ریزی کرد و کارشناسی شده جریان‌سازی کرد.

وی با بیان این نکته که طرح تربیت ۱۰ میلیون حافظ باید دقیق انجام و راستی آزمایی صورت گیرد، اظهار کرد: وظیفه ما این است که جاهای خالی را پر کرده و خلأها را جبران کنیم، شورای توسعه باید بر شتاب خود برای تحقق مبانی قرآنی در جامعه بیفزاید، هنوز شورا جایگاه خود را پیدا نکرده است‌ و آقای عاملی عزم جدی دارند شتابی به شورا بخشند و همه نظام را تحت پوشش قرار دهند. در این شورا اسنادی تهیه شده است که متأسفانه در اختیار استان‌ها قرار نگرفته است. سندسازی در شورای توسعه کافی است، اگر همین اسناد را مبنای کار قرار دهیم قطعاً خروجی خوبی خواهیم داشت. ارتقای سطح مهارتی معرفتی معلمان قرآن در دستور کار بوده و بخشی از اعتبارات آن نیز تأمین شده است‌.

انتهای پیام
captcha