مستشارنظامی: اشعار پروین الگوی عفت و عطوفت در ادبیات است

به گزارش خبرنگار ایکنا؛ ۲۵ اسفند ۱۲۸۵، زادروز رخشنده اعتصامی مشهور به پروین اعتصامی و روز بزرگداشت این شاعر است. این شاعر به‌عنوان مشهورترین شاعر زن ایرانی در طول ۳۵ سال عمر کوتاه اما موثر خود، دیوانی مشتمل بر ۶۰۶ شعر شامل اشعاری در قالب مثنوی، قطعه و قصیده را منتشر کرده که به دلیل به کار بردن سبک شعر مناظره این دیوان بسیار ارزشمند است و جایگاه ویژه‌ای در شعر معاصر دارد. به همین مناسبت با نغمه مستشار نظامی، شاعر و کارشناس ادبی به گفت‌وگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

مستشارنظامی در این گفت‌وگو درباره سبک ادبی پروین گفت: پروین اعتصامی یکی از شاعران تأثیرگذار ادبیات فارسی است، صرف نظر از اینکه یک بانو یا آقا باشد، به دلیل سبک نوشتاری، انتخاب موضوع و بهره‌گیری از تعابیر قرآنی، معانی احادیث و داستان‌ها شاعر تأثیرگذاری بوده است. ورود این تعابیر به شعر و ادبیات، آن هم در قالب قطعه، سبک ویژه پروین است.

وی افزود: این بانو، درخشانترین ستاره در میان ستاره‌های انگشت‌شمار آن دوران بود. وی کتابدار و فعال اجتماعی بود. بنابراین حشر و نشری که با کتاب داشته، حتماً باعث غنای اشعارش شده و در این زمینه بی‌تأثیر نبوده است. مسلماً در چهار دهه اخیر هم، شاعران به ویژه بانوان شاعر به اشعار وی بیشتر پرداخته و از او تأثیر پذیرفته‌اند.

مستشارنظامی ادامه داد: خوشبختانه شعر زنان در چهل سال اخیر پیشرفت چشمگیری داشته است. اگر به آمار کتاب‌های شعر و داستان توجه کنید، خواهید دید که تعداد مؤلفان زن نسبت به سال‌های قبل‌ بسیار افزایش یافته است. به نوعی تک‌ستاره پروین در حال حاضر تکثیر شده و ما ستاره‌های درخشان زیادی داریم. این مسئله در اثر توجه ویژه به شاعرانی مانند پروین است.

این شاعر تصریح کرد: شاید پیش از این، تصور بر این بود که اگر یک بانو می‌خواهد شعر زنانه بنویسد، باید به ظاهر بپردازد و این مسئله بانوان را سطحی‌نگر نشان می‌داد، در حالی که ما در شعرهای پروین می‌بینیم که هم از لحاظ فلسفه زندگی و هم شعرهایش بسیار عمیق است. این عمق اشعار و نگاه پروین به جهان پیرامون خود است و نشان داد که زن‌ها چقدر نگاه نازک‌بینانه و ظریفی دارند و می‌توانند از زبان اشیاء مسائل مهم اجتماعی، سیاسی و فرهنگی را بیان و گره‌گشایی کنند و این ظرافت‌ها در شعر آقایان کمتر دیده می‌شود.

وی در ادامه درباره بهر‌ه‌گیری شاعران امروز از سبک پروین برای بیان مسائل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بیان کرد: امروز محدودیتی برای شاعران وجود ندارد و مقام معظم رهبری به عنوان بزرگترین حامی شعر این فضای باز ادبی را ایجاد کرده‌اند که نگاه‌های مختلف به مسائل و مشکلات اجتماعی و سیاسی را بیان می‌کنند. اما پروین این شعر‌ها را در شرایط اختناق سیاسی گفته است.

این کارشناس ادبی گفت: وظیفه هنر این است که به با زبان هنر به صورت غیرمستقیم به مسائل گوناگون بپردازد، از این رو سبک پروین برای اینکه تلخی‌های نقد را بگیرد و شاعر مستقیم‌گویی نکند، بهترین سبک است. بنابراین من به عنوان شاعر، شعر را یک رسانه نه تلخ، بلکه شیرین می‌دانم که می‌تواند زیبایی‌ها را نشان دهد و اگر بخواهد یک مسئله اجتماعی یا سیاسی را نقد کند، می‌تواند با بیان زیبا آن را مطرح کند.

وی در پایان درباره شخصیت پروین گفت: اشعار پروین اعتصامی بهترین الگوی لطافت، عطوفت و عفت در شعر و ادبیات فارسی است.