تنها همدم و همراه ابدی انسان در کلام امیرمؤمنان(ع)

به گزارش ایکنا از خوزستان، محمود حمیداوی، مدرس قرآن، هفتم فروردین‌ماه در برنامه مجازی شرح مناجات امیرالمؤمنین(ع) گفت: فراز هفتم از مناجات امیرالمومنین(ع) چنین است: «وَ اَسألُکَ الأمان یَوْمَ یَفِرً الْمَرءُ مِنْ أخیهِ وَ أُمِّهِ وَ أبیهِ وَ صاحیَتِهِ وَ بَنیهِ لِکُلِّ امْریٍٔ یَومَئِذٍ شأنٌ یُغْنیه؛ و از تو امان می‌خواهم در آن روز که هر کسی از برادر و مادر و پدر و همسر و فرزندانش می‎گریزد و در آن روز که هر کدام از آنان کاری دارد و مشغول به آن است».

وی اظهار کرد: این فراز مستند به آیه 34 تا 37 سوره عبس است که پروردگار درباره شدت احوال مردم در روز قیامت می‌فرماید: «روزی که هر کس از برادر و مادر و پدر و همسر و فرزندانش می‌گریزد، و در آن روز هر کدام از آنان کاری دارد و مشغول به آن است.»

حمیداوی ادامه داد: فرار انسان از نزدیکترین خویشاوندان در روز قیامت بیانگر شدت هراس آن روز است. هر چند که در دنیا، نزدیکان و خویشان که انسان طاقت یک روز فراقشان را ندارد، یار و یاور و پناه هستند، اما در قیامت از ایشان گریزان خواهد بود، زیرا شدت بلا آن چنان است که نمی‌گذارد انسان به یاد کسی یا چیزی بیفتد و فقط به فکر حال خویش است.

این مدرس قرآن افزود: رسول خدا(ص) سه مکان در قیامت را محل اصلی بی‌توجهی مردم به یکدیگر بیان کردند و فرمودند: سه جاست که در آنها هیچ کس، شخص دیگری را به یاد نمی‌آورد: هنگام میزان، که ایستاده تا ببیند ترازوی اعمالش سنگین یا سبک است. هنگام عبور از صراط که نمی‌داند عبور می‌کند یا نه و هنگام دریافت نامه اعمال که نمی‌داند نامه را به دست راستش می‌دهند یا دست چپ.

وی گفت: طبق این فراز روز قیامت، روز بی‌اثر شدن عواطف و روابط است، زیرا انسان علاوه بر فرار از همسر، فرزند و برادر، حتی پیوند و الفت با پدر و مادر خود را نادیده گرفته و از آنها متواری خواهد شد. این تعبیر حاکی از شدت حوادث قیامت است به گونه‌ای که انسان حتی نزدیکترین افراد خود را رها خواهد کرد.

وی با اشاره به فراز هشتم مناجات امیرالمؤمنین(ع) گفت: در این فراز عرضه می‌کنیم: «وَاَسألُکَ الأمانَ یَوْمَ یَوَدٌ المُجْرمُ لَوْ یَفْتَدی مِن عَذابِ یَومَئِذٍ بیَنیهِ وَ صاحِبَتِهِ وَ أخیهِ وَ فَصیلَتِهِ الّتی تُؤْویهِ وَ مَن فِی الاْرضِ جَمیعا ثُم یُنْجیهِ کَلاّ اِنّها لَظی نَزّاعةٌ لِلشّوی»؛ و از تو امان می‌خواهم در روزی که گناهکار آرزو می‌کند ای کاش می‌شد برای رهایی از عذابِ آن روز، فرزندان و همسر و برادر و اقوامی که به او پناه می‌دادند و تمام کسانی که روی زمین هستند را به عنوان فدیه بدهد.

این مدرس قرآن با بیان اینکه این فراز مستند به آیات 11 تا 16 سوره معارج است و درباره استیصال گناهکاران در روز قیامت و عذاب شدید و ابدی آنها است، گفت: طبق آنچه در این فراز و فرازهای پیشین با عبارت «خدایا از تو امان می‌خواهم» ذکر شد نتیجه می‌گیریم که تمامی آیات استفاده شده توسط امیرالمؤمنین(ع) در این مناجات، مربوط به روز قیامت و آماده شدن برای آن مکان و زمان است. روزی که انسان تک و تنها و بی‌یاور به تنهایی پاسخگوی اعمال خویش است و همدم و همراه دائمی او از لحظه مرگ تا قیامت فقط اعتقادات و اعمال و کردار دنیایی وی خواهد بود.

حمیداوی با بیان اینکه راهگشای هر شخص در میان صحنه‌های هول انگیز قیامت، داشتن قلب سلیم است، گفت: قلبی که غرق در ولایت و محبت محمد(ص) و آل محمد بوده و نفرت و بیزاری از ظالمین به آنها را در خود پرورانده باشد.