واقعگرایی سیاه‌نمایی نیست/ پهنه «دشت خاموش» پر از امید است
تهیه کننده «دشت خاموش» گفت: وقتی رویکرد یک فیلم انتقادی است به نظر عده‌ای تلخ می‌آید اما این ذات سینمای اجتماعی است پس نباید به آن سیاه یا تلخ گفت ضمن اینکه امید در دشت خاموش موج می‌زند.
سعید بشیری، تهیه‌کننده سینما و تلویزیون در گفت‌وگو با ایکنا پیرامون فیلم جدیدش «دشت خاموش» اظهار کرد: فیلمنامه این کار نوشته احمد بهرامی، کارگردان اثر است. درباره خلق ایده نیز چند سالی است با کارگردان آشنا هستم و همیشه می‌دیدم وی روی یک طرح در رابطه با کارگران کوره‌پزخانه کار و تحقیق می‌کند. در نهایت وقتی سناریو آماده شد بهرامی متن را به من داد تا مطالعه کنم. وقتی فیلمنامه را خواندم دیدم تلاش چند ساله وی بی‌جهت نبوده و واقعاً یک سناریوی خوب و قوی به نگارش درآمده است.
وی افزود: نکته دارای اهمیت، پیرامون داستان «دشت خاموش» این است که نویسنده نگاهی از بالا به آدم‌ها ندارد، بنابراین خود را هم‌ردیف آنها قرار داده و با تک‌تک شخصیت‌ها همراه می‌شود. برای همین وقتی تماشاگر فیلم را تماشا می‌کند شخصیت‌ها برایش آشنا هستند. درباره فیلم‌هایی نظیر «دشت خاموش» تنها عنوان اجتماعی را نمی‌توان انتخاب کرد بلکه به نظرم این آثار کمی شاعرانه نیز هستند.
این تهیه‌کننده در پاسخ به این سوال که چرا فیلم‌های اجتماعی اکثراً آثاری تلخ هستند؟ گفت: پرواضح است در سینمای اجتماعی نقد و اعتراض وجود دارد. پس طبیعی است وقتی چنین رویکردی در فیلمی وجود دارد ساختار انتقادی می‌شود. این رویکرد نیز به نظر عده‌ای تلخ می‌آید اما ذات سینمای اجتماعی چنین است پس نباید به آن سیاه یا تلخ گفت. فیلم ما در خود همانند دیگر فیلم‌های مشابه نقد و اعتراض دارد، اما یک نکته را مد نظر قرار داده، آنهم این است که در آن امید وجود دارد.
جایگاه باورهای دینی در فیلم‌های اجتماعی
بشیری با بیان اینکه در فیلم‌های اجتماعی موضوعات و باورهای دینی وجود دارد؟ تصریح کرد: داشتن پیام دینی برای کاری اجتماعی منوط به نویسنده و سازنده‌اش است، زیرا اگر این دو بخش وامدار اندیشه‌های دینی باشند اثر تولید شده نیز مطمئنا از مضامین ارزشی بهره‌مند خواهد شد، وگرنه یک فیلم اجتماعی به صرف نشان دادن یک اتفاق یا یک تصویر، شکل دینی به خود نمی‌گیرد.
تهیه‌کننده برنامه تلویزیونی «دو قدم مانده به صبح» با نقد این نگرش که فیلم‌های اجتماعی برای کسب جایزه از جشنواره‌های خارجی نگاهی انتقادی را مدنظر قرار می‌دهند تاکید کرد: هیچ فیلمسازی صرفاً فیلم نمی‌سازد تا در جشنواره‌های خارجی دیده شود. برای فیلمساز بیش از هر چیز این اهمیت دارد که مردم کشورش آن کار را تماشا کنند. درضمن همانگونه که در ابتدای سخنانم گفتم این فیلم اثری سیاه یا تلخ نیست، بلکه واقعیت‌های جامعه است. در «دشت خاموش» کارگردان با آدم‌های این بخش از جامعه زندگی کرده است، پس وقتی چنین نگرشی در فیلمنامه و ساخت آن وجود دارد نمی‌توان به آن فیلمی گفت که برای خوشایند خارجیان ساخته شده، بلکه بهتر است آن را اثری نامید که برای رفع بعضی معضلات ساخته شده است.
بشیری در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه آیا فیلم‌های اجتماعی برای مخاطب عام تولید می‌شود؟ گفت در این رابطه نمی‌توان به طور کلی نظر داد چون ممکن است برخی فیلم‌های اجتماعی به مخاطبان خاص نظر داشته باشد، اما به شخصه در فیلم خودم بیش از هر چیز مخاطب عام مدنظر است، زیرا آدم‌هایی که در فیلم داستان زندگیشان روایت می‌شود، توده مردم هستند، پس عموم مردم باید آن را ببینند اما به هر حال مخاطبان فیلم‌هایی نظیر «دشت خاموش» را نمی‌توان با فیلم‌های عامه‌پسند یکی دانست. منظور اینکه نباید توقع داشته باشیم به تعداد آدم‌هایی که برای تماشای فیلم‌های کمدی به سینما می‌روند این فیلم نیز تماشاگر داشته باشد.
این تهیه‌کننده ادامه داد: توضیح فوق، تنها مختص فیلم‌های اجتماعی سینمای ایران نیست، بلکه در کل جهان چنین است. آیا میزان تماشاگری که برای دیدن فیلم‌های برگمن یا جیم جارموش به سینما می‌روند را می توان با تماشاگران آثار جیمز کامرون یا اسپیلبرگ مقایسه کرد؟ مسلماً جواب خیر است.
وی در ادامه توضیح داد: تیمی که در ساخت این فیلم دخیل بودند بهترین و صمیمی‌ترین ارتباط را داشتند، چون قصه «دشت خاموش» به اندازه‌ای انسانی است که نمی‌توان آن را درک کرد و با آن همراه نشد، پس امیدوارم آنچه که ما برای آن تلاش کردیم مورد پسند مردم واقع شود.
در شرایط فعلی فیلم را اکران عمومی نمی‌کنیم
بشیری درباره اکران فیلم نیز چنین توضیح داد: اولین نمایش این کار را خوشبختانه در جشنواره جهانی فیلم فجر شاهد بودیم. به گواه کسانی که اثر را دیدند فیلم از استانداردهای خوبی بهره برده بود، اما درباره اکران عمومی آن باید اجازه داد تا شرایط سنجیده شود، چون در زمان حال باز بودن سینما چندان فایده‌ای ندارد، چراکه مردم به سالن‌ها نمی‌روند تا فیلمی را تماشا کنند. با این توضیح فکر می کنم زمانی را باید سپری کنیم تا با بهتر شدن شرایط بتوانیم فیلم را روی پرده بریم، اما حضور این فیلم در جشنواره های خارجی ادامه پیدا خواهد کرد.
وی در پایان درباره جشنواره جهانی فیلم فجر چنین اظهار نظر کرد: فستیوال فجر، خوشبختانه جز اتفاقات «الف» سینمای جهان محسوب می‌شود، برای همین سینماگران داخلی و خارجی با اشتیاق در آن حضور پیدا می‌کنند. این امر حاصل تلاش کسانی است که طی چند سال گذشته برای این رویداد زحمت کشیدند؛ آقای رضا میرکریمی و همراهانش و همینطور محمدمهدی عسگرپور سینماگرانی هستند که در سال‌های اخیر از هیچ تلاشی در این رابطه دریغ نداشتند.
انتهای پیام
