نگاهی به فعالیت‌های دارالقرآن خوزستان در دو سال گذشته
طی دو سال گذشته تغییراتی در مدیریت اداره امور قرآنی تبلیغات اسلامی خوزستان به وجود آمد و انتظار ایجاد تحولاتی در فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی و فعالیت‌های حمایتی و نظارتی این اداره قرآنی از سوی فعالان قرآنی شکل گرفت. متن زیر گفت‌وگوی ایکنا با رئیس اداره امور قرآنی تبلیغات اسلامی خوزستان درباره پیگیری این مأموریت‌ها است.
به گزارش ایکنا از خوزستان، طی دو سال گذشته تغییراتی در مدیریت اداره امور قرآنی تبلیغات اسلامی خوزستان به وجود آمد و با انتصاب حجت‌الاسلام علی فدیعمی به ریاست این اداره، انتظار ایجاد تحولاتی در فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی و فعالیت‌های حمایتی و نظارتی این اداره قرآنی از سوی فعالان قرآنی شکل گرفت. متن زیر گفت‌وگوی ایکنای خوزستان با رئیس اداره امور قرآنی تبلیغات اسلامی خوزستان در باره توفیق و یا عدم توفیق در پیگیری این مأموریت‌ها است.
ایکنا ـ درباره تحولاتی که در این مدت پیگیر آن بودید، توضیح دهید.
در ابتدای حضور خود در اداره امور قرآن، با این مسئله مواجه شدیم که اطلاعات موجود از موسسات و خانه‌های قرآنی به‌روز نیست و مقدار اندکی از اطلاعات مربوط به موسسات در سیستم ثبت شده بود. آنچه ثبت شده بود مربوط به موسسات فعال بود و از بقیه موسسات، اطلاعات ثبت‌شده‌ای در دست نبود.
از طرفی برخی از موسسات مجوز موقت استانی داشتند که اصلاً رسمی نیست و آنها به گمان اینکه مجوز دارند، مشغول فعالیت بودند، در حالی که اخذ مجوز برای موسسه فرآیندی دارد و از این جهت موسسات دچار مشکلات زیادی شده بودند. از سویی نیروی خاصی هم برای کار در اداره امور قرآنی نبود.
فضای اداره امور قرآنی هم پی در پی تغییر می‌کرد و به همین دلیل، مدارک موسسات مفقود می‌شد. از همین رو یکی از نگرانی‌های عمده موسسات این بود که مدارک آنها مفقود می‌شد. در همان آغاز پیگیر این مسائل شدیم و تا اندازه‌ای آنها را برطرف کردیم، اگرچه فرآیند صدور مجوز تاکنون هم با مشکلاتی مواجه است، اما در حال حاضر، برخی از موسسات به‌روز شده‌اند و نزدیک ۲۵ موسسه جدید در فرآیند گرفتن مجوز هستند. در حال حاضر در اهواز، ۳۰ موسسه قرآنی و ۳۶ خانه قرآنی داریم. در استان نیز ۱۸۰ موسسه و ۲۰۰ خانه قرآنی داریم. در طرح رصد و پایش، موسسات فعال و موسسات راکد در این میان شناسایی شدند و کارنامه رصد در اختیار آنها قرار گرفت.
از نظر نیرو، در حال حاضر، یک نیرو برای کارهای اداری و یک نیروی پاره وقت به عنوان کارشناس موسسات قرآنی به کار گرفته شده و وضعیت بهتر از گذشته است. از نظر مکانی نیز در محل فعلی دارالقرآن استقرار پیدا کردیم. تا پیش از شیوع کرونا برنامه‌های موسسات در همین مکان برگزار می‌شد و همچنین موسسه تخصصی حفظ بینات نیز که با دعوت از دو حافظ کل تشکیل شد، در همین مکان فعالیت می‌کند.
درباره بانک اطلاعاتی قرآنی استان، ادارات ما متاسفانه بانک اطلاعاتی خاصی نداشتند. گردآوری این بانک اطلاعاتی به مدد ادارات آغاز شده است. عناوین این بانک شامل موسسات، خانه‌های قرآن، مفسران حافظان، قاریان، مولفان، دانش آموختگان آموزش عالی علوم قرآن، فعالان قرآنی، استادان جلسات مساجد، معلمان قرآن، شهدای قرآنی و ... است. این کار هنوز کامل نشده و به تدریج تکمیل و به روزرسانی می‌شود.
یکی از ایده‌هایی که در این مدت دنبال شد، راه‌اندازی مرکز مشاوره قرآنی است. به دنبال این بودیم که مرکز مشاوره قرآنی داشته باشیم که در چند بخش فعالیت کند؛ بخش اول اطلاع‌رسانی فعالیت‌های قرآنی استان به مردم است، به این معنا که اگر کسی بخواهد در جلسه قرآن، دوره تفسیر یا دوره‌های آموزشی قرآن شرکت کند، ما اطلاعات مورد نیاز را به او بدهیم. بخش دیگر هم مشاوره آموزشی تلفنی است که در دو موضوع پیش‌بینی شد، موضوع اول، رفع اشکالات قرآنی و موضوع ارائه مشاوره قرآنی در زمینه سبک زندگی و مشکلات تربیتی و اخلاقی به خانواده‌ها و جوانان است. این کار در مراحل اولیه آن با شیوع کرونا مواجه شد و به دلیل تعطیلی کلاس‌های حضوری در سطح استان، در مراحل اولیه باقی ماند و ان‌شالله بعد از کرونا دنبال خواهد شد.
یکی از مشکلاتی که برخی از موسسات ما در موضوع اخذ مجوز با آن مواجه هستند، نیاز به استعلام حراست است. متأسفانه فرآیند اخذ مجوز هم در استان هم در کشور طولانی است و دلیل آن تکمیل مدارک و مستندات و اخذ استعلام و مسائل این‌چنینی است.
ایکنا ـ دلیل طولانی شدن این فرآیند چیست؟
یکی از دلایل این مساله و همچنین یکی از مشکلاتی که باعث می‌شود بانک اطلاعاتی ما تاکنون ناقص بماند، کمبود نیرو است. در شهرستانها یک رئیس و یک کارشناس داریم، کارشناس باید به همه کارها از قبیل هیئت‌های مذهبی، کانون مداحان، امور قرآنی، گزارش، اتوماسیون و ... رسیدگی کند. کارشناس ما در تایم اداری مشغول رسیدگی به این امور است و دیگر رمق آن چنان و زمان مناسب و مفید برای سرکشی به مؤسسات و نظارت و همچنین به کار بردن خلاقیت و برنامه‌ریزی متقن برای او باقی نمی‌ماند که علی‌رغم همه اینها باز زحمت خود را در حد توان خود می‌کشند. محدودیت نیروی انسانی و رسیدگی به مسائل روزمره انسان را از کارهای مهم باز می‌دارد و توان افراد را می‌گیرد، از طرفی اعتبارات بسیار ضعیف است برای مثال برگزاری آزمون ارزیابی حفاظ سال قبل ۲۰ میلیون تومان هزینه داشت و رقمی که تهران برای این کار به ما داد ۶ میلیون تومان بود. در بقیه برنامه‌ها هم اعتبارات مناسب با برنامه‌ها نیست.
ایکنا ـ لطفا درباره تشکیل مجمع خیرین که یکی از برنامه‌های ماه رمضان اداره قرآن بود، توضیح دهید.
فرآیند تشکیل این مجمع چنین است که ابتدا باید در شهرستانها تشکیل شود، وقتی همه شهرستانها این مجمع را تشکیل دادند، انتخاباتی برگزار می‌شود و از بین همان خیرین، مجمع خیرین استان تشکیل می‌شود. تشکیل مجمع خیرین ملاحظاتی دارد، خیرین گاهی مایل نیستند در هر کاری که ملزم شوند ورود کنند، از این رو با احتیاط بیشتری وارد این کار می‌شوند. سعی کردیم این اطمینان را در آنها ایجاد کنیم که قصد ما از تشکیل این مجمع این است که آنها را گرد هم جمع کنیم تا هم‌افزایی کنند و مشکلاتی که در مسیر فعالیت قرآنی رخ می‌دهد با هم برطرف کنند. در این مجمع نیازمندی‌ها را اعلام می‌کنیم و به کارها و کمک‌ها جهت می‌دهیم. در ماه مبارک رمضان چون انگیزه برای خدمت به قرآن بالاتر است نامه این کار را به شهرستانها ارسال کردیم. برخی از شهرستانها اقدام به تشکیل مجمع خیرین کردند و برخی خیر. با تکمیل این کار در شهرستانها مجمع استانی هم تشکیل می‌شود.
یکی دیگر از کارهایی که به صورت تدریجی در دارالقرآن آغاز شده تخصصی کردن فعالیت موسسات است. برخی از موسسات در کنار فعالیت‌های عمومی خود، در زمینه‌های خاص مثل تولید محتوای قرآنی، تولید انیمیشن، آموزش قرآن به زبان انگلیسی و ... فعال هستند. تلاش می‌کنیم از آنها در این زمینه‌ها حمایت کنیم و این کار در درازمدت اثرات خوبی خواهد داشت.
ایکنا ـ ارتباط مدیران مؤسسات قرآنی و به طور کلی جامعه قرآنی با دارالقرآن چگونه است؟
نگاه موسسات به دارالقرآن معمولاً این است که ما باید از آنها حمایت مالی کنیم، در حالی که در این دو سالی که در این اداره حضور دارم، مبلغ قابل اعتنایی به عنوان حمایت از موسسات وجود نداشته است، به جز اینکه بخواهیم در قالب توانمند کردن مدیران برنامه اجرا کنیم. مدیران لازم است دارالقرآن را مرجع رسیدگی به امور اداری و یک مرکز تسهیل‌گر برای مسائل مختلف خود بدانند، نه مرکزی که بخواهد مسائل مالی آنها را برطرف کند. دارالقرآن می‌تواند محل تجمع، محل کنشگری، محل اجرای برنامه‌ها و هم‌افزایی و مطالبه‌گری مسائل موسسات باشد. اگر غیر از این باشد قابلیت‌هایی که ممکن است در بقیه بخش‌ها داشته باشیم مغفول می‌ماند.
یکی از مظلومیت‌های جامعه قرآنی این است که با عنوان یک هویت مشخص در جامعه شناخته نشده‌اند. آنها در کارهای جهادی حضور دارند، در مواکب حضور دارند، در سیل حضور دارند، در مسائل اجتماعی، کنشگری می‌کنند، اما تحت عنوان جامعه قرآنی شناخته شده نیستند. شورای قرآنی می‌تواند جامعه قرآنی را منسجم کند و اجازه دهد فعالیت‌های گمنامانه و خالصانه‌ای که انجام می‌دهند، هویت پیدا کند تا بقیه قرآنیان هم وارد این عرصه شوند. این کار برای جامعه قرآنی زیبنده‌تر است.
شاید برخی فکر کنند جامعه قرآنی در فعالیت‌ها حضور ندارد، در حالیکه آنها حضور فعالی دارند اما تحت عنوان جامعه قرآنی شناخته شده نیستند. اراده آنها است که می‌تواند این کار را انجام دهد.
ما یک اتحادیه موسسات و یک جامعه قرآنی داریم که البته جامعه قرآنی رسماً بازوی ضمانت اجرایی خاصی برای خدمت به جامعه قرآنی ندارد. چندین‌بار به دارالقرآن پیشنهاد داده شد که ظرف اتحادیه را وسیع‌تر کنند تا شامل جامعه قرآنی شود و یا برای جامعه قرآنی هویت مستقلی با قدرتی که بتواند مطالبه‌گری کند در نظر بگیرند. این کار ضرورت دارد و زمانی اتفاق می‌افتد که خود جامعه قرآنی آن را به سختی مطالبه کنند.
ایکنا ـ درباره شورای قرآن در استان چه نظری دارید؟
بحمدالله جلسات شورای قرآن با حضور نماینده ولی فقیه نسبتاً از حالت صوری و شکلی درآمده است، اما هنوز تا رسیدن این شورا به یک قدرت نیروبخش به بخش‌های مختلف قرآنی راه زیادی مانده است. انتظار می‌رود شورای قرآن بر انجام وظایف ادارات نظارت کند، بر توان آنها بیفزاید که مأموریت‌های بیشتری انجام دهند. لازم است جلسات منظم‌تر شود. از ادارات گزارش گرفته شود، مشکلات آنها بررسی شود، ضعف‌ها تذکر داده شود، نقاط قوت تقویت شوند. ما این ذوق و انگیزه را داریم که کارهای بزرگتر انجام دهیم، اما توان‌مان محدود است و اگر شورای قرآن به کمک ما بیاید اتفاقات خوبی می‌افتد. شورای قرآن می‌تواند این هم‌افزایی را ایجاد کند.
انتهای پیام
