به گزارش خبرنگار ایکنا؛ کتاب «اندیشه فرهنگی آیتالله خامنهای» نخستین روایت تحلیلی و منظومهوار از مواضع فرهنگی رهبر انقلاب است که به قلم مهدی جمشیدی به همت انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است.
نویسنده پس از شش سال، توانسته در قالب یک پژوهش «علمی» و «مستند»، اندیشه فرهنگی آیتالله خامنهای را گردآوری و روایتی «تحلیلی» و «راهبردی» از آن ارائه کند.
نویسنده در فصل اول این اثر، به معنای فرهنگ و اثبات اصالت فرهنگ پرداخته است. آیت الله خامنهای از سه راه، فرهنگ را به مثابه یک واقعیت اجتماعی تعریف کردهاند. جزئیات و دقایق این تعریفها در این فصل گردآوری و تحلیل شده است. در بخش دوم این فصل نیز از منزلت فرهنگ در قالب نظریه اصالت فرهنگ، سخن به میان آمده است. در این نظریه، از مقایسه ساحتها و عرصههای مختلف زندگی اجتماعی انسان، نتیجه گرفته میشود که فرهنگ، امر اصیل و اساسی است و سایر ساختارها و مناسبات، فرع بر آن هستند و جنبه ابزاری دارند.
روایت تحلیلی از اندیشه رهبری
در فصل دوم به چهار مسئله اساسی درباره فرهنگ اسلامی پرداخته شده است که عبارتند از؛ «اسلام و فرهنگ؛ واقعیتهای فرهنگ اسلامی»، «تحقق تمامیت اسلام؛ قلمرو فرهنگ اسلامی»، «اسلام رحمانی؛ تحریف فرهنگ اسلامی» و «انقلاب اسلامی؛ بسیجکنندگی فرهنگ اسلامی».
در بخش نخست فصل سوم نیز منطق فرهنگی غرب در قلمرو درونی بیان شده که مشتمل است بر مادهزدگی برخاسته از زوال معنویت الهی در فرهنگ غربی، ابتذالگرایی ناشی از طغیان نفسانیت در فرهنگ غربی و ستیزهجویی که دلالت بر تنازع جنگلوار در فرهنگ غربی دارد. بخش دوم معطوف به منطق فرهنگی غرب در قلمرو بیرونی است. بخش سوم نیز درباره منطق فرهنگ انقلاب اسلامی در برابر منطق فرهنگی غرب تبیین شده است. برای توضیح این مسئله ابتدا به سربرآوردن دوباره فرهنگ اسلامی در قالب و هندسه انقلاب اسلامی پرداخته شده و سپس مسئله چگونگی مواجهه مسلمانان با فرهنگ غربی مطرح شده که متضمن رهیافت گزینشگری حکیمانه است.
فصل چهارم دربردارنده چهار بخش «آغاز نقطه صفر فرهنگی»، «عالم فرهنگی پیشاانقلاب»، «تهاجم فرهنگی در دوره پس از انقلاب؛ شبیخون غرب»، «خطاهای فرهنگی درونساخته؛ اختلاهای رسمی» و «فتوحات فرهنگی انقلاب؛ گشایشهای معنوی» است.
فصل پنجم نیز به دو بخش تقسیم شده است؛ یکی مرزبندی استقلالخواهانه با عالم تجدد که دلالت بر مقاومت فرهنگی دارد و دیگری استحکام ساخت درونی فرهنگی که در آن از مصونیت فرهنگی سخن گفته شده است. در واقع در بخش اول ابتدا به مبادی ذهنی و عینی راهبرد مقاومت فرهنگی پرداخته شده تا تصویری واضح از راهبرد مقاومت فرهنگی، ساخته و پرداخته شود و سپس ساز و کارهای تحقق راهبرد مقاومت فرهنگی معرفی شده است.
زیرساختهای معرفتی اندیشه فرهنگی رهبر انقلاب
در این اثر مخاطب هم با «زیرساختهای معرفتی و فکری» اندیشه فرهنگی آیتالله خامنهای آشنا میشود و هم با «نمودها و مصداقهای عینی» آن. در واقع مباحث در چهارچوبی روایت شده که شامل مجموعهای از تجویزها و توصیههای فرهنگی است و مخاطب میتواند پس از مطالعه آن، به تصویری دقیق و سرشار از جزئیات دست یابد.
از ویژگیهای دیگر این کتاب میتوان گفت که گردآوری محض نبوده، بلکه دربردارنده توصیف و تحلیل است. همچنین جهتگیری اثر به سوی «اندیشهپردازی» و تبدیل «گفتههای فرهنگی» به «اندیشههای فرهنگی» است.
برشی از کتاب
در بخشی از این کتاب ۴۶۴ صفحهای که به تازگی منتشر شده است، میخوانیم: در اندیشه آیت الله خامنهای منظومه عبارت است از یک چرخه، سلسله زنجیرهوار، مجموعه یا واحد دارای ابعاد و تأکید بر منظومه به این دلیل است که ابعاد منظومه باید با همدیگر مورد ملاحظه قرار بگیرد و با هم باشد و در هم تنیدگی آنها حفظ شود؛ چون هر کدام از این جهات تضعیف شوند، کل مجموعه تضعیف خواهد شد. همچنین منظومه اول و آخر و پاسخ سؤالات فراوان دارد، به طوری که یک مجموعه فکری مدون را پدید میآورد. پس در منظومه قطعات مختلف در جای خود نشانده شدهاند و در نهایت یک ترسیم کامل به وجود آمده است. بر این اساس، ایشان از معناداری نظام فکری اسلامی، منظومه فکری اسلامی، منظومه معرفتی اسلام، منظومه ارزشی اسلام، آرایش منظومه احکام عبادی اسلام، منظومه مفاهیم قرآنی، منظومه فکری انقلاب اسلامی، منظومه نظام جمهوری اسلامی و منظومه فکری امام خمینی سخن میگوید.
انتهای پیام