چرا واقعه کربلا اتفاق افتاد؟

حجت‌الاسلام هادی رمضانی، مدرس حوزه علمیه همدان در گفت‌وگو با ایکنا از همدان به بیان دلایل وقوع حادثه کربلا پرداخت و گفت: هر واقعه‌ای که در تاریخ اتفاق می‌افتد علت‌های مختلفی دارد و این علل تکرار می‌شوند. وقتی علل وقوع حادثه عاشورا را می‌نگریم متوجه بی‌بصیرتی خواص جامعه خواهیم شد، کسانی که امام حسین(ع) را به کوفه دعوت کردند، اما حضرت را یاری نکردند و البته این مسئله تنها برای امام حسین(ع) اتفاق نیفتاده است.

این کارشناس مذهبی ادامه داد: به‌طور مثال افرادی که امیرالمؤمنین(ع) را به‌عنوان حاکم کوفه حمایت نکردند و در نهایت منجر به شکست جنگ صفین شدند، هم از خواص بی‌بصیرت آن زمان بودند.

وی اظهار کرد: یکی از افراد بی‌بصیرت در حادثه کربلا سلیمان بن صرد خزاعی از سردسته‌ای شیعیان بود که خود او امام حسین(ع) را دعوت کرده بود، اما چون آن بصیرت، نگاه و بینش سیاسی دقیق و کافی را نداشت و نمی‌توانست اوضاع را تحلیل کند زمانی که مسلم بن عقیل وارد کوفه شد او را نپذیرفت، پس یکی از علت‌هایی که در واقعه عاشورا مؤثر بود، بی‌بصیرتی خواص آن روز بود.

عدم تشخیص حق از باطل از دلایل حادثه کربلا

مدرس حوزه علمیه همدان افزود: امام علی(ع) در نهج‌البلاغه به بی‌بصیرتی افراد اشاره می‌کند، به‌طوری که در جنگ جمل برخی می‌گفتند به‌دلیل اینکه بقیه مسلمانان در جنگ حضور نیافتند ما نیز شرکت نمی‌کنیم که حضرت در جواب فرمودند شما فقط زیر پای خود را می‌بینید و جلوی پا را نگاه نمی‌کنید و نمی‌توانید حق و باطل را تشخیص دهید، افرادی که بصیرت سیاسی نداشتند و نمی‌توانستند اوضاع را تحلیل کنند.

مردم تحمل امام تحول‌گرا را نداشتند

وی با اشاره به اینکه امام حسین(ع) به‌دنبال آن بود که در دنیا تحول ایجاد کند و امام تحول‌‌خواه و تحول‌گرا بود، بیان کرد: مردم تحمل امام تحول‌گرا را نداشتند و امام حسین(ع) به دنبال تغییر سیاسی امور جامعه بود، طبیعتاً یک عده‌ای در جامعه آن روز از همان مسائل سیاسی سود می‌بردند و در نهایت وقتی امام به سمت کوفه حرکت کردند فرمودند «خَرَجْتُ لِطَلَبِ الْإِصْلَاحِ فِی أُمَّةِ جَدِّی؛ برای اصلاح امت خارج می‌شوم.»

این مدرس حوزه علمیه ادامه داد: آن زمان به قدری تحریف در اسلام ایجاد شده بود به‌طوری که کسی به ظاهر جانشین پیامبر اکرم(ص) بود و برای جوامع اسلامی حکمرانی می‌کرد شخصیتی بود که میمون‌باز و سگ‌‌باز بود و هزاران گناه کبیره انجام می‌داد به‌طوری که پس از مرگ میمونش سه روز عزای عمومی در جامعه اعلام کرد و 70 هزار نفر پشت تابوت میمون حرکت می‌کردند.

حجت‌الاسلام رمضانی تصریح کرد: به‌طور حتم چنین جامعه‌ای پذیرای امام تحول‌گرا نیست، لذا امام حسین(ع) به دنبال این بود که جامعه را متحول و دگرگون کند و از آنجا که مردم تابع چنین کج‌روی‌هایی شده بودند، بصیرت کافی نداشتند و دنبال مسیر درست حرکت نکرده بودند و از امام حمایت نکردند.

منع حدیث؛ از دیگر دلایل حادثه کربلا

وی یکی دیگر از دلایل حادثه کربلا را منع حدیث بیان کرد و افزود: از زمان خلیفه اول که غاصبانه خلافت را به‌دست گرفت تا زمان عمر بن عبدالعزیز که حدود 100 سال طول کشید، در تاریخ اسلام قضیه‌ای به نام منع حدیث وجود دارد به این معنا که افراد جرئت نمی‌کردند بگویند «قال رسول‌الله» و بخشنامه کرده‌اند که فقط بگویید «قال الله تبارک و تعالی»، لذا منطق آنها این بود که می‌گفتند «حسبنا کتاب الله، کتاب خدا برای ما کافی است و دیگر نیازی به سنت پیغمبر نداریم.»

این کارشناس مذهبی با تأکید بر اینکه کتب خدا به تنهایی و بدون اهل‌ بیت(ع) گمراهی به تمام معنا است، اضافه کرد: این گمراهی که امروز در جوامع مختلف می‌بینیم به این علت است که قرآن را منهای اهل‌ بیت(ع) می‌خواهند، لذا پیغمبر گرامی اسلام در حدیث ثقلین فرمودند «کتاب الله و عترتی» این دو هیچ‌وقت از هم جدا نمی‌شوند.

وی ادامه داد: در طول تاریخ آن‌ها که قرآن را منهای اهل‌ بیت و اهل‌ بیت را منهای قرآن دانستند هر دو دسته گمراه شدند.

حجت‌الاسلام رمضانی بیان کرد: وقتی نمی‌گذاشتند فضائل اهل‌ بیت(ع) منتشر شود در نهایت جامعه‌ای به جایی می‌رسد که سر نوه پیغمبر را بر نیزه کرده و مردم شادی می‌کنند.

وی اظهار کرد: در بسیاری از کتب از جمله کتب اهل سنت نقل شده است که خلیفه اول وقتی به خلافت رسید وارد منزل دخترش عایشه می‌شود، تمامی احادیثی که پیغمبر جمع‌آوری و بر روی پوست نوشته بود را آتش می‌زند و بعد از آن بخشنامه می‌کند که فقط قرآن خوانده شود و در زمان خلیفه دوم و سوم هم این روال ادامه داشت.

این مدرس و مبلغ نهج‌البلاغه ادامه داد: امیرالمؤمنین(ع) که به حکومت رسید و خلافت را به دست گرفتند این مشی و رویه را تغییر دادند، اما پس از روی کار آمدن معاویه این رویه را ادامه دادند در حدی که کسی جرئت نمی‌کرد تفسیر قرآن بخواند.

وی عدم پایبندی به ایمان و اسلام را یکی دیگر از عوامل حادثه تلخ عاشورا بیان کرد و افزود: وقتی اباعبداالله‌الحسین(ع) در روز عاشورا روبروی اصحاب بزرگ کفر قرار گرفت به عمر بن سعد فرمود که اگر حرف‌های من را گوش نمی‌دهید به این علت است که شکم‌های شما پر از حرام شده و سخنان ما بر شما تأثیر نمی‌گذارد.

این مدرس حوزه علمیه ادامه داد: به معنای واقعی در آن زمان دین رعایت نمی‎شد، به‌طوری که امام باید قربانی دین می‌شد تا دین زنده بماند، لذا حضرت یکی از عوامل را همین بیان می‌کند و در سخنانشان می‌فرمایند که شما گرفتار لقمه حرام شدید و سخنان ما بر شما تأثیر نمی‌کند.

حجت‌الاسلام رمضانی به دخیل بودن شیطان و شیطان صفتان در حادثه کربلا اشاره کرد و گفت: کسانی که یک عمر شبهه‌افکنی کرده بودند کار را در جامعه اسلامی به جایی رسانده بودند که امیرالمؤمنین(ع) وقتی در مسجد کوفه به شهادت و خبر به شام می‌رسد به علت تبلیغات و سم‌پاشی‌های معاویه مردم می‌گفتند مگر علی نماز می‌خواند.

وی تصریح کرد: به قدری فضایل اهل‌ بیت(ع) پنهان شده بود که حتی بعضی از علمای اهل سنت هم در کتب نوشته‌اند در زمان بنی‌امیه از دین پیغمبر فقط نماز باقی‌ مانده بود و مراکزی که یک روز صدای قرآن از همه خانه‌ها بلند می‌شد، مرکز موسیقی و رقص شده بود.

این کارشناس مذهبی با تأکید بر افزایش بصیرت مردم در عصر حاضر گفت: ما باید سرچشمه را پیدا کنیم یعنی آب را باید از سرچشمه خورد که قرآن و کلمات اهل‌ بیت(ع) است و تنها چیزی که باعث می‌شود اسلام ناب در جامعه اجرا شود همین دو اصل است.

وی در پایان گفت: یکی دیگر از راهکارهای افزایش بصیرت این است که با شیوه‌های جذاب پیام‌های دین را به مردم رساند، رسانه در این راه می‌تواند بسیار مؤثر باشد؛ به‌طور مثال تهیه فیلم‌نامه‌هایی از داستان‌های اهل‌ بیت(ع) به‌طوری که مخاطب جذب کرده و شبهات را به نحو احسن جواب دهد.